Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy budżetowej na rok 2013

VAT
W okresie I – VII 2013 r. dochody budżetu z podatku VAT spadły w stosunku
do analogicznego okresu 2012 r. o 7,3%. W warunkach porównywalnych – tzn. biorąc pod
uwagę zmianę zasad księgowania zwrotów VAT w tzw. okresie przejściowym (co zmniejszyło
dochody z VAT w styczniu 2013 r., a powiększyło w grudniu 2012 r.), dochody z VAT były
niższe niż w analogicznym okresie 2012 r. o ok. 4%.
Dochody z VAT w pierwszych miesiącach 2013 r. były głównie zdeterminowane sytuacją
makroekonomiczną. Według GUS realny wzrost PKB w I kwartale 2013 r. wyniósł 0,5%
w ujęciu rocznym. Z punktu widzenia dochodów z podatku VAT najważniejsze jest
zachowanie się głównych agregatów makroekonomicznych stanowiących bazę podatku VAT.
Szczególnie ważne jest, że dynamika nominalna spożycia indywidualnego w I kwartale br.
wyniosła jedynie 0,8%. Jest to najgorszy wynik od 10 lat. Dodatkowo negatywny wpływ
na kształtowanie się dochodów z VAT miało pogorszenie, w stosunku do I kwartału 2012 r.,
pozostałych elementów bazy tego podatku. W I kwartale br. inwestycje sektora finansów
publicznych spadły o 5,3% w ujęciu rocznym, a spadek zakupów netto sektora finansów
publicznych wyniósł w ujęciu rocznym 5,7%.
W omawianym okresie odnotowano dynamikę zwrotów VAT na poziomie zbliżonym
do poprzedniego roku, oznacza to wyhamowanie tempa wzrostu zwrotów VAT w stosunku
do analogicznego okresu 2012 r.
Dane ze składanych przez podatników deklaracji podatkowych VAT za I – V 2013 r.
(kasowo) wskazują na zmniejszenie obrotu opodatkowanego podatkiem VAT o 5,1%
w stosunku do analogicznego okresu 2012 r.
Równocześnie zaobserwowano niekorzystne tendencje w strukturze obrotu według stawek
podatkowych. Według wstępnych danych, w okresie I-V 2013 r. wartość obrotu towarami
obciążonymi stawkami obniżonymi wzrosła o 2,1% w stosunku do analogicznego okresu
2012 r. podczas gdy wartość obrotu towarów i usług opodatkowanych stawką podstawową
23%, spadła w ujęciu rocznym o 8,5%.
Na dochody z VAT pośrednio wpływa też sytuacja w zakresie handlu zagranicznego.
Według GUS w I kwartale br. mieliśmy do czynienia ze wzrostem exportu (objętego stawką
VAT 0%), przy równoczesnym spadku importu.
Akcyza
W okresie I-VII 2013 r. dochody z podatku akcyzowego wyniosły 33,6 mld zł, co stanowi
52,0% prognozy dochodów zapisanej w ustawie budżetowej na 2013 r. W porównaniu
z analogicznym okresem 2012 r. dochody były niższe o około 1 mld zł, tj. o około 2,7%.

8
Największe znaczenie dla spadku dochodów z akcyzy ogółem miał spadek dochodów
od trzech najważniejszych wyrobów, tj. paliw silnikowych, wyrobów tytoniowych i alkoholu
etylowego, których łączny udział w dochodach z akcyzy ogółem wyniósł w okresie styczeń –
czerwiec 2013 r. 84,2%.
Dochody budżetu państwa z podatku akcyzowego od paliw silnikowych w pierwszym
półroczu 2013 r. (aktualnie dostępne są tylko informacje o wykonaniu pierwszego półrocza
w podziale na grupy towarów objętych akcyzą), w porównaniu z pierwszym półroczem 2012 r.,
były niższe o 0,6 mld zł, tj. 4,8%, od wyrobów tytoniowych o 0,55 mld zł, tj. 6,0%, alkoholu
etylowego o 0,16 mld zł, tj. 4,9%. Należy zauważyć, że spadek w ujęciu rocznym, wpływów
z akcyzy od paliw silnikowych miał też miejsce w 2009 r. W okresie I-VI 2009 r. wpływy
z akcyzy od paliw silnikowych spadły w ujęciu rocznym o 0,3%.
CIT
W okresie I-VII 2013 r. wykonanie dochodów budżetu państwa z podatku CIT
wyniosło 13,1 mld zł, co stanowi 44,3% prognozy dochodów zapisanej w ustawie budżetowej
na 2013 r. W porównaniu z analogicznym okresem 2012 r. dochody były niższe o 14,8%.
Na wykonanie dochodów z podatku CIT w pierwszych miesiącach roku zawsze ma wpływ
rozliczenie podatku za rok poprzedni. Do końca marca podatnicy podatku CIT składają
deklaracje podatkowe, w których deklarują osiągnięty w roku podatkowym zysk oraz podatek
należny z tego tytułu. Jeśli kwota zapłaconych w trakcie roku zaliczek jest niższa niż podatek
należny dokonują dopłaty podatku, jeśli jest ona wyższa otrzymują zwrot.
Z dostępnych danych wynika, że saldo rozliczenia rocznego za 2012 r. (wpłaty podatników
pomniejszone o zwroty dla podatników) było znacznie mniej korzystne dla budżetu państwa niż
planowano. Wstępne dane wskazują, że kwota do zapłaty przez podatników wyniosła
4,5 mld zł (w porównaniu z 8,6 mld zł za rok 2011) zaś kwota do zwrotu dla podatników 4 mld
zł (w porównaniu do 4,4 mld zł). Oznacza to, że w sumie z tytułu rozliczenia rocznego
za 2012 r. wpływy z CIT będą niższe o ok. 3,7 mld zł, z czego dochody budżetu państwa
w 2013 r. będą niże o ok. 2,9 mld zł w porównaniu do poprzedniego roku.
Niskie, bieżące wpływy z podatku CIT wynikają także ze słabej sytuacji finansowej
przedsiębiorstw. Według GUS w I kwartale 2013 r. zyski przedsiębiorstw niefinansowych
spadły w ujęciu rocznym o 14,3%, zaś straty wzrosły o 19,5%. W okresie I – VI br. wynik
finansowy brutto banków był wyższy o 0,8% w stosunku do analogicznego okresu 2012 r.




