Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw

Zał. 1
Lp.
Zgłaszający
Przepis
Treść uwagi
Odniesienie się do uwagi

(np. w przypadku ustalania tytułów własności w oparciu o dawne księgi hipoteczne
prowadzone w okresie przedwojennym). Z drugiej strony odejście od
dotychczasowego brzmienia przepisu art. 11 § 2 a wydaje się być nieracjonalne
w świetle tego, że rozwiązania te przyjęły się i w wielu przypadkach należałoby
przyjąć zasadę powierzenia funkcji przewodniczącego wydziału ksiąg wieczystych
i rejestru zastawów referendarzom sądowym, którzy są osobami kompetentnymi
w zakresie orzekania w tym obszarze, Zbędne wydaje się obarczanie sędziów
obowiązkami, które mogą przejąć inne osoby. W przedstawionej propozycji zmiany
nacisk położony został na objęcie tej funkcji przez sędziego, który de facto miałby
orzekać tylko przy rozpoznawaniu skarg, które można kierować do sędziów
w wydziałach cywilnych.
Postępowanie wieczystoksięgowe nie jest rejestrem nieruchomości, w którym
wyłącznie wpisuje się dane dotyczące nieruchomości. W postępowaniu tym sąd
orzeka nieprocesowo, w oparciu o dołączone dokumenty, niejednokrotnie uznając
komu przysługuje dane prawo podlegające ujawnieniu w księdze wieczystej. Wydział
ksiąg wieczystych prowadzi kontrolę aktów notarialnych pod względem ich
skuteczności materialnej i formalnoprawnej (czynności tych nie można, uznać za
„rejestrowanie" danych dotyczących nieruchomości).
59. Prezes SO
Art.
1 Zasadny jest powrót (w § 2a) do koncepcji w myśl której co do zasady Uwaga jest zasadna w zakresie
Bielsko Biała
pkt 1
przewodniczącym wydziału w sądzie jest sędzia, a powierzenia tego stanowiska zmiany art. 11 § 2a u.s.p. W
(art. 11 referendarzowi jest wyjątkiem od zasady, choćby z uwagi na to, ze skargi na zakresie zmiany art. 11 § 3 u.s.p.
§
2a czynności referendarza rozpoznaje, sędzia, jakkolwiek są to odrębne materie uwaga jest niezasadna. Wskazać
u.s.p.)
(kierowania wydziałem i orzekanie). Natomiast sprzeciw budzi rezygnacja w § 3 jednak należy, że w wypadku
z wiążącej dla prezesa opini kolegium sądu okręgowego przy powierzaniu funkcji, powołania wiceprezesa sądu u.s.p.
gdyż w ten sposób minister ma większy wpływ i możliwość nacisku na prezesa. przewiduje, że opinia kolegium
W § 5 recypowano zasadę z § 2a, co nie budzi zastrzeżeń.
sądu o kandydacie nie jest
wiążąca.
60.
Art.
1 Negatywnie oceniono treść art. 11 § 3 w zakresie pozbawienia Kolegium sądu Uwaga nie jest zasadna. Wskazać
pkt 1
możliwości wyrażenia wiążącej opini co do kandydata na przewodniczącego należy, że w wypadku powołania
(art. 11 wydziału. Swoboda doboru kadr nie może być uznana za wartość nadrzędną wiceprezesa
sądu
u.s.p.
§
3 uzasadniającą pozbawienie uprawnień Kolegium.
przewiduje, że opinia kolegium
u.s.p.)
sądu o kandydacie nie jest
wiążąca.
61. IUSTITIA
Art.
1 Celem zmiany jest kolejne ograniczenie wpływu sędziów na jakiekolwiek decyzje Uwaga nie jest zasadna. Wskazać
pkt 1
dotyczące sądów i oddanie ich wyłącznie w ręce osób powoływanych przez Ministra należy, że w wypadku powołania
(art. 11 Sprawiedliwości. Opinia kolegium, która nie wiąże prezesa, jest pozorowaniem opini , wiceprezesa
sądu
u.s.p.
§
3 a kolegium staje się organem-ozdobnikiem bez uprawnień. Obawiamy się, że miał tu przewiduje, że opinia kolegium
u.s.p.)
znaczenie konkretny przypadek jednego z sądów okręgowych; sędziowie wybrali w sądu o kandydacie nie jest
nim kolegium, którego skład zdecydowanie nie odpowiadał prezesowi i podjęto wiążąca.
22

