Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo telekomunikacyjne oraz niektórych innych ustaw

Art. 23 ust. 1 pkt 1 i art. 24 pkt 1
W ustawie – Prawo telekomunikacyjne niespójne są przepisy dotyczące określania
przez Prezesa UKE, rynku właściwego na podstawie art. 22 ust. 1, art. 23 ust. 1 pkt 1
oraz art. 24 pkt 1. Zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo telekomunikacyjne,
Prezes UKE, określając rynek właściwy, uwzględnia „uwarunkowania krajowe oraz
w największym możliwie stopniu zalecenie Komisji i wytyczne, o których mowa
w art. 19 ust. 3, w zakresie wyrobów i usług telekomunikacyjnych”. Zgodnie natomiast
z art. 23 ust. 1 pkt 1 i art. 24 pkt 1 ustawy – Prawo telekomunikacyjne, Prezes UKE
dokonuje określenia rynku właściwego „mając na uwadze poziom rozwoju krajowego
rynku produktów i usług telekomunikacyjnych, zgodnie z prawem konkurencji”.
Wytyczne te nie są ze sobą tożsame. Proponuje się zatem w przepisach art. 23 ust. 1
pkt 1 i art. 24 pkt 1 odesłać do art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy – Prawo telekomunikacyjne.
Celem projektowanych zmian jest zapewnienie spójności w stosowaniu środków
naprawczych przez krajowy organ regulacyjny. Doprowadzi to do zgodnego z celami
dyrektywy 2009/140/WE większego zharmonizowania regulacji i w efekcie
wprowadzenia spójnego rynku wewnętrznego łączności elektronicznej. Dalsze
utrzymywanie występującej niespójności mogłoby wpływać na osłabienie tego rynku.
Spójne stosowanie regulacji w ramach poszczególnych państw członkowskich jest
szczególnie ważne w świetle nowego art. 7a znowelizowanej dyrektywy ramowej.
Proces definiowania rynku właściwego jest jednym z kluczowych elementów całej
procedury regulowania rynków, a zatem zgodność na tym poziomie będzie mieć
decydujący wpływ na całą dalszą regulację zastosowaną przez krajowy organ
regulacyjny.
Art. 22 ust. 2
Należy wskazać, iż przez obowiązek regulacyjny rozumie się obowiązek, o którym
mowa w art. 34, art. 36 – 40, art. 42, art. 44, art. 44b, art. 45, art. 46 lub art. 72 ust. 3.
Zmiana w art. 22 ust. 2 jest konsekwencją wprowadzenia art. 44a – 44g oraz uchylenia
art. 47. W porównaniu z obecnie obowiązującą treścią art. 22 nowelizacja uwzględnia
fakt, iż nowo projektowane przepisy art. 44a oraz art. 44c – 44g nie zawierają w swojej
treści obowiązku regulacyjnego, ale odnoszą się np. do procedury ich nakładania.
W konsekwencji przepisy te powinny być wyłączone z tej definicji (analogicznie jak

34
wyłączony jest przepis art. 43 ustawy – Prawo telekomunikacyjne dotyczący procedury
zatwierdzania oferty ramowej). Z art. 22 został również wykreślony art. 47 uchylony
przedmiotowym projektem.
Art. 23 ust. 1 pkt 2 oraz ust. 2 – 4
Skuteczność i szybkość postępowań regulacyjnych prowadzonych przez Prezesa UKE
zwiększyłaby się w przypadku stworzenia możliwości, aby w rozstrzygnięciu
wydawanym przez Prezesa UKE w sytuacji występowania na danym rynku właściwym
skutecznej konkurencji możliwe było jednoczesne uchylenie obowiązków nałożonych
na przedsiębiorcę lub przedsiębiorców telekomunikacyjnych, którzy we wcześniejszej
decyzji Prezesa UKE zostali uznani za przedsiębiorców telekomunikacyjnych
o znaczącej pozycji rynkowej lub przedsiębiorców o kolektywnej pozycji znaczącej.
W tym zakresie celowe jest wprowadzenie w ustawie – Prawo telekomunikacyjne
rozwiązania, zgodnie z którym Prezes UKE w jednym akcie miałby możliwość
stwierdzenia, że na danym rynku właściwym występuje skuteczna konkurencja, oraz
uchylenia obowiązków nałożonych wcześniejszą decyzją regulacyjną.
Prezes UKE powinien ogłaszać na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej
Urzędu Komunikacji Elektronicznej rozstrzygnięcie, w którym:
1) określił rynek właściwy,
2) stwierdził, że na tym rynku właściwym występuje skuteczna konkurencja,
3) uchylił nałożone obowiązki regulacyjne.
Projektowane zmiany w art. 23 ustawy – Prawo telekomunikacyjne mają doprowadzić
do zgodnego z celami dyrektywy zmieniającej 2009/140/WE większego ujednolicenia
i w efekcie wprowadzenia spójnego rynku wewnętrznego łączności elektronicznej.
Duży nacisk położony na spójność regulacji w ramach Unii Europejskiej jest
odzwierciedlony np. w nowym art. 7a dyrektywy ramowej. Szybkość prowadzonego
postępowania administracyjnego jest obecnie również niezwykle ważna w związku ze
zmianami, jakie wprowadza art. 16 zmienionej dyrektywy ramowej. Artykuł ten określa
konkretne terminy na przeprowadzenie i zakończenie analiz rynkowych przez organy
regulacyjne państw członkowskich, a w przypadku niemożliwości przeprowadzenia
tych analiz, w określonym terminie, przewiduje pomoc BEREC dla konkretnego
Regulatora, w celu sprawnego i terminowego zakończenia analiz. Tym samym

