Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw

Zał. 1
Lp.
Zgłaszający
Przepis
Treść uwagi
Odniesienie się do uwagi

orzeczniczą sądów). W ramach
trójpodziału władzy możliwe są
określone relacje funkcjonalne
między poszczególnymi władzami.
91. Sąd Okręgowy Art. 1
Wskazana zmiana niweczy podstawową zasadę związaną ze stabilną, pozycją Uwaga nie jest zasadna. Projekt
w Warszawie
pkt 6
sędziego w zakresie powierzonych zadań (gwarancji kontroli uprzedniej). nie likwiduje prawa sędziego do
(art. 22a
Oczywistym jest, iż nie chodzi tu o nieprzenoszalność sędziego z punktu widzenia złożenia do kolegium sądu
§ 6
sądu, a o zapewnienie elastyczności w zakresie zarządzania wewnątrz sądu. odwołania od ustalonego podziału
u.s.p.)
Z przykrością zauważyć trzeba, iż zmiana w ocenie opiniującego sprowadzać się czynności. Zmiana ma na celu
będzie w pierwszej kolejności do „ukrycia braków" w umiejętnościach zarządczych zapobieżenie negatywnym
prezesów. Dobrze zarządzany sąd to taki, w którym prezes dostrzega potrzeby skutkom suspensywnego
przesunięć kadrowych w odpowiednio wczesnej perspektywie czasowej i z takim charakteru odwołania sędziego od
wyprzedzeniem czasowym, który pozwala na podjęcie decyzji, rozpoznanie podziału czynności, a w
odwołania i zapewnienie w tym czasie takiej organizacji pracy sędziego w obu konsekwencji usprawnienie
wydziałach (w tym również ograniczenie orzekania) by sędziemu stworzyć funkcjonowania sądów.
możliwości zmiany pionu, wdrożenia się w nową materię prawną celem
zagwarantowania jakości orzekania co najmniej na tym poziomie jak sędziowie
w pionie, do którego jest przenoszony. Zmiana ta to nic innego jak brak
poszanowania dla tej zasady i pełna dowolność w decyzjach prezesa albowiem
wobec konieczności wykonywania czynności w nowym wydziale kolegium będzie
miało mocno ograniczone możliwości decyzyjne wobec rozpisanych spraw w nowym,
wydziale, konieczności ewentualnego ich odwołania i rozpisania ich w poprzednim
wydziale (przy ewentualnym uwzględnieniu skargi). Opiniujący ma poważne
wątpliwości co do zdolności kolegiów do takich ocen. Poprzednia regulacja była
zdecydowanie bardziej właściwa i służyła poszanowaniu pozycji sędziego. Zmianę
ocenić należy jako wyjątkowo niekorzystną dla pozycji, sędziego i jego roli.
92. IUSTITIA
Art. 1
Zdecydowany sprzeciw. Zmiana służy ścisłemu podporządkowaniu sędziego Uwaga nie jest zasadna. Projekt
pkt 6
poleceniom prezesa i ma uniemożliwić mu jakąkolwiek formę odwołania od zmiany nie likwiduje prawa sędziego do
(art. 22a
podziału czynności. Pozbawia sędziego atrybutów organu władzy, staje się on złożenia do kolegium sądu
§ 6
urzędnikiem wykonującym polecenia przełożonych pod groźbą przeniesienia w odwołania od ustalonego podziału
u.s.p.)
każdej chwili do wydziału o innej specjalności, bez możliwości sprzeciwu. W istocie czynności. Zmiana ma na celu
można byłoby zastąpić ten przepis zapisem „Prezes może kazać sędziemu zapobieżenie
negatywnym
wszystko, a sędzia, jeśli mu się nie podoba, może odejść ze służby". Jest to kolejna skutkom
suspensywnego
próba obniżenia rangi władzy sądowniczej. Należy zwrócić uwagę także na aspekt charakteru odwołania sędziego od
praktyczno-organizacyjny - a mianowicie, by uniknąć chaosu wywołanego możliwym podziału
czynności,
a
w
sporem, korzystniej jest dążyć do jego merytorycznego wyjaśnienia, nie zaś konsekwencji
usprawnienie
przecięcia w trybie bezdyskusyjnego rozkazu prezesa. Nadto obecny zapis działa funkcjonowania sądów.
mobilizująco na sprawność rozpoznania odwołania sędziego, jak i zapobiega
pochopnym decyzjom, gdyż niestety obecny system nadzoru i możliwość
32

