Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o koncesji na roboty budowlane lub usługi

– opiniowaniem spraw z zakresu postępowań o udzielenie zamówień
z dziedziny obronności i bezpieczeństwa na wnioski innych instytucji
prowadzących postępowania wyjaśniające i kontrolne dotyczących
prawidłowości udzielenia tego rodzaju zamówień,
– udzielaniem odpowiedzi w zakresie wątpliwości prawnych związanych
z przeprowadzaniem kontroli,
– wspomaganiem rozstrzygania oraz wydawaniem opinii dotyczących
odwołań w sprawach zamówień w dziedzinach obronności
i bezpieczeństwa (pojawienie się nowych przepisów jest równoznaczne
z pojawieniem się ich odmiennej interpretacji przez zamawiających
i przez wykonawców);
6) analiza orzecznictwa KIO w kontekście zastosowania środków prawnych
dostępnych Prezesowi Urzędu w celu zapewnienia jego spójności
z założeniami ustawy Pzp, w tym m.in. przygotowywanie wniosków
o wydanie uchwały interpretacyjnej oraz przygotowywanie skarg od
orzeczeń KIO oraz skarg kasacyjnych od orzeczeń sądów okręgowych
w sprawach związanych z postępowaniami o udzielenie zamówienia
z dziedziny obronności i bezpieczeństwa.
Wykonywanie powyższych zadań, a także utrzymanie tempa załatwiania spraw
przez UZP, pociąga za sobą znaczące zwiększenie obciążenia ilością
wykonywanych zadań pracowników UZP. Niezbędne zatem będzie posiadanie
możliwości kształtowania odpowiednich relacji pomiędzy ilością wykonywanej
pracy i wagą zadań a wysokością wynagrodzeń, tak aby powstrzymać odpływ
pracowników (np. średni czas zatrudnienia osób, które zrezygnowały z pracy
w UZP w roku 2010 to 23 miesiące), bowiem brak wzmocnienia zasobów
kadrowych jest równoznaczny z ryzykiem, iż przywołane nowe zadania
związane z implementacją dyrektywy obronnej nie będą mogły być
wykonywane w sposób w pełni odpowiadający oczekiwaniom Komisji
Europejskiej. W tym miejscu podkreślić należy, iż dokonywanie oceny przez
Komisję Europejską oraz Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, czy
implementacja dyrektywy nastąpiła w sposób prawidłowy, polega nie tylko na
sprawdzeniu, czy przepisy krajowe odpowiadają regulacjom zawartym w danej
61


dyrektywie, ale również na określeniu skuteczności w prawie krajowym
implementowanych przepisów i osiągnięcia celów określonych w dyrektywie.
W związku z wejściem w życie przepisów niniejszej ustawy implementującej
regulacje dyrektywy obronnej znacząco wzrosną również potrzeby UZP
związane z obsługą postępowań odwoławczych. Konieczne będzie zapewnienie
pomieszczeń, w których będą mogły być rozpoznawane odwołania
w postępowaniach zawierających informacje opatrzone klauzulą „poufne”,
„zastrzeżone”, „tajne” lub „ściśle tajne”. Brak dostępności środków
zaplanowanych na najem i przygotowanie odpowiednio przystosowanych sal
rozpraw w związku z
rozpatrywaniem spraw zawierających informacje
opatrzone powyżej wymienionymi klauzulami będzie miał bezpośrednie
przełożenie na brak możliwości rozpoznawania przez Krajową Izbę
Odwoławczą odwołań, w których niezbędne jest przetwarzanie informacji o ww.
stopniach niejawności. Prawidłowe wdrożenie przepisów dyrektywy obronnej
oznacza nie tylko transpozycję jej zapisów do prawa krajowego, ale także musi
wiązać się z zapewnieniem możliwości faktycznego ich wykonywania. Dlatego
też niezbędne jest zapewnienie modernizacji i przystosowania pomieszczeń UZP
do wymogów związanych z przechowywaniem i wytwarzaniem informacji
niejawnych lub na umożliwienie dostępu do takich pomieszczeń w innych
lokalizacjach.
Objęcie w 2012 r. postępowań o udzielenie zamówienia z dziedziny obronności
i bezpieczeństwa, w tym również w zakresie środków odwoławczych, reżimem
ustawy – Prawo zamówień publicznych spowoduje wzrost liczby odwołań
rozpoznawanych przez Krajową Izbę Odwoławczą o odwołania składane w tych
postępowaniach. Nie jest na obecnym etapie – z uwagi na brak wystarczających
danych do dokonania prognozy – możliwe precyzyjne określenie poziomu
spodziewanego wzrostu liczby odwołań, niemniej jednak zakłada się, że nie
powinien on przekroczyć 10% w stosunku do aktualnej liczby odwołań
(w 2010 r. wniesiono ok. 2800 odwołań). Niezależnie jednak od rzeczywistej
liczby odwołań w postępowaniach z dziedziny obronności i bezpieczeństwa
państwa, już sam fakt objęcia tych odwołań regulacjami Prawa zamówień
publicznych, ustanawiającymi szczególny tryb ich rozpoznawania, pociągać
62


