Rządowy projekt ustawy budżetowej na rok 2014

Wykres 34. Zadłużenie innych niż SP jednostek sektora finansów publicznych przed i po konsolidacji
w podziale na sektory (w mld zł)
Przed konsolidacją
140
Po konsolidacji
100
130
118,0
117,8
117,7
117,6
90
120
110,1
110
80
100
95,8
67,8
71,3
73,5
76,5
76,3
76,2
76,1
39,0
39,0
39,0
90,1
32,2
39,0
70
90
2,3
1,3
1,3
1,3
1,3
1,3
21,1
60
2,3
80
18,2
70
50
60
50
40
64,3
67,4
70,4
71,3
71,3
71,3
71,3
40
70,4
72,8
75,9
77,0
76,9
77,0
76,9
30
30
20
20
1,5
1,8
1,9
2,0
1,9
1,7
1,6
10
10
1,3
1,7
1,8
3,9
3,7
3,6
3,5
0
0
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Sektor rządowy
Sektor samorządowy
Sektor ubezpieczeń społeczny ch
Sektor rządowy
Sektor samorządowy
Sektor ubezpieczeń społeczny ch

Wykres 35. Zadłużenie innych niż SP jednostek sektora finansów publicznych przed i po konsolidacji –
relacja do PKB i udział w zadłużeniu SFP
Przed konsolidacją
Po konsolidacji
16%
16%
14%
13,3%
12,3%
14%
11,6%
11,7%
10,5%
11,2%
12%
10,8%
12%
10%
10%
8,3%
8,5%
8,6%
7,7%
8,0%
7,6%
6,7%
6,9%
7,3%
8%
5,9%
6,0%
6,4%
6,0%
8%
5,6%
6%
6%
4,4%
4,5%
4,5%
4,4%
4,2%
3,9% 3,6%
4%
4%
2%
2%
0%
0%
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Udział w zadłużeniu SFP
W relacji do PKB
Udział w zadłużeniu SFP
w relacji do PKB


Zadłużenie przed konsolidacją pozostałego sektora w relacji do PKB w horyzoncie
Strategii będzie kształtować się na poziomie ok. 6,3%, a zadłużenie po konsolidacji na
poziomie ok. 4,1%. Udział tej grupy jednostek w zadłużeniu sektora finansów publicznych
przed konsolidacją będzie kształtować się na poziomie ok. 12,1%, a po konsolidacji na
poziomie ok. 7,8%.
VIII.3.1. Zadłużenie jednostek samorządu terytorialnego
W Strategii założono, że zadłużenie JST oraz ich związków będzie rosło do 2014 r., jednak
tempo przyrostu będzie malało i będzie pochodną malejącego łącznego deficytu tej grupy
jednostek. Od 2015 r. przewidywany jest spadek długu JST, będący wypadkową łącznej
nadwyżki tej grupy jednostek.
Potrzeby pożyczkowe JST będą wynikać z wydatków inwestycyjnych, przede wszystkim
przeznaczonych na realizację projektów infrastrukturalnych, w tym współfinansowanych
środkami z funduszy UE. Podobnie jak w latach poprzednich, najwięcej długu będą generować
miasta na prawach powiatu oraz gminy.
Dominującym instrumentem w finansowaniu potrzeb pożyczkowych JST pozostaną
kredyty pozyskiwane z banków komercyjnych na rynku krajowym. Przewiduje się utrzymanie
istotnej roli zadłużenia zagranicznego, tak z tytułu obligacji emitowanych na rynkach
międzynarodowych, jak i kredytów z międzynarodowych instytucji finansowych jako
uzupełniającego źródła finansowania potrzeb pożyczkowych tych jedostek.
Obowiązująca od początku 2011 r. reguła zrównoważonego budżetu bieżącego JST będzie
miała wpływ na skalę zaciągania nowych zobowiązań. Zaciąganie zobowiązań przez JST do
2013 r. będzie odbywało się na zasadach określonych w ustawie z dnia 30 czerwca 2005 r.

41
o finansach publicznych. Reguły zaciągania zobowiązań zdefiniowane w ustawie z dnia
27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych mające na celu przeciwdziałanie nadmiernemu
zadłużaniu się JST zaczną obowiązawać od 2014 r.
VIII.3.2. Zadłużenie samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej
Założono, że zadłużenie SPZOZ przed konsolidacją w horyzoncie Strategii ustabilizuje się.
Zadłużenie jednostek samorządowych będzie nadal dominować w strukturze całości
zobowiązań SPZOZ.
Zmiany zadłużenia będą wynikiem:
• zmian formy prawnej działania jednostek, w tym przekształceń części z nich w spółki
prawa handlowego,
• bieżących wyników finansowych poszczególnych jednostek.
Dominującym składnikiem zadłużenia pozostaną kredyty.
VIII.3.3. Zadłużenie pozostałych jednostek
W strukturze zadłużenia pozostałych jednostek sektora finansów publicznych dominującym
składnikiem będą kredyty i pożyczki, w tym pożyczki udzielone z budżetu państwa na rzecz
FUS. Oczekuje się, że zadłużenie po konsolidacji FUS będzie istotnie niższe niż przed
konsolidacją w związku z wykorzystywaniem pożyczek z budżetu państwa jako instrumentu
finansowania.


