35
znowelizowany pakiet dyrektyw przykłada jeszcze większą wagę do szybkości
postępowań regulacyjnych.
Art. 24
Art. 24 ustawy – Prawo telekomunikacyjne stanowi implementację art. 8 dyrektywy
o dostępie, w którym jest mowa o „nakładaniu, zmianie lub uchyleniu” obowiązków
regulacyjnych. W obecnym brzemieniu art. 24 ustawy – Prawo telekomunikacyjne nie
ma jednak mowy o uchyleniu obowiązków po ponownej analizie rynku właściwego,
lecz jedynie o ich zmianie, co nie jest tożsame w świetle przepisów dyrektywy. Ponadto
przepis ten wydaje się niezgodny z art. 22 ust. 1 pkt 4. Powyższy stan rodzi problemy
przy wydawaniu decyzji regulacyjnych w zakresie uchylania nałożonych obowiązków,
w związku z czym w art. 24 pkt 2 lit. c powinno być wskazane, że Prezes UKE,
wydając wskazaną w art. 24 decyzję, zmienia lub uchyla nałożone obowiązki
regulacyjne, jeżeli przedsiębiorca telekomunikacyjny lub przedsiębiorcy
telekomunikacyjni nie utracili tej pozycji, ale warunki na rynku właściwym uzasadniają
zmianę lub uchylenie tych obowiązków. W ten sposób zostanie zapewniona pełna
ścieżka decyzyjna dla Prezesa UKE.
Celem wprowadzanej zmiany jest osiągnięcie spójności w stosowaniu środków
naprawczych, o których mowa w dyrektywie o dostępie (art. 9 – 13). Należy bowiem
zauważyć, że w innych krajach członkowskich wprowadzono regulację, zgodnie
z którą, w przypadku gdy na danym rynku występuje przedsiębiorca telekomunikacyjny
o znaczącej pozycji rynkowej, który nie utracił tej pozycji, ale sytuacja rynkowa
i stwierdzone w toku analizy problemy uzasadniają uchylenie danego obowiązku
regulacyjnego (nałożonego wcześniejszą decyzją na tym samym rynku), organ
regulacyjny uchyla ten obowiązek. Obecne przepisy ustawy – Prawo telekomunikacyjne
nie przewidują takiej możliwości, w związku z czym zasadne jest wprowadzenie takiej
zmiany.
Art. 25 ust. 1
Projektowana zmiana stanowi konsekwencję opisanej wyżej zmiany w art. 23. Norma
zawarta w tym przepisie znajdzie zastosowanie w sytuacji, gdy przedsiębiorca
posiadający znaczącą pozycję rynkową utracił ją, bowiem pozycję taką osiągnął na tym
rynku inny przedsiębiorca. Uchylenie obowiązków regulacyjnych w stosunku do

