Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami, ustawy o niektórych zabezpieczeniach finansowych oraz ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze

c) wpływ regulacji na dochody i wydatki budżetu i sektora publicznego
Uchwalenie projektowanej ustawy nie spowoduje dodatkowych skutków finansowych
dla budżetu państwa i budżetu jednostek samorządu terytorialnego.
d) wpływ regulacji na rynek pracy
Wejście w życie projektowanej ustawy nie wywoła skutków dla rynku pracy.
e) wpływ regulacji na konkurencyjność wewnętrzną i zewnętrzną gospodarki oraz na
rozwój regionów
Proponowane zmiany nie będą miały bezpośredniego wpływu na konkurencyjność
gospodarki oraz na sytuację i rozwój regionów.

3. Konsultacje
społeczne
Projekt ustawy został przekazany do zaopiniowania w ramach uzgodnień międzyresortowych
i jednocześnie został przekazany do konsultacji społecznych następującym podmiotom:
Narodowemu Bankowi Polskiemu, Komisji Nadzoru Finansowego, Krajowej Izbie
Rozliczeniowej, Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu, Związkowi Banków Polskich,
Krajowemu Depozytowi Papierów Wartościowych, Urzędowi Ochrony Konkurencji
i Konsumentów, Urzędowi Komunikacji Elektronicznej, Generalnemu Inspektorowi
Ochrony Danych Osobowych, Najwyższej Izbie Kontroli, Rzecznikowi Praw Obywatelskich,
Krajowej Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo-Kredytowej, Związkowi Banków
Spółdzielczych, Polskiej Izbie Ubezpieczeń, Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych,
Konfederacji Pracodawców Prywatnych „Lewiatan”, Komitetowi Agentów
Rozliczeniowych, Giełdzie Papierów Wartościowych S.A. w Warszawie, Radzie Banków
Depozytariuszy, Izbie Gospodarczej Towarzystw Emerytalnych, Izbie Zarządzającej
Funduszami i Aktywami, Izbie Domów Maklerskich, Stowarzyszeniu Inwestorów
Indywidualnych, Polskiemu Stowarzyszeniu Inwestorów Kapitałowych, Stowarzyszeniu
Emitentów Giełdowych, Związkowi Maklerów i Doradców, Stowarzyszeniu Rynków
Finansowych ACI Polska.
Treść projektu ustawy została uzgodniona co do istoty podczas konferencji uzgodnieniowej.
Zgłoszone przez wymienione podmioty uwagi zostały poddane szczegółowej analizie i część
z nich została uwzględniona w projekcie, a w stosunku do pozostałych osiągnięto
porozumienie i ostatecznie zostały one uznane za wycofane.

17
Uwzględniono m.in. uwagę zgłoszoną przez Związek Banków Polskich, dotyczącą
wyłączenia stosowania ustawy o niektórych zabezpieczeniach finansowych wobec
zabezpieczeń finansowych ustanawianych na wierzytelnościach kredytowych, których
dłużnikami są mikroprzedsiębiorcy lub mali przedsiębiorcy. Wyłączenie to było efektem
skorzystania przez projektodawcę z opcji narodowej, jaką przewiduje dyrektywa
2009/44/WE. Uwzględnienie niniejszej uwagi pozwoli podmiotom uprawnionym do
stosowania zabezpieczeń finansowych na podstawie przedmiotowej ustawy na szersze
wykorzystanie tej kategorii aktywów.
Dodatkowo Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych (KDPW) zwrócił uwagę, iż
brzmienie przepisu art. 137 ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze nie oddaje
prawidłowo postanowień zawartych w art. 3 ust. 2 dyrektywy 98/26/WE w zakresie
dotyczącym ochrony prawnej systemu płatności lub systemu rozrachunku papierów
wartościowych. Ze względu na charakter tej uwagi zdecydowano się na uzyskanie opinii
Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego, która przychyliła się do stanowiska KDPW.
Jednocześnie nie została uwzględniona uwaga Komisji Nadzoru Finansowego do ustawy
o niektórych zabezpieczeniach finansowych, dotycząca uwzględnienia w wykazie
wierzytelności informacji o jakości wierzytelności. W opinii projektodawcy nie istnieje
uzasadniona potrzeba objęcia ustawową ochroną interesów stron umowy o zabezpieczenie
finansowe w postaci wymogu przedstawienia informacji o jakości wierzytelności. Należy
zauważyć, iż w zakresie zgody na udostępnienie informacji objętych tajemnicą bankową,
przyjmujący zabezpieczenie ma możliwość przed zawarciem umowy o zabezpieczenie
finansowe uzyskać informacje o wierzytelności kredytowej dotyczące m.in. warunków spłaty
zobowiązania, ustanowionych zabezpieczeniach prawnych, przebiegu realizacji
zobowiązania. Profesjonalny charakter stron umowy o zabezpieczenie finansowe pozwala
przypuszczać, iż obowiązkowe umieszczenie informacji o jakości wierzytelności nie jest
konieczne.
Projektowana ustawa została przekazana do konsultacji Europejskiemu Bankowi
Centralnemu.
Europejski Bank Centralny wyraża zadowolenie z dokonanego w projekcie dodatkowego
przeglądu przepisów transponujących na grunt prawa polskiego dyrektywę 98/26/WE. Biorąc
pod uwagę wzrost liczby upadłości transgranicznych, w tym zagranicznych postępowań
upadłościowych wobec podmiotów z siedzibą w Polsce, kompletność ochrony udzielanej
przez przepisy prawa polskiego w odniesieniu do systemów płatności i rozrachunku papierów