Zał. 1
Lp.
Zgłaszający
Przepis
Treść uwagi
Odniesienie się do uwagi

działania celem unieważnienia wyboru.
62. SA Kraków
Art.
1 Rezygnacja z wymogu, aby przewodniczącym wydziału ksiąg wieczystych oraz Uwaga nie jest zasadna. Za
pkt 1b
wydziału gospodarczego rejestru zastawów był referendarz sądowy jest krokiem wprowadzeniem omawianej
(art. 11 wstecz. Spowoduje w praktyce, iż przewodniczącym tych wydziałów nie będzie zmiany przemawia
§
5 zostawał referendarz sądowy. W wypadku takich wydziałów, jak wymienione w niewystarczająca ilość
u.s.p.)
omawianym przepisie, ciężar orzekania spoczywa wyłącznie na referendarzach, referendarzy sądowych, która
dlatego celowym jest, aby przewodniczącym wydziału był jeden z nich, dysponujący czyni utrudnionym wybór
dużym doświadczeniem i prowadzący duży samodzielny referat, a nie sędzia „z przewodniczącego wydziału ksiąg
zewnątrz". W żadnym wypadku nie wydaje się przekonujący argument, iż taka wieczystych w niektórych sądach.
zmiana spowodować ma „usprawnienie funkcjonowania sądów". Zmiana ta
spowoduje odciągnięcie sędziów od zadań orzeczniczych, do których są powołani -
do zadań, które z powodzeniem może wykonywać referendarz sądowy.
Ustawodawstwo winno podążać w kierunku poszerzania zadań referendarzy
sądowych, szerszego ich wykorzystania i powierzania im kolejnych stanowisk
przewodniczących wydziałów.
63. SA Warszawa
Art. 1
Z uzasadnienia projektu wynika, że zmiany art. 20 u.s.p. dotyczą struktury Dodanie do art. 20 u.s.p. pkt 10
pkt 2
organizacyjnej sądów rejonowych.
ma
wyłącznie
charakter
(art. 20
Zmiana art. 20 u.s.p. przez dodanie pkt 10 dotyczy sądów okręgowych -brak techniczny. Identyczny przepis
u.s.p.)
uzasadnienia zmiany w projekcie. Zważywszy na obciążenie sądów Warszawskich funkcjonuje już w porządku
niepokój budzi to, że wejście w życie tej zmiany może po raz kolejny zwiększyć prawnym (art. 11020 ust. 2 ustawy
wpływ spraw do tego sądu.
z dnia 4 lutego 1990 roku o prawie
autorskim i prawach pokrewnych).
Celem projektowanej zmiany jest
zebranie przepisów stanowiących
podstawę
do
określania
właściwości sądów powszechnych
w ustawie ustrojowej. Ten sam cel
mają projektowane pkt 9 i 11 art.
20 u.s.p. Dodać należy, że na
podstawie powołanego art. 11020
ustawy o prawie autorskim i
prawach
pokrewnych
sądem
wyznaczonym do rozpoznawania
określonej w kategori spraw został
wyznaczony Sąd Okręgowy w
Poznaniu.
64. Solidarność
Art. 1
Prezydium
KK
zwraca
uwagę,
że
teren
Polski
podzielony Uwaga nie jest zasadna. Celem
pkt 2
jest na 11 obszarów „apelacyjnych" obejmujących rozległy teren. W związku przepisu jest usankcjonowanie
(art. 20
z powyższym skoncentrowanie prowadzenia ksiąg wieczystych może spowodować sytuacji istniejącej w chwili obecnej
23

