Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o nadzorze nad rynkiem kapitałowym oraz niektórych innych ustaw

macierzystym, obowiązany jest do wnoszenia rocznej opłaty w wysokości równowartości
w złotych 750 euro.
2. Opłaty, o której mowa w ust. 1, nie pobiera się od Skarbu Państwa i Narodowego
Banku Polskiego.
Art. 94c. Od agencji informacyjnej pobiera się opłatę roczną z tytułu korzystania ze
środków technicznych, o których mowa w art. 55 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005
r. o nadzorze nad rynkiem kapitałowym (Dz. U. z 2014 r., poz. 1537), w kwocie nie
wyższej niż równowartość w złotych 20.000 euro.”;
4) art. 95 otrzymuje brzmienie:
„Art. 95. Przeznaczenie i rozdysponowanie wpływów z opłat, o których mowa w art.
93-94c, oraz ustalenie wysokości, naliczanie i uiszczanie tych opłat następuje na
zasadach, w trybie i na warunkach określonych w art. 17 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o
nadzorze nad rynkiem kapitałowym.”.
Art. 8. Do nierozliczonych należności, o których mowa w art. 17 ustawy zmienianej w
art. 1, stosuje się przepisy obowiązujące przed dniem 1 stycznia 2016 r., w tym przepisy
wykonawcze wydane na podstawie art. 17 ust. 6 tej ustawy.
Art. 9. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2016 r.

















10

UZASADNIENIE

I.
Uwagi ogólne
Celem projektowanej regulacji jest zmiana systemu finansowania kosztów nadzoru nad
rynkiem kapitałowym.
Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym
(Dz. U. z 2012 r. poz. 1149, z późn. zm.) wydatki stanowiące koszty działalności Komisji
Nadzoru Finansowego i Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, w wysokości określonej w
ustawie budżetowej, w tym wynagrodzenia i nagrody dla Przewodniczącego KNF, jego
Zastępców oraz pracowników Urzędu KNF, są pokrywane z wpłat wnoszonych przez
podmioty nadzorowane. Wysokość i zasady ponoszenia tych wpłat określają przepisy
poszczególnych ustaw, na podstawie których sprawowany jest nadzór nad rynkiem
finansowym. Ustawy te wymienione są w art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o
nadzorze nad rynkiem finansowym. Koszty nadzoru nad danym sektorem rynku finansowego
w poniesionej w danym roku budżetowym wysokości pokrywane są z wpłat wnoszonych
przez podmioty nadzorowane prowadzące działalność w danym sektorze. Zasadę tę w
odniesieniu do rynku kapitałowego wyraża art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o
nadzorze nad rynkiem kapitałowym (Dz. U. z 2014 r., poz. 1537).
W obecnym stanie prawnym obowiązek wnoszenia opłat związanych z kosztami nadzoru nad
rynkiem kapitałowym wynika z przepisów ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach
towarowych, ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych, ustawy z dnia 29
lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi oraz ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o
ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do
zorganizowanego obrotu oraz o spółkach publicznych. Wysokość opłat, sposób ich naliczania,
oraz warunki i terminy ich uiszczania określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 16
marca 2010 r. w sprawie opłat wnoszonych na rzecz Komisji Nadzoru Finansowego przez
podmioty nadzorowane prowadzące działalność na rynku kapitałowym (Dz. U. z 2014 r., poz.
1167), wydane na podstawie upoważnienia zawartego w art. 17 ust. 6 ustawy z dnia 29 lipca
2005 r. o nadzorze nad rynkiem kapitałowym.
Stałe, corocznie ustalane opłaty ponoszone są przede wszystkim przez Giełdę Papierów
Wartościowych w Warszawie SA i Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych SA. Pozostałe
zobowiązane podmioty dokonują zasadniczo jedynie opłat za niektóre czynności Komisji
11