18
wartościowych zgodnie z dyrektywą 98/26/WE z dnia 19 maja 1998 r. w sprawie zamknięcia
rozliczeń w systemach płatności i rozrachunku papierów wartościowych (Dz. Urz. WE L 166
z 11.06.1998) wymaga możliwości potwierdzenia takich postępowań wobec uczestników
i operatorów systemów.
Europejski Bank Centralny zwraca uwagę na dwie zmiany dokonywane przez projekt ustawy
w odniesieniu do Narodowego Banku Polskiego. Pierwsza dotyczy ustanowienia podstawy
prawnej żądania od podmiotów, co do których powstało uzasadnione podejrzenie, że
prowadzą systemy płatności bez zgody Prezesa NBP, informacji wymaganych we wniosku
o udzielenie takiej zgody. Druga zmiana dotyczy rozszerzenia obowiązku zgłaszania przez
NBP Komisji Europejskiej systemów o znaczeniu systemowym o informacje dotyczące
operatorów tych systemów, zgodnie z dyrektywą 2009/44/WE.
Dotychczas Prezes NBP nie miał prawnej możliwości żądania przestawienia informacji przez
podmioty, co do których istnieje uzasadnione podejrzenie, że prowadzą one system bez
wymaganej zgody. Ustanowienie tej podstawy prawnej, w granicach udzielanych informacji
przy procedurze wydania zgody, zdaniem EBC zwiększy pewność prawną i usprawni nadzór
banku centralnego nad systemami płatności.
Jednocześnie Europejski Bank Centralny wskazuje na potrzebę określenia wzajemnego
stosunku art. 67 i art. 77 ust. 4 ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze. Art. 67 tej ustawy
wyłącza z masy upadłości przedmiot zabezpieczenia ustanowionego w związku
z uczestnictwem w systemie płatności lub systemie rozrachunku papierów wartościowych.
Natomiast art. 77 ust. 4 ww. ustawy stanowi, iż ogólnie stosowaną nieważność wobec
czynności upadłego dotyczących mienia wchodzącego w skład masy upadłości nie stosuje się
wobec czynności ustanowienia zabezpieczenia finansowego (w rozumieniu ustawy z dnia
2 kwietnia 2004 r. o niektórych zabezpieczeniach finansowych) w dniu ogłoszenia upadłości.
W takim przypadku uprawniony z zabezpieczenia musi wykazać, że nie wiedział i przy
zachowaniu należytej staranności nie mógł wiedzieć o wszczęciu postępowania
upadłościowego. Na mocy niniejszego projektu tą zasadą objęto również czynności wobec
ustanowienia zabezpieczenia na podstawie art. 67 ustawy – Prawo upadłościowe i naprawcze.
Projektowana ustawa podlega notyfikacji w Bazie Notyfikacji Krajowych rodków
Wykonawczych.
Opinia o zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej
Projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.

19
TABELA ZBIEŻNOŚCI


TYTUŁ PROJEKTU:
ustawa o zmianie ustawy o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i
systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi
systemami, ustawy o niektórych zabezpieczeniach finansowych oraz ustawy - Prawo
upadłościowe i naprawcze
TYTUŁ WDRA ANEGO AKTU PRAWNEGO / dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/44/WE z dnia 6 maja 2009 r.
WDRA ANYCH AKTÓW PRAWNYCH 1):
zmieniającej dyrektywę 98/26/WE w sprawie zamknięcia rozliczeń w systemach
płatności i rozrachunku papierów wartościowych oraz dyrektywę 2002/47/WE w
sprawie uzgodnień dotyczących zabezpieczeń finansowych w odniesieniu do
systemów powiązanych i do wierzytelności kredytowych
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
PRZEPISY UNII EUROPEJSKIEJ 2)
Jedn.
Treść przepisu UE 3)
Koniecz Jedn.
Treść przepisu/ów projektu (*)
Uzasadnienie nie
red.
-ność
red. (*)
uwzględnienia w projekcie
przepisów wykraczających
wdro e
poza minimalne wymogi prawa
nia
UE (**)