42
IX. PRZEWIDYWANE EFEKTY REALIZACJI STRATEGII
Przewidywane efekty realizacji Strategii obejmują prognozy:
• wielkości długu publicznego i kosztów jego obsługi,
• długu potencjalnego z tytułu gwarancji i poręczeń,
• zmian w zakresie ryzyka związanego z długiem publicznym.
Są one oczekiwanym rezultatem realizacji celów Strategii przy przyjętych założeniach
makroekonomicznych i budżetowych. W rozdziale wskazane zostały również najważniejsze
zagrożenia dla realizacji celów Strategii.
IX.1. Wielkość zadłużenia i kosztów obsługi długu
W związku z nowelizacją ustawy budżetowej na 2013 r. przewidywany jest wzrost relacji
państwowego długu publicznego do PKB z 52,7% na koniec 2012 r. do 54,8% na koniec
2013 r. Kwota ustalona w wyniku przeliczenia PDP z zastosowaniem średnich w roku kursów
NBP i pomniejszenia o wolne środki MF zakładana jest w 2013 r. na poziomie 54,0%, a zatem
nie przewiduje się zagrożenia uruchomienia sankcji przewidzianych w ustawie o finansach
publicznych, związanych z przekroczeniem progu 55%.
W 2014 r. nastąpi znaczący spadek długu, przede wszystkim wskutek zmian w systemie
emerytalnym i przeniesienia do sektora publicznego obligacyjnej części aktywów OFE. Po
jednorazowym wzroście w 2015 r., w kolejnych latach relacja długu do PKB będzie się
zmniejszać i obniży się do poziomu 46,2% w 2017 r. Relacja długu sektora general government
do PKB w horyzoncie Strategii osiągnie poziom 50,1%. Strategia nie przewiduje
przekroczenia przez tę relację progu 60% określonego w Traktacie z Maastricht.
Strategia zakłada niewielki spadek relacji kosztów obsługi długu SP do PKB w 2013 r. (do
2,60% z 2,64% w 2012 r.), a następnie jej znaczący spadek do 2,1% w 2014 r., wynikający
w dużej mierze z umorzenia SPW nabytych przez Ministra Finansów od ZUS. W kolejnych
latach, w zależności od kursu złotego, relacja kosztów obsługi długu SP do PKB utrzymywać
się będzie w przedziale 1,9–2,1%.
Tabela 6. Prognozy długu publicznego i kosztów obsługi długu SP
Wyszczególnienie
2012
2013
2014
2015
2016
2017
1. Dług Skarbu Państwa
a) w mld zł
793,9
841,5
771,0
837,7
884,4
929,5
krajowy
543,0
587,4
504,2
550,4
585,3
618,7
zagraniczny
250,9
254,1
266,8
287,3
299,1
310,9
b) w relacji do PKB
49,8%
51,2%
44,8%
45,8%
45,2%
44,5%
2. Państwowy dług publiczny
a) w mld zł
840,5
899,5
810,9
875,5
920,9
964,9
b) w relacji do PKB
52,7%
54,8%
47,1%
47,8%
47,1%
46,2%
3. Kwota, o której mowa w art. 38a ustawy*
a) w mld zł
818,7
887,5
803,7
864,0
909,6
950,3
b) w relacji do PKB
51,3%
54,0%
46,7%
47,2%
46,5%
45,5%
4. Dług sektora general government
a) w mld zł
886,9
952,1
859,5
934,9
993,9
1046,6
b) w relacji do PKB
55,6%
58,0%
49,9%
51,1%
50,8%
50,1%
5. Wydatki z tytułu obsługi długu Skarbu Państwa (kasowo)**
a) w mld zł, w tym:
42,1
42,7
36,2
35,4–37,0
37,9–39,5
41,2–43,0
– obsługa długu krajowego
31,8
32,4
24,4
25,1
26,8
29,3
– obsługa długu zagranicznego
10,3
10,3
11,8
10,3–11,9
11–12,7
11,9–13,7
b) w relacji do PKB
2,64%
2,60%
2,10%
1,94%–2,02%
1,94%–2,02%
1,97%–2,06%
* Kwota ustalona w wyniku przeliczenia kwoty państwowego długu publicznego na walutę polską z zastosowaniem dla
zobowiązań wyrażonych w walutach obcych średniej arytmetycznej średnich kursów każdej z walut obcych ogłaszanych przez
Narodowy Bank Polski i obowiązujących w dni robocze roku budżetowego i pomniejszona o kwotę wolnych środków służących
finansowaniu potrzeb pożyczkowych budżetu państwa w kolejnym roku budżetowym.
** Prognozy kosztów obsługi długu na lata 2015–2017 zostały przedstawione przedziałowo z uwzględnieniem rezerwy na
ryzyko kursowe.

