Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy o grach hazardowych

– 10 –
zarządzania prawami autorskimi, o której mowa w art. 351 ust. 1, danych
umożliwiających wypłatę wynagrodzenia za użyczanie, w tym imienia i nazwiska
lub pseudonimu twórcy lub nazwy innego podmiotu, o którym mowa w art. 28
ust. 5, oraz numeru rachunku bankowego, na który ma zostać wypłacone to
wynagrodzenie;
4)
wymagany zakres informacji umieszczanych w ogłoszeniu o konkursie, o którym
mowa w art. 351 ust. 2, mając na uwadze, że minimalny zakres tych informacji
powinien obejmować co najmniej warunki uczestnictwa w konkursie, termin
składania ofert i kryteria ich oceny;
5)
zakres dokumentacji konkursowej, mając na uwadze, że zakres tej dokumentacji
powinien co najmniej określać warunki uczestnictwa w konkursie, o którym mowa
w art. 351 ust. 2, wymagania, jakim powinna odpowiadać oferta i kryteria oceny
ofert;
6)
tryb postępowania konkursowego, mając na uwadze jego przejrzystość, rzetelność i
obiektywność.
Oddział 5
Dozwolony użytek utworów osieroconych
Art. 355. 1. Archiwa, instytucje oświatowe, uczelnie, instytuty badawcze
prowadzące działalność wymienioną w art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o
instytutach badawczych, instytuty naukowe Polskiej Akademii Nauk prowadzące
działalność wymienioną w art. 50 ust. 4 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej
Akademii Nauk, biblioteki i muzea, a także inne instytucje kultury, których statutowym
zadaniem jest gromadzenie, ochrona i upowszechnianie zbiorów dziedzictwa filmowego
lub fonograficznego, oraz publiczne organizacje radiowe i telewizyjne mogą
zwielokrotniać utwory osierocone opublikowane – a w przypadku braku publikacji –
nadane po raz pierwszy na terytorium Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru
Gospodarczego oraz udostępniać je publicznie w taki sposób, aby każdy mógł mieć do
nich dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.
2. Korzystanie z utworów osieroconych, o którym mowa w ust. 1, jest dozwolone
w celu realizacji służących interesowi publicznemu statutowych zadań podmiotów
wymienionych w ust. 1, w szczególności zachowania, odnawiania i udostępniania w
celach kulturalnych i edukacyjnych utworów znajdujących się w ich zbiorach. Podmioty
– 11 –
te mogą uzyskiwać przychody z takiego korzystania, o ile zostaną one przeznaczone na
pokrycie bezpośrednich kosztów digitalizacji i publicznego udostępniania utworów
osieroconych.
3. Utworami osieroconymi w rozumieniu ustawy są:
1)
utwory opublikowane w książkach, dziennikach, czasopismach lub w innych
formach publikacji drukiem,
2)
utwory audiowizualne, a także utwory zamówione lub włączone do utworów
audiowizualnych lub utrwalone na wideogramach, w zakresie korzystania z utworu
audiowizualnego lub wideogramu jako całości,
3)
utwory utrwalone na fonogramach
– znajdujące się w zbiorach podmiotów, o których mowa w ust. 1, jeżeli uprawnieni,
którym przysługują autorskie prawa majątkowe do tych utworów w zakresie pól
eksploatacji wymienionych w ust. 1, nie zostali ustaleni lub odnalezieni pomimo
przeprowadzenia starannych poszukiwań, o których mowa w art. 356.
4. Wolno korzystać, zgodnie z ust. 1, także z utworów osieroconych, które nie
zostały opublikowane albo nadane, jeżeli za zezwoleniem uprawnionych, którym
przysługiwały autorskie prawa majątkowe do tych utworów w zakresie pól eksploatacji
wymienionych w ust. 1, utwory te zostały publicznie udostępnione przez jeden z
podmiotów wymienionych w ust. 1, o ile można zakładać, że uprawnieni nie
sprzeciwiliby się takiemu korzystaniu.
5. Jeżeli uprawnionych, którym przysługują autorskie prawa majątkowe do utworu
osieroconego, w zakresie pól eksploatacji wymienionych w ust. 1, jest więcej niż jeden,
utwór ten uważa się za osierocony w odniesieniu do praw uprawnionych, którzy nie
zostali ustaleni lub odnalezieni mimo przeprowadzenia starannych poszukiwań.
