Przedstawiony przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekt ustawy o Trybunale Konstytucyjnym

Druk nr 1590


Warszawa, 10 lipca 2013 r.
SEJM

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja
Prezydent

Rzeczypospolitej Polskiej




Pani

Ewa Kopacz

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej





Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt
ustawy

- o Trybunale Konstytucyjnym.

Jednocześnie uprzejmie informuję, że do reprezentowania mojego
stanowiska w toku prac nad projektem ustawy upoważniam Pana Krzysztofa
Huberta Łaszkiewicza Sekretarza Stanu w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej
Polskiej.



(-) Bronisław Komorowski


Projekt


USTAWA
z dnia
o Trybunale Konstytucyjnym)


Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1. Trybunał Konstytucyjny jest organem władzy sądowniczej strzegącym porządku
konstytucyjnego Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 2. Trybunał Konstytucyjny, zwany dalej „Trybunałem”, orzeka o hierarchicznej
zgodności norm prawnych oraz wykonuje inne kompetencje określone w Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej, zwanej dalej „Konstytucją”.
Art. 3. Siedzibą Trybunału jest Warszawa.
Art. 4. 1. Trybunał orzeka w sprawach zgodności:
1) ustaw i umów międzynarodowych z Konstytucją;
2) ustaw przed ich podpisaniem i umów międzynarodowych przed ich ratyfikacją
z Konstytucją;
3) ustaw z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, których ratyfikacja wymagała
uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie;
4) przepisów prawa, wydawanych przez centralne organy państwowe, z Konstytucją,
ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami.
2. Trybunał orzeka o zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego,
kwestionowanego w skardze konstytucyjnej, o której mowa w art. 79 ust. 1 Konstytucji.
3. Trybunał orzeka o zgodności z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami
międzynarodowymi lub ustawą, aktu normatywnego kwestionowanego w pytaniu prawnym,
o którym mowa w art. 193 Konstytucji.
4. Trybunał orzeka w sprawach zgodności z Konstytucją celów lub działalności partii
politycznych.

1) Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze, ustawę z dnia 6
lipca 1982 r. o radcach prawnych, ustawę z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich, ustawę
z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych oraz ustawę z dnia 8 lipca 2005 r. o Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa.
2
5. Trybunał rozstrzyga spory kompetencyjne między centralnymi konstytucyjnymi
organami państwa.
6. Trybunał rozstrzyga o stwierdzeniu przeszkody w sprawowaniu urzędu przez
Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. W razie uznania przejściowej niemożności sprawowania
urzędu przez Prezydenta Rzeczypospolitej Trybunał powierza Marszałkowi Sejmu tymczasowe
wykonywanie obowiązków Prezydenta Rzeczypospolitej.
Art. 5. 1. Trybunał sygnalizuje Sejmowi lub innym właściwym organom istnienie
uchybień i luk w prawie, których usunięcie jest niezbędne dla zapewnienia spójności systemu
prawnego Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Prezes Trybunału może zwrócić się do adresata sygnalizacji o poinformowanie
Trybunału o stanowisku w sprawie będącej przedmiotem sygnalizacji.
Art. 6. 1. Prezes Trybunału przedkłada corocznie Sejmowi oraz Senatowi informację
o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału.
2. Informację rozpatruje Sejm oraz Senat. Nad informacją nie przeprowadza się
głosowania.
3. Informację, o której mowa w ust. 1, Prezes Trybunału przekazuje: Prezydentowi
Rzeczypospolitej, Prezesowi Rady Ministrów, Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego,
Prezesowi Naczelnego Sądu Administracyjnego, Przewodniczącemu Krajowej Rady
Sądownictwa, Prokuratorowi Generalnemu, Ministrowi Sprawiedliwości, Rzecznikowi Praw
Obywatelskich, Rzecznikowi Praw Dziecka, Prezesowi Najwyższej Izby Kontroli,
Przewodniczącemu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji oraz Prezesowi Narodowego Banku
Polskiego.

Rozdział 2

Organy Trybunału

Art. 7. Organami Trybunału są Zgromadzenie Ogólne Sędziów Trybunału, zwane dalej
„Zgromadzeniem Ogólnym”, oraz Prezes Trybunału.
Art. 8. Do kompetencji Zgromadzenia Ogólnego należy:
1) zatwierdzanie informacji, o której mowa w art. 6;
2) wybór kandydatów na Prezesa i Wiceprezesa Trybunału;
3) wyrażanie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej oraz pozbawienie wolności
sędziego Trybunału;
4) stwierdzanie wygaśnięcia mandatu sędziego Trybunału;
5) uchwalanie regulaminu Trybunału;
6) uchwalanie statutu Biura Trybunału;
7) uchwalanie projektu dochodów i wydatków Trybunału;
8) wykonywanie innych czynności, przewidzianych dla Zgromadzenia Ogólnego w ustawie
i regulaminie Trybunału.



