Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym oraz ustawy o działach administracji rządowej

 
Druk nr 2223 
 
 
Warszawa, 12 marca 2014 r. 
SEJM 
 
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ 
VII kadencja 
 
 
 
 
Pani  
 
Ewa Kopacz 
 
Marszałek Sejmu 
 
Rzeczypospolitej Polskiej 
 
 
 
Na  podstawie  art.  118  ust.  1  Konstytucji  Rzeczypospolitej  Polskiej  z  dnia  
2 kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani 
posłowie wnoszą projekt ustawyŚ 
 
 -  o  zmianie  ustawy  o  mniejszościach 
narodowych  i  etnicznych  oraz  o  języku 
regionalnym  oraz  ustawy  o  działach 
administracji rządowej. 
 
 
Do  reprezentowania  wnioskodawców  w  pracach  nad  projektem  ustawy 
upoważniamy pana posła Arkadego Żiedlera. 
 
 
 (-)   Urszula  Augustyn;   (-)   Artur  Dunin;  (-) Arkady  Fiedler;   (-)   Ryszard 
Galla; 
 (-)   Rafał 
żrupińskiś 
 (-)   Marek 
Hok; 
 (-)   Stanisław 
Huskowski; 
 (-)   Maria 
Małgorzata 
Janyskaś 
 (-)   Bożena 
Kamińskaś   (-)   Magdalena  Kochan;   (-)   Brygida  Kolenda-Łabuśś   (-)   Leszek 
Korzeniowski; 
 (-)   Katarzyna 
Matusik-Lipiec; 
 (-)   Izabela 
Katarzyna 
Mrzygłockaś 
 (-)   Andrzej 
Orzechowski; 
 (-)   Danuta 
Pietraszewska; 
 (-)   Mirosław 
Plutaś   (-)   Marek  Rząsaś   (-)   Krystyna 
Skowrońskaś 
 (-)   Paweł 
Suskiś 
 (-)   Miron 
Sycz; 
 (-)   Michał 
Szczerba;   (-)   Krystyna  Szumilas;   (-)   Aleksandra  Trybuśś   (-)   Piotr  Van  der 
Coghen; 
 (-)   Mariusz 
Witczak; 
 (-)   Marek 
Wójcikś 
 (-)   Renata 
Zaremba;  (-)   Ewa  muda-Trzebiatowska. 
 
 
 
 
 
 
Projekt 
 
USTAWA 
z dnia ……………………….. 2014 r. 
o zmianie ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym  
oraz ustawy o działach administracji rządowej 
 
 
 
Art. 1. W ustawie z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz  
o  języku  regionalnym  (Dz.U.  Nr  17,  poz.  141,  z  późn.  zm.1)  wprowadza  się  następujące 
zmiany: 
 
1)  art.1 otrzymuje brzmienie: 
„Art.1.  Ustawa  reguluje  sprawy  związane  z  zachowaniem  i  rozwojem  tożsamości 
kulturowej  mniejszości  narodowych  i  etnicznych,  zachowaniem  i  rozwojem  języka 
regionalnego,  integracją  obywatelską  i  społeczną  osób  należących  do  mniejszości 
narodowych i etnicznych, a także sposób realizacji zasady równego traktowania osób 
bez  względu  na  pochodzenie  etniczne  oraz  określa  zadania  i  kompetencje  organów 
administracji rządowej i jednostek samorządu terytorialnego w zakresie tych spraw.”ś 
 
2)  w art. 3 po pkt 2 wprowadza się pkt 3 w brzmieniuŚ 
„3)  integracji  społecznej  –  rozumie  się  przez  to  działania  na  rzecz  zwiększenia 
partycypacji  mniejszości  w  ważnych  aspektach  życia  społecznego,  w  szczególności 
takich  jak  system  oświaty  i  wychowania,  rynek  pracy,  system  zabezpieczenia 
społecznego, warunki bytowe oraz opieka zdrowotna.”ś 
 
3)  tytuł rozdziału 3 otrzymuje brzmienieŚ 
„Oświata, kultura oraz integracja obywatelska i społeczna”ś 
 