Nadzoru Finansowego. Opłaty te związane są z wydaniem zezwolenia, zgody lub podjęciem
innej jednorazowej czynności na wniosek danego podmiotu. Mają one charakter jednorazowy
i odnoszą się tylko do podmiotu, którego dana czynność dotyczy. Suma tych opłat nie
przekraczała w ostatnich latach 3% kosztów nadzoru nad rynkiem kapitałowym ogółem w
danym roku kalendarzowym. Pozostałą część kosztów nadzoru nad rynkiem finansowym
(ponad 90%) ponoszą przede wszystkim – w częściach równych – dwaj główni płatnicy rynku
kapitałowego – tj. GPW SA i KDPW SA. Wartość wpłat od TGE SA, BondSpot SA i domów
maklerskich wynosi ok. 3% wartości kosztów nadzoru rocznie. Zestawienie procentowego
udziału poszczególnych podmiotów bądź grup podmiotów w finasowaniu kosztów nadzoru
nad rynkiem kapitałowym w latach 2012-2013, zgodnie z obecnie funkcjonującym systemem,
przedstawia tabela 1.
Tabela 1. Zestawienie procentowego udziału poszczególnych podmiotów/grup podmiotów w finasowaniu
kosztów nadzoru nad rynkiem kapitałowym w latach 2012-2013 w obecnie obowiązującym systemie
Rok
L.p.
Rodzaj opłat
2012
2013
1.
Opłaty jednorazowe za zezwolenia lub zgody
2,78%
2,39%
Opłaty jednorazowe za wpis do ewidencji
2.
papierów wartościowych

0,23%
0,27%
3.
Opłaty roczne od wartości transakcji ogółem:


3.1.
GPW S.A.
46,62%
46,86%
3.2.
KDPW S.A.
46,62%
46,86%
w tym:
3.3.
TGE S.A.
1,86%
2,00%
3.4.
BondSpot S.A.
0,07%
0,04%
3.5.
domy maklerskie
1,82%
1,58%
4.
RAZEM:
100,00%
100,00%

Projektowana zmiana ma służyć przebudowie dotychczasowego systemu finansowania
kosztów nadzoru nad rynkiem kapitałowym, w którym główny ciężar kosztów ponoszą GPW
SA i KDPW SA. System finansowania KNF oparty o kontrybucje od GPW SA i KDPW SA
był wprowadzany w diametralnie innych warunkach rynkowych i właścicielskich. W
przypadku KDPW SA koszt tego nadzoru w roku 2014 sięga ponad 20% rocznych kosztów
działalności operacyjnej spółki, tworząc ogromną barierę dla rozwoju i konkurencyjności
z innymi podmiotami w krajach UE i na świecie (na światowych rynkach poziom tejże opłaty
wynosi zaledwie kilka procent).
W obecnym kształcie system poboru opłat oderwany jest od przychodów poszczególnych
podmiotów i od ich sytuacji finansowej. W praktyce generuje dla podmiotów obciążonych
12

