Senacki projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw

– 4 –
Art. 618i. Specjaliście nie będącemu funkcjonariuszem organów procesowych
wezwanemu przez sąd lub organ prowadzący postępowanie przygotowawcze
przysługuje zwrot utraconego zarobku lub dochodu. Przepis art. 618h § 2 stosuje się
odpowiednio.
Art. 618j. Przepis art. 618c § 2 stosuje się odpowiednio do biegłego, tłumacza
i specjalisty nie będącego funkcjonariuszem organów procesowych.
Art. 618k. Należności przysługujące stronie w związku z jej udziałem
w postępowaniu przyznaje się w wysokości przewidzianej dla świadków.
Art. 618l. § 1. Należności, o których mowa w art. 618a, art. 618b, art. 618d,
art. 618f, art. 618g, art. 618h i art. 618i, przyznaje się na wniosek.
§ 2. Wniosek o przyznanie należności, o których mowa w § 1, składa się ustnie do
protokołu lub na piśmie, nie później jednak niż w ciągu trzech dni po wykonaniu
czynności, a jeżeli czynności były podejmowane na rozprawie – najpóźniej w ciągu
trzech dni po rozprawie. Osoby, które nie zgłosiły żądania w tym terminie, tracą prawo
do przyznania im tych należności.
§ 3. Roszczenie o zwrot należności, o których mowa w § 1, przedawnia się
z upływem 3 lat od dnia powstania tego roszczenia.
§ 4. wiadek, osoba mu towarzysząca, biegły, tłumacz oraz specjalista nie będący
funkcjonariuszem organów procesowych powinien być pouczony o prawie i sposobie
zgłoszenia wniosku o zwrot należności oraz o skutkach niezachowania terminu
wskazanego w § 2.
Art. 618ł. § 1. Należności świadka, osoby mu towarzyszącej, biegłego, tłumacza
oraz specjalisty nie będącego funkcjonariuszem organów procesowych ustala i przyznaje
sąd lub organ prowadzący postępowanie przygotowawcze.
§ 2. Przyznaną należność należy wypłacić niezwłocznie. W przypadku braku takiej
możliwości należność przekazuje się przekazem pocztowym lub przelewem bankowym
bez obciążania osoby uprawnionej opłatą pocztową lub kosztami przelewu.”.
Art. 2. W ustawie z dnia 14 czerwca 1990 r. – Kodeks postępowania administracyjnego
(Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.3)) w art. 56 § 1 otrzymuje brzmienie:

3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 49, poz. 509,
z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 169, poz. 1387, z 2003 r. Nr 130, poz. 1188 i Nr 170,
poz. 1660, z 2004 r. Nr 162, poz. 1692, z 2005 r. Nr 64, poz. 565, Nr 78, poz. 682 i Nr 181, poz. 1524,
z 2008 r. Nr 229, poz. 1539, z 2009 r. Nr 195, poz. 1501 i Nr 216, poz. 1676, z 2010 r. Nr 40, poz. 230,
Nr 167, poz. 1131, Nr 182, poz. 1228 i Nr 254, poz. 1700 oraz z 2011 r. Nr 6, poz. 18, Nr 34, poz. 173,
Nr 106, poz. 622 i Nr 186, poz. 1100.
– 5 –
„§ 1. Osobie, która stawiła się na wezwanie, przyznaje się koszty podróży i inne
należności według przepisów o należnościach świadków, biegłych, tłumaczy i stron
w postępowaniu cywilnym. Dotyczy to również kosztów osobistego stawiennictwa
stron, gdy postępowanie zostało wszczęte z urzędu albo gdy strona bez swojej winy
została błędnie wezwana do stawienia się.”.
Art. 3. W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r.
Nr 8, poz. 60, z późn. zm.4)) w art. 265 w § 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
„1) koszty
podróży i inne należności świadków, biegłych i tłumaczy, ustalone zgodnie
z przepisami o należnościach świadków, biegłych, tłumaczy i stron
w postępowaniu cywilnym;”.
Art. 4. W ustawie z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach
o wykroczenia (Dz. U. z 2008 r. Nr 133, poz. 848, z późn. zm.5)) art. 119 otrzymuje
brzmienie:
„Art. 119. Do kosztów postępowania stosuje się odpowiednio przepisy art. 616,
art. 617, art. 618 § 1 i 3, art. 618a–618ł, art. 623, art. 624 § 1, art. 625–627, art. 630,
art. 633–635, art. 636 § 1 i 2, art. 637–639 i art. 641 Kodeksu postępowania karnego,
przy czym wydatkami Skarbu Państwa są także wydatki ponoszone w toku czynności
wyjaśniających.”.
