Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo energetyczne

Zaproponowany w ustawie środek interwencji prawodawczej (wprowadzenie sukcesji
generalnej w drodze normy szczególnej) został już wykorzystany w procesie stanowienia
prawa. Przykładem skutecznego wykorzystania tego środka prawnego jest art. 1 ustawy z dnia
15 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne. Przedmiotowa regulacja
incydentalna również podyktowana była koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa
prawnego procesu wprowadzania zmian struktury rynku. Transformacja strukturalna rynku
energii elektrycznej polegała wówczas na wydzieleniu z przedsiębiorstw zintegrowanych
pionowo operatorów elektroenergetycznych systemów dystrybucyjnych.

Podmioty, na które oddziałuje projektowana regulacja.
Ustawa oddziaływać będzie na podmioty funkcjonujące na polskim rynku gazu,
a w szczególności na trzy kategorie podmiotów:
• Przedsiębiorstwo energetyczne, o którym mowa w art. 49b ust. 1 ustawy – Prawo
energetyczne,
• Przedsiębiorstwo energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie obrotu
paliwami gazowymi, do którego jako wkład niepieniężny na pokrycie kapitału
zakładowego wniesiona zostanie zorganizowana część przedsiębiorstwa energetycznego,
o którym mowa w art. 49b ust. 1 ustawy – Prawo energetyczne (dalej: „Spółka obrotu
detalicznego”),
• Odbiorcy końcowi pobierający gaz z sieci przesyłowej lub sieci dystrybucyjnej, którzy
zawarli z przedsiębiorstwem energetycznym, o którym mowa w art. 49b ust. 1 ustawy –
Prawo energetyczne umowy, na podstawie których przedsiębiorstwo energetyczne
dostarcza tym odbiorcom paliwa gazowe, a którzy odebrali na podstawie tej umowy
w jednym punkcie nie więcej niż 25 mln m3 gazu wysokometanowego w roku
poprzedzającym dzień wyodrębnienia, nie wyłączenia z zakresu stosowania przepisu
postanowieniami szczególnymi (projektowany art. 5b1 ust. 8 ustawy).
Przewidziany ustawą mechanizm sukcesji generalnej umów doprowadzić
ma do ustawowej zmiany sprzedawcy paliw gazowych dla części odbiorców paliwa
gazowego, którzy do tej pory związani byli umowami z przedsiębiorstwem energetycznym,

7 Dz.U. Nr 115, poz. 790.

16
o którym mowa w art. 49b ust. 1 ustawy – Prawo energetyczne. Poszanowanie swobody
umów zagwarantowane jest przez przyznanie odbiorcom ograniczonego w czasie prawa
do wypowiedzenia umowy z nowym dostawcą.
Wpływ projektowanej regulacji na przedsiębiorstwo energetyczne, o którym mowa
w art. 49b ust. 1 ustawy – Prawo energetyczne polegał będzie na:
• zapewnieniu ustawowego przejścia praw i obowiązków z części umów z odbiorcami
paliwa gazowego z tego przedsiębiorstwa energetycznego na spółkę obrotu detalicznego,
• zapewnieniu ustawowego przejścia wszelkich praw i obowiązków wynikających
z przepisów prawa podatkowego w zakresie dotyczącym przedmiotu wkładu
niepieniężnego na zasadach określonych w art. 93 i 93a ustawy z 29 sierpnia 1997 r.
Ordynacja podatkowa,
• nałożeniu na przedsiębiorstwo energetycznego obowiązku niezwłocznego powiadomienia
Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o dniu wyodrębnienia,
• nałożeniu na przedsiębiorstwo energetyczne obowiązku powiadomienia odbiorców
w terminie 3 miesięcy od dnia wyodrębnienia o fakcie wyodrębnienia oraz o możliwości,
skutkach i terminie złożenia ewentualnego oświadczenia o wypowiedzeniu umowy.
Wpływ projektowanej regulacji na spółkę obrotu detalicznego polegał będzie na:
• zapewnieniu ustawowego przejścia praw i obowiązków z części dotychczasowych umów
przedsiębiorstwa energetycznego, o którym mowa w art. 49b ust. 1 ustawy – Prawo
energetyczne z odbiorcami paliwa gazowego na spółkę obrotu detalicznego,
• zapewnieniu ustawowego przejścia wszelkich praw i obowiązków wynikających
z przepisów prawa podatkowego w zakresie dotyczącym przedmiotu wkładu
niepieniężnego wniesionego do spółki obrotu detalicznego na zasadach określonych
w art. 93 i 93a ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa,
• wprowadzeniu rozwiązania prawnego przewidującego solidarną odpowiedzialność spółki
obrotu detalicznego z przedsiębiorstwem energetycznym, z którego wyodrębniono