36
przedsiębiorcy, który utracił pozycję znaczącą na tym rynku, nie jest możliwe na
podstawie art. 24 pkt 2 lit. c – przepis ten dotyczy bowiem wyłącznie tych sytuacji, gdy
uchylenie pewnych obowiązków regulacyjnych następuje w stosunku do podmiotu
nadal posiadającego znaczącą pozycję rynkową i jedynie w sytuacjach, gdy warunki na
rynku właściwym uzasadniają uchylenie niektórych z
dotychczas nałożonych
obowiązków. Z kolei hipoteza normy zawartej w art. 23 ust. 1 pkt 2 pozwala na
wydanie decyzji uchylającej obowiązki regulacyjne w stosunku do przedsiębiorcy
telekomunikacyjnego, który utracił na danym rynku pozycję znaczącą, i na tym rynku
występuje obecnie skuteczna konkurencja.
Ponadto w projektowanym brzmieniu art. 25 ust. 1 doprecyzowano, iż w decyzji
wydawanej na podstawie tego przepisu Prezes UKE uchyla obowiązki regulacyjne.
Należy przy tym wskazać, że proponowana zmiana w art. 25, tak jak zmiany innych
przepisów określających procedurę regulowania rynków telekomunikacyjnych, ma na
celu doprowadzenie do zgodnego z celami dyrektywy zmieniającej 2009/140/WE
przyspieszenia prowadzenia postępowań regulacyjnych. Art. 16 zmienionej dyrektywy
ramowej wprowadza bowiem konkretne terminy na przeprowadzenie analiz rynkowych
przez organy regulacyjne państw członkowskich, a tym samym znowelizowany pakiet
dyrektyw przykłada jeszcze większą wagę do szybkości postępowań regulacyjnych.
Proponowana zmiana w art. 25 oraz zmiany innych przepisów określających procedurę
regulowania rynków telekomunikacyjnych przyczynią się do przyspieszenia
prowadzonych postępowań i wprowadzą jasną procedurę postępowania Prezesa UKE
w określonym stanie faktycznym na danym rynku właściwym.
Art. 25a ust. 4 i 5
Przepisy należy dostosować do zmienionego katalogu kryteriów, jakie powinny być
stosowane przez narodowego Regulatora przy ocenie, czy istnieje wspólna pozycja
dominująca, zawartego w załączniku II dyrektywy ramowej. Lista kryteriów zawarta
w załączniku II dyrektywy ramowej ma charakter orientacyjny i nie jest wyczerpująca.
Kolektywna pozycja znacząca jest utrwaloną koncepcją prawa konkurencji wspartą
bogatym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Dlatego
wszelkie kryteria, które są zgodne z koncepcją kolektywnej pozycji znaczącej,
znajdujące odzwierciedlenie w orzecznictwie TS UE mogą być wykorzystane do
badania pozycji znaczącej.

37
W projektowanym art. 25a w ust. 5 w pkt 1 użyto wyrazu „popytu”, mimo iż w polskiej
wersji dyrektywy jest wyraz „podaż”. Tłumaczenie dyrektywy zawiera w tym miejscu
błąd i w rzeczywistości mowa jest o popycie.
Art. 25c pkt 3
Wymóg, aby rozstrzygnięcia dotyczące rynków właściwych w jak największym stopniu
uwzględniały opinie i wspólne stanowiska przyjmowane przez BEREC, wynika z art. 3
ust. 3c dyrektywy ramowej.
Art. 25e
Dodatkowo w rozdziale o analizie rynku wprowadza się przepis (stanowiący
implementację art. 14 ust. 3 dyrektywy ramowej), zgodnie z którym, jeżeli
przedsiębiorca telekomunikacyjny zajmuje znaczącą pozycję na rynku właściwym,
będzie można go uznać za przedsiębiorcę zajmującego znaczącą pozycję na innym
rynku właściwym (powiązanym), jeżeli powiązania między obu rynkami są tego
rodzaju, że przeniesienie siły rynkowej przedsiębiorcy z rynku właściwego na drugi
rynek właściwy (rynek powiązany) wzmacnia pozycję tego przedsiębiorcy. Nie jest
konieczne zamieszczenie definicji rynku powiązanego, ponieważ z brzmienia przepisu
będzie wynikało, w jakiej sytuacji będzie mowa o rynkach powiązanych.
Należy nadać również uprawnienie Prezesowi UKE do zastosowania środków,
o których mowa w art. 36 – 40 oraz w art. 42, w celu uniemożliwienia przeniesienia
znaczącej pozycji z rynku właściwego na inny rynek właściwy (rynek powiązany).
Natomiast w przypadku, gdy wskazane środki okażą się niewystarczające, Prezes UKE
będzie miał również prawo zastosować środki wskazane w art. 46 ustawy
(implementacja art. 14 dyrektywy ramowej).
Z powyższych przepisów wynika, iż oba rynki powiązane dla SMP muszą być rynkami
właściwymi (tj. regulowanymi).
Przepis art. 14 ust. 3 dyrektywy ramowej należy czytać w świetle motywu 47
preambuły dyrektywy 2009/140/WE (wprowadzającej m.in. tę poprawkę do dyrektywy
ramowej), który stanowi:
„W celu zagwarantowania, że konkurencja na rynkach łączności elektronicznej
przebiega bez zakłóceń i ograniczeń krajowe organy regulacyjne powinny móc
wprowadzać środki naprawcze mające na celu zapobieganie przenoszeniu znaczącej

38