Zał. 1
Lp.
Zgłaszający
Przepis
Treść uwagi
Odniesienie się do uwagi

przenoszenia sędziów nie sprzyja uwzględnieniu aspektu ciągłości procesu
orzeczniczego. Czynności sędziego i zarazem stron planowane są w dłuższej
perspektywie czasowej. Nie należy zapominać o tym istnym fakcie, jeśli myśli się o
obywatelu stawającym przed sądem. Wszelkie nagłe zmiany zawsze będą
niekorzystne dla niego.
93. Polskie Stow.
Art. 1
Stowarzyszenie proponuje wprowadzenie w art. 22a § 5 możliwości odwołania się Uwaga nie jest zasadna. Prawo
Referendarzy
pkt 6
referendarza, sądowego (do kolegium sądu apelacyjnego) w przypadku zmiany odwołania od ustalonego podziału
Sądowych
(art. 22a
podziału czynności skutkującej zmianą zakresu jego obowiązków, w szczególności czynności przysługuje sędziom z
§ 6
przeniesienie go do innego wydziału sądu, może odwołać się do kolegium sadu uwagi na ich szczególną pozycję
u.s.p.)
apelacyjnego, w terminie siedmiu dni od dnia otrzymania nowego zakresu ustrojową oraz fakt sprawowania
obowiązków. Brak takiego zapisu stanowi lukę prawna.
przez
nich
wymiaru
sprawiedliwości.
Mimo
sukcesywnego
poszerzania
zakresu spraw, które mogą być
rozpoznawane przez referendarzy
sądowych oraz ich wysokiej
pozycji
ustrojowej,
nie
jest
uzasadnione zrównywanie we
wszelkich aspektach ich pozycji z
pozycją sędziów. Zwrócić należy
uwagę, że do referendarzy
sądowych z mocy art. 151b § 4
u.s.p. stosuje się przepisy o
pracownikach sądów i prokuratury,
a przez to, poprzez odesłanie z art.
18 ustawy o pracownikach sądów i
prokuratury, także przepisy ustawy
o urzędnikach państwowych, w
tym art. 38 i 39.
94. Prezes SO
Art. 1
Co do art. 1 pkt 6 projektu zmian w USP o zmianie zakresu czynności sędziego to Uwaga nie jest zasadna. Projekt
Zamość
pkt 6
proponowane rozwiązanie bardzo osłabia niezawisłość sędziego. Zmiana zakresu nie likwiduje prawa sędziego do
(art. 22a
czynności sędziego jest normalną, rutynową sprawą o ile dokonywana jest za zgodą złożenia do kolegium sądu
u.s.p.)
sędziego; w innym wypadku zasadność takiej czynności przed jej faktyczną realizacją odwołania od ustalonego podziału
powinna być sprawdzona przez kolegium. W państwie prawa zasadą jest czynności. Zmiana ma na celu
wykonywanie decyzji, orzeczeń po ich uprawomocnieniu; wykonywanie decyzji, zapobieżenie negatywnym
orzeczeń przed ich uprawomocnieniem jest wyjątkiem stosowanym w szczególnie skutkom suspensywnego
uzasadnionych kwestiach np. decyzja co do tymczasowego aresztowania związana z charakteru odwołania sędziego od
matactwem, ukryciem się, unikaniem konsekwencji, nadawanie rygoru podziału czynności, a w
natychmiastowej wykonalności w warunkach bezczynności pozwanego (wyrok konsekwencji usprawnienie
33

