Rządowy projekt ustawy o odnawialnych źródłach energii

pomniejszonym o 20 zł), wielkości opłaty zastępczej oraz rzeczywistej wielkości produkcji
energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii. W związku z niewielkim znaczeniem
kwoty zwolnienia z opłat wynikających z wpisu świadectw pochodzenia do Rejestru
Świadectw Pochodzenia w całości kosztów systemu, została ona pominięta.
Tabela 9. Szacunki kosztów obecnego systemu wsparcia w latach 2006–2012
Rok
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Wielkość
produkcji OZE
4 222
5 230
6 493
8 604
10 987
12 919
14 029
(GWh)
Wysokość opłaty
zastępczej (zł)
1 958 654,79 88 990 383,17 286 267 290,94 470 333 755,16 441 063 448,23 593 670 637,49 326 233 935,62

Wartość
świadectwa
221,26
239,17
240,79
247,1
254,49
261,79
253,30
pochodzenia (zł)
Łączny koszt
systemu
936,118
1339,849
1849,717
2596,382
3237,145
3975,736
3879,780
wsparcia (mln zł)
Łączny koszt
systemu
wsparcia -
wartość
936,118
2275,968
4125,685
6722,067
9959,212
13934,947
17814,727
skumulowana
(mln zł)
Źródło: Opracowanie Ministerstwa Gospodarki na podstawie założeń

Rysunek 3. Szacunki kosztów obecnego systemu wsparcia w latach 2006–2012
20000
18000
16000
14000
12000
10000
8000
6000
4000
2000
0
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
Łączny koszt systemu wsparcia (mln zł)
Łączny koszt systemu wsparcia - wartość skumulowana (mln zł)

3. Koszty systemu OZE bez wprowadzenia optymalizacji kosztowej

Brak wprowadzenia optymalizacji mechanizmu wsparcia oznaczać będzie, iż obecna struktura
kosztów systemu zostanie utrzymana. Poniższe tabele oraz rysunki przedstawiają koszty
107

obecnego systemu wsparcia przy założeniu jego niezmienności w latach 2015–2020.
Do wyliczenia założono produkcję energii elektrycznej z OZE zgodnie z KPD, natomiast
koszt świadectw pochodzenia (tzw. zielonych certyfikatów) określono:
• na poziomie opłaty zastępczej (wówczas jest on także maksymalnym kosztem systemu
wsparcia). Cenę świadectwa w 2013 r. ustalono na poziomie wartości opłaty zastępczej,
tj. 297,40 zł/MWh, którą następnie poddano waloryzacji w kolejnych latach o przyjęty
wskaźnik inflacji na poziomie 2,5%. Jednocześnie należy wyjaśnić, iż zmianie uległa
wskazana w ustawie (art. 56) wysokość jednostkowej opłaty zastępczej, która zgodnie
z komunikatem Prezesa URE wynosi 300,03 zł za 1 MWh. Wzrost ww. opłaty nie stanowi
nawet 1% przyjętej wysokości opłaty zastępczej, stąd nie wpłynął on na zmianę
dotychczasowych obliczeń prognozy kosztów obecnego systemu wsparcia.
Tabela 10. Prognoza kosztów obecnego systemu wsparcia przy założeniu wartości świadectwa
pochodzenia zbliżonej do wartości opłaty zastępczej waloryzowanej o wskaźnik inflacji

2015
2016
2017
2018
2019
2020
Koszt systemu
(mln zł)
6210
6919
7673
8552
9598
11454

Wartość
skumulowana
6210
13129
20803
29355
38952
50406
(mln zł)
Źródło: Opracowanie Ministerstwa Gospodarki na podstawie założeń

Rysunek 4. Prognoza kosztów obecnego systemu wsparcia przy założeniu wartości świadectwa
pochodzenia zbliżonej do wartości opłaty zastępczej waloryzowanej o wskaźnik inflacji
60000
50000
40000
30000
20000
10000
0
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Koszt systemu (mln zł)
Wartość skumulowana (mln zł)

108

• na stałym (w latach 2015–2020) poziomie średniej ceny z transakcji sesyjnych na Rynku
Praw Majątkowych TGE S.A. oraz z transakcji pozasesyjnych ważonej wolumenem
w okresie od dnia 1 stycznia 2012 r. do dnia 30 września 2013 r., tj. 233,12 zł/MWh.
Tabela 11. Prognoza kosztów obecnego systemu wsparcia przy założeniu ograniczonej wartości
świadectwa pochodzenia

2015
2016
2017
2018
2019
2020
Koszt systemu
(mln zł)
4633
5037
5449
5925
6487
7553

Wartość
skumulowana
4633
9670
15119
21044
27531
35084
(mln zł)
Źródło: Opracowanie Ministerstwa Gospodarki na podstawie założeń

Rysunek 5. Prognoza kosztów obecnego systemu wsparcia przy założeniu ograniczonej wartości
świadectwa pochodzenia
40000
35000
30000
25000
20000
15000
10000
5000
0
2015
2016
2017
2018
2019
2020
Koszt systemu (mln zł)
Wartość skumulowana (mln zł)


4. Podsumowanie

Zgodnie z przedstawionymi wyliczeniami, brak wprowadzenia proponowanej w niniejszym
projekcie ustawy optymalizacji kosztowej, system wsparcia OZE może kosztować między
4,6–6,2 mld zł w 2015 r. oraz 7,5–11,5 mld zł w 2020 r., przy wartości skumulowanej
wynoszącej 35–50 mld zł w 2020 r., w zależności od przyjętej wartości świadectw
pochodzenia.

