Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym

5. W przypadku gdy poziom ryzyka związanego z instrumentem finansowym składającym
się z kilku różnych instrumentów finansowych może być wyższy niż poziom ryzyka związanego
z każdym ze składników tego instrumentu finansowego, towarzystwo przedstawia opis
składników takiego instrumentu finansowego oraz sposobu, w jaki ich współoddziaływanie
zwiększa poziom ryzyka.
6. W przypadku instrumentów finansowych, które są związane z udzieloną przez inny
podmiot gwarancją, informacje na temat gwarancji powinny zawierać szczegółowe dane
dotyczące gwaranta i gwarancji, aby klient detaliczny lub potencjalny klient detaliczny mógł
prawidłowo ocenić tę gwarancję.
§ 30. Towarzystwo zobowiązane jest informować z odpowiednim wyprzedzeniem klienta
o wszelkich istotnych zmianach w informacjach, o których mowa w § 28 i 29, o ile zmiany te są
istotne ze względu na charakter świadczonej usługi. Jeżeli informacja, której zmiana dotyczy,
została przekazana na trwałym nośniku informacji, zawiadomienie przekazuje się na takim
nośniku.
§ 31. 1. Towarzystwo przyjmujące zlecenia klientów przekazywane za pomocą telefonu,
telefaksu oraz innych urządzeń technicznych lub systemów teleinformatycznych, a także za
pomocą informatycznych nośników danych zapewnia:
1) poufność składanych zleceń, a w szczególności zabezpieczenie ich przed odsłuchaniem lub
odczytaniem przez osoby nieuprawnione;
2) integralność składanych zleceń, a w szczególności zabezpieczenie ich przed modyfikacją lub
usunięciem przez osoby nieuprawnione;
3) zabezpieczenie przed możliwością ich składania przez osoby nieuprawnione,
w szczególności przez ustalenie odrębnego identyfikatora lub hasła dla każdego klienta;
4) rejestrację daty i czasu otrzymania zlecenia;
5) możliwość potwierdzenia klientowi faktu złożenia zlecenia – z wyłączeniem zleceń
składanych za pośrednictwem telefonu.
2. Towarzystwo, o którym mowa w ust. 1, dokłada należytej staranności w celu zapewnienia
sprawnej obsługi klientów w zakresie przyjmowania zleceń przekazywanych za pomocą telefonu,
telefaksu oraz innych urządzeń technicznych lub systemów teleinformatycznych, a także za
pomocą informatycznych nośników danych.
3. Towarzystwo może przyjmować zlecenia składane za pomocą telefonu, telefaksu oraz
innych urządzeń technicznych lub systemów teleinformatycznych, a także za pomocą
informatycznych nośników danych po uprzedniej, zgodnej z zasadami ustalonymi między tym
towarzystwem a klientem identyfikacji osoby składającej zlecenie.
Oddział 3
Ocena adekwatności usług
§ 32. 1. Przed zawarciem umowy o świadczenie usług towarzystwo zwraca się do klienta lub
potencjalnego klienta o przedstawienie podstawowych informacji dotyczących poziomu wiedzy
o inwestowaniu w zakresie instrumentów finansowych, doświadczenia inwestycyjnego, jego
sytuacji finansowej oraz celów inwestycyjnych niezbędnych do oceny, czy usługa, która ma być
świadczona na podstawie zawieranej umowy, jest odpowiednia dla danego klienta, biorąc pod
uwagę jego indywidualną sytuację.
24

2. Towarzystwo zwraca się do klienta lub potencjalnego klienta o przedstawienie informacji
niezbędnych do ustalenia, że przy należytym uwzględnieniu charakteru i zakresu świadczonej
usługi określona transakcja, rekomendowana lub zawierana w toku świadczenia usługi:
1) realizuje cele inwestycyjne danego klienta;
2) nie jest związana z ryzykiem, którego poziom przekraczałby możliwości inwestycyjne
klienta, oraz
3) ma charakter pozwalający na jej zrozumienie i dokonanie oceny ryzyka z nią związanego
przez klienta, biorąc pod uwagę posiadane przez niego doświadczenie i wiedzę.
3. W przypadku klienta profesjonalnego towarzystwo może nie zwracać się o przedstawienie
informacji dotyczących poziomu wiedzy o inwestowaniu w zakresie instrumentów finansowych
oraz doświadczenia inwestycyjnego.
4. Towarzystwo, które świadczy na rzecz klienta profesjonalnego, o którym mowa w § 2
pkt 19 lit. a – m, usługę doradztwa inwestycyjnego, może uznać, że jest on w stanie ponieść
związane z tą usługą ryzyko inwestycyjne zgodne z jego celami inwestycyjnymi.
