Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw

W  świetle  stanu  prawnego  obowiązującego  od  dnia  1  stycznia  2012  r.  do  dnia  23 listopada  2013 r., 
wydając  rozporządzenie  w  sprawie  planów  ruchu  zakładów  górniczych,  minister  właściwy  do  spraw 
środowiska  miał  różnicować  te  wymagania  zależnie  od  rodzaju  i  metody  prowadzonej  działalności  oraz 
uwzględnić specyfikę działalności wykonywanej w granicach obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej, 
a także kierować się potrzebą zapewnienia wymagań określonych w art. 108 ust. 2 nowelizowanej ustawy, 
tj. potrzebą określenia w planie ruchu: 
1) struktury  organizacyjnej  zakładu  górniczego,  w  szczególności  przez  wskazanie  stanowisk osób 
kierownictwa i dozoru ruchu; 
2) szczegółowych przedsięwzięć niezbędnych w celu zapewnienia: 
a) wykonywania działalności objętej koncesją, 
b) bezpieczeństwa powszechnego, 
c) bezpieczeństwa pożarowego, 
d) bezpieczeństwa  osób  przebywających  w  zakładzie  górniczym,  zwłaszcza  wymagań  dotyczących 
bezpieczeństwa i higieny pracy, 
e) racjonalnej gospodarki złożem, 
f)  ochrony elementów środowiska, 
g) ochrony obiektów budowlanych, 
h) zapobiegania szkodom i ich naprawy. 
Ponadto w art. 129 ust. 3 nowelizowanej ustawy przewidziano obowiązek odpowiedniego stosowania do 
likwidacji  zakładu  górniczego  przepisów  o  ruchu  zakładu  górniczego; stosownie do art. 129 ust. 4 
nowelizowanej  ustawy,  plan  ruchu  likwidowanego  zakładu  górniczego  lub  jego  oznaczonej  części  miał 
w omawianym  przypadku  określać  w  szczególności  sposób  wykonania  obowiązków,  o  których  mowa 
w art. 129 ust. 1 nowelizowanej ustawy, tj.: 
1) zabezpieczenia  lub  zlikwidowania  wyrobisk  górniczych  oraz  urządzeń,  instalacji  i  obiektów  zakładu 
górniczego; 
2) zabezpieczenia niewykorzystanej części złoża kopaliny; 
3) zabezpieczenia sąsiednich złóż kopalin; 
4) przedsięwzięcia niezbędnych środków chroniących wyrobiska sąsiednich zakładów górniczych; 
5) przedsięwzięcia  niezbędnych  środków  w  celu  ochrony  środowiska  oraz  rekultywacji  gruntów  po 
działalności górniczej. 
Obszerna nowelizacja ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. –  Prawo geologiczne i górnicze wprowadziła 
m.in. zmiany w art. 108 tego aktu, dotyczącym planów ruchu zakładów górniczych, a także nadała nowe 
brzmienie art. 110, tj. upoważnieniu do wydania rozporządzenia. Zmiany w art. 108 polegają na: 
strona 133 z 148 
1) przyjęciu (w art. 108 ust. 2a), że plan ruchu zakładu górniczego prowadzącego podziemne składowanie 
dwutlenku  węgla  określa  również  przedsięwzięcia  niezbędne  w  celu  zapewnienia  bezpieczeństwa 
podziemnego składowania dwutlenku węgla, w tym: 
a) przedsięwzięcia  mające  na  celu  zapobieżenie  wystąpieniu  wycieków  dwutlenku  węgla  oraz 
wydostaniu się dwutlenku węgla poza kompleks podziemnego składowania dwutlenku węgla, a także 
przedsięwzięcia  mające  na  celu  zapobieżenie  innym  nieprawidłowościom  w  procesie podziemnego 
składowania dwutlenku węgla, które mogą powodować zagrożenie dla bezpieczeństwa powszechnego 
lub dla zdrowia i życia ludzi oraz dla środowiska, 
b) działania naprawcze (tj. zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1a nowelizowanej ustawy, działania podjęte w celu: 
(ba) naprawienia lub usunięcia nieprawidłowości w procesie zatłaczania lub składowania dwutlenku 
węgla  albo  w  kompleksie  podziemnego  składowania  dwutlenku  węgla,  które  wiążą  się  z  ryzykiem 
