Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej oraz niektórych innych ustaw

– ń2 –
Na odcinkach km Z14,5-15,9, km Z27,06-27,40, km Z70,00-71,60, km Z78,40-81,50 i
km Z97,50-99,00 należy zapewnić poziom bezpieczeństwa 100.
Na odcinku km Z82,80-87,23, z wyłączeniem portu morskiego w Krynicy, należy
zapewnić poziom bezpieczeństwa 200, chyba że wał przeciwpowodziowy zostanie odsunięty
od linii brzegowej w głąb lądu na odległość nie mniejszą niż ok. 20-30 m. W takim
przypadku w pasie technicznym na przedpolu wału wystarczy utrzymanie poziomu
bezpieczeństwa 20.
2.2. Zatoka żdańska
Od granicy z Żederacją Rosyjską (km 0,00) aż do km 57,30 brzeg jest w stanie bliskim
równowagi, a w rejonie ujścia Wisły Przekop jest nawet silnie akumulacyjny, i jest chroniony
systemem naturalnym z dobrze rozwiniętymi wydmami i szerokimi plażami. Na jego
zapleczu nie występuje zagrożenie powodzią morską, a w zasięgu potencjalnej erozji
sztormowej nie ma obiektów, które by wymagały szczególnej ochrony. Źopiero ok. km 57,00
pojawiają się tendencje erozyjne. Od km 57,30 do km 58,50 słaby system wydmowy stanowi
jedyną osłonę położonego za nim rezerwatu Ptasi Raj, a pomiędzy km 58,50 a km 59,00
znajduje się system chroniący lądowe zakończenie wschodniego falochronu wejścia do portu
w żdańsku przez Wisłę miałą.
Na zachód od Wisły miałej do granicy Portu Północnego (km 59,20-63,05) na
zapleczu brzegu w zasięgu potencjalnego negatywnego wpływu oddziaływania morza nie ma
obiektów, które wymagają ochrony. Poczynając od km 67,45 (Westerplatte) do południowej
granicy portu w żdyni (km 85,30) bezpośrednio na zapleczu pasa technicznego znajdują się
liczne obiekty wymagające ochrony:
km 67,45-69,10 – mające historyczną wartość tereny Westerplatte i tereny portu w żdańsku;
km 69,20-71,40 – intensywna zabudowa mieszkaniowa;
km 71,40-74,85 – nadmorska promenada i ścieżka rowerowa;
km 74,85-77,25 – intensywna zabudowa mieszkaniowa;
km 77,25-79,00 i 80,25-80,92 – nadmorska promenada i ścieżka rowerowa;
km 80,92-81,12 – intensywna zabudowa mieszkaniowa i hotelowa;
km 83,40-83,90 – obiekty rekreacyjne i parking;
km 83,90-85,30 – intensywna zabudowa mieszkaniowa.
Pomiędzy tymi odcinkami, w szczególności na odcinkach km 79,00-80,25 i 81,12-83,40
znajdują się odcinki aktywnego brzegu klifowego bez jakiejkolwiek zabudowy wymagającej
– ń3 –
ochrony. Wzdłuż drugiego z tych odcinków położony jest rezerwat przyrody Kępa
Redłowska.
Od północnej granicy portu morskiego w żdyni (km 89,10) aż do Mechelinek (km
96,60) ciągnie się brzeg klifowy, który na prawie całej długości jest aktywny, tj. występują na
nim zjawiska osuwiskowe, a u podnóża klifu występują zjawiska erozji morskiej. Klif jest
martwy tylko na końcowym odcinku w Mechelinkach (km 96,35-96,60). W potencjalnym
zasięgu zagrożeń osuwiskami na klifie występują następujące obiekty/sposoby użytkowania:
km 89,10-90,30 i 90,64-92,70 – płot zabezpieczający tereny wojskowe, dalej pojedyncze
zabudowania. Wszystkie te obiekty są odsunięte od korony klifu na bezpieczną odległość pod
warunkiem, że nie będzie znacząco postępować erozja morska podnóża klifu;
km 90,30-90,64 i 92,70-93,10 – zabudowa mieszkaniowa, obiekty morskiej przystani
rybackiej. Źalszy postęp zjawisk osuwiskowych może zagrozić zdrowiu ludzi;
km 96,36-96,60 – położone wewnątrz pasa technicznego domki letniskowe i droga gruntowa.
Na północ od km 96,60 aż do km 99,50 (cypel w Rewie) brzeg jest wydmowy, z wąską
plażą, niską i słabą wydmą i z niskim zapleczem, zagrożonym zalaniem podczas spiętrzeń
sztormowych. Na przeważającej długości tego odcinka znajduje się rezerwat przyrody.
Zagrożenia występują na odcinkach:
km 96,60-97,10 – obiekty rekreacyjne, gruntowa droga lokalna;
km 99,10 – 99,50 – zabudowa obiektami rekreacyjnymi o ograniczonej trwałości. W dalszym
zapleczu, lecz poza zasięgiem bezpośredniego oddziaływania morza, teren jest
zurbanizowany.