Zał. 1
Lp.
Zgłaszający
Przepis
Treść uwagi
Odniesienie się do uwagi

u.s.p.)
trudności organizacyjne. Obszar .całej apelacji powierzony jednemu wydziałowi ksiąg w Warszawie, gdzie Sąd Rejonowy
wieczystych może spowodować nadmierne obciążenie pracą tego wydziału, a przede dla
Warszawy-Mokotowa
w
wszystkim trudności w dostępie obywateli do wydziału ksiąg wieczystych. Nie Warszawie rozpoznaje sprawy
wszystkie sprawy można natomiast załatwić w formie elektronicznej.
wieczystkosięgowe
z
sądów
65. Prezes SO
Art.
1
1. Sprzeciw musi budzić przewidziana w pkt 6 możliwość, by w jednym sądzie rejonowych
położonych
we
Bielsko Biała
pkt 2
rejonowym mogły być prowadzone księgi wieczyste z obszarów innych sądów właściwości Sądu Okręgowego w
(art. 20 rejonowych działających nie tylko w tym samym okręgu (jak jest obecnie), ale nawet Warszawie
oraz
Sądu
u.s.p.)
apelacji (jak się proponuje). To kłóci się z ogólnymi zasadami rejonizacji i podziału Okręgowego Warszawa-Praga w
terytorialnego sądów, wprowadza pewnego rodzaju wyłom i chaos kompetencyjny,
Warszawie. Nie jest zamiarem
66. Sąd Okręgowy Art. 1
Zmiana ta jak wynika z uzasadnienia projektu związana jest z wyjątkową sytuacją Ministerstwa
Sprawiedliwości
w Warszawie
pkt 2a
dotyczącą Warszawy, lecz może spowodować dramatyczne skutki w ramach tworzenie
wydziałów
ksiąg
(art. 20
organizacji tego pionu. Jeśli ustawodawca w projekcie od razu zastrzega brak wieczystych obejmujących swoją
pkt 6
planowania zmian organizacyjnych w obszarze tego pionu to rodzi się pytanie właściwością cały obszar apelacji.
u.s.p.)
o dalsze konsekwencje tej regulacji. Powyższe może skutkować tym, iż przykładowo, Nie jest natomiast wskazane z
poszczególne wydziały zamiejscowe z obszaru jednego okręgu zostaną przypisane punktu widzenia poprawności
do wydziałów w innym okręgu co zakłóci obraz pracy tych pionów w obu okręgach legislacyjnej tworzenie wyjątku
(rzecz niespotykana w innych pionach), nie wspominając o możliwości rozliczenia tylko dla jednego wydziału ksiąg
pracy i sprawozdawczości dla obu sądów i okręgów w tym rozliczenia kadrowego wieczystych.
w ramach nowo tworzonego sytemu kadrowego (zapewne nikt tego nie założył).
Taka zmiana nie ma najmniejszego sensu, a koniecznym jest nie odżegnywanie się
od zmiany ale dokonanie komasacji wydziałów ksiąg wieczystych w ramach
poszczególnych okręgów a dla Warszawy wprowadzenie wyjątku od zasady (noweli
tylko w tym zakresie).
67. IUSTITIA
Art. 1
Przepis wprowadzany w celu zalegalizowania niezgodnej z prawem sytuacji, jaka ma Uwaga nie jest zasadna,
pkt 2a
miejsce w Warszawie. Wyrażamy pogląd, że należy dostosować stan faktyczny do wyjaśnienie j. w.
(art. 20
prawa, a nie prawo do decyzji ministra. Wykorzystanie tego przepisu w innych
pkt 6
sytuacjach będzie kłóciło się z ogólnymi zasadami rejonizacji i podziału
u.s.p.)
terytorialnego sądów, wprowadzi nieuzasadnioną dowolność i chaos kompetencyjny.
68. SA Białystok
Art. 1
Propozycja nowego brzmienia art. 20 pkt. 6 „może przekazać jednemu sądowi Uwaga co do istoty zasadna.
pkt 2a
rejonowemu prowadzenie ksiąg wieczystych z właściwości lub części obszarów Jednakże nie jest planowane
(art. 20
właściwości innych sądów rejonowych, działających na obszarze tej samej apelacji" koncentrowanie
spraw
pkt 6
wydaje się być mniej korzystna od dotychczasowej, gdzie jest mowa o tym samym wieczystoskięgowych z obszaru
u.s.p.)
okręgu sądowym. Przekazanie spraw wieczystoksięgowych do prowadzenia poza całej apelacji w jednym sądzie
okręg sądowy może zostać źle odebrane przez społeczeństwo, które będzie miało rejonowym, projektowany przepis
utrudnione możliwości w dostępie do tego typu spraw.
ma na celu usankcjonowanie
obecnie istniejącej sytuacji w
sądach warszawskich.
69. IUSTITIA
Art. 1
zmianę uznajemy za niecelową, gdyż zbędnych odstępstw od podstawowych zasad Uwaga
nie
jest
zasadna.
właściwości należy unikać, a ta zmiana nie znajduje uzasadnienia merytorycznego Projektowane art. 20 pkt 9-11
24