8 Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn zm

17
zorganizowaną część przedsiębiorstwa za powstałe przed dniem wyodrębnienia
zobowiązania wynikające z objętych sukcesją umów,
• wprowadzeniu ograniczonego w czasie prawa odbiorcy do wypowiedzenia umowy objętej
sukcesją,
• ustanowieniu mechanizmu prawnego umożliwiającego spółce obrotu detalicznego
stosowanie w rozliczeniach z odbiorcami taryfy dla paliw gazowych zatwierdzonej
przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki przed dniem wyodrębnienia
dla przedsiębiorstwa, z którego wyodrębniono zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Wpływ projektowanej regulacji na odbiorców końcowych paliw gazowych
pobierających gaz z sieci przesyłowej lub sieci dystrybucyjnej, którzy zawarli
z przedsiębiorstwem energetycznym, o którym mowa w art. 49b ust. 1 ustawy – Prawo
energetyczne umowy, na podstawie których przedsiębiorstwo energetyczne dostarcza tym
odbiorcom paliwa gazowe, a którzy odebrali na podstawie tej umowy w jednym punkcie
nie więcej niż 25 mln m3 gazu wysokometanowego w roku poprzedzającym dzień
wyodrębnienia polegał będzie na:
• ustawowej zmianie sprzedawcy, która nastąpi niezależnie od oświadczenia woli odbiorcy
paliwa gazowego,
• przyznaniu ograniczonego w czasie prawa do wypowiedzenia umowy objętej sukcesją,
• rozszerzeniu na spółkę obrotu detalicznego odpowiedzialności za powstałe przed dniem
wyodrębnienia zobowiązania wynikające z objętych sukcesją umów,
• zagwarantowaniu prawa do informacji o fakcie wyodrębnienia oraz o możliwości,
skutkach i terminie złożenia ewentualnego oświadczenia o wypowiedzeniu umowy,
• zagwarantowaniu obowiązywania w rozliczeniach z nowym sprzedawcą paliwa gazowego
taryfy dla paliw gazowych zatwierdzonej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki
przed dniem wyodrębnienia dla przedsiębiorstwa, z którego wyodrębniono zorganizowaną
część przedsiębiorstwa (dotychczasowego sprzedawcy).
Ustawa będzie miała wpływ na ok. 6,7 miliona odbiorców paliwa gazowego, którzy
w chwili obecnej związani są umowami z podmiotem dominującym. Ustawowa sukcesja
umów dotyczyć będzie wolumenu gazu wysokometanowego o wielkości ok. 9 000 mln m3.

