Rządowy projekt ustawy budżetowej na rok 2015

Funkcja 4. Zarządzanie finansami państwa
Funkcja obejmuje zadania związane z zarządzaniem finansami publicznymi, których realizacja umożliwia
efektywne zaspokajanie potrzeb w zakresie finansowania wszystkich polityk państwa w sposób bezpieczny,
stabilny i zrównoważony. W funkcji 4. zostały ujęte rezerwy celowe i ogólna, składka do budżetu UE,
subwencja dla jednostek samorządu terytorialnego (z wyłączeniem części oświatowej) oraz koszty obsługi
długu. W ramach funkcji realizowane są działania związane z realizacją podatkowych i niepodatkowych
dochodów publicznych, zarządzaniem długiem publicznym, jak również działania kontrolne i administracyjne
oraz nadzór nad rynkami kapitałowym, ubezpieczeniowym, emerytalnym i bankowym. Efektem działań
w ramach funkcji 4. będzie poprawa stabilności finansów publicznych.
Zadanie 4.1.W Realizacja należności budżetu państwa
e
Realizacja zadania umożliwia zapewnienie dochodów dla budżetu państwa z tytułu podatków i należności
w
niepodatkowych. Zadanie to jest realizowane m.in. przez pobór podatków i ceł, prowadzenie postępowań
teto
egzekucyjnych, a także działania na rzecz poprawy efektywności funkcjonowania organów administracji
ry
podatkowej i celnej. W zakresie zadania wdrażane są także programy i projekty związane z budową
rio
elektronicznego środowiska polskiej administracji podatkowej i celnej (m.in. e-Deklaracje 2, e-Rejestracja, e-
ie p
Podatki, czy e-Cło). Zadanie zawiera się w dziale administracji rządowej Finanse publiczne.
n
a
Na realizację zadania w 2015 r. zaplanowana została skonsolidowana kwota wydatków państwa w wysokości
d
a
3,94 mld zł, a do pomiaru stopnia jego realizacji wykorzystywany będzie następujący miernik:
Z
Miernik 1: Wskaźnik realizacji wpływów (w %)
Opis miernika:
Miernik odzwierciedla skuteczność realizacji przez organy
podatkowe i celne kwot dochodów z tytułu należności
101
≥ 1
00
≥ 1
00
≥ 100
≥ 100
podatkowych i niepodatkowych, dostarczając tym samym
100
informacji o stopniu osiągnięcia celu zadania oraz
o efektywności systemu poboru podatków i ceł. Pomiar
pozwala monitorować wielkość sumy zrealizowanych kwot
dochodów (wpłat pomniejszonych o zwroty) z tytułu
80
podatków i ceł narastająco od początku roku w ujęciu
porównawczym w stosunku do dochodów zaplanowanych
w ustawie budżetowej na dany rok.
]
60
Ryzyka:
%
Najważniejszym czynnikiem zewnętrznym rzutującym na
[w
poziom wykonania miernika jest kondycja gospodarki,
a w szczególności stopa bezrobocia, wielkość „szarej
40
strefy” w gospodarce, wielkość sprzedaży, poziom
aktywności gospodarczej (liczba podatników prowadzących
działalność
gospodarczą)
oraz
poziom
skłonności
podatników do terminowego regulowania zobowiązań
20
podatkowych
(wpływający
na
poziom
zaległości
podatkowych), a także poziom notowań na giełdzie
papierów wartościowych. Wpływ na wartość miernika
w perspektywie wieloletniej mogą mieć również zmiany
0
systemu podatkowego (np. dotyczące ulg i zwolnień
2013
2014
2015
2016
2017
podatkowych).

Informacje dodatkowe:
Przy wyliczaniu miernika brane są pod uwagę następujące
należności: podatek CIT, VAT, PIT, akcyzowy, od gier, od
wydobycia niektórych kopalin, oraz cła.

