Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo telekomunikacyjne oraz niektórych innych ustaw

Celem zaproponowanej zmiany jest doprecyzowanie regulacji, która zawarta jest
w obowiązującym art. 185 ust. 9. Zgodnie z tym przepisem, w przypadku rezygnacji
z prawa do dysponowania lub wykorzystywania częstotliwości, obowiązek uiszczania
opłat za prawo do dysponowania częstotliwością ustaje nie później niż z upływem
30
dni od dnia złożenia wniosku o rezygnację z prawa do wykorzystywania
częstotliwości albo z prawa do dysponowania nią w rezerwacji. Brzmienie
obowiązującego przepisu ustawy nie wskazuje kryteriów, jakie ma stosować Prezes
UKE przy ustalaniu tego terminu. W związku z powyższym, w celu wyeliminowania
arbitralności przy jego określaniu, proponuje się wskazanie w projektowanym przepisie
w sposób wyraźny terminu, z upływem którego ustaje obowiązek uiszczania opłat za
prawo do dysponowania częstotliwością. W tym kontekście należy zauważyć, że opłata
za prawo do dysponowania częstotliwością ma charakter roczny, a jej minimalna
wysokość, zgodnie z § 6 ust. 5 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 lutego 2005 r.
w sprawie rocznych opłat za prawo do dysponowania częstotliwością (Dz. U. Nr 24,
poz. 196, z późn. zm.) wynosi 1/12 opłaty rocznej. Oznacza to, iż opłaty są naliczane
miesięcznie. W związku z powyższym, w ocenie projektodawcy, obowiązek uiszczania
opłat za prawo do dysponowania częstotliwością powinien ustawać w ostatnim dniu
miesiąca, w którym wpłynął do UKE wniosek o rezygnację z prawa do
wykorzystywania częstotliwości albo prawa do
dysponowania tą częstotliwością
określonego w rezerwacji.
Dodatkowo, obowiązujące brzmienie art. 185 ust. 9 zawiera lukę, która wymaga
uzupełnienia. Obowiązujący przepis określa, że obowiązek uiszczania opłat za prawo
do dysponowania częstotliwością ustaje nie później niż z upływem 30 dni od dnia
złożenia wniosku o rezygnację z prawa do dysponowania częstotliwością albo jej
wykorzystywania niezależnie od tego, czy w ww. wniosku podmiot wskazuje datę,
z którą zamierza zaprzestać dysponowania lub wykorzystywania zasobu częstotliwości.
W ocenie projektodawcy, w przypadku takich wniosków zasadne będzie rozstrzygnięcie
w przepisach ustawy, że obowiązek uiszczania opłaty za prawo do dysponowania
częstotliwością lub jej wykorzystywania ustaje w ostatnim dniu miesiąca, w którym
przypada wskazany we wniosku podmiotu termin rezygnacji z prawa do dysponowania
częstotliwością lub jej wykorzystywania.
Zaproponowana zmiana nie będzie miała wpływu na wysokość wpływów budżetu
państwa, gdyż nie zmienia ona sposobu naliczania opłat za prawo do dysponowania

149
częstotliwościami lub ich wykorzystywania – a jedynie doprecyzowuje obowiązujące
przepisy, które już w obowiązującym stanie prawnym były interpretowane
w przedstawiony sposób.
W ust. 10 proponuje się dodanie zdania, które uchroni budżet państwa przed
obowiązkiem zwrotu uiszczonych opłat za prawo do dysponowania częstotliwościami,
w przypadku stwierdzenia nieważności decyzji w sprawie rezerwacji częstotliwości lub
pozwolenia radiowego lub decyzji, o których mowa w art. 144a i 144b. Wystąpienie
w procesie wydawania decyzji administracyjnej uchybień formalnych, które skutkują
stwierdzeniem nieważności decyzji przyznającej prawo do dysponowania
częstotliwościami, ale nie wpłynęły na możliwość wykorzystania częstotliwości
i częstotliwości są użytkowane przez podmiot, uzasadnia odstąpienie od generalnej
zasady obowiązku zwrotu opłaty.
Przepis ust. 10 ma na celu doprecyzowanie, iż w przypadku cofnięcia rezerwacji
częstotliwości lub pozwolenia radiowego lub decyzji, o których mowa w art. 144a
i
144b, uiszczone opłaty nie podlegają zwrotowi. W przypadku stwierdzenia
nieważności decyzji w sprawie rezerwacji częstotliwości lub pozwolenia cofnięcia
rezerwacji częstotliwości lub decyzji, o których mowa w art. 144a i 144b, opłaty
pobierane za dysponowanie częstotliwością nie podlegają zwrotowi, jeśli częstotliwości
były wykorzystywane.
Art. 185 ust. 11
Rozszerzono liczbę przesłanek, którymi kieruje się Rada Ministrów, określając
wysokość opłat za prawo do dysponowania częstotliwością. Rozporządzenie może
wprowadzić dodatkowe zróżnicowanie opłat, które umożliwi odpowiednie
stymulowanie rynku i wypełnianie celów gospodarki zasobami częstotliwościowymi.
Zmiana podyktowana jest faktem, iż przy obecnie obowiązujących przepisach
obserwowane jest niepokojące zjawisko bardzo długiego eksploatowania przestarzałego
sprzętu telekomunikacyjnego.
Art. 189 ust. 2
Zaproponowana zmiana w zakresie lit. d ma na celu implementację art. 8 ust. 2 lit. d,
art. 8a oraz pośrednio art. 7 ust. 1 dyrektywy ramowej oraz doprecyzowanie przepisu
i zapewnienie spójności z innymi przepisami ustawy – Prawo telekomunikacyjne,
odnoszącymi się do tematyki gospodarowania widmem radiowym.

