Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw

drogą porównania danych ksiąg rachunkowych z
budowie - przeprowadzono raz w ciągu 4
odpowiednimi dokumentami i weryfikacji wartości również
lat;8”
należy dokonać porównania danych wynikających z

ewidencji księgowej z ewidencją odpowiednio gminnego,
2.
Odnosząc
się
do
kwestii
powiatowego i wojewódzkiego zasobu nieruchomości.
doprecyzowania terminu zakończenia
Wydaje się, że spełnienie tego obowiązku raz na 4 tata
inwentaryzacji przeprowadzonej drogą
byłoby wystarczające, biorąc pod uwagę to, że
weryfikacji, należy wskazać, iż z
ustawodawca rozgraniczył częstotliwość przeprowadzania
przepisów art. 26 ust. 1 ustawy o
inwentaryzacji innych środków trwałych niż nieruchomości
rachunkowości wynika, że tę metodę
od tego czy znajdują się na terenie strzeżonym, czy też nie,
inwentaryzacji przeprowadza się na
czyli ad ryzyka jego utraty np. kradzieży, zniszczenia.
ostatni dzień roku obrotowego. W
Grunty takiemu ryzyku nie podlegają. Zatem traktowanie w
związku z powyższym nie ma potrzeby
sposób odmienny np. komputera znajdującego się na
doprecyzowania przepisów w tym
terenie strzeżonym od gruntu, w zakresie częstotliwości
zakresie.
przeprowadzenia inwentaryzacji, nie znajduje logicznego
uzasadnienia. Z kolei obowiązek przeprowadzenia
inwentaryzacji gruntów co roku, ze względu na sposób jej
przeprowadzenia metodą weryfikacji, jako metody mniej
wiarygodnej od spisu z natury również budzi spore
wątpliwości, albowiem w przypadku gruntów metoda
weryfikacji czyli metoda porównania z dokumentami
źródłowymi takimi jak akty notarialne (umowy zakupu,
darowizny, zamiany); decyzje komunalizacje, decyzje
wywłaszczeniowe czy wyciągi z ksiąg wieczystych, a w
przypadku jst również z ewidencją zasobu nieruchomości
jest
najbardziej
wiarygodną
metodą.
Ponadto
przeprowadzenie w sposób rzetelny inwentaryzacji
gruntów raz na 4 lata, podobnie jak innych nieruchomości
oraz środków trwałych znajdujących się na terenie
strzeżonym, wydaje się być odpowiednie, zwłaszcza, że w

8 W projekcie uwzględniono uwagę Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju zgłoszoną przed posiedzeniem Komisji do Spraw Europejskich odnośnie zmiany w art. 1 pkt 6
projektu ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw. Przyjęto argumenty MIiR i pozostawiono bez zmiany brzmienie art. 26 ust. 3 pkt 3 ustawy
o rachunkowości. Zmiana ww. przepisu została wykreślona z przedmiotowego projektu.
89

przypadku jst zaniechanie przeprowadzenia lub rozliczenia
inwentaryzacji albo przeprowadzenie lub rozliczenie
inwentaryzacji w sposób niezgodny z przepisami ustawy z
dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości zgodnie z art. 18
ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o
odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów
publicznych stanowi czyn naruszenia dyscypliny finansów
publicznych. Grunty, stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 15 lit. a
uor, podobnie jak prawo wieczystego użytkowania
gruntów, budowle i budynki, a także będące odrębną
własnością lokale, spółdzielcze prawo do lokalu
mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu
użytkowego, zaliczone są do kategorii nieruchomości -
środków trwałych. W obecnym stanie prawnym zaliczenie
gruntów do kategorii nieruchomości umożliwia
przeprowadzenie inwentaryzacji gruntów raz na 4 lata,
biorąc pod uwagę normę wyrażoną w art. 26 ust. 3 pkt 3
uor. Choć interpretacje tego przepisu nie są jednoznaczne -
z niektórych z nich wynika, że o tym, że grunty mają być
inwentaryzowane co roku świadczy metoda jej
przeprowadzenia, choć to z ustawa nie wskazuje na to
wprost. W projekcie zmiany do ustawy wyłączono z
możliwości przeprowadzania inwentaryzacji nieruchomości
raz na cztery lata tylko grunty, prawo wieczystego
użytkowania gruntów nie zostało wyłączone, zatem w tym
zakresie powyższa wątpliwość pozostanie, a z nią
możliwość
inwentaryzowania
prawa
użytkowania
wieczystego raz na 4 lata.
Ponadto podobne wątpliwości interpretacyjne budzą środki
trwałe trudnodostępne. Uor wskazuje wprost jako metodę
ich inwentaryzacji drogę weryfikacji, a wśród środków
trwałych trudnodostępnych mogą wystąpić również
zaliczone do nieruchomości budowle lub środki trwałe
znajdujące się na terenie strzeżonym, które zgodnie z uor
inwentaryzowane są raz w ciągu 4 lat.
90

