Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz o zmianie innych ustaw

Zasady dokonywania poświadczeń

Art. 220a. 1. Na wniosek osoby zainteresowanej osoba czynna w lokalu organu admini-
stracji publicznej przeznaczonym do obsługiwania publiczności, zwana dalej „poświadcza-
jącym”, poświadcza:
1)
własnoręczność podpisu;
2)
zgodność odpisu, wyciągu lub kopii z okazanym dokumentem;
3)
datę okazania dokumentu.
2. Poświadczający odmówi dokonania poświadczenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lub 3,
jeżeli okazany dokument:
1) zawiera treść oczywiście sprzeczną z prawem lub
2) zawiera cechy szczególne (dopiski, poprawki, uszkodzenia).
3. Odmowa, o której mowa w ust. 2, jest ostateczna.
4. W przypadku, gdy odmowa nastąpiła z powodu określonego w ust. 2 pkt 2, poświadcza-
jący poucza osobę, której odmówiono poświadczenia, o możliwości dokonania poświad-
czenia dokumentu u notariusza.

Art. 220b. Każde poświadczenie powinno zawierać datę i oznaczenie miejsca jego sporzą-
dzenia, na żądanie - również godzinę dokonania czynności, oznaczenie organu administra-
cji publicznej oraz jego pieczęć, a także podpis poświadczającego.

Art. 220c. Poświadczający stwierdza zgodność odpisu, wyciągu lub kopii z okazanym do-
kumentem.

Art. 220d. § 1. Poświadczający poświadcza na okazanym mu dokumencie datę, a na żąda-
nie stron także godzinę i minutę okazania tego dokumentu.

§ 2. W poświadczeniu wymienia się imię, nazwisko i miejsce zamieszkania osoby, która
dokument okazała.”.

Art. 2. W ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz.
555, z późn. zm.4) wprowadza się następujące zmiany:

1) w art. 334 dodaje się § 3 w brzmieniu:
„§ 3. O przesłaniu aktu oskarżenia do sądu oskarżyciel publiczny zawiadamia rów-
nież organ administracji publicznej, który wydał decyzję administracyjną, jeżeli za-
rzucany oskarżonemu czyn polegał na złożeniu fałszywego oświadczenia w postę-
powaniu administracyjnym, którego wynikiem było wydanie tej decyzji.”;


2) po art. 416 dodaje się art. 416a w brzmieniu:
„Art. 416a. W razie skazania oskarżonego na podstawie art. 233 Kodeksu karnego
za czyn polegający na złożeniu fałszywego oświadczenia w postępowaniu admini-
stracyjnym, którego wynikiem było wydanie tej decyzji, sąd doręcza odpis wyroku
organ administracji publicznej, który wydał decyzję administracyjną.”.

Art. 3. W ustawie z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 225, poz. 1635, z
późn. zm.5) w załączniku do ustawy, w części II, po pkt 7 dodaje się pkt 7a w brzmieniu:

4 Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1999 r. Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Nr 50, poz. 580, Nr 62,
poz. 717, Nr 73, poz. 852 i Nr 93, poz. 1027, z 2001 r. Nr 98, poz. 1071 i Nr 106, poz. 1149, z 2002 r. Nr 74, poz. 676,
z 2003 r. Nr 17, poz. 155, Nr 111, poz. 1061 i Nr 130, poz. 1188, z 2004 r. Nr 51, poz. 514, Nr 69, poz. 626, Nr 93,
poz. 889, Nr 240, poz. 2405 i Nr 264, poz. 2641, z 2005 r. Nr 10, poz. 70, Nr 48, poz. 461, Nr 77, poz. 680, Nr 96,
poz. 821, Nr 141, poz. 1181, Nr 143, poz. 1203, Nr 163, poz. 1363, Nr 169, poz. 1416 i Nr 178, poz. 1479, z 2006 r.
Nr 15, poz. 118, Nr 66, poz. 467, Nr 95, poz. 659, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 141, poz. 1009 i 1013, Nr 167, poz. 1192
i Nr 226, poz. 1647 i 1648, z 2007 r. Nr 20, poz. 116, Nr 64, poz. 432, Nr 80, poz. 539, Nr 89, poz. 589, Nr 99, poz.
664, Nr 112, poz. 766, Nr 123, poz. 849 i Nr 128, poz. 903, z 2008 r. Nr 27, poz. 162, Nr 100, poz. 648, Nr 107, poz.
686, Nr 123, poz. 802, Nr 182, poz. 1133, Nr 208, poz. 1308, Nr 214, poz. 1344, Nr 225, poz. 1485, Nr 234, poz. 1571
i Nr 237, poz. 1651 oraz z 2009 r. Nr 8, poz. 39, Nr 20, poz. 104, Nr 28, poz. 171, Nr 68, poz. 585, Nr 85, poz. 716, Nr
127, poz. 1051, Nr 144, poz. 1178, Nr 168, poz. 1323, Nr 178, poz. 1375, Nr 190, poz. 1474 i Nr 206, poz. 1589, z 2010 r.
Nr 7, poz. 46, Nr 98, poz. 626, Nr 106, poz. 669, Nr 122, poz. 826, Nr 125, poz. 842, Nr 182, poz. 1228 i Nr 197, poz.
1307, z 2011 r. Nr 48, poz. 245 i 246, Nr 53, poz. 273, Nr 112, poz. 654, Nr 117, poz. 678, Nr 142, poz. 829, Nr 191,
poz. 1135


