Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej oraz niektórych innych ustaw

– ń7 –
akumulacji dominują jedynie po tzw. nawietrznej stronie portów (wymuszona akumulacja
spowodowana falochronami zatrzymującymi część osadów transportowanych w strefie
brzegowej) i w rejonie winoujścia (specyficzny układ batymetrii i falowania powodujący, że
zarówno od wschodu jak i zachodu osady są transportowane ku winoujściu).
Przedsięwzięcia lokowane w strefie przybrzeżnej, w tym również niektóre sposoby
ochrony brzegu przed erozją, mogą wprowadzać niekorzystne zaburzenia w transporcie
osadów. W rezultacie po ich zawietrznej stronie procesy erozji będą wzmacniane, często
wzdłuż wielokilometrowych odcinków brzegu. Źlatego należy zachować szczególną
ostrożność i staranność przy lokowaniu przedsięwzięć w strefie przybrzeżnej, w tym przy
doborze sposobów ochrony brzegu.
żeneralnie, brzegi morza otwartego są chronione przez typowy dla brzegu wydmowego
naturalny system ochrony brzegu, z tym, że na odcinkach z klifami jest on zredukowany do
postaci pokazanej na rys. 2.
Z uwagi na sposób zagospodarowania zaplecza zapewnienia ochrony z poziomem
bezpieczeństwa wyższym niż 20 wymagają następujące odcinki brzegu:
km 125,15-126,20 – teren zurbanizowany;
km 130,70-131,70 – infrastruktura i zabytkowa latarnia morska na klifie, lecz usytuowane
poza potencjalnym zasięgiem osuwisk;
km 133,50-134,60 – teren częściowo zurbanizowany usytuowany na koronie klifu;
km 134,60-138,10 – zagrożenie zalaniem drogi Jastrzębia żóra – Karwia;
km 140,60-142,00 – nisko położone tereny z zabudową letniskową;
km 181,80-183,00 – pojedyncze obiekty zagrożone erozją (pensjonat, urządzenia zaplecza
plaży);
km 217,00-219,00 – rzadka zabudowa, potencjalnie zagrożona erozją;
km 228,80-229,20 i 231,55-231,85 – pojedyncze obiekty hotelowe na klifie;
km 232,20-233,50 – teren zurbanizowany;
km 238,70-239,00, 245,80-246,30, 248,00-248,50 i 250,00-250,60 – obiekty związane z
obronnością; sugeruje się ich przemieszczenie w głąb lądu ponieważ umocnienie intensywnie
erodowanej linii brzegu w tych miejscach będzie bardzo kosztowne i wiąże się z
późniejszymi wysokimi kosztami konserwacji, a także negatywnie wpłynie na stan brzegu na
sąsiednich odcinkach;
km 254,20-254,60 – pojedyncze obiekty potencjalnie zagrożone erozją spowodowaną
umocnieniem u podnóża klifu w Jarosławcu;
– ń8 –
km 254,60-255,80 – teren zurbanizowany na koronie klifu, część obiektów położona blisko
granicy bezpiecznego inwestowania wynikającej z obecnego położenia podnóża klifu;
km 262,50-269,95 – zagrożenie przerwaniem mierzei jez. Kopań (do km 266,70), dalej
ekstensywnie użytkowane tereny rolnicze;
km 269,95-270,60 – teren zurbanizowany;
km 278,00-279,00 – teren zurbanizowany;
km 279,00-287,50 – zagrożenie przerwaniem mierzei jez. Bukowo;
km 288,60-290,00 – teren zurbanizowany;
km 292,00-296,00 – potencjalna możliwość przerwania mierzei jez. Jamno;
km 297,30-300,30 – teren zurbanizowany;
km 304,40-305,30 – teren zurbanizowany lecz z rzadką zabudową;
km 306,30-308,00 – teren zurbanizowany;
km 308,00-312,30 – tereny rolnicze, od km 310,30 do km 312,30 tereny z rzadką zabudową,
którą należy utrzymać poza obszarem zagrożenia;
km 319,55-321,20 – teren zurbanizowany;
km 321,20-323,20 – teren z rzadką zabudową;
km 330,50-334,00 – w zasięgu zagrożenia erozją promenada, park miejski; w dalszym
zapleczu, poza zasięgiem zagrożeń teren zurbanizowany; należy utrzymać obecny przebieg
linii brzegu;
km 343,70-345,50 – pojedyncze obiekty zlokalizowane bezpośrednio na zapleczu wydmy;
km 348,00-349,50 – teren z rzadką zabudową;
km 350,80-352,20 – teren z rzadką zabudową;
km 364,20-367,50 – teren z rzadką zabudową;
km 367,80-368,18 – ciężka opaska osłaniająca usytuowany na klifie teren z zabytkową
latarnią morską;
km 369,70-372,15 – teren z rzadką zabudową;
km 372,95-373,00 – pozostałości zabytkowego kościoła (Trzęsacz);
km 374,40-375,10 – teren ze stosunkowo rzadką zabudową;
km 376,00-378,00 – teren ze stosunkowo rzadką zabudową;
km 385,60-391,40 – lokalnie wąska i niska mierzeja, częściowo ze stosunkowo rzadką
zabudową;
km 393,80-394,40 – teren ze stosunkowo rzadką zabudową;
km 411,60-413,50 – teren zurbanizowany;
– ń9 –
km 413,50-414,50 – teren z rzadką zabudową;
km 425,00-427,00 – teren zurbanizowany.
