Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo energetyczne

sprzedaży co najmniej 30% gazu ziemnego wysokometanowego wprowadzanego do sieci
przesyłowej (tj. po wejściu w życie obligo giełdowego), zaistnieją warunki dla zwolnienia
przedsiębiorstw energetycznych posiadających koncesje na obrót paliwami gazowymi lub
obrót gazem ziemnym z zagranicą z obowiązku przedkładania do zatwierdzenia taryf dla
paliw gazowych w zakresie sprzedaży gazu ziemnego wysokometanowego m.in. do
odbiorców końcowych, przyłączonych do sieci przesyłowej lub sieci dystrybucyjnej gazu
wysokometanowego, którzy zużyli co najmniej 25 mln m³ gazu wysokometanowego
w poprzednim roku kalendarzowym.
b) Rozwiązanie w zakresie pozostałych paliw gazowych

Postulowany przepis formułuje regułę w odniesieniu do gazu wysokometanowego (art.
1 ust. 1 projektowanej ustawy). Oprócz gazu wysokometanowego przedmiotem obrotu są
również inne paliwa gazowe (zob. art. 3 pkt 3a ustawy - Prawo energetyczne), w tym gaz
ziemny zaazotowany i gaz propan-butan. Te paliwa gazowe różnią się od siebie
właściwościami fizycznymi, co znajduje swój wyraz w prawie powszechnie obowiązującym.
Na odmienne parametry jakościowe gazu wysokometanowego i zaazotowanego wskazują
przepisy rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowych
warunków funkcjonowania systemu gazowego (zob. § 38 tego rozporządzenia), które dla obu
paliw gazowych inaczej określają wartości ciepła spalania. Podobne uzasadnienie legło
u podstaw podobnemu zróżnicowaniu, przeprowadzonego na potrzeby nowelizacji ustawy
z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (w zakresie wyrobów gazowych).

Prawnie doniosłe rozbieżności w parametrach fizykalnych wspomnianych paliw
gazowych
uzasadniają wprowadzenie odpowiedniego mechanizmu przeliczania
(dostosowania) progu poboru gazu wysokometanowego (zob. pkt 3 lit. a pow.). Po pierwsze,
takie rozwiązanie ma uzasadnienie praktyczne, gdyż pozwala na zapewnienia
porównywalności dostarczonych wolumenów i dokonanych pomiarów. Po drugie,
proponowany mechanizm gwarantuje – poprzez proponowane zróżnicowanie odbiorców,
adekwatne do różnicowania właściwości odbieranych przez nich paliw gazowych –
poszanowanie równości podmiotów wobec prawa. Rozwiązanie to sprzyjać będzie rozwojowi
konkurencyjnego rynku paliw gazowych z poszanowaniem zasady niedyskryminacji

i równości wobec prawa (art. 32 ust. 1 zd. 1 Konstytucji) oraz w duchu społecznej gospodarki
rynkowej (art. 20 Konstytucji). Ma ono zatem charakter dodatkowej gwarancji
bezpieczeństwa i ochrony interesów odbiorców końcowych. Przyjęty w projekcie punkt
odniesienia dla określenia wielkości wykorzystywanych przy dokonywaniu niezbędnych

6
przeliczeń przyjęty został w sposób przejrzysty. W zakresie gazu zaazotowanego odwołano
się do aktu normatywnego (ww. rozporządzenia systemowego). Ponieważ ten akt prawny nie
zawiera parametrów jakościowych dla propan-butanu, w przypadku tego paliwa gazowego
proponuje się odniesienie do taryfy przedsiębiorstwa energetycznego, dokonującego
wydzielenia swojej zorganizowanej części. Takie odesłanie gwarantuje poszanowanie praw
odbiorców, gdyż taryfa będąca podstawą do dokonania wskazanych obliczeń podlegała
weryfikacji ze strony Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, a jej wiarygodność i poprawność
potwierdza autorytet niezależnego regulatora. Wyłączenie pozostałych paliw gazowych
i stworzenie przez to ściśle określonego katalogu paliw, będących przedmiotem umów
objętych sukcesją uniwersalną, sprzyja pewności obrotu prawnego. Z uwagi na często
innowacyjne wykorzystanie tych paliw tworzenie kazuistycznej regulacji, wychodzącej
naprzeciw potrzebom złożoności obrotu w tym względzie, byłoby zbędne i bezcelowe.
c) Wyłączenia

Ze względu na konieczność zapewnienia bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego,
szczególne właściwości oraz sytuację prawną gazu skroplonego i sprężonego, a także
konieczność zagwarantowania wykonywania przez PGNiG S.A. praw z umów dotyczących
sektora hurtowego obrotu gazem ziemnym ustawa przewiduje wyłączenia z sukcesji
generalnej, określone w projektowanym art. 5b1 ust. 8 ustawy.