7a. Poświadczenie daty okazania 1,20 zł
poświadczenie daty okazania
dokumentu, za każdą stronę
dokumentu niepodlegającego


opłacie skarbowej lub od niej

zwolnionego


Art. 4. Do postępowań wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej
ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.
Art. 5. Ustawa wchodzi w życie po upływie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia.

UZASADNIENIE


1. Wyjaśnienie celu ustawy

Podstawowym celem projektowanej ustawy jest usprawnienie postępowań administracyj-
nych toczących się na podstawie przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępo-
wania administracyjnego przede wszystkim przed organami administracji publicznej w należących
do właściwości tych organów sprawach indywidualnych rozstrzyganych w drodze decyzji admini-
stracyjnych, przed innymi organami państwowymi oraz przed innymi podmiotami, gdy są one po-
wołane z mocy prawa lub na podstawie porozumień do załatwiania spraw administracyjnych. W
setkach rodzajów postępowań administracyjnych organy wymagają od wnioskodawców tych po-
stępowań szeregu dokumentów jako dowodów służących wydaniu decyzji administracyjnych.
Wnioskodawcom projektu ustawy chodzi o przyspieszenie postępowań poprzez wprowadzenie do
polskiego systemu prawnego rozwiązań upraszczających gromadzenie dokumentów w tych postę-
powaniach.

5 Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 64, poz. 427, Nr 124, poz. 859, Nr 127, poz.
880 i Nr 128, poz. 883 oraz z 2008 r. Nr 44, poz. 262, Nr 63, poz. 394, Nr 182, poz. 1121, Nr 195, poz. 1198 i Nr 216,
poz. 1367 i Nr 220, poz. 1414, z 2009 r. Nr 6, poz. 33, Nr 22, poz. 120, Nr 57, poz. 466 i Nr 72, poz. 619, z 2010 r. Nr
8, poz. 51, Nr 81, poz. 531, Nr 107, poz. 679, Nr 167, poz. 1131, z 2011 r. Nr 75, poz. 398, Nr 106, poz. 622, Nr 112,
poz. 654, Nr 133, poz. 768, Nr 149, poz. 887, Nr 152, poz. 897 i Nr 163, poz. 981, Nr 171, poz. 1016





2.
Przedstawienie stanu obecnego
W
obowiązującym stanie prawnym nie istnieje instytucja prawna oświadczenia zastępują-
cego zaświadczenie. Przepisy szeregu obowiązujących ustaw wymagają od wnioskodawców dołą-
czenia do wniosku wszczynającego postępowanie administracyjnej niekiedy kilkunastu załączni-
ków w postaci zaświadczeń wydawanych przez inne organy administracji publicznej. Instytucja
prawna poświadczenia jest w zasadzie objęta monopolem notariatu. Brak jest przepisów ogólnych
określających ważność zaświadczeń wydawanych przez organy administracji publicznej.

