Rządowy projekt ustawy o środkach ochrony roślin

dopuszczonych do obrotu oraz środków ochrony roślin wycofanych z obrotu. Zadania
w tym zakresie będzie wykonywał minister właściwy do spraw rolnictwa. Informacje te,
tak jak obecnie, będą udostępniane na stronie internetowej administrowanej przez urząd
obsługujący ministra właściwego do spraw rolnictwa.
Art. 17 – 20 regulują zasady upoważniania podmiotów do prowadzenia badań
skuteczności działania środków ochrony roślin na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Badania skuteczności działania środków ochrony powinny być prowadzone zgodnie
z dobrą praktyką doświadczalną, o której mowa w art. 3 pkt 20 rozporządzenia
nr 1107/2009. Proponowane rozwiązania opierają się na aktualnie obowiązujących
zasadach zarówno w zakresie organu wydającego upoważnienia (Główny Inspektor
Ochrony Roślin i Nasiennictwa), jak i wymagań, które powinny spełniać podmioty
ubiegające się o upoważnienie do prowadzenia badań skuteczności działania środka
ochrony roślin.
Zgodnie z art. 3 pkt 20 rozporządzenia nr 1107/2009 dobra praktyka doświadczalna
oznacza praktykę w oparciu o zalecenia znajdujące się w wytycznych Europejskiej
i Śródziemnomorskiej Organizacji Ochrony Roślin (EPPO) nr 181 i 152. W wytycznej
nr 181 zostały określone kryteria dla podmiotów prowadzących badania skuteczności
działania środków ochrony roślin, które obejmują m.in. status podmiotów, ich strukturę
organizacyjną, wyposażenie w budynki oraz sprzęt niezbędny do prowadzenia badań.
Wytyczna nr 181 określa również wymagania dotyczące sposobu dokumentowania
prowadzenia badań skuteczności działania środków ochrony roślin. Wytyczna nr 152
określa sposób planowania i oceny badań skuteczności działania środków ochrony
roślin.
Art. 21 zawiera regulacje mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa użytkowników
środków ochrony roślin. Zezwolenie na wprowadzanie środka ochrony roślin do obrotu
określa wymagania, jakie musi spełniać jego opakowanie, aby uniknąć ryzyka
uszkodzenia opakowania w wyniku kontaktu ze środkiem ochrony roślin lub
ewentualnej zmiany właściwości tego środka pod wpływem substancji, z których
zostało wytworzone opakowanie. Szczelnie zamknięte, nienaruszone opakowanie
środka ochrony roślin gwarantuje nabywcy, że preparat ten nie był podrabiany oraz że
nie została zmieniona w żaden sposób zawartość opakowania.
Etykieta, w jaką zaopatruje się środek ochrony roślin powinna być zgodna z etykietą


10
zatwierdzoną w procesie wydawania zezwolenia na wprowadzanie środka ochrony
roślin do obrotu lub pozwolenia na handel równoległy lub zmiany tego zezwolenia lub
pozwolenia. W przypadku zmiany zezwolenia lub pozwolenia dopuszcza się możliwość
wyprzedaży środków ochrony roślin wprowadzonych do obrotu przed tą zmianą.
Wymóg zaopatrzenia opakowań środków ochrony roślin w etykietę sporządzoną
w języku polskim ma na celu zapewnienie uzyskania przez użytkownika takiego środka
informacji niezbędnych do jego bezpiecznego zastosowania. Ponadto, zgodnie
z przepisami rozporządzenia Komisji (UE) nr 547/2011 z dnia 8 czerwca 2011 r.
w sprawie wykonania rozporządzenia (WE) nr 1107/2009 Parlamentu Europejskiego
i Rady w odniesieniu do wymogów w zakresie etykietowania środków ochrony roślin
(Dz. Urz. UE L 155 z 11.06.2011 r., str. 176) państwa członkowskie Unii Europejskiej
mogą uzależnić wprowadzanie na rynek środków ochrony roślin na ich terytoria od
użycia na etykietach tych produktów ich języka narodowego lub języków narodowych.
Wprowadzanie środków ochrony roślin do obrotu w opakowaniach spełniających
wymagania określone w zezwoleniu na wprowadzanie środka ochrony roślin do obrotu
lub pozwoleniu na handel równoległy ma na względzie zapewnienie, że środek ten nie
zmieni swoich właściwości w trakcie prawidłowego przechowywania, a także ogranicza
ryzyko ewentualnego uszkodzenia opakowania, pod warunkiem właściwego
postępowania ze środkiem ochrony roślin.
Art. 22 przewiduje, że informacje, o których mowa w art. 49 ust. 4 rozporządzenia
nr 1107/2009, umieszczone na opakowaniu wprowadzanego do obrotu materiału
siewnego zaprawionego środkiem ochrony roślin, powinny być sporządzone
przynajmniej w języku polskim.
Zgodnie z art. 49 ust. 4 rozporządzenia nr 1107/2009 etykiety i dokumenty
towarzyszące zaprawionym nasionom zawierają nazwę środka ochrony roślin, który
został użyty do zaprawienia nasion, nazwę (nazwy) substancji czynnej (czynnych)
zawartej (zawartych) w tym środku, standardowe zwroty informujące o środkach
ostrożności przewidziane w dyrektywie 1999/45/WE oraz – w stosownych przypadkach
– środki ograniczania ryzyka określone w zezwoleniu dla tego środka.
Aby zamieszczenie tych informacji odniosło oczekiwany skutek w postaci ograniczenia
ryzyka związanego ze stosowaniem nasion zaprawionych środkiem ochrony roślin,
powinny być zatem sporządzone przynajmniej w języku polskim.