T / N
Art. 1 4) w art. 1 wprowadza się następujące zmiany:
T


Niniejsza zmiana ma charakter
pkt 4
redakcyjny, związana z
a) w lit. a) wyraz „ecu” zastępuje się wyrazem
lit. a
zastąpieniem jednostki
„EUR”;
rozliczeniowej ecu

wprowadzoną 1998 r. walutą
euro. W ślad za regulacją
zawartą w Dyrektywie
98/26/WE w definicji systemu
zawartej w ustawie o
ostateczności rozrachunku nie
dokonano ograniczenia w
zakresie waluty, w której
dokonywane są rozrachunki w
systemie, w związku z czym
dokonanie zmiany nie jest
potrzebne.
Art. 1 4) w art. 1 wprowadza się następujące zmiany:
T


Niniejsza zmiana zawarta w
pkt 4
Dyrektywie 2009/44/WE polega
b) lit. c) tiret drugie otrzymuje brzmienie:
lit. b
na objęciu jej zakresem
„—operacjami przeprowadzanymi przez banki
równie Europejskiego Banku
centralne państw członkowskich lub Europejski
Centralnego, co w ustawie o
Bank Centralny w ramach wykonywania przez nie
ostateczności rozrachunku,
funkcji banków centralnych.”;
przyjętej w 2001 r., zostało

zapisane w art. 12 ust. 1
(obecnie przedmiotowa
regulacja znajduje się w art. 67
ustawy Prawo upadłościowe i
naprawcze).
Art. 1
5) w art. 2 wprowadza się następujące zmiany:
T Art.
1
Art. 1. W ustawie z dnia 24 sierpnia 2001 r. o
pkt 5
pkt 1
ostateczności rozrachunku w systemach
a) w lit. a) wprowadza się następujące zmiany:(i)
płatności i systemach rozrachunku papierów
lit. a
tiret pierwsze otrzymuje brzmienie:
lit a
wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi
ppkt i
„—pomiędzy trzema uczestnikami lub większą ich
systemami (Dz. U. z 2010 r. Nr 112, poz. 743)
liczbą, z
wyłączeniem operatora tego systemu,
wprowadza się następujące zmiany:
agenta rozrachunkowego, partnera centralnego,
1) w art. 1:
izby rozliczeniowej lub uczestnika pośredniego,
je eli tacy występują, zawierający wspólne
a)
pkt 1 i 2 otrzymują brzmienie:
zasady i jednolite ustalenia dotyczące rozliczeń —
"1) system płatności - podlegające prawu
niezale nie od tego, czy są one przeprowadzane
polskiemu prawne powiązania pomiędzy co
przy pomocy partnera centralnego — lub słu ące
najmniej trzema instytucjami, w tym co najmniej
realizacji zleceń transferu pomiędzy uczestnikami,”;
jedną z instytucji, o których mowa w pkt 5 lit. a-d

lub lit. h, z wyłączeniem uczestnika pośredniego,
w ramach których obowiązują wspólne dla tych
uczestników zasady przeprowadzania rozliczeń
lub realizacji ich zleceń rozrachunku, o których
mowa w pkt 12 lit. a, z zastrze eniem art. 2a;
2) system
rozrachunku
papierów
wartościowych - podlegające prawu polskiemu
prawne powiązania pomiędzy co najmniej
trzema instytucjami, w tym co najmniej jedną z
instytucji, o których mowa w pkt 5 lit. a-d lub lit.
h, z wyłączeniem uczestnika pośredniego, w
ramach których obowiązują wspólne dla tych
uczestników zasady przeprowadzania rozliczeń
lub realizacji ich zleceń rozrachunku, o których
mowa w pkt 12 lit. b, z zastrze eniem art. 2a;”

Art. 1
5) w art. 2 wprowadza się następujące zmiany:
T Art.
1
Art. 1. W ustawie z dnia 24 sierpnia 2001 r. o
pkt 5
pkt 3
ostateczności rozrachunku w systemach
a) w lit. a) wprowadza się następujące zmiany:
płatności i systemach rozrachunku papierów
lit. a