wystąpienia wycieku dwutlenku węgla lub powstaniem zagrożenia dla zdrowia i życia ludzi oraz dla 
środowiska, (bb) zatrzymania wycieku dwutlenku węgla, aby uniemożliwić lub zatrzymać wydostanie 
się dwutlenku węgla poza kompleks podziemnego składowania dwutlenku węgla), 
c) przedsięwzięcia,  które  będą  podejmowane  po  zamknięciu  podziemnego  składowiska  dwutlenku 
węgla, ze szczególnym uwzględnieniem ich uwarunkowań technicznych; 
2) przyjęciu (w art. 108 ust. 3), że plan ruchu zakładu górniczego prowadzącego podziemne składowanie 
dwutlenku  węgla  sporządza  się  z  uwzględnieniem  warunków  określonych  w  koncesji  oraz  w  planie 
zagospodarowania podziemnego składowiska dwutlenku węgla; 
3) przyjęciu (w art. 108 ust. 4), że także w przypadku, gdy w granicach obszaru górniczego są planowane 
bądź  prowadzone  roboty  związane  z  poszukiwaniem  lub  rozpoznawaniem  kompleksu  podziemnego 
składowania  dwutlenku  węgla  albo  jeżeli  obszary  górnicze  (w tym wyznaczony w koncesji na 
podziemne  składowanie  dwutlenku  węgla)  sąsiadują  ze  sobą,  w  planie  ruchu  zakładu  górniczego 
uwzględnia  się  zachodzące  współzależności  oraz  przewiduje  się  odpowiednie  środki,  w  tym 
organizacyjne  i  techniczne,  niezbędne  do  zapewnienia  bezpieczeństwa  pracy  i  bezpieczeństwa 
powszechnego oraz ochrony poszczególnych złóż kopalin i innych elementów środowiska; 
4) przyjęciu (w art. 108 ust. 6a), że plan ruchu zakładu górniczego prowadzącego podziemne składowanie 
dwutlenku węgla sporządza się na okres 5 lat albo na cały planowany okres prowadzenia ruchu, jeżeli 
jest on krótszy; 
5) przyjęciu (w art. 108 ust. 7a), że wniosek o zatwierdzenie planu ruchu zakładu górniczego prowadzącego 
podziemne składowanie dwutlenku węgla przedkłada się nie organowi nadzoru górniczego właściwemu 
dla miejsca wykonywania robót  objętych  planem  (albo  jeżeli  roboty  objęte  planem  będą  wykonywane 
w granicach  właściwości  miejscowej  co  najmniej  2  organów  nadzoru  górniczego  –  organowi nadzoru 
górniczego  właściwemu  dla  siedziby  zakładu  górniczego),  ale  właściwemu  organowi  nadzoru 
górniczego,  tj.  zgodnie  z  ust.  3  (dodanym  omawianą  nowelizacją)  w  art.  164  –  Prezesowi  Wyższego 
Urzędu Górniczego; 
strona 134 z 148 
6) przyjęciu  (w  art.  108  ust.  10),  że  wraz  z  wnioskiem  o  zatwierdzenie  planu  ruchu  zakładu  górniczego 
prowadzącego podziemne składowanie dwutlenku węgla przekazuje się do wglądu odpis koncesji oraz 
plan zagospodarowania podziemnego składowiska dwutlenku węgla. 
Nowelizacja nadaje także nowe brzmienie upoważnieniu dla ministra właściwego do spraw środowiska 
do  wydania  rozporządzenia,  przewidując,  że  minister  właściwy  do  spraw  środowiska  określi,  w  drodze 
rozporządzenia, szczegółowe wymagania dotyczące treści planu ruchu zakładu górniczego oraz planu ruchu 
likwidowanego  (likwidowanej  oznaczonej  części)  zakładu  górniczego,  różnicując  je  zależnie  od  rodzaju 
i metody  prowadzonej  działalności  oraz  uwzględniając  specyfikę  działalności  wykonywanej  w  granicach 
obszarów  morskich  Rzeczypospolitej  Polskiej,  kierując  się  potrzebą  zapewnienia  wymagań  określonych 
w art. 108 ust. 2 i (dodawanym omawianą nowelizacją) 2a oraz w art. 129 ust. 1, a także określi elementy 
planu ruchu zakładu górniczego, których zmiany dokonuje się w trybie uproszczonym, kierując się potrzebą 
zapewnienia wymagań określonych w art. 109 ust. 1 pkt 2. 