5. Informacje, o których mowa w ust. 1, dotyczą:
1) rodzajów usług, transakcji i instrumentów finansowych, które są znane klientowi;
2) charakteru, wielkości i częstotliwości transakcji instrumentami finansowymi dokonywanych
przez klienta oraz okresu, w którym były dokonywane;
3) poziomu wykształcenia, wykonywanego obecnie zawodu lub wykonywanego poprzednio,
jeśli jest to istotne dla dokonania oceny;
4) sytuacji finansowej klienta.
6. Informacje dotyczące sytuacji finansowej klienta lub potencjalnego klienta muszą,
stosownie do potrzeb, zawierać wskazanie źródła i wysokości stałych dochodów, posiadanych
aktywów, w tym aktywów płynnych, inwestycji, nieruchomości oraz stałych zobowiązań
finansowych.
7. Informacje dotyczące celów inwestycyjnych klienta lub potencjalnego klienta muszą,
stosownie do potrzeb, zawierać informacje na temat długości okresu, w którym klient chciałby
prowadzić inwestycje, jego preferencji co do poziomu ryzyka, profilu ryzyka oraz celu
inwestycji.
8. Towarzystwo nie może zalecać klientowi świadczenia na jego rzecz usług, jeśli nie uzyska
informacji dotyczących:
1) wiedzy i doświadczenia klienta lub potencjalnego klienta w dziedzinie inwestycji
odpowiedniej do określonego rodzaju instrumentu finansowego lub usługi;
2) sytuacji finansowej klienta lub potencjalnego klienta;
3) celów inwestycyjnych klienta lub potencjalnego klienta.
9. Towarzystwo świadczące usługi może zalecać klientowi zmianę strategii inwestycyjnej
wyłącznie po uprzednim uzyskaniu informacji dotyczących klienta i dokonaniu oceny zgodnie
z ust. 1 – 8.
10. Towarzystwo nie może bezpośrednio lub pośrednio podejmować działań zachęcających
klienta lub potencjalnego klienta do nieprzedstawiania informacji, o których mowa w ust. 5.
§ 33. 1. Towarzystwo, dokonując oceny, czy usługa jest odpowiednia dla danego klienta lub
potencjalnego klienta, opiera się na informacjach przekazanych przez klienta lub potencjalnego
klienta, o ile nie istnieją obiektywne podstawy dla uznania, że informacje te są nieaktualne,
nierzetelne lub niepełne.
2. Towarzystwo, które, świadcząc na rzecz klienta usługi, korzysta z pośrednictwa firmy
inwestycyjnej lub zagranicznej firmy inwestycyjnej, jak też banku prowadzącego działalność,
25

o której mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, może dokonywać
oceny, o której mowa w § 32, na podstawie informacji dotyczących klienta otrzymywanych od
tej firmy lub banku oraz uznać za prawidłową ocenę dokonaną przez tę firmę lub bank.
3. Towarzystwo, które pośredniczy w świadczeniu usług przez firmę inwestycyjną lub
zagraniczną firmę inwestycyjną i przekazuje jej informacje dotyczące klienta lub potencjalnego
klienta, zapewnia kompletność i rzetelność tych informacji oraz prawidłowość oceny dokonanej
zgodnie z § 32.
§ 34. W celu wykonania obowiązku określonego w § 32 towarzystwo może wykorzystać
informacje dotyczące klienta, które pozostają w jego posiadaniu, o ile informacje te są aktualne.
W takim przypadku nie stosuje się § 32 ust. 1 w zakresie obowiązku zwrócenia się przez
towarzystwo do klienta o przedstawienie informacji.
§ 35. 1. Przed zawarciem umowy o świadczenie usług towarzystwo informuje klienta, przy
użyciu trwałego nośnika informacji, o istniejących konfliktach interesów związanych ze
świadczeniem danej usługi na rzecz tego klienta, o ile organizacja oraz regulacje wewnętrzne
towarzystwa nie zapewniają, że w przypadku powstania konfliktu interesów nie dojdzie do
naruszenia interesu klienta. Informacja zawiera dane pozwalające klientowi, przy uwzględnieniu
kategorii, do której należy, na podjęcie świadomej decyzji co do zawarcia umowy.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, umowa o świadczenie danej usługi może zostać
zawarta wyłącznie, jeżeli klient w formie pisemnej lub za pomocą elektronicznych nośników
informacji potwierdzi otrzymanie informacji wskazanej w ust. 1 oraz wyraźnie potwierdzi wolę
zawarcia umowy.