Na odcinkach km 125,15-126,20, 133,50-134,60, 232,20-233,50, 254,60-255,80,
269,95-270,60,
278,00-279,00,
288,60-290,00,
297,30-300,30,
306,30-308,00,
319,55-321,20, 367,80-368,18, 372,95-373,00, 411,60-413,50 i 425,00-427,00 należy
zapewnić poziom bezpieczeństwa 200.
Na odcinkach 238,70-239,00, 245,80-246,30, 248,00-248,50 i 250,00-250,60 należy
zapewnić poziom bezpieczeństwa 200, lecz tylko jeżeli odsunięcie obiektów w głąb lądu nie
będzie możliwe.
Na odcinkach km 134,60-138,10, 181,80-183,00, 217,00-219,00, 228,80-229,20,
231,55-231,85,
304,40-305,30,
321,20-323,20,
348,00-349,50,
350,80-352,20,
364,20-367,50, 369,70-372,15, 374,40-375,10, 376,00-378,00, 393,80-394,40 i 413,50-
414,50 należy zapewnić poziom bezpieczeństwa 100.
Na odcinkach km 130,70-131,70, 140,60-142,00, 229,20-231,55, 254,20-254,60,
262,50-269,95,279,00-287,50, 292,00-296,00, 308,00-312,30, 343,70-345,50 i 385,60-391,40
należy zapewnić poziom bezpieczeństwa 50.
Na odcinku 330,50-334,00 należy utrzymać poziom bezpieczeństwa 50 z zachowaniem
obecnego przebiegu linii brzegu
Na pozostałych odcinkach brzegu należy przyjąć poziom bezpieczeństwa nie wyższy
niż 20 i sugeruje się by dla tych odcinków nie wyznaczać granicznej linii ochrony (dopuszcza
się cofanie brzegu).
Na odcinkach brzegów wydmowych, dla których przyjęto poziom bezpieczeństwa
niemniejszy niż 100 sugeruje się przyjęcie położenia granicznej linii ochrony w odległości nie
mniejszej niż 25 m od podnóża wydmy, wyjątkowo 20m.
Na odcinkach brzegu, gdzie podstawowym elementem systemu ochrony brzegu są
opaski lub mury oporowe, graniczna linia ochrony może być przyjęta w odległości nie
większej niż 5 m od budowli, albo nawet na samej budowli, jednak pod warunkiem, że
budowla jest wykonana tak, aby nie powodowała lub nie była wrażliwa na przegłębienia przy
jej odmorskim podnóżu.
Należy zachować szczególną ostrożność i staranność przy lokowaniu przedsięwzięć w
strefie przybrzeżnej, w tym przy doborze sposobów ochrony brzegu, aby nie prowokować
niepożądanego wzmocnienia procesów erozji brzegu po zawietrznej/zaprądowej stronie tych
przedsięwzięć.
– 2Ń –
2.5. Zalew Szczeciński
Pas techniczny na Zalewie Szczecińskim obejmuje nie tylko brzegi samego Zalewu do
północnej granicy portu Police (wraz z Jez. Nowowarpieńskim), ale także brzegi Cieśniny
Źziwna (od granicy portu w Źziwnowie) wraz z Jez. Wrzosowskim, Zalewem Kamieńskim i
Zatoką Madejską oraz Brzegi Starej winy z Mulnikiem i Kanał Piastowski na południe od
granicy portu w winoujściu.
Pas techniczny prawie na całej długości jest osłonięty trzcinowiskami i wobec tego, za
wyjątkiem nielicznych miejsc, gdzie brakuje osłaniającej roślinności wodnej, nie jest
zagrożony erozją morską. Jedynym zagrożeniem może być zalanie terenów pasa
technicznego i ochronnego w wyniku wezbrania sztormowego. Znajdujące się w zasięgu
potencjalnego oddziaływania wód Zalewu i cieśnin obszary zabudowane i tereny rolnicze są z
reguły osłonięte walami przeciwpowodziowymi. Pozostałe tereny zagrożone zalaniem
stanowią głównie nieużytki i pozostawione odłogiem tereny pastwisk. Zabudowa w
miejscowościach położonych nad Zalewem i cieśninami jest stosunkowo rzadka.