43
Wykres 36. Relacja długu publicznego do PKB
% PKB
65%
60%
58,0%
56,2%
55,6%
55%
54,8%
53,4%
52,7%
49,9%
50%
51,2%
50,5%
51,1%
50,8%
49,8%
50,1%
47,8%
47,1%
47,1%
45%
46,2%
44,8%
45,8%
45,2%
44,5%
40%
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Skarb Państwa
Państwowy dług publiczny
Sektor General Government

Wykres 37. Relacja kosztów obsługi długu SP do PKB
2,8%
2,60%
2,6%
2,64%
2,4%
2,35%
2,2%
2,10%
2,06%
2,02%
2,02%
2,0%
1,94%
1,94%
1,97%
1,8%
1,6%
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
Wariant I
Wariant II

Wykres 38. Wrażliwość relacji państwowego długu publicznego do PKB na zmiany założeń*
PKB i potrzeby pożyczkowe
Kursy walutowe
2,0%
2,4%
1,78%
2,0%
1,8%
1,36%
1,59%
1,61%
1,56%
1,6%
1,52%
1,6%
0,92%
1,2%
1,4%
0,8%
0,45%
0,12%
0,17%
0,21%
0,4%
1,2%
0,06%
0,0%
1,0%
2014
2015
2016
2017
2014
2015
2016
2017
Wzrost relacji długu do PKB przy ścieżce wzrostu PKB mniejszej o 1 p. proc.
Wzrost relacji długu do PKB przy osłabieniu zł o 10% wobec
Wzrost relacji długu do PKB przy potrzebach pożyczkowych większych o 1 mld zł
wszystkich walut

* Przy założeniu zmiany ścieżek od 2014 r.








44
Wykres 39. Wrażliwość kosztów obsługi długu SP na zmiany założeń
m ld PLN
m ln PLN
Stopy procentowe
Kursy walutowe
118,9
6,3
7,0
120
6,0
115
4,9
110,2
5,0
5,0
110
4,0
2,9
3,9
3,0
102,6
103,0
105
2,0
1,2
2,3
1,0
1,3
100
1,0
1,0
0,6
0,2
0,0
95
2014
2015
2016
2017
2014
2015
2016
2017
Wzrost kosztów obsługi długu przy w zroście stóp o 1 p. proc.
Wzrost kosztów obsługi długu przy osłabieniu zł o 1% w obec
Dług ogółem
Dług zagraniczny
Dług krajow y
w szystkich w alut


IX.1.1. Dług potencjalny (gwarancje i poręczenia)
Przewiduje się, że relacja potencjalnych zobowiązań SP z tytułu udzielonych poręczeń i gwarancji do
PKB może wynieść w 2013 r. ok. 6,7%. Jednocześnie wysokość przewidywanych wypłat z tego tytułu
pozostanie na bezpiecznym poziomie, tj. nie przekroczy progu 1,4% PKB.
Tabela 7. Prognoza niewymagalnych zobowiązań z tytułu poręczeń i gwarancji SFP i SP

2013
2014
2015
2016
2017
Przewidywane wypłaty z tytułu poręczeń i gwarancji udzielonych przez:
– sektor finansów publicznych
w mld zł
6,6
8,0
8,6
9,5
9,4
w % PKB
0,4%
0,5%
0,5%
0,5%
0,5%
– Skarb Państwa
w mld zł
6,5
7,9
8,5
9,4
9,3
w % PKB
0,4%
0,5%
0,5%
0,5%
0,4%
Potencjalne niewymagalne zobowiązania z tytułu gwarancji i poręczeń udzielonych przez:
– sektor finansów publicznych
w mld zł
114,4
138,6
151,2
167,8
184,5
w % PKB
7,0%
8,0%
8,3%
8,6%
8,8%
– Skarb Państwa
w mld zł
110
133,5
145,4
161,2
176,9
w % PKB
6,7%
7,8%
7,9%
8,2%
8,5%

IX.2. Struktura długu Skarbu Państwa
Przewiduje się, że w horyzoncie Strategii:
• ryzyko refinansowania utrzymywać się będzie na poziomie zbliżonym do występującego na
koniec 2012 r., średnia zapadalność rynkowego długu krajowego SP będzie się utrzymywała
w przedziale ok. 4,2–4,4 roku wobec ok. 4,4 na koniec 2013 r., a całego długu SP będzie się
mieścić w przedziale ok. 5,3–5,5 roku,
• ryzyko stopy procentowej pozostawać będzie w założonym w Strategii przedziale,
w zależności od przyjętej struktury finansowania ATR rynkowego długu krajowego będzie
się utrzymywało w przedziale ok. 3,2–3,4 roku wobec 3,3 na koniec 2013 r., a długu ogółem
ok. 4,2–4,3 roku, natomiast duration rynkowego długu krajowego będzie się utrzymywało
w przedziale ok. 2,7–3,0 roku wobec ok. 3,0 na koniec 2013 r., a długu ogółem w przedziale
ok. 3,5–3,7 roku,
• średni udział długu w walutach obcych wyniesie ok. 35%, przy czym możliwe są odchylenia
od scenariusza bazowego, związane z elastycznym podejściem do finansowania
zagranicznego i wahaniami kursu złotego.

45