32
Miernik 2: Stosunek wysokości kwot zrealizowanych należności do kwoty sumy przypisanych zaległych
należności niepodatkowych i przypisanych bieżących należności niepodatkowych (w %)
Opis miernika:
Wartości miernika
Miernik pozwala określić wielkość pozyskanych należności
Bazowa
PW
Planowane
w odniesieniu do przypisanych należności – umożliwia ocenę
skuteczności poboru należności budżetu państwa w zakresie
2013 r.
2014 r.
2015 r.
2016 r.
2017 r.
działalności Wojewodów
43,19
42,91
43,58
44,08
44,81
Ryzyka:
Zidentyfikowanym ryzykiem niewykonania miernika jest
Informacje dodatkowe:
niewywiązywanie się płatników z terminowego regulowania
Miernik jest wyliczany poprzez ustalenie, jaki jest
należności na rzecz Skarbu Państwa (nieterminowe wpływy
procentowy udział kwoty zrealizowanych należności
należności Skarbu Państwa), bądź niedokonywanie takich
(dochodów ogółem z tytułu np. wpłat z tytułu kar,
płatności w skali mającej istotny wpływ na wynik miernika
prowizji, opłat komorniczych itp.) w stosunku do kwoty
(w odniesieniu do wartości planowanej). Na wartość
sumy należności (bilans otwarcia, przypisy za dany okres
miernika ma również wpływ skuteczność egzekucji
czasu – odpisy należności).
należności od zobowiązanych, prowadzonej przez właściwe,
uprawnione do tego organy.

Zadanie 4.2. Działania kontrolne realizowane przez służby skarbowe i celne
W ramach realizacji zadania prowadzone są kontrole podatkowe i czynności sprawdzające wykonywane przez
organy podatkowe, kontrole wykonywane przez Służbę Celną, postępowania kontrolne, audyty środków
unijnych prowadzone przez organy kontroli skarbowej oraz ochrona interesów finansowych i praw majątkowych
Skarbu Państwa i Unii Europejskiej. Celem tych czynności jest zapewnienie wywiązywania się z obowiązków
podatkowych i celnych przez podatników. Kontrole podatkowe i czynności sprawdzające oraz postępowania
kontrolne mają na celu zwiększanie dyscypliny podatników w wypełnieniu obowiązków podatkowych,
ujawnianie uszczupleń podatkowych i wyciąganie konsekwencji prawnych wobec ich sprawców. Kontrole
wykonywane przez Służbę Celną obejmują swym zakresem obszary przed i po zwolnieniu towaru, w zakresie
produkcji, przemieszczania i zużycia wyrobów akcyzowych, w zakresie prowadzenia gier i zakładów
wzajemnych. W zadaniu tym prowadzone są również analizy dotyczące wyznaczania obszarów zagrożonych
wystąpieniem nieprawidłowości oraz typowanie podmiotów do przeprowadzania postępowań kontrolnych.
Zadanie zawiera się w dziale administracji rządowej Finanse publiczne.
Na realizację zadania w 2015 r. zaplanowana została skonsolidowana kwota wydatków państwa w wysokości
1,71 mld zł, a do pomiaru stopnia jego realizacji wykorzystywane będą następujące mierniki:
Kwota ustaleń dokonanych w wyniku zakończonych kontroli podatkowych i celnych w trybie art. 78 ust. 2
WKC (w mln zł)
Opis miernika:
Wartości miernika
Miernik umożliwia ocenę efektywności i skuteczności
czynności kontrolnych wykonywanych przez organy celne
i podatkowe oraz trafności przyjętego systemu typowania
Bazowa
PW
Planowane
podmiotów do kontroli w oparciu o analizę ryzyka, która
pozwala
na
ukierunkowanie
kontroli
na
obszary
2013 r.
2014 r.
2015 r.
2016 r.
2017 r.
o najwyższym ogólnym wskaźniku ryzyka wystąpienia
szkodliwych
dla
budżetu
państwa
nieprawidłowości
3.095
3.635
4.054
4.327
4.600
i nadużyć.
Ryzyka i informacje dodatkowe:
Wartość miernika stanowi sumę szacunkowych ustaleń zakończonych kontroli podatkowych i celnych wykonywanych
w trybie art. 78 ust. 2 Wspólnotowego Kodeksu Celnego przez organy służby celnej oraz szacunkowych ustaleń kontroli
podatkowych prowadzonych przez organy podatkowe. W tym drugim zakresie jako podstawę szacunku przyjęto kwotę
uszczupleń stwierdzonych w wyniku kontroli podatkowych przeprowadzonych przez organy podatkowe w 2013 r. oraz
zakładane wskaźniki ich wzrostu (o 20% w 2014 r., 15% w 2015 r. oraz 10% w latach 2016-2017).