4)  w art. 18: 
a)  ust.1 nadaje brzmienie: 
„1.Organy  władzy  publicznej  są  obowiązane  podejmować  odpowiednie  środki  
w  celu  wspierania  działalności  zmierzającej  do  ochrony,  zachowania  i  rozwoju 
tożsamości kulturowej oraz integracji obywatelskiej lub społecznej mniejszości.”, 
b)  w ust. 2 pkt 10 otrzymuje brzmienie: 
„10)  inne  zadania  zmierzające  do  osiągnięcia  celów,  o  których  mowa  w  ust.  1,  
w szczególności realizowane w ramach programów wieloletnich.”, 
c)  po ust. 3a dodaje się ust. 3b w brzmieniu: 
„3b.  Jednostki  samorządu  terytorialnego  mogą  otrzymywać  dotacje  celowe  
z  budżetu  państwa  na  realizację  zadań  zmierzających  do  osiągnięcia  celów,  
o których mowa w ust.1.”, 
                                                          
1 Z ia y wy ie io ej ustawy zostały ogłoszo e w Dz. U. z 
 r. Nr  , poz.
 oraz z 
9 r. Nr  , poz. 
 
i Nr 157, poz. 1241 

www.klub.platforma.org 
 
d)  ust. 4 nadaje się brzmienieŚ 
„4.  rodkami, o których mowa w ust. 1, mogą być również  środki przekazywane  
z  budżetu  jednostki  samorządu  terytorialnego  organizacjom  lub  instytucjom, 
realizującym  zadania  służące  ochronie,  zachowaniu  i  rozwojowi  tożsamości 
kulturowej mniejszości, integracji obywatelskiej lub społecznej.”ś 
5)  w art.21 ust. 2 pkt 1 po punkcie b wprowadza się punkt c w brzmieniuŚ 
„c) integracji społecznej osób należących do mniejszości.”ś 
 
6)  art. 23 ust. 2 pkt 2 nadaje się brzmienieŚ 
„2)  opiniowanie  programów  służących  tworzeniu  warunków  sprzyjających 
zachowaniu  i  rozwojowi  tożsamości  kulturowej  mniejszości  oraz  zachowaniu  
i rozwojowi języka regionalnego albo integracji obywatelskiej lub społecznej.”. 
 
Art. 2 W ustawie z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz.U. z 2013 r. 
poz. 743 i 984) w art. 30 pkt 2 otrzymuje brzmienie: 
 
„2)  związane  z  zachowaniem  i  rozwojem  tożsamości  kulturowej  mniejszości  narodowych 
i  etnicznych  oraz  zachowaniem  i  rozwojem  języka  regionalnego,  a  także  ich  integracją 
obywatelską i społeczną”. 
 
Art. 3 Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
UZASADNIENIE 
Projektowana  nowelizacja  ustawy  z  dnia  6  stycznia  2005r.  o  mniejszościach 
narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym (Dz. U. z 2005 r. Nr 17 poz. 141) polega 
na doprecyzowaniu zapisów dotyczących kompetencji ministra właściwego do spraw wyznań 
religijnych  oraz  mniejszości  narodowych  i  etnicznych  w  zakresie  działań  dotyczących 
mniejszości, w tym w szczególności romskiej mniejszości etnicznej.  
Należy podkreślić, że mniejszość ta jest jedyną mniejszością w Polsce dotkniętą lub 
zagrożoną wykluczeniem społecznym. Wykluczenie społeczne to sytuacja uniemożliwiająca 
lub znacznie utrudniająca jednostce lub grupie zgodne z prawem pełnienia ról społecznych, 
korzystanie  z  dóbr  publicznych  i  infrastruktury  społecznej,  gromadzenie  zasobów  
i zdobywanie dochodów w godny sposób. Wśród grup podatnych na wykluczenie społeczne 
Narodowa Strategia Integracji Społecznej dla Polski  wymienia osoby należące do romskiej 
mniejszości etnicznej.  
Mimo podejmowania od początku lat 90 XX w. szeregu działań w zakresie integracji 
społeczności  romskiej  w  Polsce  oraz  zmian  w  położeniu  społecznym  i  ekonomicznym  tej 
mniejszości,  Romowie  wciąż  pozostają  grupą  zmarginalizowaną  społecznie.  Marginalizacja  
i zapóźnienia mają źródła m.in. w niskim statusie socjalnym, braku wykształcenia, wysokim 
stopniu  bezrobocia.  Nie  bez  znaczenia  pozostaje  również  utrzymywanie  się  wysokiego 
poziomu  niecięci  do  Romów.  Rozwiązanie  najpilniejszych  potrzeb  Romów  związanych  
z  poprawą  warunków  socjalnych,  poziomem  wykształcenia,  przystosowanie  do  wymogów 
współczesnego  rynku  pracy,  sytuacją  zdrowotną,  poprawą  wizerunku  Romów  
w społeczeństwie polskim da im możliwość ekonomicznego i społecznego usamodzielnienia 
się oraz stworzy szansę  na pełne uczestnictwo Romów w wielokulturowym społeczeństwie 
polskim,  tym  samym  umożliwi  skuteczne  przeciwdziałanie  ich  wykluczeniu  społecznemu.  
 