W zmienionym po raz pierwszy stanie prawnym, wydając  to  rozporządzenie,  minister  właściwy  do 
spraw środowiska miał się zatem kierować się potrzebą określenia w planie ruchu: 
1) struktury  organizacyjnej  zakładu  górniczego,  w  szczególności  przez  wskazanie  stanowisk osób 
kierownictwa i dozoru ruchu; 
2) szczegółowych przedsięwzięć niezbędnych w celu zapewnienia: 
a) wykonywania działalności objętej koncesją, 
b) bezpieczeństwa powszechnego, 
c) bezpieczeństwa pożarowego, 
d) bezpieczeństwa  osób  przebywających  w  zakładzie  górniczym,  zwłaszcza  wymagań  dotyczących 
bezpieczeństwa i higieny pracy, 
e) racjonalnej gospodarki złożem, 
f)  ochrony elementów środowiska, 
g) ochrony obiektów budowlanych, 
h) zapobiegania szkodom i ich naprawy; 
3) przedsięwzięć  niezbędnych  w  celu  zapewnienia  bezpieczeństwa  podziemnego  składowania  dwutlenku 
węgla, w tym: 
a) przedsięwzięć  mających  na  celu  zapobieżenie  wystąpieniu  wycieków  dwutlenku  węgla  oraz 
wydostaniu się dwutlenku węgla poza kompleks podziemnego składowania dwutlenku węgla, a także 
przedsięwzięć  mających  na  celu  zapobieżenie innym  nieprawidłowościom  w  procesie  podziemnego 
składowania dwutlenku węgla, które mogą powodować zagrożenie dla bezpieczeństwa powszechnego 
lub dla zdrowia i życia ludzi oraz dla środowiska, 
b) działań naprawczych, 
strona 135 z 148 
c) przedsięwzięć, które będą podejmowane po zamknięciu podziemnego składowiska dwutlenku węgla, 
ze szczególnym uwzględnieniem ich uwarunkowań technicznych. 
Ponadto  w  art.  129  ust.  3  powołanej  ustawy  wprowadzono  obowiązek  odpowiedniego  stosowania  do 
likwidacji zakładu górniczego przepisów o ruchu zakładu górniczego; stosownie do art. 129 ust. 4 powołanej 
ustawy,  plan  ruchu  likwidowanego  zakładu  górniczego  lub  jego  oznaczonej  części  ma  w  omawianym 
przypadku  określać  w  szczególności  sposób  wykonania  obowiązków,  o  których  mowa  w  art.  129  ust.  1 
powołanej ustawy, tj.: 
1) zabezpieczenia  lub  zlikwidowania  wyrobisk  górniczych  oraz  urządzeń,  instalacji  i  obiektów  zakładu 
górniczego; 
2) zabezpieczenia niewykorzystanej części złoża kopaliny; 
3) zabezpieczenia sąsiednich złóż kopalin; 
4) przedsięwzięcia niezbędnych środków chroniących wyrobiska sąsiednich zakładów górniczych; 
5) przedsięwzięcia  niezbędnych  środków  w  celu  ochrony  środowiska  oraz  rekultywacji  gruntów  po 
działalności górniczej. 
Kolejna nowelizacja ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. –  Prawo geologiczne i górnicze, przewidziana 
w ustawie z dnia ... o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 
poz. …), wprowadziła m.in. zmiany w art. 108, art. 109 oraz art. 129 tego aktu. Zmiany w art. 108 polegają 
na: 
1) przyjęciu (w art. 108 ust. 2 pkt 1a), że plan ruchu zakładu górniczego określa również granice zakładu 
górniczego; 
2) przyjęciu  (w art. 108 ust. 6b i 6c),  że  plan  ruchu  zakładu  górniczego,  z  wyłączeniem  planu  ruchu  dla 
wykonywania  robót  geologicznych  związanych  z  poszukiwaniem  i  rozpoznawaniem  złoża 
węglowodorów,  wymaga  (także  w  przypadku  planu  ruchu  likwidowanego  zakładu  górniczego  
–  uchylenie ust. 5 w art. 129) opinii  właściwego  wójta  (burmistrza,  prezydenta  miasta);  kryterium tej 
opinii (wyrażanej na wniosek przedsiębiorcy, w formie pisemnej, w terminie 14 dni od dnia otrzymania 
wniosku  –  w  przypadku  niewyrażenia  opinii  w  tym  terminie  uważa  się,  że  właściwy  wójt  (burmistrz, 
prezydent  miasta)  nie  zgłasza  uwag, a w przypadku  uwag  przedsiębiorca  wraz  z  wnioskiem 
o zatwierdzenie planu ruchu przedkłada oświadczenie o sposobie ich uwzględnienia lub przyczynach ich 
nieuwzględnienia – art. 109 ust. 9 pkt 3) jest nienaruszanie zamierzoną działalnością przeznaczenia lub 
