Poselski projekt ustawy o podatku dochodowym

b) rynek pracy

Wejście w życie ustawy nie ma bezpośredniego wpływu na rynek pracy. Poprawa warunków funkcjonowania
przedsiębiorstw (zmniejszenie obowiązków administracyjnych, poprawa bezpieczeństwa podatkowego
podatników), może przyczynić się do wzrostu zatrudnienia.

c) konkurencyjność gospodarki i przedsi biorczości, w tym funkcjonowanie przedsi biorstw

Ustawa zawiera rozwiązania, które przyczynią się do zwiększenia konkurencyjności polskich podatników
wglądem działającej na rynku polskim konkurencji z innych krajów UE i państw trzecich.

d) sytuacj i rozwój regionów

Wejście w życie ustawy nie będzie miało wpływu na rozwój regionów.

3. WST PNA OCENA ZGODNO CI PROJEKTU Z PRAWEM UNII EUROPEJSKIEJ.

Projekt jest zgodny z prawem UE.


Projekt ustawy o podatku dochodowym. Wersja z dnia 15 września 2011 r.
260
Warszawa, 9 stycznia 2012 r.
BAS-WAPEiM-80/11

Pani Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej

Opinia prawna o zgodności z prawem Unii Europejskiej poselskiego
projektu ustawy o podatku dochodowym (przedstawiciel wnioskodawców:
poseł Beata Szydło)

Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 r. – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2009 r. Nr 5, poz. 47 ze
zmianami) sporządza się następującą opinię:

I. Przedmiot
projektu
Projekt
przedstawia
nową ustawę o podatku dochodowym.
Wnioskodawcy zmierzają do:
• uchylenia trzech obowiązujących ustaw regulujących podatki
dochodowe:
- ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób
fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307, ze zmianami),
- ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób
prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397, ze zmianami),
- ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku
dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby
fizyczne (Dz. U. z 1998 r. Nr 144 poz. 930, ze zmianami)
i zastąpienia ich jedną, nową ustawą, która eliminowałaby błędy
dotychczasowych ustaw,
• uchylenia wszystkich przepisów innych ustaw, niż wymienione
wyżej, przyznających ulgi i zwolnienia od podatku dochodowego od
osób prawnych i podatku dochodowego od osób fizycznych, oraz
zniesienia przyznanych na ich podstawie ulg i zwolnień
podatkowych,
• wyeliminowania wadliwych i niejasnych przepisów
dotychczasowych ustaw podatkowych, a także zwiększenie
wydajności podatków dochodowych.

Projektowana ustawa o podatku dochodowym ma wejść w życie z dniem
1 stycznia 2013 r. (por. art. 2 projektowanej ustawy – Przepisy wprowadzające
ustawę o podatku dochodowym).


II.
Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem
Analiza zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej wymaga
sięgnięcia w szczególności do postanowień:
• Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana
Dz. Urz. U.E. C 83 z 30.03.2010, s. 47); dalej powoływany jako
TFUE;
• dyrektywy Rady 2009/133/WE z dnia 19 października 2009 r. w
sprawie wspólnego systemu opodatkowania mającego zastosowanie w
przypadku łączenia, podziałów, podziałów przez wydzielenie,
wnoszenia aktywów i wymiany udziałów dotyczących spółek różnych
państw członkowskich oraz przeniesienia statutowej siedziby SE lub
SCE z jednego państwa członkowskiego do innego państwa
członkowskiego (Dz. Urz. U.E. L 310 z 25.11 2009, s. 34); dalej
powoływanej jako dyrektywa MD;
• dyrektywy Rady 2003/49/WE z dnia 3 czerwca 2003 r. w sprawie
wspólnego systemu opodatkowania stosowanego do odsetek oraz
należności licencyjnych między powiązanymi spółkami różnych
Państw Członkowskich (Dz. Urz. L 157 z 26.6.2003, s. 49); dalej
powoływanej jako dyrektywa IR;
• dyrektywy Rady 2003/48/WE z dnia 3 czerwca 2003 r. w sprawie
opodatkowania dochodów z oszczędności w formie wypłacanych
odsetek (Dz. Urz. L 157 z 26.6.2003, s. 38); dalej powoływanej jako
dyrektywa SI;
• dyrektywy Rady z dnia 23 lipca 1990 r. w sprawie wspólnego systemu
opodatkowania stosowanego w przypadku spółek dominujących i
spółek zależnych różnych Państw Członkowskich (90/435/EWG) (Dz.
Urz. UE. L 225 z 20.08.1990, s. 6); dalej powoływanej jako dyrektywa
PS.

III. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Ze względu na to, że zagadnienia unormowane projektem powinny być
zgodne zarówno w prawem pierwotnym Unii Europejskiej, jak też z prawem
pochodnym, na które składają się dyrektywy przywołane w pkt II, analiza
przepisów projektów ustaw będzie prowadzona odrębnie pod kątem zgodności z
prawem pierwotnym i prawem pochodnym Unii Europejskiej.

A. Zgodność ustawy o podatku dochodowym z prawem pierwotnym Unii
Europejskiej

1. Przepis art. 31 pkt 8 projektu ustawy jest niezgodny z art. 107 TFUE.
Przepis art. 31 pkt 8 projektu ustawy przewiduje zwolnienie od podatku
przedsiębiorstw międzynarodowych i innych jednostek gospodarczych,

2
utworzonych przez organ administracji państwowej wspólnie z innymi
państwami na podstawie porozumienia lub umowy, chyba że porozumienia te
lub umowy stanowią inaczej. Zwolnienie to stanowi niewątpliwie pomoc
publiczną dla podmiotów wymienionych w tym przepisie.

Unijne zasady udzielania pomocy publicznej zostały uregulowane w art.
107-109 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (dawne art. 87-89 TWE).
Podstawowa zasada rządząca udzielaniem tej pomocy została wyrażona w art.
107 ust. 1 tego aktu. Stanowi on, że wszelka pomoc przyznawana przez Państwo
Członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie,
która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym
przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna ze
wspólnym rynkiem w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między
Państwami Członkowskimi.
Powyższy przepis ustanawia zatem zasadę, w myśl której, pomoc
publiczna dla przedsiębiorców jest niezgodna ze wspólnym rynkiem.
Przepisy TFUE nie zawierają definicji zwrotu „pomoc przyznawana przez
państwo” i stąd jego treść została w znacznym stopniu ustalona w drodze
stosowania przepisów art. 107-109 tego aktu przez organy wspólnotowe, co
pozwoliło na ustalenie kryteriów pozwalających na praktyczne stosowanie
wyrażonej w nim zasady niezgodności pomocy państwa ze wspólnym rynkiem.
Jak
wskazał Trybunał Sprawiedliwości, pojęcie pomocy obejmuje nie
tylko pomoc polegającą na udzielaniu subwencji. Może ona przybrać zarówno
formę pozytywną tj. świadczenia (takiego jak np. subwencja), jak też może
polegać na zmniejszeniu obciążenia lub też zastosowaniu wszelkich innych
środków o skutku ekwiwalentnym (wyrok TS z 23 lutego 1961, 30/59, De
Gezamenlijke Steenkolenmijnen In Limburg p. Wysokiej Władzy, Zbiór 1961,
s. 3). Z ukształtowanego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości wynika też,
że pojęcie pomocy odpowiada wszelkiej korzyści przyznanej przez władze
publiczne na rzecz przedsiębiorstwa, bez wynagrodzenia, lub też za
wynagrodzeniem, które nie stanowi ekwiwalentu przyznanej korzyści (zob. w
szczególności wyroki: z dnia 8 listopada 2001 r. w sprawie C-143/99, Adria-
Wien Pipeline i Wietersdorfer & Peggauer Zementwerke, Zbiór 2001, s. I-8365;
z dnia 15 lipca 2004 r. w sprawie C-501/00 Hiszpania przeciwko Komisji, Zbiór
2004, s. I-6717 i przytoczone tam orzecznictwo, a także z dnia 10 stycznia
2006 r. w sprawie C-222/04 Cassa di Risparmio di Firenze i in., Zbiór 2006,
s. I-289).
Także wieloletnie doświadczenie, jakie zdobyła Komisja Europejska w
procesie stosowania przepisu art. 87 TWE (wcześniej art. 92 TWE, zaś obecnie
art. 107 TFUE) oraz zapadłe na jego tle orzecznictwo pozwoliło jej na
sformułowanie stosunkowo precyzyjnej definicji pojęcia pomocy, która
zamieszczona została w Rocznym raporcie w sprawie konkurencji z 1996 r.
(European Commission, XXVIth Report on Competition Policy - 1996,
Luxemburg, Office for Officaial Publications of de European Communities