będzie za sobą konieczność zapewnienia w tym celu niezbędnych rozwiązań
organizacyjnych.
W związku z koniecznością zapewnienia obsługi organizacyjno-technicznej
Krajowej Izby Odwoławczej w zakresie rozpoznawania przez Izbę odwołań
w postępowaniach z zakresu obronności i bezpieczeństwa, które będą się
wiązały z koniecznością zapewnienia ochrony informacji niejawnych, a co za
tym idzie zmiany organizacji wewnętrznej pracy Krajowej Izby Odwoławczej
oraz Departamentu Odwołań UZP, nastąpi poważny wzrost ilości zadań i pracy
pracowników, którzy będą wykonywać czynności organizacyjno-techniczne
związane z rozpoznawaniem przez KIO odwołań z przedmiotowego zakresu
oraz dokonywali analiz orzeczeń wydawanych przez Izbę. Departament
Odwołań UZP liczący obecnie 18 pracowników zapewnia obsługę organizacyjną
ok. 2800 odwołań rocznie. Należy również mieć na uwadze, że odwołania
wnoszone w postępowaniach z dziedziny obronności i bezpieczeństwa państwa,
zawierające informacje niejawne, będą rozpoznawane w odmiennym trybie niż
pozostałe, z uwzględnieniem rygorów wynikających z ustawy o ochronie
informacji niejawnych, co pociąga za sobą konieczność świadczenia pracy przez
wysoko wykwalifikowanych pracowników, posiadających odpowiednie
poświadczenie bezpieczeństwa. Biorąc pod uwagę aktualną liczbę osób
pracujących w Departamencie Odwołań oraz przewidywany wzrost liczby spraw
w związku z odwołaniami składanymi w postępowaniach z dziedziny
obronności i bezpieczeństwa państwa w znaczący sposób utrudnione będzie
utrzymanie terminowego i sprawnego rozpoznawania odwołań przy
jednoczesnym zagwarantowaniu zastępstw w przypadku nieobecności jednego
z pracowników
zapewniających obsługę organizacyjno-techniczną
rozpoznawania odwołań z dziedziny obronności i bezpieczeństwa.
Wdrożenie przepisów dyrektywy obronnej implikuje także nowe zadania
w

pionie ochrony UZP dla kierownika kancelarii tajnej, pełnomocnika
ds.
ochrony informacji niejawnych oraz Administratora Bezpieczeństwa
Informacji dla UZP i KIO. Wystąpią one zwłaszcza w zakresie organizacji
kancelarii tajnej międzynarodowej, a także krajowej. Przewidywany jest wzrost
operacji dokumentów zawierających informacje niejawne, a tym samym
wystąpią nowe zadania w zakresie uczestniczenia w odwołaniach niejawnych,
63