Od cypla w Rewie rozpoczynają się brzegi Zatoki Puckiej wewnętrznej. Zgodnie z
przyjętym wcześniej nazewnictwem są to brzegi „zalewowe”. Ciągną się one aż do końca
kilometrażu brzegów Zatoki żdańskiej (km 124,00). Znaczące odcinki brzegu są objęte
różnymi formami ochrony przyrody wymagającej okresowego bezpośredniego kontaktu z
wodami morskimi. Zagrożenia występują na odcinkach:
km 99,50-99,90 – brzeg erozyjny, niski, pozbawiony osłony roślinnością wodną. Promenada
nadmorska i obiekty rekreacyjne. W dalszym zapleczu, lecz poza zasięgiem bezpośredniego
oddziaływania morza, teren jest zurbanizowany;
km 99,90-101,15 – brzeg erozyjny, niski, pozbawiony osłony roślinnością wodną. Teren z
zabudową budynkami jednorodzinnymi;
km 109,40-110,10 – brzeg w większości niski, prawie w równowadze, prawie pozbawiony
osłony roślinnością wodną. Obiekty rekreacyjne, droga gruntowa umożliwiająca dostęp do
– ń4 –
rezerwatu historycznego. W dalszym zapleczu, poza obszarem bezpośredniego oddziaływania
wód Zatoki znajdują się pojedyncze zabudowania;
km 114,00- 114,70 – brzeg z niskim, słabo aktywnym klifem, prawie bez osłony roślinnością
wodną (brak trzcinowisk). Na koronie klifu znajdują się tereny rekreacyjne (park,
promenada);
km 116,70-116,95 – niski brzeg, bez osłony roślinnością wodną, o wyraźnych tendencjach
erozyjnych. W dalszym zapleczu, obecnie poza bezpośrednim oddziaływaniem wód
morskich, znajduje się droga wojewódzka. Może ona stać się zagrożona w przypadku
dopuszczenia do dalszego rozwoju erozji brzegu.
Na wszystkich odcinkach brzegu, dla których wymagany poziom bezpieczeństwa jest
nie wyższy niż 20, odstąpiono od wyznaczania granicznej linii ochrony. Wyjątkiem od tej
reguły jest odcinek długości ok. 180 m w Stegnie (km 36,85-37,03) gdzie w głębi wydmy
znajduje się promenada. Proponuje się wyznaczenie tej linii w odległości ok. 15 m od
podnóża wydmy.
Na odcinkach km 57,30-58,50, 71,40-74,85, 77,25-79,00, 80,25-80,92, 83,40-83,90,
89,10-90,30, 90,64-92,70, 96,36-97,10, 99,10-99,90, 109,40-110,10, 114,00-114,70 i
116,70-116,95 należy zapewnić poziom bezpieczeństwa 50.
Na odcinkach km 58,50-59,00, 67,45-69,10 i 99,90-101,15 należy zapewnić poziom
bezpieczeństwa 100.
Na odcinkach km 69,20-71,40, 74,85-77,25, 80,92-81,12, 83,90-85,30, 90,30-90,64 i
92,70-93,10 należy zapewnić poziom bezpieczeństwa 200.
Na odcinkach brzegu, gdzie podstawowym elementem systemu ochrony brzegu są
opaski lub mury oporowe, graniczna linia ochrony może być przyjęta w odległości nie
większej niż 5 m od budowli, albo nawet na samej budowli, jednak pod warunkiem, że
budowla jest wykonana tak, aby nie powodowała lub nie była wrażliwa na przegłębienia przy
jej odmorskim podnóżu.
Na odcinkach brzegu, na których istotnymi elementami systemu ochrony brzegu są
plaża i wydma, sugeruje się by graniczna linia ochrony była przyjęta w odległości nie
większej niż:
w obszarze plaż Trójmiasta: 20 m od podnóża wydmy,
wzdłuż brzegów na północ od żdyni i na Zatoce Puckiej wewnętrznej: nie dalej niż 3-4 m w
stronę lądu od aktualnego przebiegu linii brzegowej.
– ń5 –
2.3. Półwysep Helski
Półwysep Helski, wraz z Półwyspem Sambijskim, determinują przebieg procesów
hydrodynamicznych i transportu osadów w strefie brzegowej całej Zatoki żdańskiej. Z
punktu widzenia ochrony brzegów efektem tego wpływu jest obecny, bliski stanu równowagi,
przebieg brzegów Zatoki. Każde odchylenie się Półwyspu ku Zatoce żdańskiej i/lub jego
skrócenie skutkowałoby natychmiastowym znaczącym wzrostem erozji brzegów Zatoki,
zwłaszcza intensywnie zagospodarowanych i eksploatowanych brzegów w rejonie
Trójmiasta. Źlatego, nawet gdyby był bezludny i całkowicie niezagospodarowany, należałoby
czynić wszystko, aby zachować jego obecną długość i lokalizację. W tym kontekście, za
niedopuszczalne należy uznać jakiekolwiek działania, które mogłyby negatywnie wpłynąć na
bilans i transport osadów wzdłuż odmorskiego brzegu Półwyspu.
