Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi

nie są wykorzystywane do przeprowadzania innych spraw niż te dotyczące
informacji opatrzonych klauzulą „tajne” lub „ściśle tajne”.

Powyższe rozwiązania pozwalają na uniknięcie wydatków związanych
z wdrożeniem dyrektywy obronnej, a dotyczących dostosowania pomieszczeń
przeznaczonych do przeprowadzania postępowań odwoławczych
i postępowań kontrolnych. Podkreślić należy, iż umożliwienie
przeprowadzenia części kontroli w siedzibie zamawiającego, tj. bez
konieczności przekazywania ww. dokumentów poza siedzibę zamawiającego,
zmniejszy także inne koszty związane z wdrożeniem dyrektywy obronnej,
tj. koszty dotyczące przewozu i przechowywania dokumentów opatrzonych
jedną z klauzul przewidzianych przepisami o ochronie informacji niejawnych
(koszty związane z obowiązkiem transportu omawianych dokumentów przez
uzbrojony konwój). Tym samym przedstawione rozwiązanie powinno się
przyczynić do efektywniejszego wykorzystania środków budżetu państwa
przeznaczonych na zapewnienie właściwej ochrony informacji niejawnych.
Jednocześnie podkreślić należy, iż planuje się, że Prezes Urzędu w dniu
wejścia w życie projektowanych regulacji będzie dążył do zawarcia
porozumienia dotyczącego korzystania z omawianych pomieszczeń –
porozumienie to będzie umożliwiało skorzystanie z nich w zakresie
i w terminie ustalonym z dysponentem tego pomieszczenia, przy czym
zawiadomienie o potrzebie korzystania będzie składane z co najmniej
tygodniowym wyprzedzeniem.
Mając na względzie fakt, iż pomieszczenia obecnie pozostające w dyspozycji
Urzędu Zamówień Publicznych nie są usytuowane w budynku stanowiącym
własność Skarbu Państwa, a także mając na uwadze przepisy nowej ustawy
o ochronie informacji niejawnych, dzięki którym możliwa staje się pełna
współpraca w zakresie korzystania z pomieszczeń dostosowanych do
przechowywania dokumentów niejawnych, zrezygnowano z modernizacji
pomieszczeń KIO i UZP i dostosowania ich do wymogów dotyczących
przechowywania dokumentów opatrzonych klauzulą „ściśle tajne”.
Podkreślić należy, iż modernizacja taka nie tylko wymagałaby zgody
właściciela nieruchomości, ale także podniosłaby wartość budynku
56


niebędącego własnością Skarbu Państwa, tym samym działanie takie
mogłoby zostać ocenione jako niezgodne z przepisami o finansach
publicznych.
3.1.2. Zwiększenie wydatków
Implementacja dyrektywy spowoduje zwiększenie ilości zadań Prezesa Urzędu
Zamówień Publicznych (co się bezpośrednio przekłada na zwiększenie ilości
pracy wykonywanej przez Urząd Zamówień Publicznych) oraz wzrost liczby
spraw rozpatrywanych przez Krajową Izbę Odwoławczą. Implementacja
przepisów dyrektywy obronnej wspomóc ma racjonalność wydatkowania
środków publicznych w związku z udzielaniem zamówień publicznych
w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa poprzez wprowadzenie wymogu
stosowania procedur ujednoliconych w skali europejskiej, przejrzystych
i gwarantujących zachowanie zasad uczciwej konkurencji i równego
traktowania. Do prawidłowego funkcjonowania znowelizowanych przepisów
niezbędne jest zapewnienie sprawnego nadzoru Prezesa Urzędu sprawowanego
za pomocą kontroli postępowań oraz sankcjonowania stwierdzonych naruszeń.
Prezes Urzędu realizuje zadanie czuwania nad przestrzeganiem zasad systemu
zamówień określone w art. 154 pkt 11 ustawy – Prawo zamówień publicznych,
w szczególności dokonując kontroli procesu udzielania zamówień w odniesieniu
do systematycznie rozszerzającego się obszaru zamówień publicznych.
Dynamika wartości rynku zamówień publicznych w latach 2008 – 2010
charakteryzowała się wzrostem o przeszło 50% – z ok. 109,5 mld złotych do ok.
167 mld złotych. Również liczba udzielonych zamówień i wszczętych
postępowań o udzielenie zamówienia publicznego w tym samym okresie
charakteryzowała się znacznym wzrostem – odpowiednio: o ok. 15% z 162.708
do 187.019 (liczba ogłoszeń o udzieleniu zamówienia lub wyniku konkursu)
i o ok. 10% z 157.173 do 171.711 (liczba ogłoszeń dotyczących wszczęcia
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursu). Trendowi
temu towarzyszy analogiczny trend wzrostowy wniosków o przeprowadzenie
kontroli. W latach 2008 – 2010 dynamika tego wzrostu to przeszło 70% z 438 do
751. Podkreślenia wymaga, iż w tym okresie mimo zbliżonego stanu etatowego
pracowników realizujących zadania kontrolne Prezesa Urzędu, wartość miernika
„Odsetek wszczętych kontroli fakultatywnych, postępowań wyjaśniających oraz
57