Zał. 1
Lp.
Zgłaszający
Przepis
Treść uwagi
Odniesienie się do uwagi

zaoczny) czy uznania powództwa. W kwesti omawianej tu regulacji brak takich funkcjonowania sądów.
szczególnych względów; uregulowanie proponowane może być używane do
szykanowania sędziów, wpływania na składy sądów w przydzielonych sędziom
sprawach. Proponuję odstąpienie od tej zmiany z pkt 6 projektu - co do art. 22a USP.
95. SA Kraków
Art. 1
Odnośnie do zmiany art. 22a § 6 usp. poprzedni stan prawny zakładał, iż sędzia do Uwaga nie jest zasadna. Projekt
pkt 6
czasu rozpoznania odwołania od ustalonego zakresu czynności wykonywał nie likwiduje prawa sędziego do
(art. 22a
dotychczasowe obowiązki. Proponowana zmiana przepisu zakłada, iż sędzia do złożenia do kolegium sądu
u.s.p.)
czasu podjęcia uchwały przez kolegium wykonuje zaskarżone w odwołaniu odwołania od ustalonego podziału
czynności. Poprzedni stan prawny uznać należy za bezpieczniejszy. W przypadku czynności. Zmiana ma na celu
uwzględnienia odwołania przez kolegium sądu apelacyjnego, przewodniczący zapobieżenie negatywnym
wydziału musiałby wydać zarządzenie o zmianie sędziego referenta, co wobec skutkom suspensywnego
obowiązujących przepisów w procesie karnym mogłoby doprowadzić do przedłużenia charakteru odwołania sędziego od
postępowania sądowego. Z drugiej zaś strony zmiany zakresów czynności sędziów podziału czynności, a w
są przede wszystkim podyktowane trudną sytuacją kadrową wydziałów, bądź konsekwencji usprawnienie
rosnącego wpływu spraw, które wymagają natychmiastowego działania. W tym funkcjonowania sądów.
przypadku sędzia wykonujący automatycznie czynności będące przedmiotem
zaskarżonego odwołania może mieć wpływ na zmniejszenie zaległości w wydziale.
96. SO widnica
Art. 1
Nałożenie na prezesa Sądu Apelacyjnego obowiązku udzielania Ministrowi Uwaga
nie
jest
zasadna.
pkt 6
Sprawiedliwości wyjaśnień o toku postępowania w sprawach nie znajduje Wykonywanie
ustawowych
(art. 22a
uzasadnienia wobec kompetencji Ministra Sprawiedliwości obejmujących jedynie obowiązków i uprawnień w
u.s.p.)
nadzór administracyjny nad działalnością sądów (art. 9 u.s.p.). Nie ma zatem odniesieniu
do
sądów
uzasadnienia dla udzielania Ministrowi Sprawiedliwości informacji o stanie spraw.
powszechnych
wymaga
przyznania
Ministrowi
Sprawiedliwości prawa żądania
przez niego informacji.
97. PA Kraków
Art. 1
Nowelizacja zakłada dodanie w art. 22 usp (art. 1 pkt 5 projektu) § 2a przewidującego Uwaga
nie
jest
zasadna.
pkt 6
obowiązek przedstawienia na żądanie Ministra Sprawiedliwości przez prezesa sądu Rozbudowywanie
przepisu
o
(art. 22a
apelacyjnego niezwłocznie informacji o loku postępowania w sprawach, co określenie czego może dotyczyć
u.s.p.)
projektodawcy wiążą z koniecznością sprawowania przez Ministra efektywnego informacja
nie
jest
celowe,
nadzoru nad tokiem urzędowania sądów.
prowadzi do nadmiernej kazuistyki
Aby proponowana zmiana nie stała się elementom zmierzającym do ograniczenia i rozbudowy u.s.p. Dokonywanie
niezawisłości sędziowskiej konieczne jest uściślenie proponowanego zapisu poprzez w ramach czynności wchodzących
wskazanie, iż żądanie to powinno być wyrażone na piśmie, przedstawiona informacja w
zakres
nadzoru
nie może zawierać oceny materiału dowodowego i zamierzeń sędziego, a kopia administracyjnego przez prezesa
udzielonej odpowiedzi powinna zostać włączona do akt sprawy, podobnie jak kopia sądu
apelacyjnego
oceny
pisma Ministra żądającego jej nadesłania. Artykuł ten zatem winien otrzymać dowodów czy też opisywanie
następujące brzmienie:
zamierzeń sędziego (chyba, że
Art. 22 § 2a - „Prezes Sądu Apelacyjnego, na pisemne żądanie Ministra zostały już one wyartykułowane w
Sprawiedliwości przedstawia niezwłocznie informację o toku postępowania w toku postępowania we właściwej
34