Należy zauważyć, że zadaniem budowli wzdłuż Kanału Piastowskiego jest wyłącznie
utrzymanie właściwego przebiegu i wymaganych głębokości tego kanału żeglugowego. Teren
po odlądowej stronie tych budowli to trzcinowiska i nieużytki i może być pozostawiony w
stanie naturalnym, bez jakiejkolwiek interwencji ochronnej. Budowle wzdłuż Kanału
Piastowskiego nie mają na celu zabezpieczenia zaplecza przez erozją i powodzią, lecz
zapewnienie dobrego stanu infrastruktury dostępu do portu w Szczecinie. Zatem ich budowa i
utrzymanie nie jest zadaniem programu ochrony brzegów morskich.
Brzegi Zalewu Szczecińskiego i cieśnin nie mają wyznaczonego kilometrażu. Trudno
dokładnie wskazać lokalizacje obszarów wymagających ustalenia poziomów bezpieczeństwa
wyższych niż 20 i dlatego te miejsca wskazano opisowo. Poza szczególnym przypadkiem
obudowy Kanału Piastowskiego, obszarami wymagającymi ochrony są:
– części miejscowości położonych w zasięgu pasa ochronnego, posiadających wały
przeciwpowodziowe lub bez nich, które nie są osłonięte pasem roślinności wodnej;
– tereny rolnicze w zasięgu pasa ochronnego, posiadające wały przeciwpowodziowe lub bez
nich, które nie są osłonięte pasem roślinności wodnej;
– pola refulacyjne „Międzywodzie”, „Ź” i „Mańków” aby zabezpieczyć zgromadzony
refulat przed wypłukaniem;
– pole refulacyjne na wyspie Chełminek, gdzie są usytuowane ważne dla bezpieczeństwa
nawigacji instalacje.
– 2ń –
Wzdłuż brzegów wyspy Chełminek należy utrzymać poziom bezpieczeństwa 200.
Przed terenami zabudowanymi, położonymi w pasie ochronnym i nieosłoniętymi od
strony wody pasem roślinności wodnej należy utrzymać poziom bezpieczeństwa 100.
Przed terenami rolniczymi, położonymi w pasie ochronnym i nieosłoniętymi od strony
wody pasem roślinności wodnej oraz na przedpolu obwałowań pól refulacyjnych
„Międzywodzie”, „Ź” i „Mańków” należy utrzymać poziom bezpieczeństwa 50.
Wzdłuż pozostałych odcinków brzegu wystarczy utrzymanie poziomu bezpieczeństwa
nie wyższego niż 20.
Na odcinkach brzegu wymagających utrzymania poziomu bezpieczeństwa 50, 100 i 200
proponuje się wyznaczenie granicznej linii ochrony brzegu w odległości nie większej niż 5 m
od podnóża wału przeciwpowodziowego lub skarpy brzegu .
Źla odcinków z poziomem bezpieczeństwa nie wyższym niż 20 nie należy wyznaczać
granicznej linii ochrony.
Minimalne poziomy bezpieczeństwa są podane dla całej długości brzegu morskiego z
wyłączeniem portów, ale dotyczą tylko pasa technicznego brzegu morskiego. Na mocy
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 kwietnia 2003 r. w sprawie określenia minimalnej i
maksymalnej szerokości pasa technicznego i ochronnego oraz sposobu wyznaczania ich
granic (Dz.U. Nr 89, poz. 820), z pasa technicznego są wyłączone porty i przystanie morskie.
W konsekwencji podane wartości nie dotyczą również przystani morskich, lecz odnoszą się
do wartości zlokalizowanych na ich zapleczu. Oznacza to, że stanowią one wymaganie
wynikające z projektowanego rozporządzenia w sprawie minimalnych poziomów
bezpieczeństwa brzegu morskiego zapewnianych na obszarze pasa technicznego i położenia
granicznej linii ochrony brzegów wymaganych dla utrzymania bezpieczeństwa brzegu tylko
wtedy, gdy odlądowa granica przystani nie sięga do odlądowej granicy pasa technicznego.
Poza takimi przypadkami, podana wartość poziomu bezpieczeństwa nie jest wymogiem
rozporządzenia, lecz tylko sugestią do zastosowania w działaniach na styku odlądowej
granicy przystani i jej zaplecza.
Graniczna linia ochrony została wyznaczona na podstawie dostępnych danych z
przeprowadzonego monitoringu brzegów morskich wykonanego przez urzędy morskie w
latach 2004–2013. Przy wyznaczaniu tej linii wzięto pod uwagę minimalne poziomy
bezpieczeństwa brzegu oraz rodzaj brzegu.
Rozporządzenie nie podlega notyfikacji Komisji źuropejskiej, zgodnie z § 4
rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu