Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw

– 30 –
18) art. 61 otrzymuje brzmienie:
„Art. 61. 1. W przypadku gdy małoletni bez opieki zadeklarował organowi Straży
Granicznej zamiar złożenia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej, organ,
który przyjął deklarację:
1)
sporządza z tej czynności protokół;
2)
rejestruje deklarację zamiaru złożenia wniosku o udzielenie ochrony
międzynarodowej w rejestrze, o którym mowa w art. 119 ust. 1 pkt 1;
3)
występuje niezwłocznie do sądu opiekuńczego właściwego ze względu na miejsce
pobytu małoletniego z wnioskiem o ustanowienie kuratora do reprezentowania
małoletniego w postępowaniu w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej,
przekazania do innego państwa członkowskiego na podstawie rozporządzenia
604/2013, udzielenia pomocy socjalnej oraz udzielenia pomocy w dobrowolnym
powrocie do kraju pochodzenia.
2. Sąd ustanawia kuratora niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 3 dni od
dnia otrzymania wniosku.
3. Wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej złożony w imieniu
małoletniego bez opieki przez kuratora przyjmuje i rejestruje niezwłocznie, nie później
jednak niż w terminie 3 dni roboczych od dnia ustanowienia przez sąd kuratora, organ
Straży Granicznej właściwy ze względu na miejsce pobytu małoletniego bez opieki.
4. Przepis ust. 1 pkt 3 i ust. 2 stosuje się także w przypadku:
1)
złożenia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej w imieniu małoletniego
bez opieki przez przedstawiciela organizacji międzynarodowej lub pozarządowej
zajmującej się udzielaniem cudzoziemcom pomocy, w tym pomocy prawnej;
2)
przekazania przez inne państwo członkowskie na podstawie rozporządzenia
604/2013 małoletniego bez opieki, dla którego kurator nie był wcześniej
ustanowiony.
5. Z wnioskiem o ustanowienie kuratora do reprezentowania małoletniego bez
opieki występuje w przypadku, o którym mowa w ust. 4:
1)
pkt 1 – organ Straży Granicznej, który przyjął wniosek o udzielenie ochrony
międzynarodowej;
2)
pkt 2 – komendant placówki Straży Granicznej właściwy ze względu na miejsce
przekazania cudzoziemca przez inne państwo członkowskie na podstawie
rozporządzenia 604/2013.
– 31 –
6. Organ Straży Granicznej, który przyjął wniosek o udzielenie małoletniemu bez
opieki ochrony międzynarodowej, albo komendant placówki Straży Granicznej
właściwy ze względu na miejsce przekazania małoletniego bez opieki przez inne
państwo członkowskie na podstawie rozporządzenia 604/2013, występuje niezwłocznie
do sądu opiekuńczego właściwego ze względu na miejsce pobytu małoletniego bez
opieki z wnioskiem o umieszczenie go w pieczy zastępczej.
7. Sąd rozpatruje wniosek, o którym mowa w ust. 6, niezwłocznie, nie później
jednak niż w terminie 10 dni od dnia jego złożenia.
8. W przypadku gdy w postępowaniu w sprawie udzielenia ochrony
międzynarodowej wyjdzie na jaw, że wnioskodawcą jest małoletni bez opieki,
z wnioskiem, o którym mowa w ust. 6, występuje Szef Urzędu.
9. Szef Urzędu niezwłocznie po otrzymaniu wniosku o udzielenie małoletniemu
bez opieki ochrony międzynarodowej podejmuje działania mające na celu odnalezienie
jego krewnych, a w szczególności:
1)
informuje małoletniego bez opieki o możliwości poszukiwania jego krewnych za
pośrednictwem międzynarodowych organizacji pozarządowych;
2)
udziela małoletniemu bez opieki pomocy w:
a)
nawiązaniu kontaktu z międzynarodowymi organizacjami pozarządowymi,
b)
zainicjowaniu poszukiwań jego krewnych.”;
19) w art. 62 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Organ Straży Granicznej, który przyjął wniosek małoletniego bez opieki o
udzielenie ochrony międzynarodowej albo któremu inne państwo członkowskie
przekazało małoletniego bez opieki na podstawie rozporządzenia 604/2013, doprowadza
małoletniego bez opieki do rodziny zastępczej zawodowej pełniącej funkcję pogotowia
rodzinnego lub placówki opiekuńczo-wychowawczej typu interwencyjnego.”;
20) art. 63 otrzymuje brzmienie:
„Art. 63. Koszty pobytu małoletniego cudzoziemca bez opieki w rodzinie
zastępczej zawodowej pełniącej funkcję pogotowia rodzinnego lub placówce
opiekuńczo-wychowawczej typu interwencyjnego oraz koszty opieki medycznej, od
dnia złożenia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej do zakończenia
postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej decyzją ostateczną, są
finansowane z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do
spraw wewnętrznych, ze środków będących w dyspozycji Szefa Urzędu.”;
– 32 –
21) po art. 63 dodaje się art. 63a w brzmieniu:
„Art. 63a. Wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej złożony przez
małoletniego bez opieki rozpatruje się w trybie przyspieszonym tylko w przypadku, o
którym mowa w art. 39 ust. 1 pkt 5.”;
22) w art. 65 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
„1. Szef Urzędu przed przesłuchaniem poucza małoletniego bez opieki o
okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na wynik
postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej, oraz o możliwości
zgłoszenia żądania, aby przesłuchanie odbyło się w obecności wskazanej przez