33
Zadanie 4.3.W Realizacja polityki finansowej państwa
Zadanie obejmuje działania mające na celu opracowanie ustawy budżetowej i jej prawidłowe wykonanie
zgodnie z zasadami gospodarowania środkami publicznymi oraz przepisami prawa przez rzetelną
i terminową realizację spraw związanych z planowaniem i wykonywaniem wydatków budżetu państwa oraz
budżetu środków europejskich. Realizacja zadania w tym zakresie polega m.in. na przygotowywaniu projektu
e
w
ustawy
budżetowej
oraz
Wieloletniego
Planu
Finansowego
Państwa,
opracowywaniu
prognoz
makroekonomicznych, jak również na zapewnieniu spójności systemu finansów publicznych w zakresie
teto
przepisów krajowych, dostosowywaniu do przepisów międzynarodowych oraz wspieraniu i regulowaniu
ry
funkcjonowania rynku finansowego, jak również sprawowaniu nadzoru w zakresie finansowych instrumentów
rio
wspierania eksportu. Kolejnym celem zadania służącym długotrwałej stabilności finansów publicznych jest
ie p
n
przestrzeganie zasady stanowiącej, że państwowy dług publiczny nie może przekroczyć 60% wartości
a
d
a
rocznego PKB. Cel ten jest realizowany przez prowadzenie operacji związanych z zarządzaniem długiem
Z
krajowym i zagranicznym, polegających w szczególności na zarządzaniu i obsłudze skarbowych papierów
wartościowych, kredytów i pożyczek oraz innych instrumentów finansowych, jak również poręczeń i gwarancji
Skarbu Państwa. Zadanie zawiera się w działach administracji rządowej Budżet, Finanse publiczne oraz
Instytucje finansowe.
Na realizację zadania w 2015 r. zaplanowana została skonsolidowana kwota wydatków państwa w wysokości
122,01 mld zł, a do pomiaru stopnia jego realizacji wykorzystywane będą następujące mierniki:
Miernik 1: Relacja kwoty wykonanych wydatków, o których mowa w art. 112 aa ust. 3 ustawy o finansach
publicznych do kwoty ich planowanego limitu (w %)
Opis miernika:
Miernik stanowi obiektywną miarę użyteczną w procesie
Wartości miernika
operacjonalizacji – w toku wykonania ustawy budżetowej –
stabilizującej reguły wydatkowej, która ma na celu redukcję
i stabilizację
deficytu
sektora
instytucji
rządowych
Bazowa
PW
Planowane
i samorządowych w średnim okresie na poziomie tzw.
średniookresowego
celu
budżetowego
(MTO).
Monitorowanie relacji kwoty wykonanych wydatków,
2013 r.
2014 r.
2015 r.
2016 r.
2017 r.
o których mowa w art. 112aa ust. 3 ustawy o finansach
publicznych do kwoty ich planowanego limitu, umożliwi
ocenę skuteczności procesu wykonania budżetu państwa oraz
nd.
nd.
≤100
≤100
≤100
długofalowej polityki finansowej państwa.
Informacje dodatkowe i ryzyka:
1.
Stabilizująca, antycykliczna reguła wydatkowa została wprowadzona w grudniu 2013 r., w ramach implementacji
dyrektywy Rady 2011/85/UE z dnia 8 listopada 2011 r. w sprawie wymogów dla ram budżetowych państw
członkowskich. Reguła ta przewiduje, że w sytuacji niewymagającej korekty w zakresie równowagi finansów
publicznych, limit wydatkowy rośnie w tempie średniookresowego PKB powiększonego o prognozowaną inflację.
W przeciwnym wypadku zastosowanie znajdują mechanizmy korekty nadmiernych nierównowag, których celem jest
zapewnienie stabilności finansów publicznych, zarówno w zakresie wypełnienia konstytucyjnej reguły długu
publicznego, jak i unijnych wymogów dotyczących przeciwdziałania nadmiernemu deficytowi.
2.
Z uwagi na fakt, iż reguła znajduje zastosowanie po raz pierwszy w odniesieniu do projektu ustawy na rok 2015,
wartości miernika zostały określone dla lat 2015-2017, tj. bez wskazania wartości bazowej i przewidywanego
wykonania w latach 2013-2014.
3.
Ryzyko niewykonania wartości miernika na zakładanym poziomie wynika z możliwości przekroczenia limitów
wydatków przez jednostki nim objęte, jest ono jednak minimalizowane przez określone w ustawie o finansach
publicznych zasady gospodarowania środkami publicznymi oraz mechanizm monitorowania w trakcie roku
budżetowego stopnia wykonania limitu wydatków wynikającego z reguły.