9
PIT
W okresie I-VII 2013 r. dochody budżetu państwa z PIT wzrosły w stosunku
do analogicznego okresu o 1 mld zł, tj. 4,8% r/r.
W okresie I-VI br. (szczegółowe dane na temat wpływów z PIT są dostępne jedynie
za okres I-VI) wpływy z podatku od działalności gospodarczej w wysokości 19% wzrosły
w ujęciu rocznym o 2,2%. W warunkach porównywalnych, tzn. po uwzględnieniu zmiany
systemowej polegającej na likwidacji tzw. podwójnej zaliczki płaconej przez podatników
w grudniu (zmiana ta zmniejszyła dochody z PIT w grudniu 2012 r. i zwiększyła w styczniu
2013 r.) wpływy z PIT od działalności gospodarczej opodatkowanej stawką 19% spadły
o 17,2%.
Saldo rozliczenia rocznego podatku PIT za 2012 r., w porównaniu do salda rozliczeń
za 2011 r. w wartościach bezwzględnych było wyższe o 0,8 mld zł. Na taki wynik wpłynęło
głównie rozliczenie podatników podatku dochodowego od osób fizycznych prowadzących
działalność gospodarczą opodatkowaną wg stawki 19% (-1,2 mld zł), podatników uzyskujących
dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych (-0,2 mld zł) oraz podatników
rozliczających dochody przy zastosowaniu skali podatkowej (+0,6 mld zł).
W okresie I – VI 2013 r. wpływy z podatku od odpłatnego zbycia papierów wartościowych
(tzw. podatek giełdowy) były niższe o 19,5% w stosunku do analogicznego okresu 2012 r.
Wpływy z podatku giełdowego w 2013 r. są wynikiem niższych zysków osiąganych przez
inwestorów w 2012 r.
Wpływy z podatku opłacanego według skali podatkowej w okresie I-VI 2013 r. były
wyższe w ujęciu rocznym o 5,4%, podczas gdy z szacunków MF wynika, że łączny fundusz
wynagrodzeń w gospodarce narodowej1 oraz świadczeń emerytalno rentowych w pierwszej
połowie roku wzrósł nominalnie o 2,7% w stosunku do analogicznego okresu roku
poprzedniego.
Dochody budżetu państwa w 2013 r.
Prognozowany ubytek dochodów budżetu państwa w 2013 r. w stosunku do kwoty
prognozowanej w ustawie budżetowej na 2013 r. wyniesie 23,7 mld zł, czyli 7,9%.
Spodziewane w 2013 r. znaczne spowolnienie tempa wzrostu gospodarczego
w największym stopniu wpłynie negatywnie na dochody podatkowe, w szczególności na
dochody z VAT oraz CIT. W tych podatkach przewidywane wykonanie dochodów w 2013 r.
będzie najbardziej różniło się od kwot prognozowanych w ustawie budżetowej. Nieco niższe
różnice wystąpią w przypadku podatku akcyzowego i podatku od osób fizycznych.

1 bez jednostek małych, tj. podmiotów zatrudniających do 9 osób.

10
Dochody niepodatkowe są przewidywane na poziomie wyższym niż zapisano w ustawie
budżetowej. Powodem wyższego niż pierwotnie planowano wykonania dochodów
niepodatkowych będzie głównie wyższa od planowanej wpłata z zysku NBP oraz wyższe
dochody z dywidend z tytułu udziału skarbu państwa w spółkach.
W prognozie dochodów budżetowych uwzględniono niższe niż pierwotnie planowano
wpływy z tytułu wprowadzenia systemu kontroli radarowych oraz niższe niż pierwotnie
planowano dochody z tzw. dywidendy cyfrowej (sprzedaż praw do częstotliwości).
W prognozie dochodów uwzględniono również wyższe niż pierwotnie prognozowano dochody
z tytułu zarządzania długiem oraz wyższą wpłatę z zysku NBP.