3. Różnice między dotychczasowym a przewidywanym stanem prawnym
Zasadniczym elementem konstrukcyjnym proponowanego projektu ustawy jest wprowa-
dzenie do polskiego ustawodawstwa instytucji oświadczenia zastępującego zaświadczenie. Takie
oświadczenie może zastępować w określonym w ustawie zakresie zaświadczenia wydawane przez
organy administracji publicznej. W związku z tym, że zasadnicza większość obowiązujących
ustaw wymaga zaświadczeń przy wniosku wszczynającym postępowanie administracyjne, uznano
że lokalizacja przepisów dotyczących oświadczeń zastępujących zaświadczenia w przepisach Ko-
deksu postępowania administracyjnego dotyczących podań jest odpowiednim rozwiązaniem legi-
slacyjnym.
Projektowane rozwiązania za równorzędne z dołączeniem wymaganego odrębnymi usta-
wami zaświadczenia uznają okazanie oryginału tego zaświadczenia w sposób umożliwiający spo-
rządzenie protokołu lub utrwalenie zaświadczenia lub dołączenie kopii zaświadczenia poświad-
czonej w sposób określony w przepisach działu VIIa albo poświadczonej przez notariusza.
Oświadczenie zastępujące zaświadczenie składa wnioskodawca w formie pisemnej
z własnoręcznym podpisem, pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych
oświadczeń (art. 233 § 6 k.k.).
Proponuje się ustawowe ograniczenie katalogu faktów lub stanów prawnych, których mogą
dotyczyć oświadczenia zastępujące zaświadczenia.
Propozycje zawarte w art. 97 § 1 pkt 5 oraz art. 104a ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. -
Kodeks postępowania administracyjnego mają na celu zapobieżenie wydaniu decyzji administra-
cyjnej, w przypadku gdy z toczącego się postępowania karnego przeciwko wnioskodawcy wynika,

że decyzja może zostać wydana na podstawie nieprawdziwego oświadczenia zastępującego za-
świadczenie.
Celem uniknięcia sytuacji funkcjonowania w obrocie wadliwych decyzji administracyjnych
proponuje się szereg ograniczeń w zakresie korzystania z oświadczeń zastępujących zaświadcze-
nia. I tak, przewiduje się, że organ będzie mógł zażądać zaświadczenia wymaganego odrębnymi
przepisami, pomimo złożenia oświadczenia zastępującego zaświadczenie, gdy jest to niezbędne ze
względu na ochronę zdrowia lub życia ludzkiego albo dla zabezpieczenia gospodarstwa narodo-
wego przed ciężkimi stratami bądź też ze względu na inny interes społeczny. Konstruując prze-
słanki możliwości żądania przez organ zaświadczenia wymaganego odrębnymi przepisami, pomi-
mo złożenia oświadczenia zastępującego zaświadczenie, kierowano się „poetyką” art. 108 § 1
k.p.a. Dzięki temu dorobek orzeczniczy oraz poglądy doktryny na wykładnię tych przesłanek we
wspomnianym art. 108 § 1 k.p.a. zachowa swoją aktualność również przy wykładni tego nowego
rozwiązania.
Kolejnym przepisem ograniczającym korzystanie z oświadczeń zastępujących zaświadcze-
nia jest przepis stanowiący, że organ obligatoryjnie żąda zaświadczenia wymaganego odrębnymi
przepisami, jeżeli ze złożonego w postępowaniu przed nim oświadczenia zastępującego zaświad-
czenie, zaświadczenia lub innych dokumentów wynika, że wnioskodawca była skazany za popeł-
nienie przestępstwo przeciwko wymiarowi sprawiedliwości lub wiarygodności dokumentów. Jest
to więc ograniczenie o charakterze podmiotowym.
Jeszcze jednym bardzo istotnym ograniczeniem jest możliwość wyłączenia stosowania
oświadczeń zastępujących zaświadczenia na podstawie zakazu wyrażonego expresis verbis
w przepisach odrębnych ustaw.
Proponuje się również zrównanie okresu ważności oświadczenia zastępującego zaświad-
czenie z okresem ważności zaświadczenia, które jest zastępowane tym oświadczeniem.
W doktrynie przyjmuje się że przestępstwo z art. 233 § 6 k.k. jest przestępstwem umyśl-
nym, popełnionym, gdy sprawca miał zamiar zeznania nieprawdy lub zatajenia prawdy. Zamiar ten
zachodzi zarówno wtedy, gdy sprawca ma pełną świadomość, iż składa fałszywe zeznania lub za-
taja to, co mu jest wiadomo (zamiar bezpośredni), jak i wtedy, gdy z możliwością taką się liczy i
godzi się na złożenie fałszywego zeznania lub zatajenie tego, co mu jest wiadome (zamiar ewentu-
alny). Taki jest też pogląd Sądu Najwyższego (por. wyrok z dnia 18 października 1962 r., V K
211/62, OSNPG 1963, nr 6, poz. 124). W konsekwencji w przypadku prawomocnego wyroku ska-
zującego wydanego na podstawie art. 233 § 6 k.k. za złożenie fałszywego oświadczenia zastępują-
cego zaświadczenie w stosunku do wnioskodawcy składającego w postępowaniu administracyj-