Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw

sektora finansów publicznych. Oznacza to, iż jednostki
to bezpośrednio z dyrektywy, projekt
finansów publicznych, które korzystały do tej pory z
przewiduje,
obok
wprowadzenia
przewidzianych przepisami uor uproszczeń, np. w zakresie
uproszczeń dla jednostek małych,
klasyfikowania umów leasingu zgodnie z przepisami
możliwość:
podatkowymi, utracą to prawo. W obowiązującym stanie
a) klasyfikowania umów leasingu w
prawnym przepis art. 3 ust. 6 stanowi, iż w przypadku gdy
sposób uproszczony, tj. według zasad
roczne sprawozdanie finansowe korzystającego nie podlega
określonych w przepisach podatkowych,
obowiązkowi badania i ogłaszania w myśl art. 64 ust. 1, to
b) odstąpienia od ustalania aktywów i
może on dokonywać kwalifikacji umów, o których mowa
tworzenia rezerw z tytułu odroczonego
w ust. 4 uor, według zasad określonych w przepisach
podatku dochodowego,
podatkowych i nie stosować ust. 4 i 5 uor. W związku z
c)
niestosowania
przepisów
faktem, iż roczne sprawozdanie finansowe jednostki
rozporządzenia Ministra Finansów w
samorządu terytorialnego podlega badaniu na podstawie
sprawie instrumentów finansowych
art. 268 Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach
– przez jednostki, które spełnią określone
publicznych jednostkom samorządu terytorialnego
warunki progowe (zbieżne z progami dla
przysługuje prawo do skorzystania z przewidzianego w art.
jednostki małej, za jeden rok obrotowy).
3 ust. 6 uproszczenia.
Zmiana ta spowoduje stosowanie ww.
Utrata prawa do stosowania uproszczeń przewidzianych w
uproszczeń przez większą niż dotychczas
przepisach uor będzie wiązała się z koniecznością
grupę
podmiotów
gospodarczych7..
wprowadzenia zmian do przyjętych w jednostkach zasad
Decyzję o skorzystaniu z ww. uproszczeń
(polityk)
rachunkowości
oraz
z
ewentualnym
podejmie kierownik jednostki.
przekwalifikowaniem uprzednio zawartych umów leasingu
Jednakże
w
celu
zachowania
na umowy o leasing finansowy. W tej kwestii jednostki
dotychczasowego
prawa
do
będą mogły skorzystać ze wskazówek zawartych w KSR nr
uproszczonego sposobu ujęcia w księgach
7„Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości
rachunkowych przez jednostki samorządu
szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące
terytorialnego
umów
leasingowych,

7 Na podstawie obecnie obowiązującego przepisu art. 3 ust. 6 ustawy o rachunkowości jednostki, których roczne sprawozdanie finansowe nie podlega obowiązkowi badania i
ogłaszania w myśl art. 64 ust. 1 tej ustawy, mogą dokonywać kwalifikacji umów leasingowych, według zasad uproszczonych, tj. określonych w przepisach podatkowych;
obowiązek badania dotyczy jednostek wymienionych w art. 64 ustawy, w tym jednostek, które w poprzedzającym roku obrotowym, za który sporządzono sprawozdania
finansowe, spełniły co najmniej dwa z następujących warunków:
a) średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób,
b) suma aktywów bilansu na koniec roku obrotowego stanowiła równowartość w walucie polskiej co najmniej 2 500 000 euro,
c) przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za rok obrotowy stanowiły równowartość w walucie polskiej co najmniej 5 000 000 euro, tj.
wartości mniejszych niż przewiduje projekt w art. 1 pkt 1 lit d.
84

