Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi

Dodatkowe informacje,
Ustawa o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi wprowadziła
w tym wskazanie
limity rocznych wydatków budżetowych związanych z funkcjonowaniem programu
źródeł danych i
„Mieszkanie dla młodych” (2014 r. – 600 mln zł, 2015 r. – 715 mln zł, 2016 r. – 730 mln zł,
przyjętych do obliczeń 2017 r. – 746 mln zł, 2018 r. – 762 mln zł). Na sfinansowanie wypłat wsparcia w budżecie
założeń
państwa tworzy się specjalną rezerwę. Limity ustawowe nie ulegną zmianie w wyniku
wprowadzonej nowelizacji. W tym sensie nowelizacja nie będzie miała wpływu na wydatki
finansów publicznych.

Zaprezentowane w tabelach wyniki analiz odnoszą się do zakładanej sytuacji, że limit
ustawowy nie zostanie przekroczony (wydatki na finansowe wsparcie udzielane nabywcom
będą niższe od limitu ustawowego). W 2014 r. limit ustawowy został wykorzystany w ok. 35%.
Analiza podaży rynkowej wskazuje, że od 2015 r. nastąpi wzrost liczby mieszkań
kwalifikujących się do programu oraz wzrost liczby beneficjentów (do ok. 16 tys. w 2015 r.
i ok. 21–21,5 tys. od 2016 r.). Jednak ten prognozowany wzrost nie powinien spowodować
przekroczenia limitów ustawowych, nawet po wejściu w życie niniejszej nowelizacji. Założony
w latach 2015–2018 wzrost wydatków budżetowych o kwotę 254,3 mln zł spowoduje tylko
wzrost stopnia wykorzystania obecnych limitów. MIiR szacuje, że po wejściu w życie
nowelizacji w proponowanym kształcie wykorzystanie limitu wyniesie ok. 57% w 2015 r.,
ok. 76% w 2016 r., ok. 77% w 2017 r. i ok. 78% w 2018 r.

W zaprezentowanych wyliczeniach przyjęto, że:
1) nastąpi wzrost udziału beneficjentów z 2 dzieci (o 50% w stosunku do prognozowanych
efektów programu nieuwzględniających nowelizacji),
2) nastąpi wzrost udziału beneficjentów z co najmniej 3 dzieci (ze względu na kumulowanie się
efektów poszczególnych zmian założono, że ich liczba wzrośnie 8-krotnie w stosunku do
prognozowanych efektów programu nieuwzględniających nowelizacji),
3) w wyniku nowelizacji spółdzielnie mieszkaniowe rozpoczną budowę o 50% mieszkań więcej
niż obecnie (według szacunków w 2014 r. spółdzielnie rozpoczną budowę ok. 1350 mieszkań)
z czego 50% będzie się kwalifikować do finansowania w ramach programu „Mieszkanie dla
młodych”). Wartość ta jest obliczona w wyniku zachowania sektora deweloperskiego po
wejściu w życie ustawy MdM. W pierwszych III kwartałach 2014 r. liczba rozpoczynanych
budów wzrosła o 40%, zaś liczba pozwoleń na budowę o ok. 50% w stosunku do analogicznego
okresu 2013 r.

Należy podkreślić, że OSR zawiera analizę wydatków związanych wyłącznie z wprowadzeniem
zmian zaproponowanych w nowelizacji. Tymczasem zwiększenie liczby udzielonych
dofinansowań wkładu własnego, związane m.in. ze zmianami wysokości limitów cen będzie
miało miejsce w programie bez względu na to, czy niniejsza nowelizacja wejdzie w życie
(wynika to z obserwacji nowej podaży mieszkań na rynku, odnotowywanej w comiesięcznych
publikacjach Głównego Urzędu Statystycznego). Szacując wysokość skutków finansowych
proponowanych rozwiązań, uwzględniono w analizie wzrost efektu programu (niezależnie od
nowelizacji) wynikający np. z dostosowania strony podażowej rynku do warunków programu.
M.in. z tego względu prognozowana wysokość wydatków budżetowych rośnie w latach
2015–2017, a następnie (po osiągnięciu maksimum podaży) stabilizuje się w 2018 r.
7. Wpływ na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym funkcjonowanie przedsiębiorców, oraz na
rodzinę, obywateli i gospodarstwa domowe
Skutki
Czas w latach od wejścia w życie zmian
0
1
2
3
4
5-10
Łącznie (0-10)
W ujęciu
duże przedsiębiorstwa
–
–
–
–
–
–

pieniężnym
sektor mikro-, małych
–
–
–
–
–
–

(w mln zł,
i średnich
ceny stałe
przedsiębiorstw
z …… r.)
rodzina, obywatele oraz
–
48,9
60,5
70,9
72,7
1,5
254,3
gospodarstwa domowe
(dodaj/usuń)







W ujęciu
duże przedsiębiorstwa

niepieniężnym
sektor mikro-, małych

i średnich
przedsiębiorstw
20

rodzina, obywatele oraz

gospodarstwa domowe
(dodaj/usuń)