109

Proponowany system wsparcia OZE

Dynamiczny rozwój technologii wykorzystujących odnawialne źródła energii spowodował, iż
obejmowanie wszystkich technologii wytwarzania energii jednakowym poziomem wsparcia
straciło swoje uzasadnienie. System świadectw pochodzenia stymuluje rozwój jedynie
niektórych źródeł, co w konsekwencji powoduje nieoptymalne wykorzystanie lokalnie
dostępnych zasobów, blokuje moc przyłączeniową dla pozostałych technologii oraz ogranicza
rozwój gospodarczy kraju i możliwości tworzenia nowych miejsc pracy.
W przeciwieństwie do Polski, w praktycznie wszystkich innych państwach wysokość
wsparcia dla poszczególnych OZE podąża za obniżaniem kosztów poszczególnych
technologii lub wręcz kreuje i stymuluje spadek kosztów jednostkowych poszczególnych
instalacji. Tymczasem w Polsce, teoretycznie, mamy do czynienia z liniowym wzrostem
wsparcia proporcjonalnym do wskaźnika wzrostu cen towarów i usług.
W celu optymalizacji sytemu wsparcia zawartego w ustawie z dnia 10 kwietnia 1997 r. –
Prawo energetyczne założono, iż konieczna jest modyfikacja mechanizmu świadectw
pochodzenia w taki sposób, aby ograniczyć koszt wsparcia dla istniejących wytwórców
energii elektrycznej, nie ingerując w nabyte przez nich prawa. Elementem optymalizacji
kosztowej istniejącego systemu wsparcia będzie ograniczenie pomocy dla instalacji tzw.
spalania wielopaliwowego oraz dużej energetyki wodnej (>5MW), „zamrożenie” opłaty
zastępczej oraz ograniczenie okresu trwania wsparcia. Zdaniem Ministerstwa Gospodarki,
powyższe działania umożliwią realizację zakładanego celu poprzez bardziej sprawiedliwą
dystrybucję wsparcia dla istniejących instalacji odnawialnych źródeł energii.
Dodatkowo zostanie stworzona możliwość przejścia istniejących wytwórców OZE do
mechanizmu stałej ceny wyznaczanej w ramach aukcji. Zmiana systemu wsparcia będzie
obejmowała redukcję ryzyka związanego z partycypacją w systemie świadectw pochodzenia
na rzecz otrzymywania niższej, lecz stałej taryfy przysługującej do końca trwania 15-letniego
okresu wsparcia.
Elementem promocji budowy nowych źródeł OZE będzie system stałej ceny gwarantowanej,
obowiązującej przez okres 15 lat, wyznaczanej w ramach mechanizmu aukcyjnego. W celu
zapewnienia osiągnięcia zakładanego celu w optymalny i zrównoważony ekonomicznie
sposób zakłada się wykorzystanie w pierwszej kolejności źródeł opartych o te technologie
OZE, które charakteryzują się najwyższym potencjałem rozwoju z uwzględnieniem kryteriów
efektywności ekonomicznej. Zakłada się, iż mechanizmy aukcyjne zastosowane do
110

wyznaczania gwarantowanej ceny ograniczą poziom wsparcia do kosztów faktycznie
ponoszonych przez inwestorów, przy zachowaniu pełnej transparentności i konkurencyjności
całego procesu.
W celu zachowania proporcjonalności pomiędzy rozwojem dużych i niewielkich instalacji,
planuje się podział na aukcje dla obiektów o mocy zainstalowanej do 1 MW oraz obiektów
o mocy zainstalowanej powyżej 1 MW, z zastrzeżeniem, że energia wytwarzana
w instalacjach o mocy zainstalowanej poniżej 0,5 MW będzie zakupywana przez tzw.
sprzedawców zobowiązanych, a energia wytwarzana w instalacjach o mocy zainstalowanej
równiej i większej od 0,5 MW będzie sprzedawana bezpośrednio na rynku. Zakłada się, iż co
najmniej ¼ energii elektrycznej powinna zostać wytworzona w instalacjach odnawialnego
źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej do 1 MW, co zapewni
wykorzystanie lokalnie dostępnych zasobów.
Do wyliczenia kosztów zoptymalizowanego sytemu wsparcia wykorzystano wyniki analizy
wykonanej przez Instytut Energetyki Odnawialnej na zlecenie Ministerstwa Gospodarki, która
została udostępniona na stronie internetowej Ministerstwa Gospodarki pod adresem:
http://www.mg.gov.pl/node/19407.

1. Koszt zoptymalizowanego systemu wsparcia dla OZE w Polsce – prognoza
Głównym celem wprowadzenia nowego systemu wsparcia jest optymalizacja kosztów
wynikających ze wspierania wytwarzania energii z OZE. Poniżej zaprezentowano główne
założenia przyjęte do obliczenia kosztów systemu oraz wyniki przeprowadzonej analizy.
Należy podkreślić, iż przyjęte do oszacowania skutków regulacji koszty wytwarzania energii
w poszczególnych technologiach OZE nie stanowią podstawy do wyliczeń przyszłych cen
referencyjnych, o których mowa w art. 77 projektu ustawy.

Założenia przyjęte do wyliczeń zoptymalizowanego systemu wsparcia
Do wyliczenia kosztu zoptymalizowanego systemu wsparcia przyjęto, że:
1) 1 stycznia 2016 r. nastąpi pełne wdrożenie nowego mechanizmu wsparcia, skutkujące:
- natychmiastowym ogłoszeniem pierwszych aukcji na energię elektryczną wytwarzaną
w instalacjach OZE,
- całkowitym wyłączeniem ze wsparcia wszystkich elektrowni wodnych o mocy
zainstalowanej > 5 MW,
111