34
Miernik 2: Relacja państwowego długu publicznego do PKB na koniec roku (w %)
Opis miernika:
Miernik umożliwia ocenę wypełnienia postanowień przepisu
Wartości miernika
art. 216 pkt 5 Konstytucji RP oraz art. 74 ustawy z dnia
27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, zgodnie
z którymi Minister Finansów zarządza długiem Skarbu
Państwa oraz sprawuje kontrolę nad relacją państwowego
Bazowa
PW
Planowane
długu publicznego do PKB w celu utrzymania jej na
poziomie niższym od 60%. Jednocześnie, zarządzając
długiem w celu sfinansowania potrzeb pożyczkowych
2013 r.
2014 r.
2015 r.
2016 r.
2017 r.
budżetu państwa, przy utrzymaniu poziomu długu poniżej
wartości miernika, kształtuje się jego strukturę tak, aby
z istnieniem długu wiązały się jak najmniejsze koszty
w długim horyzoncie czasowym, przy jednoczesnym
53,9
≤60
≤60
≤60
≤60
akceptowalnym poziomie ryzyka.
Ryzyka:
Wpływ na realizację zadania w zakresie zarządzania długiem
sektora finansów publicznych mogą mieć następujące
czynniki:
Informacje dodatkowe:
−
W przypadku innych niż Skarb Państwa jednostek sektora

odmienny
od
zakładanego
rozwój
sytuacji
finansów publicznych, autonomicznych w zaciąganiu
makroekonomicznej, w tym: wolniejszy wzrost PKB,
zobowiązań, możliwość oddziaływania na wielkość
wyższe stopy procentowe, wahania kursu walutowego,
−
zadłużenia
ma
charakter
pośredni
i
wynika

zmiany uwarunkowań międzynarodowych,
−
z wprowadzonych rozwiązań regulacyjnych określonych

wyższy poziom potrzeb pożyczkowych budżetu
w ustawie o finansach publicznych.
państwa,
− znaczący przyrost zadłużenia innych niż Skarb Państwa
podmiotów sektora finansów publicznych.

Miernik 3: Udział płatności składki członkowskiej przekazanych w terminie i w prawidłowej wysokości
we wszystkich płatnościach (w %)
Opis miernika:
Miernik
wskazuje
na
poziom
realizacji
jednego
Wartości miernika
z podstawowych
zobowiązań
Polski
jako
państwa
członkowskiego Unii Europejskiej, jakim jest wpłata składki
do budżetu UE. Pełne i terminowe wykonanie tego
Bazowa
PW
Planowane
zobowiązania umożliwia należytą gospodarkę środkami
publicznymi
oraz
ochronę
budżetu
państwa
przed
koniecznością płacenia odsetek karnych za ewentualne
2013 r.
2014 r.
2015 r.
2016 r.
2017 r.
opóźnienia. Jednocześnie, środki pozyskiwane przez Polskę
z budżetu UE, znacząco przewyższają obciążenia budżetu
państwa z tytułu w/w składki, korzystnie wpływając na
100
100
100
100
100
rozwój społeczno-gospodarczy naszego kraju.
Ryzyka:
Ryzyko niewykonania płatności w odpowiedniej kwocie lub terminie jest niskie z uwagi na funkcjonujący w Ministerstwie
Finansów wewnętrzny system kontroli i procedur zapewniających właściwe przekazywanie składki.