Korzystanie z takiego utworu na podstawie ust. 1 jest dozwolone pod warunkiem
uzyskania zgody pozostałych znanych i odnalezionych uprawnionych, którym
przysługują autorskie prawa majątkowe do tego utworu w zakresie pól eksploatacji, o
których mowa w ust. 1.
6. W przypadku publicznych organizacji radiowych i telewizyjnych przepisy
niniejszego oddziału stosuje się do utworów, o których mowa w ust. 3 pkt 2 i 3, które
zostały wytworzone przez te podmioty, na ich zamówienie lub zlecenie, albo w
koprodukcji z nimi, przed dniem 1 stycznia 2003 r., w celu nabycia przez te podmioty
praw wyłącznych.
– 12 –
7. Do korzystania z utworów osieroconych na podstawie ust. 1 stosuje się przepisy
art. 34 zdanie pierwsze i drugie oraz art. 35.
8. Przepisów dotyczących utworów osieroconych nie stosuje się do sytuacji, o
których mowa w art. 8 ust. 3.
Art. 356. 1. Podmioty wymienione w art. 355 ust. 1, przed korzystaniem z utworu,
który może być uznany za osierocony, przeprowadzają w sposób staranny i w dobrej
wierze poszukiwania każdego z uprawnionych, którym przysługują autorskie prawa
majątkowe do tego utworu w zakresie pól eksploatacji wymienionych w art. 355 ust. 1,
polegające na sprawdzeniu informacji na temat tych uprawnionych w źródłach
odpowiednich dla poszczególnych kategorii utworów, zwane dalej „starannymi
poszukiwaniami”.
2. Staranne poszukiwania przeprowadza się w państwie członkowskim Unii
Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, w którym utwór został po raz
pierwszy opublikowany – a w przypadku braku publikacji – nadany po raz pierwszy.
3. W przypadku utworu audiowizualnego staranne poszukiwania przeprowadza się
w
państwie członkowskim Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru
Gospodarczego, w którym producent ma siedzibę lub miejsce stałego pobytu.
4. W przypadku korzystania z utworów, o których mowa w art. 355 ust. 4, staranne
poszukiwanie przeprowadza się w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub
Europejskiego Obszaru Gospodarczego, w którym siedzibę ma podmiot, który
udostępnił utwór publicznie.
5. Jeżeli są powody, aby sądzić, że informacje na temat uprawnionych, o których
mowa w ust. 1, mogą znajdować się w innych państwach niż określone w ust. 2–4,
należy sprawdzić te informacje w odpowiednich źródłach w tych państwach.
6. Podmioty wymienione w art. 355 ust. 1 mogą zlecić przeprowadzenie starannych
poszukiwań osobie trzeciej, w tym organizacji zbiorowego zarządzania prawami
autorskimi lub prawami pokrewnymi.
7. Staranne poszukiwania uważa się za przeprowadzone wobec utworów, które
zostały wpisane jako utwory osierocone do bazy danych, o której mowa w art. 357.
8. Podmioty wymienione w art. 355 ust. 1 przechowują dokumentację
potwierdzającą przeprowadzenie starannych poszukiwań.
9. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, po
zasięgnięciu opinii organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami
– 13 –
pokrewnymi, stowarzyszeń twórców, artystów wykonawców i producentów oraz
podmiotów wymienionych w art. 355 ust. 1, określi, w drodze rozporządzenia, wykaz
źródeł, których sprawdzenie jest wymagane w ramach starannych poszukiwań,
obejmujący co najmniej źródła wymienione w załączniku do dyrektywy Parlamentu
Europejskiego i Rady 2012/28/UE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie niektórych
dozwolonych sposobów korzystania z utworów osieroconych (Dz. Urz. UE L 299
z 27.10.2012, s. 5), uwzględniając konieczność rzetelnego przeprowadzenia starannych
poszukiwań oraz dostępność informacji na temat uprawnionych w poszczególnych
źródłach.