11
Art. 23 stanowi wykonanie uprawnienia państwa członkowskiego Unii Europejskiej
umożliwiającego określenie okresu na zużycie zapasów środków ochrony roślin po
upływie terminu ważności zezwolenia na ich wprowadzanie do obrotu. Przepis ten
dotyczy jedynie środków ochrony roślin, które zostały wprowadzone do obrotu, przed
upływem terminu ważności tego zezwolenia. Zgodnie z art. 46 rozporządzenia
nr 1107/2009 okres na zużycie zapasów jest ograniczony i wynosi maksymalnie:
6 miesięcy dla sprzedaży i dystrybucji środków ochrony roślin oraz dodatkowo
12 miesięcy dla unieszkodliwiania, składowania i stosowania tych środków.
Art. 24 przewiduje, że jeżeli wyniki badań środka ochrony roślin wprowadzonego do
obrotu, przeprowadzone zgodnie z przepisami rozporządzenia Komisji (UE)
nr 545/2011 z dnia 10 czerwca 2011 r. wykonującego rozporządzenie Parlamentu
Europejskiego i Rady (WE) nr 1107/2009 w odniesieniu do wymogów dotyczących
danych dla środków ochrony roślin, uzasadniają przydatność takiego środka do
stosowania po upływie terminu jego ważności, środek ten będzie mógł pozostawać
w obrocie i być stosowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, nie dłużej jednak
niż 12 miesięcy od dnia upływu terminu jego ważności.
Zgodnie z załącznikiem nr 1 do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach, środki
ochrony roślin zaliczane są do odpadów w przypadku upływu terminu ich przydatności
do właściwego użycia. Omawiany przepis ma na celu zapobieganie gromadzeniu się
przeterminowanych środków ochrony roślin, które wymagają unieszkodliwienia.
Przepis ten jest modyfikacją dotychczasowego przepisu art. 62 ust. 4 ustawy z dnia
18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin.
Art. 25 przewiduje, że działalność gospodarcza w zakresie wprowadzania środków
ochrony roślin do obrotu lub konfekcjonowania tych środków powinna być
działalnością regulowaną w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie
działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447, z późn. zm.) i wymagać
wpisu do rejestru przedsiębiorców wykonujących działalność w tym zakresie.
Rozwiązanie to jest oparte na dotychczasowych regulacjach zawartych w art. 64 i 65
ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin i ma na celu umożliwienie
sprawowania kontroli nad taką działalnością. Obowiązek sprawowania takiej kontroli
wynika z art. 68 rozporządzenia nr 1107/2009.