Art. 5. W ustawie z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, z późn. zm.6)) w art. 205:
1)
§ 1 otrzymuje brzmienie:

4) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 85, poz. 727, Nr 86,
poz. 732 i Nr 143, poz. 1199, z 2006 r. Nr 66, poz. 470, Nr 104, poz. 708, Nr 143, poz. 1031, Nr 217,
poz. 1590 i Nr 225, poz. 1635, z 2007 r. Nr 112, poz. 769, Nr 120, poz. 818, Nr 192, poz. 1378 i Nr 225,
poz. 1671, z 2008 r. Nr 118, poz. 745, Nr 141, poz. 888, Nr 180, poz. 1109 i Nr 209, poz. 1316, 1318 i 1320,
z 2009 r. Nr 18, poz. 97, Nr 44, poz. 362, Nr 57, poz. 466, Nr 131, poz. 1075, Nr 157, poz. 1241, Nr 166,
poz. 1317, Nr 168, poz. 1323, Nr 213, poz. 1652 i Nr 216, poz. 1676, z 2010 r. Nr 40, poz. 230, Nr 57,
poz. 355, Nr 127, poz. 858, Nr 142, poz. 961, Nr 167, poz. 1131, Nr 182, poz. 1228 i Nr 197, poz. 1306 oraz
z 2011 r. Nr 34, poz. 173, Nr 75, poz. 398, Nr 106, poz. 622, Nr 134, poz. 781, Nr 171, poz. 1016, Nr 186,
poz. 1100, Nr 199, poz. 1175, Nr 232, poz. 1378, Nr 234, poz. 1391 i Nr 291, poz. 1707.
5)
Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 214, poz. 1344
i Nr 237, poz. 1651, z 2009 r. Nr 178, poz. 1375, Nr 190, poz. 1474 i Nr 206, poz. 1589, z 2010 r. Nr 182,
poz. 1228, Nr 197, poz. 1307 i Nr 225, poz. 1466 oraz z 2011 r. Nr 217, poz. 1280, Nr 240, poz. 1431
i Nr 244, poz. 1454.
6) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 162, poz. 1692, z 2005 r. Nr 94,
poz. 788, Nr 169, poz. 1417, Nr 250, poz. 2118 i Nr 264, poz. 2205, z 2006 r. Nr 38, poz. 268, Nr 208,
poz. 1536 i Nr 217, poz. 1590, z 2007 r. Nr 120, poz. 818, Nr 121, poz. 831 i Nr 221, poz. 1650, z 2008 r.
Nr 190, poz. 1171 i Nr 216, poz. 1367, z 2009 r. Nr 53, poz. 433, Nr 144, poz. 1179, Nr 178, poz. 1375,
Nr 216, poz. 1676 i Nr 221, poz. 1736, z 2010 r. Nr 36, poz. 196, Nr 122, poz. 826, Nr 182, poz. 1228
i Nr 197, poz. 1307 oraz z 2011 r. Nr 6, poz. 18, Nr 34, poz. 173 i Nr 76, poz. 409.
– 6 –
„§ 1. Do niezbędnych kosztów postępowania prowadzonego przez stronę osobiście
lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem lub radcą prawnym, zalicza się
poniesione przez stronę koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub
pełnomocnika oraz równowartość zarobku lub dochodu utraconego wskutek
stawiennictwa w sądzie.”;
2)
§ 3 otrzymuje brzmienie:
„§ 3. Przysługujące stronie należności z tytułu kosztów przejazdów oraz
utraconego zarobku lub dochodu ustala się i wypłaca według zasad określonych
w przepisach o należnościach świadków, biegłych, tłumaczy i stron w postępowaniu
cywilnym.”.
Art. 6. W ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
(Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594, z późn. zm.7)) wprowadza się następujące zmiany:
1)
art. 85 i art. 86 otrzymują brzmienie:
„Art. 85. 1. wiadkowi przysługuje zwrot kosztów podróży – z miejsca jego
zamieszkania do miejsca wykonywania czynności sądowej na wezwanie sądu –
w wysokości rzeczywiście poniesionych racjonalnych i celowych kosztów przejazdu
własnym samochodem lub innym odpowiednim środkiem transportu.
2. Górną granicę należności, o których mowa w ust. 1, stanowi równowartość
kosztów przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub
samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.
3. Według tych samych zasad świadkowi przysługuje zwrot kosztów noclegu oraz
utrzymania w miejscu wykonywania czynności sądowej.
4. Wysokość kosztów, o których mowa w ust. 1 i 3, świadek powinien należycie
wykazać.
Art. 86. 1. wiadkowi przysługuje zwrot zarobku lub dochodu utraconego
z powodu stawiennictwa na wezwanie sądu.
2. Wynagrodzenie za utracony zarobek lub dochód za każdy dzień udziału
w czynnościach postępowania przyznaje się świadkowi w wysokości jego przeciętnego
dziennego zarobku lub dochodu. W przypadku świadka pozostającego w stosunku pracy
przeciętny dzienny utracony zarobek oblicza się według zasad obowiązujących przy
ustalaniu należnego pracownikowi ekwiwalentu pieniężnego za urlop.