3. W przypadku powstania konfliktów interesów po zawarciu z klientem umowy
o świadczenie usług:
1) ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że towarzystwo jest zobowiązane poinformować klienta
o konflikcie interesów niezwłocznie po jego stwierdzeniu;
2) ust. 2 stosuje się odpowiednio, z tym że towarzystwo powinno powstrzymać się od
świadczenia usługi do czasu otrzymania wyraźnego oświadczenia klienta o kontynuacji lub
rozwiązaniu umowy.
Rozdział 7
Świadczenie usług w zakresie zarządzania portfelami instrumentów finansowych
§ 36. 1. Towarzystwo, świadcząc usługi zarządzania portfelami instrumentów finansowych,
ustala sposób oceny efektywności świadczonej usługi uwzględniający cele inwestycyjne klienta
oraz rodzaje instrumentów finansowych wchodzących w skład portfela, tak aby klient, na rzecz
którego świadczona jest usługa, mógł ocenić wyniki osiągane przez towarzystwo w związku z jej
świadczeniem.
2. Towarzystwo, o którym mowa w ust. 1, oprócz informacji wymaganych zgodnie z § 28
ust. 1 przekazuje klientowi detalicznemu oraz potencjalnemu klientowi detalicznemu informacje
obejmujące:
1) wskazanie metod oraz częstotliwości wyceny instrumentów finansowych znajdujących się
w portfelu klienta;
2) wskazanie szczegółowych zasad przekazywania zarządzania częścią lub całością portfela
klienta;
26

3) wskazanie wszelkich obiektywnych wskaźników finansowych, do których porównywane
będą wyniki portfela klienta;
4) wskazanie rodzajów instrumentów finansowych, które mogą wchodzić w skład portfela
klienta, oraz rodzajów transakcji, które mogą być przeprowadzane z wykorzystaniem tych
instrumentów, w tym również wszelkich limitów;
5) określenie celów zarządzania, poziomu ryzyka związanego z uznaniowym charakterem
decyzji podejmowanych w ramach zarządzania portfelem klienta oraz wszelkich ograniczeń
swobody podejmowania tych decyzji.
§ 37. 1. Towarzystwo, świadczące usługi zarządzania portfelami instrumentów finansowych,
przygotowuje i wdraża politykę działania w najlepiej pojętym interesie klienta, uwzględniając
cenę instrumentu finansowego, koszty związane z wykonaniem zlecenia, czas zawarcia
transakcji, prawdopodobieństwo zawarcia transakcji oraz jej rozliczenia, wielkość zlecenia, jego
charakter lub inne aspekty mające istotny wpływ na świadczoną usługę.
2. Towarzystwo ustala wagę, jaką przypisuje poszczególnym czynnikom, o których mowa
w ust. 1, lub wdraża procedurę określającą sposób ustalania tej wagi.
3. Towarzystwo, ustalając wagę, bierze w szczególności pod uwagę:
1) kategorię, do której należy dany klient;
2) specyfikę składanego zlecenia;
3) cechy instrumentu finansowego będącego przedmiotem składanego zlecenia;
4) rodzaj i specyfikę możliwych miejsc wykonania.
4. W przypadku składanego zlecenia na rzecz klienta detalicznego najlepszy wynik określa
się w ujęciu ogólnym przy uwzględnieniu ceny instrumentu finansowego i kosztów związanych
z wykonaniem złożonego zlecenia obejmujących wszystkie koszty ponoszone przez klienta
bezpośrednio w związku ze złożeniem danego zlecenia, w tym opłaty pobierane przez miejsce
wykonania, opłaty z tytułu rozrachunku i rozliczenia transakcji oraz wszelkie inne opłaty
związane z wykonaniem zlecenia.
§ 38. 1. Wdrożona przez towarzystwo polityka działania w najlepiej pojętym interesie klienta
obejmuje, w odniesieniu do poszczególnych rodzajów instrumentów finansowych, informacje
o miejscach wykonania wykorzystywanych przez to towarzystwo oraz kryteria brane pod uwagę
przez towarzystwo przy dokonywaniu wyboru miejsca wykonania. W polityce działania
w najlepiej pojętym interesie klienta, towarzystwo wskazuje co najmniej miejsca wykonania,
które według racjonalnej oceny, w sposób stały umożliwiają towarzystwu uzyskanie możliwie
najlepszego wyniku dla klienta.
2. Obowiązek podejmowania wszelkich uzasadnionych działań w celu uzyskania możliwie
najlepszych wyników dla klienta nie oznacza konieczności uwzględniania przez towarzystwo
w swojej polityce działania w najlepiej pojętym interesie klienta wszystkich możliwych miejsc
wykonania zleceń.