Przy okazji zmian do art. 26 uor warto doprecyzować
termin zakończenia inwentaryzacji przeprowadzanej drogą
weryfikacji, ponieważ w interpretacjach art. 26 uor często
spotyka się stanowiska, że obowiązuje tu termin
wynikający z art. 26 ust. 3 pkt 1-do 15 dnia następnego
roku. Tymczasem termin wynikający z art. 26 ust. 3 pkt 1
odnosi
się
tylko
do
składników
aktywów
inwentaryzowanych metodą spisu z natury lub metodą
potwierdzenia sald. Termin ten nie odnosi się do pasywów i
do aktywów inwentaryzowanych drogą weryfikacji.
Terminem granicznym dla inwentaryzacji drogą
weryfikacji powinien być termin tożsamy do wynikającego
z art. 24 ust. 5 pkt 2 uor - dzień sporządzenia zestawienia
obrotów i sald księgi głównej tj. nie później niż do 85. dnia
o dniu bilansowym.
23.
art. 28b
Komisja
7) ad art. 1 pkt 7 projektu ustawy – dot. art. 28b
uwaga
vide uwaga opisana w l.p. 8

Nadzoru
Proponujemy, aby z zastosowania powyższego przepisu uwzględniona
Finansowego wyłączone zostały jednostki, o których mowa w art. 2 ust. 1
Art. 28b otrzyma brzmienie:
pkt 3 ustawy o rachunkowości, jednostki zamierzające się
„Art. 28b. 1. Jednostki, które za poprzedni
ubiegać albo ubiegające się o zezwolenie na wykonywanie
rok obrotowy nie przekroczyły co najmniej
działalności na podstawie przepisów, o których mowa wart.
dwóch z następujących trzech wielkości:
2 ust. 1 pkt 3 ustawy o rachunkowości z uwagi na fakt, iż
1) 17 000 000 zł – w przypadku sumy
powyższe nie pozostawałoby z korzyścią dla rzetelności
aktywów bilansu na koniec roku
obrazu sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku
obrotowego,
finansowego prezentowanego w sprawozdaniu finansowym
2) 34 000 000 zł – w przypadku
tych jednostek.
przychodów netto ze sprzedaży towarów i
produktów za rok obrotowy,
3)
50
osób
–
w
przypadku
średniorocznego
zatrudnienia
w
przeliczeniu na pełne etaty
– mogą nie stosować przepisów
wykonawczych wydanych na podstawie
art. 81 ust. 2 pkt 4.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do
jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 1e
91

pkt 1 6oraz jednostek mikro.”
24.
art. 37
Komisja
8) art. 1 pkt 10 projektu ustawy – dot. art. 37 ust. 10
uwaga
vide uwaga opisana w l.p. 8
ust. 10
Nadzoru
Z zaproponowanego w tym przepisie uproszczenia nie
uwzględniona
powinny korzystać jednostki zainteresowania publicznego