Niemierzalne
(dodaj/usuń)

(dodaj/usuń)

Dodatkowe informacje,
w tym wskazanie
Zwiększone wsparcie w ramach programu „Mieszkanie dla młodych” trafi bezpośrednio do osób
źródeł danych
i rodzin – beneficjentów programu. Wpływ na funkcjonowanie rodzin obliczono według podanych
i przyjętych do
powyżej (pkt 6) założeń. Beneficjenci programu z co najmniej dwójką dzieci będą mogli liczyć na
obliczeń założeń
większe wsparcie przy zakupie mieszkania. Pozwoli to na podwyższenie ich zdolności kredytowej,
a następnie zmniejszy wysokość spłacanych rat kredytu.
8. Zmiana obciążeń regulacyjnych (w tym obowiązków informacyjnych) wynikających z projektu
X nie dotyczy
Wprowadzane są obciążenia poza bezwzględnie
tak
wymaganymi przez UE (szczegóły w odwróconej
nie
tabeli zgodności).
nie dotyczy
zmniejszenie liczby dokumentów
zwiększenie liczby dokumentów
zmniejszenie liczby procedur
zwiększenie liczby procedur
skrócenie czasu na załatwienie sprawy
wydłużenie czasu na załatwienie sprawy
inne:
inne:

Wprowadzane obciążenia są przystosowane do ich
tak
elektronizacji.
nie
nie dotyczy

Komentarz:


9. Wpływ na rynek pracy

Ewentualny wzrost inwestycji mieszkaniowych spowodowany zwiększeniem popytu wśród osób i małżeństw
z przynajmniej dwójką dzieci oraz dopuszczeniem do finansowania transakcji nabycia mieszkań od spółdzielni
mieszkaniowych w oparciu o wkład budowlany może spowodować wzrost zatrudnienia w przedsiębiorstwach
specjalizujących się w robotach budowlano-montażowych, produkcji i dystrybucji materiałów budowlanych oraz
produkcji i dystrybucji wyposażenia mieszkań.
10. Wpływ na pozostałe obszary



środowisko naturalne
X demografia
informatyzacja
sytuacja i rozwój regionalny
mienie państwowe
zdrowie
inne:
Omówienie wpływu
Zwiększenie wsparcia dla osób z przynajmniej dwójką dzieci może wpływać na podejmowanie

decyzji o założeniu lub rozwoju rodziny.
11. Planowane wykonanie przepisów aktu prawnego
Przepisy realnie wpłyną na rozwiązanie problemu zasygnalizowanego w pkt 1 od momentu wejścia w życie
proponowanych rozwiązań. W przypadku spółdzielni mieszkaniowych okres ten może być trochę przesunięty ze względu
na długość procesu inwestycyjno-budowlanego. Być może jednak część inwestycji zostanie przygotowana już na etapie
procedowania projektu ustawy – w oczekiwaniu na jej wejście w życie.
12. W jaki sposób i kiedy nastąpi ewaluacja efektów projektu oraz jakie mierniki zostaną zastosowane?
Zgodnie z art. 19 ustawy z dnia 27 września 2013 r. o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych
ludzi, minister właściwy do spraw budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz
mieszkalnictwa do dnia 31 marca 2017 r. przedłoży Radzie Ministrów informację o realizacji celów ustawy. W ramach
tej informacji swoje miejsce znajdzie również ocena skutków i efektów wynikających ze zmian przepisów ustawy
wprowadzanych niniejszą nowelizacją.


21

Efekty programu MdM są również monitorowane na bieżąco. Analizie podlegają raporty dekadowe oraz kwartalne
przekazywane przez Bank Gospodarstwa Krajowego. W ramach tych raportów będzie można ustalić liczbę
beneficjentów z przynajmniej dwojgiem dzieci.

W przypadku spółdzielni mieszkaniowych analizie będą podlegały comiesięczne dane Głównego Urzędu Statystycznego
dotyczące liczby rozpoczynanych inwestycji mieszkaniowych.
13. Załączniki (istotne dokumenty źródłowe, badania, analizy itp.)













































46-02-dg
22

Raport z konsultacji publicznych projektu ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania
przez młodych ludzi (UD168)
przeprowadzonych w okresie 18.08.2014-19.09.2014