Zał. 1
Lp.
Zgłaszający
Przepis
Treść uwagi
Odniesienie się do uwagi

sprawach. Przedstawiona informacja nie może zawierać oceny materiału formie postanowień dowodowych),
dowodowego, zamierzeń sędziego oraz przewidywanego terminu zakończenia, a jej nie da się w ocenie Departamentu
kopia zostaje włączona do akt sprawy wraz z pismem żądającym jej nadesłania,
pogodzić z § 4 zasad etyki
Nadto, za konieczne uznać należy dokonanie dalszych zmian w dotyczących treści sędziów.
Prezes
sądu
tego samego artykułu, a w szczególności jego § 1 pkt. 2 poprzez zobowiązanie apelacyjnego
każdorazowo
prezesów sądów do przedstawiania sędziom informacji dotyczącej analizy zobowiązany będzie ocenić zakres
orzecznictwa w kierowanym sądzie, najpóźniej do końca 1 kwartału, a w razie informacji, o którą wystąpił Minister
stwierdzenia, istotnych rozbieżności poinformowanie o nich nie tylko Pierwszego Sprawiedliwości i żądać jej od
Prezesa Sądu Najwyższego, ale także Ministra Sprawiedliwości. Art. 22 § 1 pkt. 2 prowadzącego sprawę sędziego
można zatem nadać następujące brzmienie: Art. 22 § 1 pkt 2- (Prezes Sądu) wyłącznie w takim zakresie, który
dokonuje analizy orzecznictwa w kierowanym sądzie pod wzglądem poziomu jego nie narusza zasady niezawisłości
jednolitości i informuje sędziów, najpóźniej do końca 1 kwartału danego roku o sędziowskiej, a następnie udzielać
wynikach tej analizy, a w razie stwierdzania rozbieżności w orzecznictwie informuje o informacji
Ministrowi
nich Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego oraz Ministra Sprawiedliwości.
Sprawiedliwości jedynie w zakresie
w jakim nie osłabi to niezawisłości
sędziego ani nie podważy zaufania
do bezstronności i niezawisłości
sędziego.
98. SO widnica
Art. 1
Nałożenie na sędziego obowiązku wykonywania zadań zgodnie z zakwestionowanym Uwaga nie jest zasadna. Zmiana
pkt 6
przez niego uprzednio (w drodze odwołania) nowym podziałem czynności, do czasu ma
na
celu
zapobieżenie
(art. 22a
rozstrzygnięcia odwołania, czyni możliwość złożenia tego odwołania negatywnym
skutkom
u.s.p.)
bezprzedmiotową. Wprowadzenie możliwości wniesienia odwołania oznacza, że suspensywnego
charakteru
nowy podział czynności może być dla sędziego wiążący jedynie w razie jego odwołania sędziego od podziału
uprawomocnienia się.
czynności, a w konsekwencji
Stosowanie podziału nieprawomocnego (zaskarżonego) wymagałoby wyraźnego usprawnienie
funkcjonowania
wskazania w ustawie, czego brak. Z praktycznego punktu widzenia może też ono sądów. Co do ostatniej części
prowadzić do podejmowania czynności, które i tak - z uwagi na wymogi proceduralne uwagi wskazać jednak należy, że
- będą podlegały powtórzeniu w razie uwzględnienia odwołania.
podobnie praktyczne względy
mogłyby uzasadniać projektowaną
zmianę w tym zakresie. Również
bowiem na gruncie obecnych
przepisów może dojść do sytuacji,
w której sędzia wykonywać będzie
czynności, które i tak z uwagi na
wymogi
proceduralne
będą
podlegały powtórzeniu. Będzie tak
w wypadku, jeżeli jego odwołanie
nie zostanie uwzględnione.
99. SO Opole
Art. 1
Propozycja zmiany art. 22a § 1 u.s.p. poprzez wprowadzenie zasady, że prezes sądu Uwaga wykracza poza zakres
35