Nowelizacja
Ustawa
ustawy
Różnica
budżetowa
Wyszczególnienie
budżetowej
3-2
2013
2013
w tys. zł
1
2
3
4
DOCHODY OGÓŁEM
299.385.300 275.729.440 -23.655.860
1. Dochody podatkowe
266.982.697 239.150.240 -27.832.457
1.1 Podatki pośrednie
192.208.239 174.050.000 -18.158.239
a) podatek od towarów i usług
126.414.509 113.000.000 -13.414.509
b) podatek akcyzowy
64.543.730
59.800.000
-4.743.730
c) podatek od gier
1.250.000
1.250.000
0
1.2. Podatek dochodowy od osób prawnych
29.638.450
22.000.000
-7.638.450
1.3. Podatek dochodowy od osób fizycznych
42.936.000
40.900.000
-2.036.000
1.4. Podatek od kopalin
2.200.000
2.200.000
0
1.5. Podatek tonażowy
8
8
0
1.6. Podatki zniesione
0
232
232
2. Dochody niepodatkowe
30.806.651
34.978.684
4.172.033
2.1. Dywidendy i wpłaty z zysku
5.860.010
6.925.513
1.065.503
2.2. Wpłaty z zysku NBP
401.900
5.264.040
4.862.140
2.3. Cło
2.001.000
2.001.000
0
2.4. Opłaty, grzywny, odsetki i inne dochody
20.160.479
18.404.869
-1.755.610
niepodatkowe
2.5. Wpłaty jednostek samorządu
2.383.262
2.383.262
0
terytorialnego
3. Środki z Unii Europejskiej i innych źródeł
1.595.952
1.600.516
4.564
niepodlegające zwrotowi

11
3. Finansowanie deficytu budżetu państwa
Przewiduje się, że w 2013 r.:
a) deficyt budżetu państwa wyniesie 51.565,0 mln zł wobec planowanego w ustawie na
poziomie 35.565,5 mln zł,
b) nadwyżka budżetu środków europejskich nie ulega zmianie wobec planowanej w ustawie na
poziomie 6.154,5 mln zł,
c) ujemne saldo przychodów z prywatyzacji i ich rozdysponowania wyniesie 9.432,3 mln zł
wobec planowanego w ustawie na poziomie 10.089,8 mln zł.
Planuje się, że przedstawione pozycje w łącznej kwocie 54.842,7 mln zł
(wobec 39.500,7 mln zł w ustawie) zostaną sfinansowane następująco:
a) finansowanie krajowe ukształtuje się na poziomie 29.014,1 mln zł (w ustawie 22.636,7 mln zł),
b) finansowanie zagraniczne wyniesie 25.828,7 mln zł (w ustawie 16.864,0 mln zł).
Najważniejsze zmiany w przedstawionych założeniach dotyczą następujących wielkości:
− zwiększenia deficytu budżetu państwa o 15.999,5 mln zł,
− wzrostu finansowania krajowego o 6.377,4 mln zł w efekcie przede wszystkim wzrostu
finansowania w skarbowych papierach wartościowych (o 8.322,9 mln zł), wzrostu
dodatniego salda środków na rachunkach złotowych budżetu państwa (o 4.417,1 mln zł)
przy pogłębieniu ujemnego salda pożyczek udzielanych z budżetu państwa
(o 7.278,5 mln zł),
− wzrostu finansowania zagranicznego o 8.964,6 mln zł w efekcie głównie wzrostu
finansowania z tytułu kredytów zaciąganych w międzynarodowych instytucjach
finansowych (o 3.808,0 mln zł), wzrostu salda z tytułu pozostałych przychodów
i rozchodów (o 8.442,5 mln zł w wyniku m.in. zwiększonej skali sprzedaży środków
walutowych) przy spadku finansowania w obligacjach emitowanych na rynkach
zagranicznych (o 4.110,4 mln zł).
4. Wydatki budżetu państwa
Mając na uwadze konieczność dokonania nowelizacji ustawy budżetowej na rok 2013
w związku ze zmianą uwarunkowań prognozy makroekonomicznej została podjęta decyzja
o ograniczeniu wydatków budżetu państwa na rok 2013. Łączna kwota proponowanego
zmniejszenia wydatków wynosi 7.656.360 tys. zł. Przyjęty poziom ograniczenia przy
jednoczesnym zwiększeniu poziomu deficytu stanowi realizację działań mających na celu
zapewnienie wykonywania zadań państwa w warunkach dekoniunktury. Ograniczenie
wydatków w większym zakresie utrudniłoby lub uniemożliwiłoby skuteczne przeciwdziałanie

12