po dniu bilansowym - ujęcie i prezentacja". Zgodnie z KSR
proponuje się następujące brzmienie
nr 7 w przypadku utraty możliwości kwalifikowania umów
przepisów art. 3 ust. 6 ustawy o
leasingu według zasad określonych w przepisach
rachunkowości:
podatkowych, jednostka może w dalszym ciągu stosować
6. Jednostki, które za poprzedni rok
przepisy prawa podatkowego w odniesieniu do umów już
obrotowy nie przekroczyły co najmniej
zawartych na dzień utraty zwolnienia pod warunkiem, że
dwóch z następujących trzech wielkości:
różnice tym spowodowane nie zniekształcą istotnie obrazu
1) 17 000 000 zł – w przypadku sumy
sytuacji majątkowej, finansowej oraz wyniku finansowego
aktywów bilansu na koniec roku
jednostki, lub takie przekształcenie jest praktycznie
obrotowego,
niewykonalne. W przypadku gdy warunki te nie będą
2) 34 000 000 zł – w przypadku
spełnione,
jednostki
będą
musiały
dokonać
przychodów netto ze sprzedaży towarów
przekwalifikowania uprzednio zawartych umów leasingu,
i produktów za rok obrotowy,
wprowadzić składniki majątku będące ich przedmiotem do
3)
50
osób
–
w
przypadku
ksiąg rachunkowych oraz przekształcić dane porównawcze.
średniorocznego
zatrudnienia
w
przeliczeniu na pełne etaty
– oraz jednostki samorządu terytorialnego
mogą dokonywać kwalifikacji umów, o
których mowa w ust. 4, według zasad
określonych w przepisach podatkowych i
nie stosować ust. 4 i 5.
18.
Komisja
5) ad art. 1 pkt 1 lit. d projektu ustawy – dot. art. 3 ust. 6
uwaga
vide uwaga opisana w l.p. 8
Nadzoru
Do korzystania z przewidzianego w projektowanym
uwzględniona
Finansowego przepisie uproszczenia nie powinny być uprawnione
Art. 3 ust. 6 i dodany ust. 7 otrzyma
jednostki
zainteresowania
publicznego
(włączając
następujące brzmienie:
towarzystwa funduszy inwestycyjnych) z uwagi na to, że
„6.Jednostki, które za poprzedni rok
wyłączenie to nie byłoby korzystne dla rzetelności obrazu
obrotowy nie przekroczyły co najmniej
sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego
dwóch z następujących trzech wielkości:
prezentowanych w sprawozdaniu finansowym jednostek
1) 17 000 000 zł – w przypadku sumy
zainteresowania publicznego (stosowanie tego przepisu w
aktywów bilansu na koniec roku
chwili obecnej przewidziane jest dla jednostek, których
obrotowego,
roczne
sprawozdanie
finansowe
nie
podlegają
2) 34 000 000 zł – w przypadku
obowiązkowi badania i ogłaszania w myśl art. 64 ust. 1
przychodów netto ze sprzedaży towarów i
ustawy o rachunkowości.
produktów za rok obrotowy,
3)
50
osób
–
w
przypadku
średniorocznego
zatrudnienia
w
85

przeliczeniu na pełne etaty
– oraz jednostki samorządu terytorialnego
mogą dokonywać kwalifikacji umów, o
których mowa w ust. 4, według zasad
określonych w przepisach podatkowych i
nie stosować ust. 4 i 5”.
„7. Przepisu ust. 6 nie stosuje się do
jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 1e
pkt 1 – 4.”
19. art. 4 ust. 1a
Miasto
W związku z dodaniem w art. 4 jednostki sektora finansów
uwaga
W odniesieniu do kwestii poruszonej