Zał. 1
Lp.
Zgłaszający
Przepis
Treść uwagi
Odniesienie się do uwagi

pkt 3
ani nie poprawi sprawności orzekania.
u.s.p. istnieją już w chwili obecnej.

Zmiana ma wyłącznie charakter
(art. 20
porządkujący,
poprzez
pkt 9-11
umieszczenie
przepisów
u.s.p.)
dotyczących
właściwości
w
ustawie ustrojowej jaką jest u.s.p.
70. Sąd Okręgowy Art. 1
Brak uzasadnienia dotyczącego tej zmiany. Nie wiadomo czym kierował się inicjator Uwaga
nie
jest
zasadna.
w Warszawie
pkt 3
zmiany wprowadzając tę regulację. Trudno zatem jednoznacznie ją zaopiniować, nie Powierzenie
określonych
w
(art. 20a
mniej jednak wskazać należy, że sądy apelacyjne, tak jak obecnie nie są przepisie
zadań
niewątpliwie
u.s.p.)
przygotowane na prowadzenie spraw finansowych, tak nie są przygotowane do poprzedzone
będzie
analizą
prowadzenia na obszarze apelacji dokumentacji dotyczącej spraw organizacyjnych możliwości wykonania tych zadań
i etatowych sędziów, asystentów sędziego, referendarzy i kuratorów zawodowych połączoną
z
ewentualnym
z sądów działających na obszarze apelacji. Sądy apelacyjne są mniejszymi dokadrowaniem danego sądu
jednostkami o strukturach i zasobach organizacyjnych nieadekwatnych do apelacyjnego.
posiadanych kompetencji, które z racji niedoborów w jednostkach podległych (tak jak
ma to miejsce na obszarze Apelacji Warszawskiej) nie są w stanie zasilać się kadrą
z jednostek podległych. Stąd też mogą pojawiać się trudności w sferze
organizacyjnej. Może także dojść do krzyżowania się kompetencji dyrektora
i prezesa sądu apelacyjnego, jeżeli chodzi o zakres odpowiedzialności w obszarze
podległości finansowej i organizacyjnej co do sądów rejonowych i prezesów sądów
okręgowych, jeśli chodzi o nadzór administracyjny. Centralizowanie uprawnień w tym
zakresie wydaje się być błędną koncepcją.
71. Prezes SO
Art.
1 Samo upoważnienie ministra do przekazania określonych tu kompetencji prezesom Uwaga nie jest zasadna. Nie jest
Bielsko Biała
pkt 3
sądów apelacyjnych prima facie nie budzi sprzeciwu. Istotne jest jednak celowym rozbudowywanie w u.s.p.
(art. 20a dookreślenie, w jakiej formie ma to nastąpić. Ważne jest aby zastanowić się, czy nie trybów
dotyczących
realizacji
u.s.p.)
powinna tu być wymagana opinia Krajowej Rady Sądownictwa.
określonych uprawnień. Wskazać
należy, że przepis ten przewiduje
przekazanie na rzecz sądu
uprawnienia a nie pozbawienie go
kompetencji.
Nie
jest
więc
potrzebne
opiniowanie
decyzji
Ministra Sprawiedliwości w tym
przedmiocie przez organ mający
stać na straży niezależności
sądów i niezawisłości sędziów.
72. SA żdańsk
Art.
1 Zakwestionowano
nieuzasadnioną centralizację prowadzenia dokumentacji Uwaga nie jest zasadna. Wskazać
pkt 3
organizacyjnej i pracowniczej (art. 20a u.s.p.) co przy wykonywaniu czynności należy,
że przepis
dotyczy
(art. 20a pracodawcy przez prezesów niższych szczebli będzie skutkowało dublowaniem dokumentacji jedynie określonych
u.s.p.)
dokumentacji, która jest niezbędna do wydawania decyzji na gruncie prawa pracy. grup zatrudnionych w sądzie, nie
25