małoletniego osoby dorosłej.”;
23) art. 66 otrzymuje brzmienie:
„Art. 66. Czynności w postępowaniu w sprawie udzielenia ochrony
międzynarodowej z udziałem małoletniego bez opieki może dokonywać osoba, która
spełnia co najmniej jeden z następujących warunków:
1)
ukończyła studia wyższe magisterskie na kierunku prawo i posiada 2-letni staż
pracy w instytucjach, których zakres działania obejmuje opiekę nad dzieckiem;
2)
ukończyła studia wyższe magisterskie lub wyższe zawodowe i posiada 2-letni staż
pracy w administracji publicznej oraz odbyła przeszkolenie w zakresie
prowadzenia postępowań w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej
z udziałem małoletnich;
3)
ukończyła studia wyższe magisterskie na kierunkach: pedagogika, psychologia lub
socjologia oraz posiada 2-letni staż pracy w administracji publicznej.”;
24) w art. 67 ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie:
„Art. 67. 1. Małoletniego bez opieki, któremu odmówiono nadania statusu
uchodźcy i udzielenia ochrony uzupełniającej, pozostawia się w pieczy zastępczej do
czasu przekazania go organom lub organizacjom kraju pochodzenia, do których zadań
statutowych należą sprawy małoletnich.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, koszty pozostawania małoletniego bez
opieki w pieczy zastępczej i koszty opieki medycznej są finansowane z budżetu państwa
z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw wewnętrznych, ze
środków będących w dyspozycji Komendanta Głównego Straży Granicznej.”;
– 33 –
25) art. 68 i art. 69 otrzymują brzmienie:
„Art. 68. 1. Jeżeli wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej dotyczy osoby,
która może wymagać szczególnego traktowania, w szczególności będącej:
1)
osobą małoletnią,
2)
osobą niepełnosprawną,
3)
osobą w podeszłym wieku,
4)
kobietą ciężarną,
5)
osobą samotnie wychowującą dziecko,
6)
osobą będącą ofiarą handlu ludźmi,
7)
osobą obłożnie chorą,
8)
osobą z zaburzeniami psychicznymi,
9)
osobą poddaną torturom,
10) osobą będącą ofiarą przemocy psychicznej, fizycznej, w tym seksualnej, a także ze
względu na płeć, orientację seksualną i tożsamość płciową
– Szef Urzędu ocenia, czy ta osoba wymaga szczególnego traktowania w postępowaniu
w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej lub w zakresie pomocy socjalnej.
2. Wnioskodawcę lub osobę, w imieniu której wnioskodawca występuje, uznaje się
za osoby wymagające szczególnego traktowania w zakresie pomocy socjalnej w
przypadku gdy może zachodzić potrzeba:
1)
zakwaterowania ich w ośrodku:
a)
przystosowanym do potrzeb osób niepełnosprawnych,
b)
zapewniającym pokój jednoosobowy,
c)
przeznaczonym wyłącznie dla kobiet lub kobiet z dziećmi;
2)
umieszczenia ich w zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-
-opiekuńczym lub hospicjum;
3)
umieszczenia ich w pieczy zastępczej, odpowiadającej sytuacji psychofizycznej
tych osób;
4)
dostosowania diety do stanu ich zdrowia.
3. Szef Urzędu w celu dokonania oceny, czy osoba, o której mowa w ust. 1,
wymaga szczególnego traktowania, może zlecić przeprowadzenie badań lekarskich lub
psychologicznych, których koszt pokrywa się z budżetu państwa z części, której
dysponentem jest minister właściwy do spraw wewnętrznych, ze środków będących w
dyspozycji Szefa Urzędu.
– 34 –
4. W przypadku gdy Szef Urzędu nie przeprowadza badań lekarskich lub
psychologicznych, o których mowa w ust. 3, informuje osobę, która może wymagać
szczególnego traktowania, że może ona z własnej inicjatywy i na własny koszt
zorganizować takie badania.
5. Osobę, która nie wyraziła zgody na przeprowadzenie badań lekarskich lub
psychologicznych, o których mowa w ust. 3, uważa się za osobę, która nie wymaga
szczególnego traktowania.
6. Szef Urzędu może dokonać oceny, o której mowa w ust. 1, w każdym czasie do
zakończenia postępowania, gdy wyjdą na jaw nowe okoliczności dotyczące
wnioskodawcy lub osoby, w imieniu której wnioskodawca występuje.
Art. 69. 1. W przypadku cudzoziemca, który jest osobą wymagającą szczególnego
traktowania, czynności w postępowaniu w sprawie udzielenia ochrony
międzynarodowej wykonuje się:
1)
w warunkach zapewniających cudzoziemcowi swobodę wypowiedzi, w sposób
dostosowany do jego stanu psychofizycznego;
2)
w terminie dostosowanym do jego stanu psychicznego i fizycznego, wyznaczonym
przy uwzględnieniu terminów korzystania przez cudzoziemca ze świadczeń
zdrowotnych;
3)
w miejscu pobytu cudzoziemca, gdy jest to uzasadnione stanem zdrowia
cudzoziemca;
4)
w razie potrzeby z udziałem psychologa, lekarza lub tłumacza.
2. Na wniosek cudzoziemca, który jest osobą wymagającą szczególnego
traktowania, w przypadkach uzasadnionych jego potrzebami, czynności w postępowaniu
w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej:
1)
wykonuje wobec cudzoziemca, osoba tej samej płci;
2)
wykonuje się z udziałem psychologa, lekarza lub tłumacza płci wskazanej przez
cudzoziemca.”;
26) po art. 69 dodaje się art. 69a i art. 69b w brzmieniu:
„Art. 69a. Przy udzielaniu cudzoziemcowi, który jest osobą wymagającą
szczególnego traktowania, pomocy socjalnej, uwzględnia się potrzeby takiej osoby w
zakresie zakwaterowania i wyżywienia.