Wrocław
publicznych powstanie wątpliwość czy jst będą
bezzasadna
przez miasto Wrocław dotyczącej
zobligowane do sporządzania informacji dodatkowej.
stosowania
przez
jednostki
sektora
Artykuł stanowi bowiem, iż w celu jasnego i rzetelnego
finansów publicznych projektowanego w
przedstawienia sytuacji majątkowej i finansowej jednostka
art. 4 nowego ust. 1a, zgodnie z którym w
zobowiązana jest przedstawić wszelkie dodatkowe
celu rzetelnego i jasnego przedstawienia
informacje konieczne do spełnienia tego obowiązku w
sytuacji majątkowej i finansowej oraz
informacji dodatkowej. W obowiązującym na chwilę
wyniku
finansowego
jednostka
jest
obecną kwestie dotyczące sporządzania informacji
obowiązana
przedstawiać
wszelkie
dodatkowej zawarte zostały w Rozdziale 5 Sprawozdania
dodatkowe informacje konieczne do
finansowe jednostki, którego przepisów nie stosuje się do
spełnienia tego obowiązku w informacji
gmin, powiatów, województw i ich związków, a także do
dodatkowej,
należy zauważyć, że
gminnych, powiatowych i wojewódzkich jednostek i
jednostki sektora finansów publicznych,
zakładów budżetowych oraz państwowych jednostek
na mocy art. 80 ust. 1 ustawy o
budżetowych i funduszy celowych na postawie art. 80 ust.
rachunkowości, nie stosują przepisów
1 uor. Również obowiązujące Rozporządzenie Ministra
rozdziału 5 ustawy o rachunkowości
Finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości
(„Sprawozdania finansowe jednostki”),
(...) nie nakłada obowiązku sporządzania informacji
dlatego też powyższy przepis art. 4 ust. 1a
dodatkowej, stanowiąc w§ 17, że sprawozdanie finansowe
nie będzie miał do nich zastosowania.
jednostki budżetowej i samorządowego zakładu
budżetowego składa się z bilansu, rachunku zysków i strat
wariant porównawczy oraz zestawienia zmian w funduszu.
20.
art. 4
Komisja
6) art. art. 1 pkt 2 lit. a projektu ustawy – dot. art. 4 ust. 1b
uwaga
Przepis stanowi implementację regulacji
ust. 1b
Nadzoru
Pragniemy wyrazić wątpliwość co do zasadności nieuwzględniona dyrektywy (art. 4 ust. 4).
wprowadzenia powyższego przepisu. Należy zwrócić
Proponowane rozwiązanie nie jest bardziej

Finansowego uwagę, iż już w chwili obecnej jednostki mają nadrzędny
liberalne niż wynikające z dyrektywy ,
86

obowiązek rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji
ponieważ
dotyczy
wyjątkowych
majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego. Wobec
przypadków oraz określonego przepisu
powyższego, wprowadzanie nowego ust. 1b nie wydaje się
ustawy o rachunkowości (a nie wszystkich
być niezbędne, pomimo brzmienia przepisu art. 4 ust. 4
przepisów), wraz z podaniem przyczyny i
dyrektywy 2013/34/UE. Należy również zauważyć, iż
skutków ewentualnego niezastosowania
przepis art. 4 ust. 4 dyrektywy 2013/34/UE odnosi się do
danego przepisu przez jednostkę.
możliwości
braku
stosowania,
w
wyjątkowych
Należy podkreślić, że jednostki nadal
przypadkach, przepisu tej dyrektywy, podczas gdy w
zobowiązane są stosować nadrzędną
przedłożonym projekcie ustawy przepis ust lb w art. 4
zasadę rachunkowości wynikającą z art. 4
odnosi się do możliwości braku stosowania przepisów całej
ust. 1 ustawy o rachunkowości, tj.
ustawy o rachunkowości. Należy mieć na uwadze, iż
stosować przyjęte zasady (politykę)
przepisy ustawy o rachunkowości nie będą wynikać jedynie
rachunkowości
rzetelnie
i
jasno
z implementacji dyrektywy 2013/34/UE.
przedstawiać sytuację majątkową i
W związku z powyższym, wprowadzanie proponowanego
finansową oraz wynik finansowy.
rozwiązania, dodatkowo w formie bardziej liberalnej niż
wynikająca z dyrektywy, bez określenia wspomnianych
wyjątkowych przypadków i ustanowienia stosownych
zasad szczególnych, które w takich przypadkach mają
zastosowanie, jest w naszej ocenie wysoce niepożądane.
Należy mieć na uwadze, iż propozycja brzmienia nowego
ust. 1b mogłaby prowadzić do jego wzmożonego i
powszechnego wykorzystywania przez jednostki w celu
sankcjonowania uznaniowych odstępstw od stosowania
przepisów ustawy o rachunkowości, co może rodzić
problemy w zakresie porównywalności sprawozdań
finansowych różnych podmiotów (w tym prowadzić do
powstawania odmiennych interpretacji samego stanu
faktycznego i stosowania różnych rozwiązań w odniesieniu
do tego samego lub zbliżonego stanu faktycznego).
Jednocześnie, mając na uwadze, iż informacja o
niestosowaniu określonych przepisów ustawy o
rachunkowości znalazłaby się jedynie w informacji
dodatkowej do sprawozdania finansowego, uwzględniając
nadto możliwe zróżnicowane podejście jednostek w
zakresie stopnia szczegółowości i kompleksowości
87