Miernik 4: Ocena NIK dotycząca wykonania budżetu państwa (skala: 0 – negatywna, 1 – pozytywna
z zastrzeżeniami, 2 – pozytywna)
Opis miernika:
Wartości miernika
Miernik pozwala na określenie legalności, gospodarności,
celowości i rzetelności wydatkowania środków publicznych.
Bazowa
PW
Planowane
Zalecenia formułowane przez Najwyższą Izbę Kontroli
powinny zostać wykorzystane w procesie doskonalenia
2013 r.
2014 r.
2015 r.
2016 r.
2017 r.
gospodarki finansowej dysponenta. Miernik odnosi się do
działalności Wojewodów.
1,81
1,88
2,0
2,0
2,0
Informacje dodatkowe:
Miernik przedstawia uśrednioną wartość ocen formułowanych przez Najwyższa Izbę Kontroli w ramach kontroli
wykonania budżetu państwa w danym roku. Zakłada się, iż oceny NIK, dotyczące wykonania budżetu państwa dla każdego
z województw będą co najmniej na poziomie pozytywnym z zastrzeżeniami.


35
Zadanie 4.4. Nadzór nad rynkiem kapitałowym, ubezpieczeniowym, emerytalnym i bankowym
W ramach tego zadania sprawowany jest nadzór nad sektorem bankowym, rynkiem kapitałowym,
ubezpieczeniowym i emerytalnym oraz nad instytucjami pieniądza elektronicznego, który ma zapewnić
prawidłowe funkcjonowanie, konkurencyjność i rozwój rynku finansowego. Zadanie obejmuje również działania
realizowane przez Rzecznika Ubezpieczonych w zakresie ochrony interesów osób ubezpieczających,
ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia, członków funduszy emerytalnych,
uczestników pracowniczych programów emerytalnych, osób otrzymujących emeryturę kapitałową lub osób
przez nie uposażonych. Zadanie to ma na celu zapewnienie zgodności postępowań podmiotów
nadzorowanych z regulacjami rynku finansowego oraz ochrony interesów uczestników rynku
finansowego. Zadanie zawiera się w dziale administracji rządowej Instytucje finansowe.
Na realizację zadania w 2015 r. zaplanowana została skonsolidowana kwota wydatków państwa w wysokości
0,23 mld zł, a do pomiaru stopnia jego realizacji wykorzystywane będą następujące mierniki:
Średnia ważona liczby zakończonych postępowań administracyjnych dotyczących rynku finansowego
w stosunku do liczby wniosków o przeprowadzenie tych postępowań złożonych przez nadzorowane
podmioty oraz liczby zakończonych postępowań inspekcyjnych w podmiotach nadzorowanych w stosunku
do liczby postępowań inspekcyjnych planowanych (w %)
Opis miernika:
Wartości miernika
Miernik w sposób reprezentatywny oddaje rezultaty
całokształtu działalności Komisji Nadzoru Finansowego
Bazowa
PW
Planowane
(KNF), związanej z wykonywaniem nadzoru nad wszystkimi
segmentami rynku finansowego – pomiarem objęta jest
2013 r.
2014 r.
2015 r.
2016 r.
2017 r.
zarówno sprawność proceduralna Urzędu KNF jako organu
administracji publicznej, jak i stopnia realizacji zadań
100,95
94
94
94
94
inspekcyjnych.
Ryzyka:
Niewykonanie wartości miernika na planowanym poziomie
może nastąpić w przypadku zaistnienia następujących
rodzajów ryzyk:
Informacje dodatkowe:
− ryzyko nadzwyczajnej sytuacji rynkowej – tj. Miernik pozwala na dokonanie analiz porównawczych
w przypadku nagłego, skokowego wzrostu liczby
skuteczności
zadań
realizowanych
przez
KNF
składanych wniosków, który realny jest w sytuacji zmian
w poszczególnych latach oraz na określenie warunków
na rynku finansowym,
wpływających
na
liczbę
postępowań.
Osiągnięcie
− ryzyko kadrowe, związane z utratą kluczowych wysokiego poziomu realizacji miernika będzie wskazywać
pracowników;
na poprawę zgodności postępowania nadzorowanych
− ryzyko prawne, związane z możliwością przedłużania się podmiotów z regulacjami rynku finansowego oraz
postępowań w związku z brakami w dokumentacji
właściwej ochronie uczestników rynku finansowego.
podmiotów
nadzorowanych,
koniecznością
przeprowadzenia zewnętrznych konsultacji, lub też
wykonania niezbędnych ekspertyz.

Zadanie 4.4. jest również realizowane przez Rzecznika Ubezpieczonych, dla którego działalności przyjęto
miernik pn. „Stopień wykonania ustawowych zadań w %”. Wartość docelowa miernika na lata 2015-2017
wynosi 100% w każdym roku.
36