Zał. 1
Lp.
Zgłaszający
Przepis
Treść uwagi
Odniesienie się do uwagi

Każdorazowe pozyskiwanie dokumentacji z Sądu Apelacyjnego obniży sprawność dotyczy urzędników sądowych,
podejmowania decyzji na gruncie prawa pracy i może utrudnić zarządzanie kadrami wobec
których
najczęściej
sądu. Co więcej w żaden sposób nie określono w projekcie zasad centralizacji podejmowane są czynności z
prowadzenia dokumentacji
zakresu prawa pracy.
73. SA Białystok
Art.
1 Dopisanie w art. 20a - poza sędziami, asystentami sędziów i referendarzami także Uwaga nie jest zasadna. Przepis
pkt 3
„kuratorów zawodowych" jest sprzeczne z Ustawą o kuratorach sądowych, która nie
stanowi
podstawy
do
(art. 20a kompetencje w zakresie prowadzenia spraw kuratorów okręgu powierza prezesowi przenoszenia
przez
Ministra
u.s.p.)
sądu okręgowego.
Sprawiedliwości
ustawowych
kompetencji
prezesa
sądu
okręgowego na prezesa sądu
apelacyjnego,
a
jedynie
do
powierzenia
prezesowi
sądu
apelacyjnego
prowadzenia
dokumentacji określonych grup
zawodowych
zatrudnionych
w
sądach.
74. SA Kraków
Art.
1 Niezrozumiała jest treść przepisu art. 20a ustawy, w którym Minister Sprawiedliwości Uwaga jest zasadna w zakresie w
pkt 3
może powierzyć prezesowi sądu apelacyjnego prowadzenie dokumentacji dotyczącej jakim zarzuca brak uzasadnienia
(art. 20a spraw organizacyjnych i etatowych sędziów, asystentów sędziów, referendarzy i projektowanej
zmiany
–
u.s.p.)
kuratorów sądowych z sądów działających na obszarze apelacji. Dodany przepis art. uzasadnienie projektu zostało
20a zamieszczony ma być w rozdziale II ustawy „Organizacja sądów", w którym to rozbudowane. Wbrew zarzutowi
znajdują się przepisy dotyczące funkcjonowania wydziałów w sądach rejonowych, projektowany przepis określa jakiej
okręgowych i apelacyjnych, a także wydziałów zamiejscowych oraz uprawnień i dokumentacji dotyczy. Wydaje się
kompetencji Ministra Sprawiedliwości w zakresie kształtowania struktury oczywiste,
że
powierzenie
organizacyjnej sądów. Uzasadnienie przedmiotowego projektu pomija intencje prowadzenia
określonej
ustawodawcy w zakresie stworzenia przepisu art. 20a. Wykładnia językowa tego dokumentacji prezesowi sądu
przepisu prowadzi do wniosku, iż prezes sądu apelacyjnego może prowadzić apelacyjnego zwolni z obowiązku
dokumentację wymienionych tam grup pracowników. Brak jest natomiast w prowadzenia
tej
dokumentacji
zaprojektowanym przepisie precyzyjnego sformułowania, o jaką dokumentację chodzi prezesów
sądów
niższych
i czy w przypadku powierzenia prowadzenia tej dokumentacji prezesowi sądu szczebli.
apelacyjnego nie będą jej prowadzili prezesi sądów okręgowych i prezesi, sądów
rejonowych.
75. SA Warszawa
Art. 1
Zapis nieprecyzyjny, brak wyjaśnień co oznacza pojęcie „prowadzenie dokumentacji Uwaga jest zasadna w zakresie w
pkt 3
dotyczącej spraw organizacyjnych i etatowych". Uzasadnienie projektu nie wyjaśnia jakim zarzuca brak uzasadnienia
(art. 20a
przyczyn proponowanej zmiany. Zmiana zwiększa zakres obowiązków Prezesa Sądu projektowanej
zmiany
–
u.s.p.)
Apelacyjnego, który nie dysponuje etatami niezbędnymi dla wykonywania tych uzasadnienie projektu zostało
czynności.
rozbudowane. Wbrew zarzutowi
projektowany przepis określa jakiej
dokumentacji
dotyczy.
26