3. W celu dokonania wyboru miejsca wykonania, w przypadku gdy zgodnie z polityką
działania w najlepiej pojętym interesie klienta towarzystwo dopuszcza istnienie więcej niż
jednego miejsca wykonania, towarzystwo, w celu dokonania oceny i porównania wyników, jakie
można uzyskać dla klienta w każdym z dopuszczonych miejsc wykonania, jest zobowiązane do
wzięcia pod uwagę wysokości prowizji i kosztów ponoszonych przez towarzystwo w związku
z wykorzystywaniem poszczególnych miejsc wykonania.
4. Towarzystwo nie może ustalać i naliczać pobieranych od klienta opłat i prowizji w sposób
dyskryminujący poszczególne miejsca wykonania, o ile różnice w sposobie naliczania
27

i pobierania opłat i prowizji nie odzwierciedlają rzeczywistych rozbieżności w kosztach
ponoszonych przez to towarzystwo, w związku z wykorzystywaniem poszczególnych miejsc
wykonania.
§ 39. 1. Towarzystwo, przed zawarciem z klientem detalicznym umowy o zarządzanie
portfelami instrumentów finansowych, przekazuje klientowi detalicznemu, w celu uzyskania jego
zgody na stosowanie polityki działania w najlepiej pojętym interesie klienta, informacje
obejmujące:
1) opis względnej wagi, jaką towarzystwo przypisuje poszczególnym czynnikom, o których
mowa w § 37 ust. 1, lub opis polityki, o której mowa w § 38 ust. 1;
2) listę miejsc wykonania, które towarzystwo uznaje za miejsca pozwalające mu w sposób stały
wypełniać obowiązek, o którym mowa w § 37 ust. 1;
3) wyraźne i jednoznaczne ostrzeżenie, że szczegółowe określenie przez klienta warunków, na
jakich nastąpić ma przekazanie zlecenia, może uniemożliwić towarzystwu podjęcie działań
w celu uzyskania możliwie najlepszych wyników dla klienta w zakresie wyznaczonym tymi
szczegółowymi warunkami.
2. Towarzystwo informuje klienta o istotnych zmianach w polityce działania w najlepiej
pojętym interesie klienta, w terminie umożliwiającym mu wypowiedzenie umowy o świadczenie
usługi w zakresie zarządzania portfelami finansowymi, z zachowaniem okresu wypowiedzenia.
3. Informacje, o których mowa w ust. 1 i 2, towarzystwo przekazuje klientowi przy użyciu
trwałego nośnika informacji lub za pośrednictwem strony internetowej towarzystwa,
niestanowiącej trwałego nośnika, o ile spełnione są warunki określone w § 25 ust. 2.
§ 40. 1. Towarzystwo jest zobowiązane do monitorowania skuteczności wdrożonych
rozwiązań i stosowanej polityki działania w najlepiej pojętym interesie klienta, w celu
odpowiedniego ich dostosowywania.
2. Towarzystwo, nie rzadziej niż raz na rok, dokonuje przeglądu polityki działania
w najlepiej pojętym interesie klienta. Towarzystwo dokonuje przeglądu również w przypadku
wystąpienia istotnej zmiany, która trwale wpływa na zdolność towarzystwa do dalszego
uzyskiwania możliwie najlepszych wyników dla klienta, w miejscach wykonania ustalonych
zgodnie z polityką działania w najlepiej pojętym interesie klienta.
3. Towarzystwo musi być w stanie udowodnić klientowi, na jego żądanie, że działało
zgodnie z wdrożoną polityką działania w najlepiej pojętym interesie klienta.
§ 41. 1. Towarzystwo przekazuje klientowi, na trwałym nośniku informacji, okresowe
raporty z wykonania umowy, chyba że sprawozdanie takie dostarcza klientowi inny uprawniony
podmiot.
2. W przypadku klienta detalicznego okresowe raporty, o których mowa w ust. 1, powinny
zawierać w szczególności:
1) firmę towarzystwa;
2) nazwę lub oznaczenie rachunku, ewidencji lub rejestru, na którym przechowywane są aktywa
klienta;
3) informacje o składzie portfela klienta i wycenie portfela klienta, w tym dane na temat
każdego z instrumentów finansowych, wchodzących w skład portfela klienta, wartość
rynkową poszczególnych instrumentów finansowych albo ich wartość godziwą, jeśli nie jest
możliwe ustalenie wartości rynkowej, saldo środków pieniężnych na początek i koniec
okresu sprawozdawczego oraz wyniki portfela w okresie, za który sporządzany jest raport;
28