Zał. 1
Lp.
Zgłaszający
Przepis
Treść uwagi
Odniesienie się do uwagi

pkt 6
apelacyjnego ustala podział czynności dla sędziów sądu apelacyjnego i odpowiednio nowelizacji projektu – zostanie
(art. 22a
prezes sądu okręgowego dla sędziów danego sądu okręgowego, natomiast prezes wykorzystana przy pracach nad
u.s.p.)
sądu rejonowego dla sędziów danego sądu rejonowego. Takie rozwiązanie kolejną nowelizacją ustawy –
spowodowałoby, że każdy z prezesów sądu brałby na siebie odpowiedzialność za Prawo
o
ustroju
sądów
dokonany podział czynności w kierowanym przez siebie sądzie. Aktualnie, to prezes powszechnych.
sądu okręgowego ustala podział czynności dla sędziów wszystkich sądów
rejonowych w okręgu i to zwalnia niejako prezesów sądów rejonowych od
odpowiedzialności za złe funkcjonowanie sądu, zwłaszcza gdy prezes sądu
okręgowego ustali podział czynności w sposób odbiegający od propozycji prezesa
sądu rejonowego.
Kolejnym argumentem za wprowadzeniem takiego rozwiązania jest fakt, że w
Kolegiach sądu okręgowego bardzo często - jako członkowie - udział biorą sędziowie
wizytatorzy, którzy wszak opiniują proponowany przez prezesa sądu okręgowego
podział czynności dla sędziów danego sądu rejonowego,, a następnie, podczas
wizytacji, czy lustracji mieliby wskazywać na niewłaściwy - ich zdaniem - podział
czynności funkcjonujący w danym sądzie. żdyby - tak jak w mojej propozycji -
podziału czynności sędziów dokonywał prezes sądu rejonowego i brał za swoje
działanie w tym zakresie odpowiedzialność, czynności nadzorcze wykonywane przez
prezesa sądu okręgowego i sędziów wizytatorów byłyby bardziej skuteczne i
pozbawione cechy „pozorności". Przy takim modelu prezes sądu okręgowego, w
razie stwierdzenia złego funkcjonowania sądu rejonowego, mógłby żądać dokonania
zmian w podziale czynności.
100. Prezes SO
Art.
1 Istota nowelizacji § 6 jest dodanie ostatniego zdania, które można określić jako Uwaga nie jest zasadna. Zmiana
Bielsko Biała
pkt 6
klauzula wykonalności nowego zakresu czynności (wykonalność czegoś co jest ma na celu zapobieżenie
(art. 22a w pewnym sensie nieprawomocne). Może to spowodować, że kontrola odwoławcza negatywnym skutkom
u.s.p.)
wykonywana przez kolegium sianie się iluzoryczna. Sędzia będzie musiał bowiem suspensywnego charakteru
wykonywać obowiązki zgodnie z zaskarżonym podziałem czynności, a jeśli temu nic odwołania sędziego od podziału
podoła, narazi się na zarzut.
czynności, a w konsekwencji
usprawnienie funkcjonowania
sądów.
101. Sąd Okręgowy Art. 1
Rozważenia wymaga uzupełnienie
Uwaga nie jest zasadna. Ze
art. 22 b § 6 u.s.p. o wydziały.
w Warszawie
pkt 7
względu na otwarty charakter

(art. 22b
katalogu
zawartego
w
tym
§ 6
przepisie
nie
jest
celowe
u.s.p.)
rozbudowywanie go o dodatkowe
przesłanki.
102. Prezes SO
Art.
1 Zmiany wydają się „kosmetyczne".
Uwaga nie jest zasadna, zmiany
Bielsko Biała
pkt 7
art.
22b
mają
charakter
(art. 22b
merytoryczny, w szczególności
36