żłówne zagrożenie dla utrzymania ciągłości, obecnej długości i usytuowania Półwyspu
pochodzi od erozyjnego oddziaływania falowania z otwartego morza. Po stronie odmorskiej
Półwyspu brzeg podlega systematycznej erozji morskiej. Chroniony jest przez typowy dla
brzegów wydmowych naturalny system ochrony, od roku 1989 odbudowany i
podtrzymywany przez sztuczne zasilanie. Na krótkich odcinkach jest on dodatkowo
wspomagany przez wbudowane w wydmy opaski, stanowiące drugą linię ochrony.
Od strony Zatoki żdańskiej, na odcinku od miasta Hel do styku z Rybitwią Mielizną
przy Kuźnicy, brzeg ma charakter wydmowy. Wydmy są jednak niewielkie a plaże wąskie, a
na odcinku od Jastarni do Kuźnicy stopniowo zanikają. Od Kuźnicy po Władysławowo
naturalny system ochrony brzegu ma charakter zalewowy, jednak na większości tego odcinka
roślinność wodna jest słabo rozwinięta. Tylko w rejonie miasta Hel zagrożenie erozją
spowodowane falowaniem jest znaczące. Na pozostałej długości zatokowego brzegu
półwyspu bardziej niebezpieczna jest erozja i zniszczenia spowodowane pochodami lodu.
Wzdłuż Półwyspu przebiega linia kolejowa, która, zwłaszcza na odcinku między
Władysławowem a Kuźnicą, może być zagrożona w przypadku przerwania wału wydmowego
od strony otwartego morza. Blisko brzegu zatokowego usytuowana jest jedyna droga łącząca
wszystkie miasta zlokalizowane na Półwyspie. Wzdłuż drogi, po jej odzatokowej stronie, są
ułożone sieci zaopatrzenia w gaz, prąd i wodę. Zagrożeniem dla tych sieci nie są wysokie
poziomy wody podczas spiętrzeń sztormowych, lecz możliwość zniszczenia w następstwie
pochodu lodu.
Na Półwyspie Helskim zapewnienia ochrony z poziomem bezpieczeństwa wyższym niż
20 wymagają następujące odcinki brzegu:
– ń6 –
km H0,00-23,50 – zagrożenie ciągłości Półwyspu, zagrożenie przerwaniem linii kolejowej,
zagrożenie zurbanizowanych terenów powodzią morską, a lokalnie również erozją morską;
km H36,00-36,80 – tereny miasta Hel przewidziane na rozwój funkcji rekreacyjnych i
usługowych; ochrona nasady wschodniego falochronu portu w Helu;
km H37,40-38,00 – teren zurbanizowany;
km H47,10-48,50 – teren zurbanizowany;
km H49,55-50,00 – hotel, zagrożona zalaniem droga Władysławowo-Hel;
km H50,90-52,00 – rzadka zabudowa mieszkaniowa;
km H54,50-58,50 – położona blisko brzegu droga Władysławowo-Hel;
km H58,50-59,40 – teren zurbanizowany;
km H59,40-61,90 – położona blisko brzegu droga Władysławowo-Hel;
km H63,50-64,10 – położona blisko brzegu droga Władysławowo-Hel;
km H64,10-65,10 – teren zurbanizowany.
W związku z zagospodarowaniem terenu, na odcinkach km H36,00-36,80, 49,55-50,00,
50,90-52,00,
54,50-58,50,
59,40-61,90
i
63,50-64,10 należy zapewnić poziom
bezpieczeństwa 100.
Na odcinkach km H0.00-23,50, 37,40-38,00, 47,10-48,50, 58,50-59,40 i 64,10-65,10
gdzie obok zagospodarowania terenu występuje silna urbanizacja należy zapewnić poziom
bezpieczeństwa 200.
Na pozostałych odcinkach brzegu należy przyjąć poziom bezpieczeństwa nie wyższy
niż 20 i sugeruje się by dla tych odcinków nie wyznaczać granicznej linii ochrony (dopuszcza
się cofanie brzegu).
Na odcinku km H0.00-23,50 sugeruje się przyjęcie położenia granicznej linii ochrony w
odległości nie mniejszej niż 25 m od podnóża wydmy, a na odcinku km H37,40-38,00 w
odległości ok. 5 od podnóża wydmy.
Na pozostałych wymienionych powyżej odcinkach graniczna linia ochrony może
przebiegać u podnóża budowli ochronnych.
Budowle/systemy ochronne usytuowane wzdłuż zatokowego brzegu Półwyspu
Helskiego między km H54,50 a nasadą Półwyspu powinny być odporne na działanie lodu.
2.4. Otwarte morze
Źominacja mającego działanie erozyjne falowania wiatrowego i podatność na
rozmywanie materiału, z którego są zbudowane brzegi (piaski, gliny, iły) powodują, że na
prawie całej długości brzegu morza otwartego przeważają procesy erozji morskiej. Procesy