18

Wpływ regulacji na bezpieczeństwo dostaw i ochronę interesów odbiorców
w procesie rozdziału segmentów rynku gazu.
Projektowana regulacja zapewnia odbiorcom końcowym gwarancję bezpieczeństwa
dostaw oraz należytą ochronę ich interesów. Wprowadzana regulacja zapewni ciągłość
dostarczania paliw gazowych odbiorcom i w żaden sposób nie przyczyni się do osłabienia
pozycji odbiorców względem sprzedawców paliw gazowych, a w pewnym zakresie wręcz
podniesie poziom ochrony odbiorców. Służą temu następujące rozwiązania:
a) kontynuacja wykonywania dotychczasowych umów przez spółkę obrotu detalicznego,
b) solidarną odpowiedzialność dotychczasowego sprzedawcy oraz spółki obrotu detalicznego
za zobowiązania wobec nabywcy paliw gazowych powstałe przed dniem wyodrębnienia
spółki obrotu detalicznego,
c) wprowadzenie uprawnienia do wypowiedzenia umowy przez nabywcę paliw gazowych.
Wprowadzenie proponowanej regulacji umożliwi realizację obligo giełdowego
poprzez zapewnienie ram prawnych dla stosunkowo szybkiej restrukturyzacji przedsiębiorstw
energetycznych przy jednoczesnym zapewnieniu ciągłości dostarczania paliwa gazowego
do odbiorców oraz wysokiego poziomu ochrony interesów odbiorcy.
Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa
i budżety jednostek samorządu terytorialnego.
Projektowana regulacja nie wywrze żadnego wpływu na sektor finansów publicznych,
gdyż nie przewiduje jakichkolwiek transferów od podmiotów należących do tego sektora.
Ustawa nie tworzy również żadnych nowych praw i obowiązków dla podmiotów należących
do sektora finansów publicznych.

Wpływ regulacji na rynek pracy, konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość,
w tym funkcjonowanie przedsiębiorstw.
Przewiduje się, że projektowana regulacja wywrze pozytywny wpływ na rozwój
konkurencji na polskim rynku gazu. Sukcesja generalna umów zapewni bezpieczeństwo

19
prawne procesu rozdziału rynku hurtowego i rynku detalicznego. W wyniku projektowanych
zmian powstaną dwa wyraźnie wyodrębnione rynki, na których działać będą dwa różne
podmioty zamiast jednego podmiotu dominującego w każdym segmencie rynku. Konieczność
pozyskiwania gazu przez spółkę obrotu detalicznego na równych warunkach z pozostałym
spółkami obrotu działającymi na rynku detalicznym doprowadzi do powstania rzeczywistej
konkurencji w tym segmencie rynku gazu, która przyniesie korzyść dla odbiorców gazu
mających możliwość wyboru pomiędzy ofertami różnych podmiotów.
Przewiduje się, że projektowana regulacja nie będzie wywierała bezpośredniego
wpływu na rynek pracy. Wniesienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa jako wkładu
niepieniężnego na pokrycie kapitału zakładowego spółki obrotu detalicznego będzie
czynnością niezależną od wprowadzenia przewidzianej ustawą sukcesji generalnej umów oraz
sukcesji prawnopodatkowej. Sama czynności wniesienia zorganizowanej części
przedsiębiorstwa będzie natomiast równoznaczna z przejściem zakładu pracy na nowego
pracodawcę w rozumieniu art. 231 k.p.
Regulacja będzie miała istotny wpływ na warunki funkcjonowania przedsiębiorstw.
Projektowana ustawa tworzy szczególne normy prawne, które będą regulowały prawa
i obowiązki dla przedsiębiorstwa energetycznego, o którym mowa w art. 49b ust. 1 ustawy –
Prawo energetyczne, spółki obrotu detalicznego oraz przedsiębiorców będących odbiorcami
końcowymi paliw gazowych pobierających gaz z sieci przesyłowej lub sieci dystrybucyjnej,
którzy zawarli z przedsiębiorstwem energetycznym, o którym mowa w art. 49b ust. 1 ustawy
– Prawo energetyczne umowy, na podstawie których przedsiębiorstwo energetyczne dostarcza
tym odbiorcom paliwa gazowe, a którzy odebrali na podstawie tej umowy w jednym punkcie
nie więcej niż 25 mln m3 gazu wysokometanowego w roku poprzedzającym dzień
wyodrębnienia.

Zgodność z prawem Unii Europejskiej.
Projektowana regulacja jest zgodna z prawem Unii Europejskiej.



9 Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 1998, nr 24, poz. 141 z późn. zm.).

20