3
1997, s. 71 i n.). Stwierdziła ona, że dla uznania środka za pomoc, która podlega
wyrażonej w art. 92 ust. 1 Traktatu WE zasadzie niezgodności ze wspólnym
rynkiem, musi odpowiadać czterem kryteriom. Musi przynosić korzyść
przedsiębiorcy, musi zostać przyznany przez państwo lub ze źródeł publicznych,
musi mieć selektywny charakter, tj. faworyzować jedynie „niektóre
przedsiębiorstwa lub pewne rodzaje produkcji i w końcu musi wpływać na
wymianę pomiędzy państwami członkowskimi. Te cztery warunki muszą być
spełnione kumulatywnie, zaś brak jednego z nich wyłącza zastosowanie art. 92”.
Ostatni ze wskazanych warunków został uzupełniony w Rocznym raporcie w
sprawie konkurencji z 1997 r. (European Commission, XXVIIth Report on
Competition Policy - 1997, Luxemburg, Office for Officaial Publications of de
European Communities 1998, s. 65 i n.). Komisja wskazała w nim, że pomoc
musi wpływać na wymianę pomiędzy państwami członkowskimi zaburzając
konkurencję.
Biorąc pod uwagę orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości oraz
wypowiedzi Komisji Europejskiej można stwierdzić, że w świetle art. 107 ust. 1
TFUE, zastosowany przez państwo środek pomocowy należy zakwalifikować
jako niedozwoloną pomoc publiczną, jeśli spełnia kumulatywnie cztery kryteria:
1) stanowi korzyść ekonomiczną dla przedsiębiorcy ,
2) pochodzi ze źródeł publicznych,
3) ma charakter selektywny,
4) wpływa na konkurencję i wymianę między państwami członkowskimi.
W wypadku, gdy choćby jeden ze wskazanych warunków nie jest spełniony,
stosowany środek nie powinien być kwalifikowany jako pomoc państwa i nie
jest objęty przepisem art. 107 TFUE.
Z powyższych rozważań wynika, że przyznane przez władze publiczne
zwolnienie podatkowe, które wprawdzie nie powoduje bezpośredniego transferu
zasobów państwowych, ale stawia jego beneficjentów w lepszej sytuacji
finansowej niż ta, w której znajdują się inni podatnicy, stanowi pomoc państwa
w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE. (wyrok w sprawie Cassa di Risparmio di
Firenze i in., pkt 132).
Jak wskazywał wielokrotnie Trybunał Sprawiedliwości, dla uznania
środka podatkowego za selektywny, w pierwszej kolejności konieczne jest
zidentyfikowanie i zbadanie reżimu podatkowego uznawanego za powszechny
lub „normalny” w danym państwie członkowskim. To właśnie w stosunku do
tego powszechnego lub „normalnego” reżimu podatkowego należy następnie
ocenić i ustalić ewentualny selektywny charakter korzyści przysparzanych przez
rozpatrywany środek podatkowy, wykazując, że ustanawia on odstępstwo od
systemu powszechnego, ponieważ wprowadza zróżnicowanie podmiotów
gospodarczych znajdujących się, w świetle celu wyznaczonego systemowi
podatkowemu danego państwa członkowskiego, w porównywalnej sytuacji
faktycznej i prawnej (wyrok z dnia 6 września 2006 r. w sprawie C-88/03
Portugalia przeciwko Komisji, Zbiór 2006, s. I-7115).

4