obowiązkiem opłat większe nakłady w czasach kryzysu, z uwagi na brak alternatywnych
źródeł finansowania.
Część podmiotów nadzorowanych, jak np. towarzystwa funduszy inwestycyjnych, nie
ponosi żadnych bezpośrednich stałych obciążeń finansowych związanych z kosztami tego
nadzoru. Jednorazowe opłaty, które ponoszą poszczególne podmioty dotyczą bowiem tylko
sytuacji gdy dany podmiot występuje o zgodę, zezwolenie bądź inną czynność organu
nadzoru i nie są one związane ani ze skalą, ani charakterem bieżącej działalności prowadzonej
przez dany podmiot.
Zakres zmian koniecznych dla wprowadzenia nowego systemu finansowania kosztów
nadzoru nad rynkiem kapitałowym wymaga zmian na poziomie ustawowym. Projektowana
zmiana wymaga zmiany ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o nadzorze nad rynkiem kapitałowym,
ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe, ustawy z dnia 26 października 2000 r. o
giełdach towarowych, ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o nadzorze ubezpieczeniowym i
emerytalnym oraz Rzeczniku Ubezpieczonych, ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach
inwestycyjnych, ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi oraz
ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów
finansowych do zorganizowanego obrotu oraz o spółkach publicznych. W konsekwencji
zmian ustawowych konieczne będą także zmiany na poziomie przepisów wykonawczych.
Najważniejszym elementem projektowanej zmiany jest szersza i bardziej równomierna
partycypacja poszczególnych grup podmiotów prowadzących działalność na rynku
kapitałowym w ponoszeniu kosztów nadzoru nad tym rynkiem, co w stosunku do GPW SA i
KDPW SA skutkować będzie odejściem od statusu głównych płatników. Obowiązkiem
ponoszenia kosztów nadzoru w drodze rocznych opłat objęte zostaną wszystkie podstawowe
grupy podmiotów prowadzących działalność na rynku kapitałowym, w tym także te kategorie
podmiotów nadzorowanych, które dotychczas nie były objęte żadnymi bezpośrednimi
obciążeniami daninowymi z tytułu publicznego nadzoru sprawowanego nad rynkiem
kapiatłowym. Projektowany system finansowania kosztów nadzoru nad rynkiem kapitałowym
zakłada tak jak system obecnie funkcjonujący dwa źródła wpłat pochodzących bezpośrednio
od podmiotów rynku kapitałowego:
1) opłaty jednorazowe za udzielenie przez KNF zgody, zezwolenia lub podjęcie innej
czynności o podobnym charakterze, oraz
2) stałe opłaty roczne.
13

Opłaty jednorazowe – tak jak w dotychczas obowiązującym systemie obciążają – konkretne
podmioty występujące o dokonanie danej czynności. Projektowana zmiana uzupełnia i
porządkuje unormowania ustawowe ustanawiające obowiązek wnoszenia tego rodzaju opłat,
dostosowują te przepisy do nowych regulacji materialnoprawnych oraz uwzględniając te
czynności, które KNF podejmuje na podstawie bezpośrednio obowiązujących przepisów Unii
Europejskiej.
Opłaty roczne są natomiast stałym obciążeniem dla wszystkich podmiotów prowadzących
działalność na rynku kapitałowym w danej, ustawowo wskazanej kategorii podmiotów,
analogicznie jak ma to miejsce w innych sektorach rynku finansowego. Część opłat rocznych
dla wskazanych w ustawie podmiotów ma charakter opłaty zryczałtowanej, wnoszonej w
stałej wysokości, część zaś to opłaty o zmiennej wysokości ustalanej proporcjonalnie do skali
prowadzonej działalności lub uzyskiwanych z jej tytułu przychodów. Opłaty te ustalane będą
w oparciu o ustawowo wskazaną podstawę przy wykorzystaniu algorytmu, który określony
zostanie w rozporządzeniu wydanym na podstawie upoważnienia przewidzianego w art. 17
ust. 11 ustawy o nadzorze nad rynkiem kapitałowym w brzmieniu nadawanym niniejszą
ustawą, z zastrzeżeniem ustawowo określonego maksymalnego poziomu obciążenia danego
podmiotu.
Wprowadzana zmiana zakłada, że roczne opłaty przeznaczone na pokrycie kosztów
nadzoru będą wnosić:
˗ towarzystwa funduszy inwestycyjnych,
˗ podmioty prowadzące rejestr uczestników funduszu inwestycyjnego (tzw. agenci
transferowi funduszy inwestycyjnych),
˗ podmioty zajmujące się dystrybucją jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych
lub tytułów uczestnictwa funduszy inwestycyjnych (tzw. dystrybutorzy jednostek
uczestnictwa),
˗ podmioty
zarządzające
sekurytyzowanymi
wierzytelnościami
funduszu
sekurytyzacyjnego,
˗ spółki prowadzące giełdę papierów wartościowych,
˗ spółki prowadzącej rynek pozagiełdowy,
˗ Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych,
˗ spółki prowadzące izbę rozliczeniową oraz spółki, którym Krajowy Depozyt Papierów
Wartościowych przekazał wykonywanie czynności z zakresu rozliczania transakcji,
14