4. Zapewnienie pełnej przejrzystości planowanej procedury utworzenia spółki
zależnej

Zważywszy, że proponowane rozwiązanie ingeruje w stosunki prawne z odbiorcami
końcowymi, którzy mają być beneficjentami liberalizacji rynku gazu, projektowany przepis
zakłada pełną transparentność planowanej procedury. Przedsiębiorstwo energetyczne będzie
bowiem zobowiązane do niezwłocznego zawiadomienia Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki
o dokonanym wyodrębnieniu spółki obrotu detalicznego.

Dodatkowo, przedsiębiorstwo energetyczne zobowiązane jest złożyć zawiadomienie
o zbyciu wyodrębnionej części przedsiębiorstwa do akt rejestrowych Spółki (art. 751 k.c.
w zw. z art. 9 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym).
Akta rejestrowe są jawne i każdy zainteresowany może je przeglądać, fotografować
i kopiować w sądzie rejestrowym (art. 8 ust. 1 i art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r.
o Krajowym Rejestrze Sądowym). Do akt rejestrowych zostaną złożone także protokoły

7
walnego zgromadzenia akcjonariuszy Spółki (związane z zawiadomieniem o zbyciu
zorganizowanej części przedsiębiorstwa, art. 751 k.c. w zw. z art. 9 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 20
sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym), dzięki czemu wszyscy zainteresowani
będą mogli zapoznać się z ich treścią w siedzibie Sądu. Informacje o zbyciu zorganizowanej
części przedsiębiorstwa Spółki zostaną również przekazane uczestnikom obrotu giełdowego
poprzez stosowne komunikaty na stronie internetowej Spółki, z poszanowaniem zasad
wynikających z ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach
wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz

o spółkach publicznych.

Niezależnie od powyższego, projektowany przepis zakłada również poinformowanie
odbiorców o przeprowadzonej zmianie. Zgodnie z propozycją odbiorca zostanie
poinformowany przez dotychczasowego sprzedawcę o wyodrębnieniu oraz możliwości,
skutkach i terminie złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy.

5. Gwarancje bezpieczeństwa dostaw i ochrony interesów odbiorców końcowych

Projektowany przepis zapewnia odbiorcom końcowym gwarancję bezpieczeństwa
dostaw oraz należytej ochrony ich interesów. Wprowadzenie proponowanego przepisu
zapewnia ciągłość dostarczania paliw gazowych odbiorcom i w żaden sposób nie przyczyni
się do osłabienia pozycji odbiorców względem sprzedawców paliw gazowych, a wręcz
podniesie poziom ochrony odbiorców. Służą temu następujące rozwiązania:
a) Kontynuacja wykonywania dotychczasowych umów przez nowy podmiot
Proponowana nowelizacja ustawy – Prawo energetyczne przewiduje ciągłość stosunku
prawnego łączącego odbiorcę końcowego ze sprzedawcą. Oznacza to kontynuację
wykonywania dotychczasowych umów przez nowy podmiot, który wstąpi w prawa
i obowiązki przedsiębiorstwa energetycznego objętego obligo giełdowym. Należy
podkreślić, że zmianie podmiotowej po stronie sprzedawcy dokonanej na podstawie
proponowanego przepisu nie może towarzyszyć wprowadzenie jakichkolwiek innych
modyfikacji w umowie z odbiorcą końcowym. Co więcej, nowy sprzedawca będzie
korzystał z wyodrębnionej części przedsiębiorstwa służącej do tej pory
do zaopatrywania tych samych odbiorców, co dotychczasowy dostawca. Stwarza
to korzystne warunki do zapewnienia takiej samej jakości dostaw paliwa gazowego.

8
Z punktu widzenia odbiorcy, choć formalnie stroną umowy stanie się inny podmiot,
jego sytuacja de facto nie ulegnie zmianie.
b) Solidarna odpowiedzialność dotychczasowego sprzedawcy za zobowiązania
wobec nabywcy paliw gazowych
W celu maksymalizacji ochrony prawnej interesów odbiorców postulowany przepis
przewiduje, że za istniejące zobowiązania wynikające z umów, na podstawie których
dostarczane jest odbiorcom paliwo gazowe, dotychczasowy i nowy dostawca będą
odpowiadać solidarnie. Oznacza to, że mimo zmiany podmiotowej po stronie
sprzedawcy paliwa gazowego, odbiorca końcowy będzie mógł dochodzić wszelkich
roszczeń również od poprzedniego sprzedawcy. Warto podkreślić, że powyższe
rozwiązanie dodatkowo wzmacnia pozycję prawną odbiorcy końcowego. Mianowicie,
w przeciwieństwie do art. 554 k.c. przewidującego ograniczenie odpowiedzialność
nabywcy przedsiębiorstwa (lub jego zorganizowanej części) za zobowiązania
związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, powstałe przed zbyciem
przedsiębiorstwa, do wartości nabytego przedsiębiorstwa, projektowany przepis nie
zawiera ograniczenia zakresu odpowiedzialności przedsiębiorstwa energetycznego,
z którego wyodrębnia się spółkę obrotu detalicznego. Innymi słowy zakres i czas
trwania odpowiedzialności solidarnej zbywcy zorganizowanej części przedsiębiorstwa
są nieograniczone, co gwarantuje ochronę interesów odbiorców końcowych.
c) Uprawnienie do wypowiedzenia umowy przez nabywcę paliw gazowych
Proponowana nowelizacja ustawy – Prawo energetyczne przewiduje, że w związku ze
zmianą podmiotową po stronie sprzedawcy nabywca będzie uprawniony do
wypowiedzenia umowy, na podstawie której paliwo gazowe jest mu dostarczane. Tym
samym odbiorca, którego dotyczyć będzie zmiana po stronie sprzedawcy, będzie mógł
– bez żadnych ujemnych konsekwencji – zmienić sprzedawcę. Warto zauważyć, że
powyższe rozwiązanie wzmacnia pozycję prawną odbiorcy końcowego względem
jego obecnej sytuacji wynikającej z art. 4j ust. 3 i 3a Prawa energetycznego,
projektowany przepis wyklucza bowiem konieczność poniesienia przez odbiorcę
końcowego jakichkolwiek kosztów związanych z wypowiedzeniem umowy.
d) Stosowanie obowiązującej taryfy do czasu zatwierdzenia nowej przez Prezesa
URE

9
W celu zagwarantowania pewności prawa w odniesieniu do stosowania taryfy
dotychczasowej dla odbiorców, których dotyczyć będzie zmiana podmiotowa po
stronie sprzedawcy, ustawa przewiduje termin dla przedsiębiorstwa przejmującego
prawa i obowiązki wynikające z umów na złożenie wniosku taryfowego. Jednakże nie
ogranicza ona Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki w czasie prowadzonego
postępowania – ma to na celu zagwarantowanie, że przedsiębiorstwo
w przewidzianym ustawą terminie złoży wniosek o zatwierdzenie nowej taryfy
i jednocześnie, że Prezes Urzędu Regulacji Energetyki nie będzie miał narzuconego
ustawą terminu, w którym będzie zmuszony ten wniosek rozpatrzyć, tak więc będą
ograniczały go tylko przepisy ustaw proceduralnych – ustawy Prawo energetyczne
oraz Kodeksu postępowania administracyjnego. Daje to gwarancję właściwej oceny
dla odbiorców wniosku taryfowego przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki.

Proponowany przepis zabezpiecza zatem należycie interesy odbiorców, umożliwiając
jednocześnie przedsiębiorstwu energetycznemu osiągnięcie wymaganego poziomu obligo
giełdowego zgodnie z ustawowym harmonogramem. Wprowadzenie postulowanego przepisu
umożliwi realizację tego obowiązku poprzez zapewnienie ram prawnych do stosunkowo
szybkiej restrukturyzacji przedsiębiorstw energetycznych przy jednoczesnym zapewnieniu
ciągłości dostarczania paliwa gazowego do odbiorców.

6. Wykorzystanie sprawdzonych rozwiązań legislacyjnych
6.1 Przyjęcie analogicznego rozwiązania po wprowadzeniu unbundlingu (rozdziału
prawnego) na rynku energii elektrycznej

Potwierdzenie zasadności i dopuszczalności czasowego, szczególnego uregulowania
kwestii związanych z sukcesją w odniesieniu do przedsiębiorstw energetycznych stanowi
także przepis art. 1 Ustawy z dnia 15 czerwca 2007 r. o zmianie ustawy – Prawo
energetyczne. Przepis ten wprowadził nowy art. 5b Prawa energetycznego o następującym
brzmieniu:
"Art. 5b. 1. Umowa, na podstawie której przedsiębiorstwo zintegrowane pionowo
pełniące funkcję operatora systemu dystrybucyjnego sprzedaje energię elektryczną do
odbiorcy końcowego oraz świadczy usługi przesyłania lub dystrybucji energii

3 Dz.U.2007.115.790.

10