Art. 357. 1. Na wniosek podmiotu wymienionego w art. 355 ust. 1, złożony przed
rozpoczęciem korzystania z utworu osieroconego, minister właściwy do spraw kultury i
ochrony dziedzictwa narodowego dokonuje rejestracji tego podmiotu w bazie danych, o
której mowa w art. 3 ust. 6 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/28/UE
z dnia 25 października 2012 r. w sprawie niektórych dozwolonych sposobów
korzystania z utworów osieroconych, utworzonej przez Urząd Harmonizacji Rynku
Wewnętrznego.
2. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, w
drodze decyzji, stwierdza, że wnioskodawca nie jest jednym z podmiotów
wymienionych w art. 355 ust. 1, które są upoważnione do korzystania z utworu
osieroconego.
3. Podmioty wymienione w art. 355 ust. 1 przekazują ministrowi właściwemu do
spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego oraz zamieszczają w bazie danych, o
której mowa w ust. 1, informacje na temat:
1)
wyników przeprowadzonych przez te podmioty starannych poszukiwań;
2)
sposobów korzystania przez te podmioty z utworów osieroconych;
3)
zmian statusu utworu osieroconego, zgodnie z art. 358;
4)
swoich danych kontaktowych.
4. Wnioski i informacje, o których mowa w ust. 1 i ust. 3, są przekazywane przy
wykorzystaniu systemu teleinformatycznego służącego do obsługi bazy danych, o której
mowa w ust. 1.
Art. 358. 1. Uprawniony, któremu w zakresie pól eksploatacji wymienionych w
art. 355 ust. 1 przysługują autorskie prawa majątkowe do utworu uznanego za
osierocony, może żądać od podmiotu, który wpisał ten utwór do bazy danych, o której
– 14 –
mowa w art. 357 ust. 1, albo od jego następcy prawnego, stwierdzenia wygaśnięcia
statusu utworu osieroconego w zakresie, w jakim wykaże przysługujące mu prawa do
tego utworu.
2. Dopuszczalność korzystania z utworu osieroconego zgodnie z art. 355 ust. 1
ustaje w razie stwierdzenia wygaśnięcia statusu utworu osieroconego w zakresie praw
danego uprawnionego oraz zamieszczenia informacji na ten temat w bazie danych, o
której mowa w art. 357 ust. 1.
3. Jeżeli żądanie uprawnionego, który wykazał przysługujące mu prawa do utworu
osieroconego nie zostanie uwzględnione w terminie miesiąca od dnia jego doręczenia,
dopuszczalność korzystania z utworu osieroconego przez podmiot, do którego
skierowano to żądanie, ustaje z dniem upływu tego terminu, a uprawniony może
dochodzić swoich praw na zasadach określonych w rozdziale 9.
4. Jeżeli podmiot, który wpisał utwór do bazy danych, o której mowa w art. 357
ust. 1, nie istnieje i nie ma następcy prawnego, uprawniony, któremu w zakresie pól
eksploatacji wymienionych w art. 355 ust. 1 przysługują autorskie prawa majątkowe do
utworu uznanego za osierocony, może wystąpić z żądaniem, o którym mowa w ust. 1,
do ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. Odmowa
stwierdzenia wygaśnięcia statusu utworu osieroconego następuje w drodze decyzji.
Przepisu ust. 3 nie stosuje się.
5. Uprawniony, który został ustalony i odnaleziony, może żądać od podmiotu
wymienionego w art. 355 ust. 1 zapłaty godziwej rekompensaty za korzystanie z jego
utworu jako utworu osieroconego. Wysokość rekompensaty uwzględnia charakter i
zakres korzystania z tego utworu, wysokość przychodów uzyskanych na podstawie
art. 355 ust. 2 zdanie drugie oraz szkodę, jaka została wyrządzona uprawnionemu w
związku z tym korzystaniem.
Oddział 6
Niektóre sposoby korzystania z utworów niedostępnych w obrocie handlowym
Art. 359. 1. Archiwa, instytucje oświatowe, uczelnie, jednostki naukowe oraz
instytucje kultury mogą, na podstawie umowy zawartej z organizacją zbiorowego
zarządzania prawami autorskimi, zwielokrotniać znajdujące się w ich zbiorach utwory
niedostępne w obrocie handlowym opublikowane po raz pierwszy na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej przed dniem 24 maja 1994 r. oraz udostępniać je publicznie w