sposobu  korzystania  z  nieruchomości  określonego  w  art. 7 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. –  Prawo 
geologiczne i górnicze; regulacje te stanowią zasadniczą zmianę w stosunku do dotychczasowego stanu 
prawnego, w którym o opinię właściwego wójta (burmistrza, prezydenta miasta) występował właściwy 
organ nadzoru górniczego; 
3) przyjęciu  (w art. 108 ust. 8),  że  w przypadku  wykonywania  robót  geologicznych  związanych 
z poszukiwaniem i rozpoznawaniem złoża węglowodorów wniosek o zatwierdzenie planu ruchu zakładu 
przedkłada się co najmniej na 14 dni (a nie 30 dni) przed dniem zamierzonego wykonywania robót; 
strona 136 z 148 
4) przyjęciu  (w art. 108 ust. 9 pkt 1),  że  w  przypadku  wykonywania  robót  geologicznych  związanych 
z poszukiwaniem i rozpoznawaniem złoża węglowodorów przedkłada się także egzemplarz planu ruchu 
w postaci elektronicznej; 
5) przyjęciu  (w  art.  108  ust.  11a),  że  informacja  zawarta  w  planie  ruchu,  dotycząca  składu  płynu 
szczelinującego,  nie  stanowi  tajemnicy  przedsiębiorcy  w  rozumieniu  art.  5  ustawy  z  dnia  6  września 
2001  r.  o  dostępie  do  informacji  publicznej  (Dz.  U.  Nr  112,  poz.  1198,  z  późn.  zm.),  tajemnicy 
przedsiębiorstwa  
w rozumieniu art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji 
(Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503, z późn. zm.) oraz informacji, o której mowa w art. 16 ust. 1 pkt 7 
ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale 
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013 r. 
poz. 1235 i 1238); 
6) przyjęciu (w art. 108 ust. 11b), że jeżeli plan ruchu zakładu górniczego oraz zakładu jest poprzedzony 
decyzją  o  środowiskowych  uwarunkowaniach  podjętą  w  postępowaniu  toczącym  się  z  udziałem 
społeczeństwa lub jeżeli koncesja została poprzedzona taka decyzją, do postępowania o zatwierdzenie 
tego planu nie stosuje się przepisów o udziale organizacji społecznych; 
7) rezygnacji (w art. 129 ust. 1) z określania w planie ruchu likwidowanego zakładu górniczego lub jego 
oznaczonej  części  sposobu  wykonania  obowiązków  przedsiębiorcy  w  zakresie  dotyczącym 
zabezpieczenia  niewykorzystanej  części  złoża  kopaliny  oraz  zabezpieczenia  sąsiednich  złóż  kopalin, 
a także  wprowadzeniu  w  to  miejsce  wymagania  dotyczącego  określenia  przez  przedsiębiorcę 
niezbędnych środków chroniących sąsiednie złoża kopalin; zmiana ta spowodowała, że przedsiębiorca w 
planie ruchu likwidowanego zakładu górniczego lub jego oznaczonej części ma określać w szczególności 
sposób  wykonania  obowiązków,  o  których  mowa  w  art.  129  ust.  1  powołanej  ustawy, 
tj.: (1) zabezpieczenia  lub  zlikwidowania  wyrobisk  górniczych  oraz  urządzeń,  instalacji  i  obiektów 
zakładu  górniczego;  (2)  przedsięwzięcia  niezbędnych  środków  chroniących  sąsiednie  złoża  kopalin; 
(3) przedsięwzięcia  niezbędnych  środków  chroniących  wyrobiska  sąsiednich  zakładów  górniczych; 
(4) przedsięwzięcia  niezbędnych  środków  w  celu  ochrony  środowiska  oraz  rekultywacji  gruntów  po 
działalności górniczej. 
W związku z tym, że w ustawie nowelizującej z 2014 r. przewidziano m.in. uzupełnienie treści art. 108 
o wymaganie dotyczące określenia w planie ruchu granic zakładu górniczego (ust. 2 pkt 1a). Doszło zatem 
do pośredniej nowelizacji delegacji do wydania rozporządzenia, zamieszczonej w art. 110, co spowodowało 
potrzebę przygotowania projektu rozporządzenia. 
Ze względów ekonomiki legislacyjnej, przyjęto założenie, że proces legislacyjny obejmie jeden projekt 
rozporządzenia, uwzględniający zmiany wprowadzone zarówno ustawą z dnia 27 września 2013 r. o zmianie 
ustawy  –  Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw, jak i ustawą  z dnia ...  o zmianie 
ustawy – Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw. 
strona 137 z 148