ujawnień wykazywanych w informacji dodatkowej,
powyższe mogłoby utrudnić analizę i porównywalność
informacji zawartych w sprawozdaniu finansowym, w tym
ocenę sytuacji ekonomiczno-finansowej podmiotu. Skala
potencjalnych trudności i zagrożeń związanych z
wprowadzeniem ww. przepisu w proponowanym brzmieniu
pozostaje na chwilę obecną trudna do oszacowania.
21.
art. 8 ust. 2
Miasto
- art.1 pkt 5 powinien mieć brzmienie: "w art.8 w ust. 2
uwaga
Redakcja art. 1 pkt 5 projektu zostanie

Lublin
dodaje się zdanie czwarte w brzmieniu:" - jest "trzecie",
uwzględniona zmieniona, gdyż w art. 8 ust. 2 ustawy o
rachunkowości dodaje się zdanie czwarte,
a nie trzecie.
22. art. 26 ust. 3
Miasto
Zmiana ustawy wprowadza obowiązek przeprowadzania
uwaga
1. W odniesieniu do kwestii możliwości
pkt 3
Wrocław
inwentaryzacji gruntów co roku. Z uwagi na fakt, iż dla uwzględniona inwentaryzacji gruntów raz na cztery lata,

jednostek samorządu terytorialnego grunty stanowią bardzo
zaproponowano
odpowiednie
istotny i liczny składnik majątkowy - w przypadku dużych
doprecyzowanie przepisów art. 26 ust. 3
miast można mówić o kilkudziesięciu tysiącach odrębnych
pkt 3 ustawy o rachunkowości, niebudzące
działek – przeprowadzenie skomplikowanego procesu
wątpliwości interpretacyjnych. Natomiast
inwentaryzacji gruntów, co roku, będzie wiązało się ze
przepisy art. 26 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy,
znacznym zwiększeniem nakładów finansowych na
na podstawie których jednostki mogą
wydatki związane np. z koniecznością zatrudnienia nowych
corocznie
inwentaryzować
grunty
pracowników, ze zmianą systemów informatycznych.
pozostanie bez zmian. Decyzję w sprawie
Ponadto w zakresie przeprowadzania inwentaryzacji, w
częstotliwości
przeprowadzania
przeciwieństwie do innych jednostek, jst mają dodatkowy
inwentaryzacji
gruntów
podejmie
obowiązek wynikający z§ 6 ust. 6 rozporządzenia Ministra
kierownik jednostki.
Finansów w sprawie szczególnych zasad rachunkowości
Propozycja przepisów:
(...),z którego wynika, że inwentaryzacja nieruchomości
„3) nieruchomości, w tym gruntów,
powinna zapewnić porównanie danych wynikających z
zaliczonych do środków trwałych oraz
ewidencji księgowej z ewidencją odpowiednio gminnego,
inwestycji, jak też znajdujących się na
powiatowego i wojewódzkiego zasobu nieruchomości.
terenie strzeżonym innych środków
Zatem każdorazowo, w przypadku gruntów, w ramach
trwałych oraz maszyn i urządzeń
inwentaryzacji nieruchomości, które są inwentaryzowane
wchodzących w skład środków trwałych w
88