– 7 –
3. Górną granicę należności, o których mowa w ust. 2, stanowi równowartość 4,6%
kwoty bazowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, której
wysokość, ustaloną według odrębnych zasad, określa ustawa budżetowa. W przypadku
gdy ogłoszenie ustawy budżetowej nastąpi po dniu 1 stycznia roku, którego dotyczy
ustawa budżetowa, podstawę obliczenia należności za okres od 1 stycznia do dnia
ogłoszenia ustawy budżetowej stanowi kwota bazowa w wysokości obowiązującej
w grudniu roku poprzedniego.”;
2)
art. 88 otrzymuje brzmienie:
„Art. 88. Zwrot kosztów podróży oraz kosztów, o których mowa w art. 85 ust. 3,
przysługuje również osobie towarzyszącej świadkowi, jeżeli świadek nie mógł stawić się
na wezwanie sądu bez opieki tej osoby.”;
3)
po art. 88 dodaje się art. 88a w brzmieniu:
„Art. 88a. Przepisów art. 85–87 nie stosuje się do świadków pozostających
w służbie publicznej, jeżeli powołani zostali do zeznawania w związku z pełnieniem
służby. W tych przypadkach świadkowi służy prawo do należności przewidzianych
w przepisach dla pracowników państwowych w razie pełnienia czynności poza zwykłym
miejscem służbowym.”;
4)
art. 89 i art. 90 otrzymują brzmienie:
„Art. 89. 1. Biegłemu powołanemu przez sąd przysługuje wynagrodzenie za
wykonaną pracę oraz zwrot poniesionych przez niego wydatków niezbędnych dla
wydania opinii.
2. Wysokość wynagrodzenia biegłego za wykonaną pracę ustala się, uwzględniając
wymagane kwalifikacje, potrzebny do wydania opinii czas i nakład pracy, a wysokość
wydatków niezbędnych do wykonania czynności – na podstawie złożonego rachunku.
3. Wynagrodzenie biegłego będącego podatnikiem zobowiązanym do rozliczenia
podatku od towarów i usług podwyższa się o stawkę podatku od towarów i usług
przewidzianą dla tego rodzaju czynności w przepisach o podatku od towarów i usług,
obowiązującą w dniu orzekania o tym wynagrodzeniu.
Art. 90. 1. Biegłemu lub tłumaczowi powołanemu przez sąd przysługuje zwrot
kosztów podróży z miejsca jego zamieszkania do miejsca wykonywania czynności

7) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2010 r. Nr 152, poz. 1016
i Nr 197, poz. 1307 oraz z 2011 r. Nr 92, poz. 531, Nr 106, poz. 622, Nr 149, poz. 887, Nr 163, poz. 981
i Nr 240, poz. 1431.
– 8 –
postępowania, a także zwrot kosztów noclegu w miejscu wykonywania czynności
postępowania oraz kosztów utrzymania.
2. Zwrotu kosztów, o których mowa w ust. 1, dokonuje się według zasad
określonych w art. 85 ust. 1–3. Przepis art. 85 ust. 4 stosuje się odpowiednio.
3. Prawo do żądania zwrotu kosztów, o których mowa w ust. 1, służy biegłemu lub
tłumaczowi, nawet jeżeli sąd nie skorzystał z jego usług.”;
5)
po art. 90 dodaje się art. 90a i art. 90b w brzmieniu:
„Art. 90a. 1. Biegłemu lub tłumaczowi wezwanemu przez sąd, w razie
nieskorzystania z jego usług, przysługuje zwrot utraconego zarobku lub dochodu.
2. Wynagrodzenie za utracony zarobek lub dochód przyznaje się biegłemu lub
tłumaczowi przy uwzględnieniu jego kwalifikacji i czasu zużytego w związku
z wezwaniem. Przepis art. 86 ust. 3 stosuje się odpowiednio.
Art. 90b. Przepis art. 87 ust. 2 stosuje się odpowiednio do biegłych i tłumaczy.”.
Art. 7. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na postawie art. 10 ust. 3 i art. 16
dekretu, o którym mowa w art. 8, zachowują moc do czasu wydania nowych przepisów
wykonawczych na postawie art. 618f § 4 ustawy, o której mowa w art. 1, oraz art. 9 pkt 3
ustawy, o której mowa w art. 6, nie dłużej jednak niż przez 6 miesięcy od dnia wejścia
w życie niniejszej ustawy.
Art. 8. Traci moc dekret z dnia 26 października 1950 r. o należnościach świadków,
biegłych i stron w postępowaniu sądowym (Dz. U. Nr 49, poz. 445, z 2004 r. Nr 273,
poz. 2702, z 2009 r. Nr 221, poz. 1739 oraz z 2011 r. Nr 72, poz. 389).
Art. 9. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.