Proponowana  nowelizacja  wprowadza  do  ustawy  pojęcie  „integracji  społecznej”. 
Przyjęta  definicja  terminu  „integracja  społeczna”  w  odniesieniu  do  mniejszości  romskiej, 
oznacza proces niezbędnych zmian zmierzających do nabycia umiejętności korzystania przez 
społeczność  romską  z  dostępu  do  istniejących  praw,  usług  i  możliwości  sprawnego 
funkcjonowania we współczesnym społeczeństwie. Procesu integracji nie należy utożsamiać 
ze  zjawiskiem  asymilacji  –  integracja  rozumiana  tu  jest  jako  zjawisko  ze  sfery  społeczno–
ekonomicznej,  a  nie  jako  związane  z  tożsamością  kulturową.  Zachowanie  odrębności 
kulturowej przy jednoczesnym wykorzystaniu możliwości, jakie niesie ze sobą współczesny 
świat jest szczególnym wyzwaniem dla Romów.  
Dotychczasowym  narzędziem  państwa  na  rzecz  integracji  mniejszości  romskiej  
w  Polsce  były  specjalne  rządowe  programy  dedykowane  tej  społecznościŚ  Pilotażowy 
program rządowy na rzecz społeczności romskiej w województwie małopolskim na lata 2001 
– 2003 oraz Program na rzecz społeczności romskiej w Polsce, realizowany w latach 2004 – 
2013.  W  ocenie  wnioskodawców  celowe  jest  stworzenie  podstaw  prawnych  dla 
kontynuowania tych działań.  
Społeczność  romska  traktowana  jest  w  naszym  kraju  jako  jedna  z  mniejszości 
etnicznych, a co się z tym wiąże, zgodnie z umowami międzynarodowymi podpisanym przez 
Polskę  oraz  prawem  wewnętrznym  należy  się  jej  pełna  ochrona  prawna  i  pomoc  ze  strony 
państwa. Rząd, wykonując ustanowione w Konstytucji RP oraz ustawach zwykłych zadania, 
ma  obowiązek  zapewnić  obywatelom  takie  warunki,  aby  nikt  nie  był  dyskryminowany  
w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym, z jakiejkolwiek przyczyny (art. 32 ust. 
2  Konstytucja  RP).  Rzeczpospolita  Polska  jest  zobowiązana  do  podejmowania  działań  na 
rzecz  poprawy  sytuacji  Romów  na  mocy  konwencji  międzynarodowych  (zwłaszcza 
Konwencji  ramowej  Rady  Europy  o  ochronie  mniejszości  narodowych).  Położenie  Romów  
w  naszym  kraju  stanowi  także  przedmiot  zainteresowania  instytucji  i  organizacji 
europejskich. Kontynuacja działań na rzecz integracji mniejszości romskiej wypełni również 
cele  nałożone  na  Rząd  RP  przez  Komisję  Europejską  w  komunikacie  skierowanym  do 
Parlamentu  Europejskiego,  Rady,  Europejskiego  Komitetu  Ekonomiczno  –  Społecznego  
i Komitetu Regionów Unijne ramy dotyczące krajowych strategii integracji Romów do 2020 
roku (KOM (2011)173).  
Konsekwencją  proponowanych  zmian  w  ustawie  z  dnia  6  stycznia  2005  r.  
o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym dotyczących kwestii 
integracji społecznej jest propozycja zmian w ustawie z dnia 4 września 1997 r. o działach 
administracji  rządowej,  doprecyzowująca  zakres  działania  ministra  kierującego  działem 
wyznania religijne oraz mniejszości narodowe i etniczne.  
Projekt nie będzie miał wpływu na sektor finansów publicznych.  
Projekt nie jest niezgodny z prawem Unii Europejskiej.