Lp.
Treść uwag
Podmiot zgłaszający
Stanowisko MIiR
UWAGI ODNOSZĄCE SIĘ DO PROJEKTU ZMIANY USTAWY
Definicja domu jednorodzinnego (art. 1 pkt 1 lit. b)
1.
Propozycja rozszerzenia definicji domu jednorodzinnego o działkę czy np. Związek Banków Polskich
Uwaga nieuwzględniona
garaż, które są przecież nieodłącznym (w przypadku działki) elementem
Transakcja
zakupu
domu
zakupu domu jednorodzinnego od dewelopera.
jednorodzinnego polega na zakupie
działki
zabudowanej,
w
tym
przypadku domem jednorodzinnym.
Celem definicji ustawowej jest
określenie
cech
domu
jednorodzinnego, którego zakup
może być objęty wsparciem, a nie
regulowanie kwesti cywilistycznych.
Ustawa nie zabrania zakupu działki
zabudowanej
oprócz
domu
jednorodzinnego także garażem.
Powierzchnia garażu nie wlicza się
również do limitu powierzchni
użytkowej domu jednorodzinnego.
Definicja dofinansowania wkładu własnego (art. 1 pkt 1 lit. c)
2.
Propozycja doszczegółowienia definicji w następujący sposób:
Bank Gospodarstwa
Uwaga nieuwzględniona
„8) dofinansowanie wkładu własnego - środki pieniężne przeznaczone na Krajowego
Zapis przepisu zaproponowany przez
zapłatę części ceny zakupu mieszkania lub części wkładu budowlanego,
BGK jest legislacyjnie tożsamy z
wypłacane na warunkach określonych w ustawie jako część albo całość kwoty,
propozycją MIiR. Kwestia ta może
którą wnioskujący o kredyt na zakup mieszkania lub wkład budowlany
być
ewentualnie
rozpatrzona
deklaruje pokryć ze środków własnych.”
ponownie przez komisję prawniczą.

Definicja spłaty części kredytu (art. 1 pkt 1 lit. d)
3.
Propozycja doszczegółowienia definicji w następujący sposób:
Bank Gospodarstwa
Uwaga nieuwzględniona
„9) spłata części kredytu – środki pieniężne przeznaczone na spłatę części Krajowego
Zapis przepisu zaproponowany przez
kapitału kredytu udzielonego przez instytucję kredytującą na zakup mieszkania
BGK jest legislacyjnie tożsamy z
lub wkład budowlany, wypłacane w związku z urodzeniem lub
propozycją MIiR. Kwestia ta może
[1]

przysposobieniem dziecka, na warunkach określonych w ustawie.”
być
ewentualnie
rozpatrzona
ponownie przez komisję prawniczą.

Umowa o budowę lokalu (art. 1 pkt 1 lit. e)
4.
Zastąpienie zwrotu „wkład budowlany” zwrotem „budowa lokalu/domu Bank Gospodarstwa
Uwaga nieuwzględniona
w spółdzielni mieszkaniowej”. W przypadku nabywców, wnioskujących Krajowego
Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia
o zastosowanie finansowego wsparcia na podstawie umowy o budowę
15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach
lokalu/domu w spółdzielni mieszkaniowej, przyjęty zwrot „wkład budowlany” co
mieszkaniowych,
z
członkiem
do zasady oznacza część kwoty przeznaczonej na poczet pokrycia kosztów
spółdzielni
ubiegającym
budowy, a więc kredyt nie pokrywa całości zobowiązań nabywcy wobec
się o ustanowienie
odrębnej
spółdzielni. Definicja wkładu budowlanego zastosowana w przepisach
własności lokalu spółdzielnia zawiera
o spółdzielniach mieszkaniowych w kwesti wysokości kosztów odsyła do
umowę o budowę lokalu. Umowa ta
zapisu umowy o budowę lokalu/domu. Tak jak w przypadku kupna od
określa m.in. zobowiązanie członka
dewelopera podstawą weryfikacji warunku ustawowego ceny nabycia
spółdzielni do pokrywania kosztów
mieszkania jest umowa zobowiązująca/umowa kupna, tak w przypadku
zadania inwestycyjnego w części
spółdzielni mieszkaniowych jest to umowa o budowę lokalu/domu. W tym
przypadającej na jego lokal przez
rozumieniu kredyt będzie udzielany na zakup mieszkania lub budowę domu
wniesienie wkładu budowlanego
w spółdzielni mieszkaniowej.
określonego w umowie. Członek
spółdzielni wnosi wkład budowlany
w wysokości odpowiadającej całości
kosztów budowy przypadających na
jego lokal.
W świetle ww. przepisów nie jest
uprawniony więc pogląd, że wkład
budowlany nie pokrywa całości
kosztów
budowy
(zobowiązań
członka w stosunku do spółdzielni).
5.
W związku z dodaniem definicji „umowy o budowę lokalu” dla lokali Związek Banków Polskich
Uwaga nieuwzględniona
budowanych przez spółdzielnię mieszkaniową, zwraca się uwagę, że
„Umowa o budowę lokalu” jest
spółdzielnie budują również domy jednorodzinne, dlatego definicja ta nie
umową nazwaną zgodnie z ustawą
powinna ograniczać się wyłącznie do „lokalu”.
o spółdzielniach
mieszkaniowych.
W ramach tej umowy spółdzielnia
może się zobowiązać do budowy na
rzecz członka zarówno lokalu
mieszkalnego,
jak
i
domu
jednorodzinnego – zgodnie z art. 1
ust. 2 ustawy o spółdzielniach
mieszkaniowych.

[2]