150
Dodawana lit. e ma na celu wskazanie, iż Prezes UKE przy wydawaniu decyzji
regulacyjnych jest obowiązany kierować się także zapewnieniem przewidywalności
regulacyjnej. Przewidywalność regulacyjna, to jest stosowanie spójnego podejścia
w decyzjach dotyczących tych samych spraw przez krajowy organ regulacyjny i przez
krajowe organy regulacyjne państw członkowskich, jest ważne dla zapewnienia
dobrego klimatu dla inwestycji w sieci, w tym w sieci nowej generacji.
Nowe unijne przepisy dotyczące telekomunikacji dają Komisji Europejskiej nowe
uprawnienia. Jeśli istnieją różnice w sposobie wdrażania przepisów przez krajowe
organy telekomunikacyjne i mogą one stanowić barierę dla funkcjonowania rynku
wewnętrznego, Komisja może wydać zalecenie uwzględniając w tym celu opinię
BEREC. Organy krajowe muszą w jak najwyższym stopniu uwzględniać zalecenia
Komisji.
Art. 192 ust. 4
W związku z potrzebą implementacji art. 9 ust. 5 dyrektywy ramowej, należy nałożyć
na Prezesa UKE obowiązek dokonywania regularnego przeglądu konieczności
stosowania w decyzjach w sprawie rezerwacji częstotliwości ograniczeń, o których
mowa w art. 115 ust. 2 pkt 5 ustawy – Prawo telekomunikacyjne oraz publikowania
jego wyników na stronie BIP UKE. Przegląd ten powinien odbywać się nie rzadziej niż
co dwa lata.
Częstotliwości dla GSM-R
Art. 115²
System GSM-R jest systemem łączności cyfrowej, zaprojektowanym dla potrzeb
zapewnienia komunikacji (głos i dane) pomiędzy pracownikami podmiotów
zajmujących się transportem kolejowym. Wdrażany jest na potrzeby Europejskiego
Systemu Zarządzania Ruchem Kolejowym. Terminy uruchomienia w Polsce
Europejskiego Systemu Zarządzania Ruchem Kolejowym określone są w „Narodowym
Planie Wdrażania Europejskiego Systemu Zarządzania Ruchem Kolejowym w Polsce”
(zwany dalej „Planem”), przyjętym przez Radę Ministrów w dniu 6 marca 2006 roku,
w celu realizacji zobowiązań Polski wynikających z decyzji Komisji Europejskiej
2006/679/WE z dnia 28 marca 2006 r. dotyczącej technicznej specyfikacji dla
interoperacyjności odnoszącej się do podsystemu sterowania ruchem kolejowym
transeuropejskiego systemu kolei konwencjonalnych (Dz. Urz. UE L 284 z 16.10.2006,
s. 1).