udzielonych odpowiedzi w stosunku do liczby wniosków” dla zadania
1.6 z budżetu zadaniowego „Nadzór nad systemem zamówień publicznych”
pozostaje na stałym poziomie, przy jednoczesnym dynamicznym wzroście
liczby spraw prowadzonych w ramach realizacji kompetencji kontrolnych
Prezesa Urzędu z urzędu z 104 w 2008 r. do 468 w 2010 r. (ok. 4,5-krotnie) oraz
również wzrastającej liczby zawiadomień Prezesa Urzędu o wszczęciu
postępowania w trybie z wolnej ręki lub negocjacji bez ogłoszenia lub
o zamiarze zawarcia umowy na okres dłuższy niż 4 lata z 1465 w 2008 r. do
1756 w 2010 r. (o ok. 20%).
Z powyższego wynika, iż przy narastającym obciążeniu dotychczasowymi
zadaniami kontrolnymi Prezes Urzędu nie będzie w stanie realizować
kompetencji kontrolnych dotyczących nowego obszaru zamówień obronnych
lub, usiłując im sprostać, będzie musiał ograniczyć znacząco aktywność
kontrolną w dotychczasowym obszarze.
Podkreślenia wymaga również potrzeba zwiększenia zasobów do
przeprowadzania kontroli „zamówień obronnych” ze względu na specyfikę
obszaru – tj. odmienność od dotychczas kontrolowanej materii, ograniczone
grono osób dysponujących wiedzą z tego obszaru oraz kwestie ochrony
informacji niejawnych, które komplikują realizację zadań i powodują ich
spowolnienie.
Szacowany wzrost obciążeń kontroli realizowanej obecnie przez ok. 44
pracowników kontroli w 2 departamentach to ok. 13,5% dotychczasowych
zadań.
Mimo znaczącego wzrostu zadań wykonywanych przez pracowników Urzędu
Zamówień Publicznych, związanego choćby z implementowaniem do polskiego
porządku prawnego przepisów dyrektywy odwoławczej, a także ze
zwiększeniem się ogólnej liczby udzielanych zamówień oraz kwot
wydatkowanych na nie, co się bezpośrednio przekłada na ilość
przeprowadzanych kontroli, udzielanych opinii prawnych i wnoszonych
środków ochrony prawnej (tabela poniżej), w Urzędzie nie nastąpił wzrost
zatrudnienia. Tym samym pracownicy są obecnie obarczeni znacznie większą
ilością pracy niż to miało miejsce we wcześniejszym okresie.

58




ilość spraw
rodzaj sprawy
2009
2010
zapytania dotyczące interpretacji przepisów ustawy – Prawo
991 1451
zamówień publicznych i przepisów wykonawczych
wydane opinie
651
1041
legislacja zewnętrzna, uwagi do projektów dokumentów
30 45
rządowych
wpływ odwołań
1 985
2 823
wpływ zastrzeżeń do wyników kontroli
58
108
postępowania administracyjne w sprawie nałożenia kary
11 15(3)
pieniężnej (sprawy w WSA)

Ponieważ implementacja dyrektywy obronnej następuje poprzez wprowadzenie
zasadniczych zmian do ustawy – Prawo zamówień publicznych i poddanie
przepisom tej ustawy procesu udzielania zamówień dotychczas podlegającego
procedurom wewnętrznym zamawiającego, Departament Prawny UZP będzie
obowiązany, bezzwłocznie po opublikowaniu niniejszej ustawy, do:
– dokonywania
wykładni nowych przepisów ustawowych,
– wydawania opinii ogólnych, dotyczących nowych przepisów i zasad ich
stosowania określonych na przykładzie sytuacji faktycznych,
– zapewnienia spójności norm dotyczących zamówień publicznych
w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa z normami innych ustaw,
w szczególności normami ogólnymi Prawa zamówień publicznych i normami
przepisów dotyczących obronności i bezpieczeństwa,
– zapewnienia jednolitości nowych przepisów z doktryną i orzecznictwem,
w tym stanowiskami reprezentowanymi przez Krajową Izbę Odwoławczą.
59


Powyżej przedstawione działania Prezesa Urzędu będą miały na celu stworzenie
i utrzymywanie spójnego systemu prawa dotyczącego zamówień publicznych,
obejmującego zarówno przepisy ustawowe, rozporządzenia, orzecznictwo KIO
i sądów okręgowych oraz doktrynę.
Bezpośrednio po wejściu w życie przepisów implementujących dyrektywę
obronną powstanie szereg nowych obowiązków, z których do najistotniejszych
należą:
1) stworzenie centrum kompetencji, wiedzy i doświadczeń w sprawach
zamówień w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa oraz wykonywanie
szeregu zadań informacyjnych, w tym przygotowanie publikacji oraz opinii
zamieszczonych na stronie internetowej, dotyczących postępowań
z dziedziny obronności i bezpieczeństwa;
2) przygotowanie i przeprowadzanie szkoleń w zakresie zamówień
w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa (główni zamawiający, tj. resort
obrony narodowej i resort spraw wewnętrznych obecnie zatrudniają ok. 250
osób zajmujących się zamówieniami);
3) dokonywanie interpretacji przepisów, zarówno ustawy, jak i rozporządzeń,
a także wykładni prawa unijnego, których celem jest stworzenie spójnego
systemu prawnego w zakresie zamówień publicznych w dziedzinach
obronności i bezpieczeństwa;
4) wydawanie opinii w sprawach związanych z postępowaniami o udzielenie
zamówienia w dziedzinie obronności i bezpieczeństwa na wnioski przede
wszystkim zamawiających i wykonawców, a także między innymi
rzeczników dyscypliny finansów publicznych oraz komisji orzekających
w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych;
5) znaczącemu zwiększeniu ulegną zadania związane z:
– prowadzeniem postępowań administracyjnych w sprawach nałożenia kar
pieniężnych w związku z naruszeniami przepisów ustawy
w postępowaniach z dziedziny obronności i bezpieczeństwa,
– prowadzeniem postępowań
sądowo-administracyjnych służących
wykazaniu prawidłowości nałożenia ww. kar pieniężnych,
– prowadzeniem spraw dotyczących unieważnienia umów,
60