Finansowego
W art. 37 ust. 11 otrzymuje brzmienie:
(włączając towarzystwa funduszy inwestycyjnych) z uwagi
„11.Przepisu ust. 10 nie stosuje się do
na fakt, iż powyższe nie pozostawałoby z korzyścią dla
jednostek, o których mowa w art. 3 ust.
rzetelności obrazu sytuacji majątkowej i finansowej oraz
1e pkt 1 – 6.”
wyniku finansowego prezentowanego w sprawozdaniu

finansowym
jednostki
zainteresowania
publicznego
(stosowanie powyższego przepisu w chwili obecnej
przewidziane jest dla jednostek, których roczne
sprawozdania finansowe nie podlegają obowiązkowi
badania i ogłoszenia w myśl art. 64 ustawy o
rachunkowości.
25.
art. 45
Komisja
18) rozszerzenie w art. 45 i art. 55 katalogu jednostek
uwaga
Propozycja
wykracza
poza
zakres

Nadzoru
stosujących fakultatywnie MSR poprzez:
nieuwzględniona nowelizacji.
Finansowego a) dodanie nowego ustępu w art. 45 w brzmieniu:

„Sprawozdania
finansowe
emitentów
papierów

wartościowych dopuszczonych do obrotu w alternatywnym
systemie obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów
Europejskiego Obszaru Gospodarczego mogą być
sporządzane zgodnie z MSR.”
W przypadku uwzględnienia ww. propozycji niezbędna
byłaby również zmiana ust. 1c i 1d (wskazanie
dodatkowego ustępu).
b) dodanie nowego ustępu w art. 55 w brzmieniu:
„Skonsolidowane sprawozdania jednostek dominujących
mogą być sporządzane zgodnie z MSR.”
Uzasadnienie: w przypadku uwzględnienia ww. propozycji
będzie istniała konieczność usunięcia dotychczasowego ust.
6 (uregulowania w nim zawarte są objęte postanowieniami
propozycji).
W przypadku braku akceptacji dla ww. propozycji (lit. b)
proponujemy dodanie nowego ustępu w brzmieniu:
„Skonsolidowane sprawozdania finansowe emitentów
92

papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu w
alternatywnym systemie obrotu na jednym z rynków
regulowanych
krajów
Europejskiego
Obszaru
Gospodarczego mogą być sporządzane zgodnie z MSR.”
W przypadku uwzględnienia ww. propozycji niezbędne
byłoby dostosowanie ust. 8 i 9 (poprzez wskazanie
odpowiednich ustępów)
Uzasadnienie: zawarcie w ustawie o rachunkowości ww.
regulacji umożliwi jednostkom chcącym w przyszłości
pozyskać kapitał w drodze oferty publicznej i
wprowadzania papierów wartościowych do obrotu na rynku
regulowanym lepiej przygotować proces wdrażania MSR.
Rozszerzenie katalogu jednostek stosujących MSR
pozwoliłoby na usunięcie bariery wejścia na rynek
regulowany, jaką niewątpliwie jest brak możliwości
wcześniejszego zastosowania tych standardów. Ponadto
umożliwiałoby stosowanie MSR przez inne jednostki
tworzące grupy kapitałowe.
26.
art. 45
Komisja
19) doprecyzowanie przepisów art. 45 ust. 1c i art. 55 ust. 8
uwaga
Propozycja
wykracza
poza
zakres
ust. 1c (oraz
Nadzoru
w następujący sposób:
nieuwzględniona nowelizacji.
art. 55
Finansowego a) w art. 45 ust. 1c – „Decyzję w sprawie sporządzenia

sprawozdań finansowych (…), podejmuje ich organ
ust. 8)
zatwierdzający.”;

b) w art. 55 ust. 8 – „Decyzję w sprawie sporządzania
skonsolidowanych
sprawozdań
finansowych
(…),
podejmuje ich organ zatwierdzający.”;
Uzasadnienie: obecne brzmienie ww. przepisów jest
nieprecyzyjne. Treść art. 55 ust. 8 ustawy o rachunkowości
może sugerować, że to organ zatwierdzający jednostki
dominującej wyższego szczebla podejmuje decyzję w
spawie sporządzania skonsolidowanych sprawozdań
finansowych zgodnie z MSR przez jednostki dominujące
niższego szczebla, wchodzące w skład grupy kapitałowej,
w której jednostka dominująca wyższego szczebla
sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe
93