12
W porównaniu do obowiązujących regulacji:
1. Przedsiębiorca nie będzie zobligowany do posiadania tytułu prawnego do obiektów
budowlanych, w których będzie wykonywana działalność. Przepisy projektu ustawy
nie odnoszą się także do zapewnienia przez przedsiębiorcę tego, aby obiekty
budowlane i urządzenia techniczne przeznaczone do wykonywania działalności
gospodarczej objętej wnioskiem spełniały wymagania określone w przepisach
o ochronie przeciwpożarowej, sanitarnych i o ochronie środowiska. Wymagania
w tym zakresie oraz ewentualne sankcje karne za naruszenie tych przepisów
określają bowiem odrębne regulacje.
2. Obowiązek ukończenia szkolenia w zakresie doradztwa dotyczącego środków
ochrony roślin (zastępującego realizowane na podstawie obecnych przepisów
szkolenie z zakresu obrotu i konfekcjonowania środkami ochrony roślin) będzie
dotyczył jedynie tych osób, które dokonują bezpośrednio sprzedaży środków
ochrony roślin ostatecznemu odbiorcy. Obecne przepisy ustawy z dnia 18 grudnia
2003 r. o ochronie roślin wymagają, aby szkolenie takie ukończyły wszystkie osoby
bezpośrednio wykonujące czynności wymagające kontaktu z tymi preparatami.
Jednocześnie, na podstawie art. 2071 Kodeksu pracy, pracodawca jest obowiązany
do przekazywania pracownikom informacji o zagrożeniach dla zdrowia i życia
występujących w zakładzie pracy, na poszczególnych stanowiskach pracy i przy
wykonywanych pracach, w tym o zasadach postępowania w przypadku awarii
i innych sytuacji zagrażających zdrowiu i życiu pracowników, a także o działaniach
ochronnych i zapobiegawczych podjętych w celu wyeliminowania lub ograniczenia
zagrożeń. Ograniczenie obowiązującego obecnie obowiązku zmniejszy obciążenia
pracodawców, obligowanych do kierowania pracowników zarówno na szkolenia
z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, jak i obrotu oraz konfekcjonowania
środków ochrony roślin. Proponowane rozwiązanie jest przy tym zgodne z art. 6
ust. 1 dyrektywy 2009/128/WE, zgodnie z którym państwa członkowskie Unii
Europejskiej powinny zobligować podmioty dokonujące sprzedaży środków
ochrony roślin do zapewnienia przy sprzedaży tych preparatów obecności osób,
które ukończyły szkolenie z zakresu obrotu środkami ochrony roślin. Celem
opisanych postanowień dyrektywy nie jest przy tym zapewnienie bezpieczeństwa
osób zatrudnionych przez podmiot dokonujący obrotu środkami ochrony roślin, lecz
zagwarantowanie, aby nabywca tych preparatów mógł uzyskać w punkcie obrotu


13
pełne informacje na temat ich bezpiecznego stosowania. Mając powyższe na
uwadze, a także definicję doradcy zawartą w art. 3 ust. 3 dyrektywy 2009/128/WE,
obejmującą sprzedawców detalicznych, należy stwierdzić, że dyrektywa ta traktuje
na równi sprzedawców i doradców. W związku z powyższym zasadne jest, aby
sprzedawcy i doradcy byli zobligowani do ukończenia takich samych szkoleń.
Jednocześnie przepisy przejściowe utrzymują w mocy ważność zaświadczeń
o ukończeniu szkolenia w zakresie obrotu i konfekcjonowania środków ochrony
roślin, wydanych na podstawie przepisów dotychczasowych.
3. Obowiązki przedsiębiorcy wykonującego działalność w zakresie wprowadzania
środków ochrony roślin do obrotu zostaną rozszerzone o zapewnienie, aby osoby
dokonujące sprzedaży środków ochrony roślin udzielały ich odbiorcom pełnych
informacji dotyczących zagrożeń związanych ze stosowaniem nabywanych środków
ochrony roślin oraz prawidłowego i bezpiecznego ich stosowania. W przypadku
sprzedaży hurtowej, osoba odpowiednio przeszkolona, udzielająca informacji na
temat środków ochrony roślin, nie będzie musiała być jednak obecna przy sprzedaży
– przedsiębiorca będzie musiał natomiast zapewnić dostępność takiej osoby
(np. telefonicznie). Proponowane rozwiązanie stanowi implementację postanowień
art. 6 ust. 1 dyrektywy 2009/128/WE.
4. Przedsiębiorca wykonujący działalność w zakresie wprowadzania środków ochrony
roślin do obrotu powinien zapewnić, aby przeterminowane środki ochrony roślin lub
środki z innych powodów nieprzeznaczone do sprzedaży były przechowywane
w wydzielonym miejscu. Rozwiązanie to ma na celu uniemożliwienie
wprowadzenia takich środków ochrony roślin do obrotu, a tym samym powstanie
zagrożenia dla ich nabywcy.
5. Obowiązki przedsiębiorcy wykonującego działalność w zakresie wprowadzania
środków ochrony roślin do obrotu zostaną rozszerzone o prowadzenie dokumentacji
zgodnie z art. 67 rozporządzenia nr 1107/2009. Przedsiębiorca powinien umożliwić
określenie numeru partii i daty produkcji nabywanych i zbywanych środków
ochrony roślin – z wyjątkiem przypadków zbycia tych środków ostatecznemu
nabywcy. Prowadzenie takiej dokumentacji jest niezbędne do skutecznego
zwalczania procederu obrotu podrobionymi środkami ochrony roślin.
6. Projektowana ustawa znosi wynikający z przepisów 66 ust. 2 ustawy z dnia
18 grudnia 2003 r. o ochronie roślin obowiązek prowadzenia ewidencji nabywców


14