tj. dotyczące fizycznego i technicznego zabezpieczenia wokand niejawnych oraz
wzrost prowadzonych postępowań sprawdzających zwykłych i poszerzonych,
a tym samym pojawienie się konieczności bieżących szkoleń osób, które będą
posiadały dostęp do informacji niejawnych.
Należy także zauważyć, iż wykazywany niepełny poziom przeciętnego
wykonania zatrudnienia, który wyniósł za 2010 r. w korpusie służby cywilnej
dla UZP 87%, wynika z metody obliczania tego wskaźnika, która zakłada, że do
stanu zatrudnionych nie wlicza się wszystkich osób, które za dany okres
sprawozdawczy nie otrzymują wynagrodzenia od zakładu pracy (tj. osób
przebywających na urlopach bezpłatnych, wychowawczych i macierzyńskich
oraz otrzymujących w miejsce wynagrodzenia zasiłki chorobowe) oraz
czasochłonnych procedur przewidzianych ustawą o służbie cywilnej
stosowanych do obsadzania stanowisk zwalnianych wskutek rotacji kadr
(w 2010 r. z pracy odeszło 13 osób, co stanowi ok. 10% osób zatrudnionych).
Należy zauważyć, iż Urząd Zamówień Publicznych jest jednym z mniejszych,
pod względem zatrudnienia, urzędów administracji centralnej – dnia 1 stycznia
2010 r. nawiązany z UZP stosunek pracy miało 135 osób, co przekładało się na
129,983 pełnego etatu, natomiast dnia 31 grudnia 2010 r. nawiązany stosunek
pracy miało 140 osób, co przełożyło się na 134,217 pełnego etatu. Jednocześnie
należy zauważyć, iż przytoczone powyżej liczby nie odzwierciedlają liczby osób
faktycznie świadczących pracę na rzecz Urzędu, bowiem w 2010 r.:
1) 7 osób przebywało na urlopie bezpłatnym;
2) 10 osób było na urlopie macierzyńskim (oraz 2 osoby korzystały z urlopu
ojcowskiego);
3) 9 osób przebywało na urlopie wychowawczym.
Podkreślić należy, iż w Urzędzie Zamówień Publicznych nie występuje zjawisko
„wolnych etatów”, jednakże, z uwagi na powyżej przedstawioną liczbę osób
długotrwale nieobecnych w pracy, a także ze względu na fakt dużej rotacji
pracowników i konieczność przeprowadzania długotrwałego procesu rekrutacji,
dane statystyczne dotyczące obsadzenia stanowisk w Urzędzie Zamówień
Publicznych nie w pełni odzwierciedlają stan faktyczny.
64


Zauważyć także należy, iż nie wszystkie spośród osób zatrudnionych
w Urzędzie Zamówień Publicznych wykonują zadania z zakresu zamówień
publicznych (nie wszyscy są tzw. pracownikami merytorycznymi) – zauważyć
należy, iż zgodnie z zakresem powierzonych obowiązków mniej niż 80 osób
wykonuje pracę merytoryczną, pozostałe osoby mające nawiązany stosunek
pracy z Urzędem Zamówień Publicznych to pracownicy stanowiący tzw. pion
administracyjny.
Sprawne wykonywanie powyższych zadań oraz zadań, które pojawią się
wraz z wejściem w życie projektowanych regulacji, pociąga za sobą konieczność
co najmniej zapewnienia pracownikom UZP odpowiednich szkoleń oraz
praktyki pozwalającej na zdobycie stosownej wiedzy i doświadczenia
zawodowego. Jednocześnie należy podkreślić, iż pracownicy Urzędu Zamówień
Publicznych posiadają wiedzę i doświadczenie, które są niezwykle cenione na
rynku pracy. Zapotrzebowanie rynku na osoby posiadające omawianą wiedzę
i doświadczenie, a także kwoty wynagrodzeń, które rynek oferuje specjalistom
z zakresu zamówień publicznych, jest szczególnie widoczny przez pryzmat
statystyk trwania okresu zatrudnienia w Urzędzie Zamówień Publicznych
– w znakomitej większości przypadków nie przekracza 3 lat (średni czas
zatrudnienia osób, które zrezygnowały z pracy w Urzędzie Zamówień
Publicznych w roku 2010 to 23 miesiące). Jedyną możliwością zapewnienia
sprawnego funkcjonowania Urzędu Zamówień Publicznych i hamującą odpływ
doświadczonych pracowników jest stworzenie gwarancji zachowania
odpowiedniej relacji pomiędzy ilością wykonywanej pracy i wagą zadań
a wysokością otrzymywanego wynagrodzenia.
Z uwagi na fakt, iż zadania pracowników UZP oraz KIO związane
z implementacją dyrektywy obronnej będą się wiązały z pracą z dokumentami
opatrzonymi jedną z klauzul tajności, dodatkowym kosztem, w wysokości
116 000
zł, będzie zakup drugiego stanowiska komputerowego
o podwyższonym standardzie do kancelarii tajnej (koszt samego sprzętu
komputerowego to minimum 70 tys. zł, pozostała kwota to koszt
oprogramowania oraz koszt badań i oceny bezpieczeństwa urządzenia, który jest
określony przepisami rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie opłat
za przeprowadzenie przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego albo Służbę
65