151
W Planie określono, że spółka PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. jest odpowiedzialna za
nadzór nad realizacją wdrożenia ETCS (system ETCS zapewnia wysoki poziom
bezpieczeństwa poprzez przekazywanie do kabiny maszynisty informacji z urządzeń
instalowanych na liniach kolejowych) na liniach kolejowych w Polsce, a także za
obsługę i utrzymanie instalacji ETCS, które zostały przekazane do eksploatacji.
Natomiast, zgodnie z zapisami Planu, spółka Telekomunikacja Kolejowa Sp. z o.o.
miała być odpowiedzialna za nadzór nad realizacją wdrożenia GSM-R na liniach
kolejowych w Polsce, a także za obsługę i utrzymanie instalacji GSM-R, które zostały
przekazane do eksploatacji.
W lipcu 2009 roku ostatecznie jednak uzgodniono, że spółka PKP Polskie Linie
Kolejowe S.A. będzie odpowiadać za całość wdrażania ERTMS i nastąpiła zmiana
beneficjenta na liście indykatywnej Programu Operacyjnego Infrastruktura
i rodowisko13). W związku z powyższym, zasadne jest zamieszczenie
w projektowanym przepisie odwołania do art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 8 września 2000 r.
o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego
„Polskie Koleje Państwowe” (Dz. U. Nr 84, poz. 948, z późn. zm.), który wymienia
PKP Polskie Linie Kolejowe Spółka Akcyjna.
Zgodnie z Planem na 5 000 km planowane jest wdrożenie systemu ETCS, zaś na
15 000 km ma być wdrożony system GSM-R14).
Zgodnie z decyzją Europejskiego Komitetu Radiokomunikacyjnego (ERC/DEC/(98)07)
z dnia 20 marca 1998 r., pasmo częstotliwości przeznaczone dla GSM-R zawiera się
w granicach 921-925 MHz i 876-880 MHz. Obecnie jest ono w znacznej części zajęte
przez użytkownika rządowego. Ponadto, Europejski Instytut Standardów
Telekomunikacyjnych prowadzi prace nad rozszerzeniem pasma GSM-R o kolejne trzy
megaherce (918-921 MHz i 873-876 MHz).
W Krajowej Tablicy Przeznaczeń Częstotliwości zostały przeznaczone częstotliwości
dla służby radiokomunikacyjnej ruchomej, której rodzajem jest użytkowanie systemu
GSM-R. Ponadto, załącznik do zarządzenia Nr 23 Prezesa UKE z dnia 7 czerwca
2006 r. w sprawie planu zagospodarowania częstotliwości dla zakresów 876 – 915 MHz
oraz 921–960 MHz (Dz. Urz. UKE Nr 6, poz. 21) przewiduje:

13) Informacje uzyskane ze strony spółki PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. http://www.plk-sa.pl
14) j.w.

152
– w pkt 2.2, iż zakres częstotliwości 876,0 – 876,1 MHz może być użytkowany jako
cywilny w służbie ruchomej jedynie na potrzeby stosowanych w kolejnictwie
systemów radiokomunikacyjnych do łączności w trybie DMO,
– w pkt 2.3, że zakres częstotliwości 876,1 – 877,5 MHz oraz 921,1 – 922,5 MHz
może być użytkowany jako cywilny w służbie ruchomej jedynie na potrzeby
stosowanych w kolejnictwie systemów radiokomunikacyjnych zgodnych ze
standardem GSM.
Obecnie, zgodnie z zapisami Krajowej Tablicy Przeznaczeń Częstotliwości,
przeznaczenie ww. częstotliwości na cele GSM-R wymaga uzgodnienia z Ministrem
Obrony Narodowej. A zatem, wprowadzenie zmiany w art. 1152 w proponowanym
kształcie będzie wymagało nowelizacji rozporządzenia ws. Krajowej Tablicy
Przeznaczeń Częstotliwości.
Wskazać należy, iż PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. nie posiadają rezerwacji
częstotliwości pozwalających na uruchomienie powyżej opisywanego systemu.
W związku z powyższym oraz z uwagi na fakt, iż terminy wynikające z Planu są już
częściowo opóźnione (istnieje więc realne ryzyko niewywiązania się Rzeczypospolitej
Polskiej ze zobowiązań międzynarodowych), należy w ustawie – Prawo
telekomunikacyjne zamieścić regulacje umożliwiające uzyskanie częstotliwości przez
podmiot wykonujący zadania z zakresu łączności kolejowej w ramach Europejskiego
Systemu Zarządzania Ruchem Kolejowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
W tym celu proponuje się dodanie art. 115² stanowiącego, iż podmiot wykonujący
zadania z zakresu łączności kolejowej w ramach Europejskiego Systemu Zarządzania
Ruchem Kolejowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wykorzystuje
częstotliwości na podstawie decyzji o rezerwacji częstotliwości wydanej przez Prezesa
UKE po uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw transportu.
Ponieważ konieczność zapewnienia zadań z zakresu łączności kolejowej w Ramach
Europejskiego Systemu Zarządzania Ruchem Kolejowym wynika z uzgodnień
prowadzonych w ramach Unii Europejskiej, organy regulacyjne powinny udostępnić
odpowiednim podmiotom częstotliwości konieczne do wykonywania tych zadań. Mając
na względzie tę szczególną sytuację, zasadne jest wyłączenie przydzielania
częstotliwości podmiotom wyznaczonym do realizacji zadania wskazanego
w projektowanym art. 115² ustawy – Prawo telekomunikacyjne z procedury udzielania

153