3
Art. 9. 1. Zgromadzenie Ogólne obraduje na posiedzeniach.
2. Posiedzenie Zgromadzenia Ogólnego zwołuje Prezes Trybunału, który ustala porządek
posiedzenia i przewodniczy obradom.
3. O terminie posiedzenia i porządku obrad Prezes Trybunału zawiadamia sędziów
Trybunału najpóźniej 7 dni przed posiedzeniem Zgromadzenia Ogólnego.
4. W szczególnie uzasadnionych przypadkach Prezes Trybunału może odstąpić od
dochowania terminu, o którym mowa w ust. 3.
Art. 10. 1. Zgromadzenie Ogólne podejmuje uchwały zwykłą większością głosów, chyba
że ustawa stanowi inaczej, w obecności co najmniej 2/3 ogólnej liczby sędziów Trybunału,
w tym Prezesa lub Wiceprezesa Trybunału.
2. Głosowanie jest jawne. Głosowanie z wyłączeniem jawności przeprowadza się
w sprawach, o których mowa w art. 8 pkt 2 i 3. O wyłączeniu jawności głosowania w innej
sprawie rozstrzyga Zgromadzenie Ogólne na wniosek sędziego Trybunału.
Art. 11. 1. Prezes Trybunału corocznie zwołuje publiczne posiedzenie Zgromadzenia
Ogólnego, podczas którego omawiane są istotne problemy wynikające z działalności
i orzecznictwa Trybunału, przedstawione w informacji, o której mowa w art. 6.
2. Prezes Trybunału zawiadamia o zwołaniu publicznego posiedzenia Zgromadzenia
Ogólnego i zaprasza do udziału w nim w szczególności: Prezydenta Rzeczypospolitej,
Marszałka Sejmu, Marszałka Senatu, przedstawicieli organów władzy publicznej, o których
mowa w art. 6 ust. 3, a także przewodniczących właściwych komisji sejmowych i senackich.
Art. 12. 1. Prezesa Trybunału powołuje Prezydent Rzeczypospolitej spośród dwóch
kandydatów przedstawionych przez Zgromadzenie Ogólne.
2. Kandydatów na stanowisko Prezesa Trybunału wybiera Zgromadzenie Ogólne,
nie później niż 3 miesiące przed upływem kadencji urzędującego Prezesa Trybunału, spośród
sędziów Trybunału, którzy w głosowaniu uzyskali kolejno największą liczbę głosów. W razie
opróżnienia stanowiska Prezesa Trybunału, wyboru kandydatów dokonuje się w terminie
30 dni.
3. Obradom, które dotyczą wyboru kandydatów na stanowisko Prezesa Trybunału,
przewodniczy sędzia o najdłuższym stażu w Trybunale.
4. Uchwałę o wyborze kandydatów na stanowisko Prezesa Trybunału przekazuje się
niezwłocznie Prezydentowi Rzeczypospolitej.
5. Do Wiceprezesa Trybunału ust. 1-4 stosuje się odpowiednio.
Art. 13. 1. Prezes Trybunału kieruje pracami Trybunału, reprezentuje Trybunał
na zewnątrz oraz wykonuje inne czynności określone w ustawie i regulaminie Trybunału.
2. Wiceprezes Trybunału zastępuje Prezesa Trybunału w czasie jego nieobecności oraz
wykonuje inne czynności wynikające z podziału obowiązków, ustalonego przez Prezesa
Trybunału.
3. W razie przeszkód w sprawowaniu obowiązków przez Prezesa oraz Wiceprezesa
Trybunału, Prezesa Trybunału zastępuje sędzia Trybunału wyznaczony przez Prezesa
Trybunału, a jeżeli żaden sędzia Trybunału nie został wyznaczony – sędzia o najdłuższym
stażu w Trybunale.



4
Art. 14. 1. Projekt dochodów i wydatków Trybunału, o którym mowa w art. 8 pkt 7,
minister właściwy do spraw finansów publicznych włącza do projektu budżetu państwa.
2. W zakresie wykonywania budżetu Trybunału, Prezesowi Trybunału przysługują
uprawnienia ministra właściwego do spraw finansów publicznych.
Art. 15. 1. Wewnętrzną organizację pracy Trybunału i jego organów, w tym wynikające
z niej powinności sędziów, oraz inne sprawy wskazane w niniejszej ustawie określa regulamin
Trybunału.
2. Regulamin Trybunału podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej
Polskiej „Monitor Polski”, zwanym dalej „Monitorem Polskim”.

Rozdział 3

Sędziowie Trybunału

Art. 16. Sędzia Trybunału w sprawowaniu swojego urzędu jest niezawisły i podlega
tylko Konstytucji.
Art. 17. 1. W skład Trybunału wchodzi piętnastu sędziów.
2. Sędziów Trybunału wybiera indywidualnie, na dziewięcioletnie kadencje Sejm,
bezwzględną większością głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
Ponowny wybór do Trybunału jest niedopuszczalny.
Art. 18. 1. Sędzią Trybunału może być wybrana osoba, która wyróżnia się wiedzą
prawniczą oraz:
1) ma obywatelstwo polskie;
2) ma pełną zdolność do czynności prawnych i korzysta z pełni praw publicznych;
3) jest nieskazitelnego charakteru;
4) ukończyła wyższe studia prawnicze w Polsce lub zagraniczne uznane w Polsce i uzyskała
tytuł magistra;
5) jest zdolna, ze względu na stan zdrowia, do pełnienia obowiązków sędziego Trybunału;
6) w dniu wyboru ma ukończone 40 lat;
7) przez co najmniej 10 lat pracowała na stanowisku sędziego, prokuratora lub wykonywała
w Rzeczypospolitej Polskiej zawód adwokata, radcy prawnego lub notariusza albo
zajmowała stanowiska w instytucjach publicznych związane z tworzeniem lub stosowaniem
prawa.
2. Wymaganie, o którym mowa w ust. 1 pkt 7, nie dotyczy osoby posiadającej tytuł
naukowy profesora albo stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych,
zatrudnionej w uczelni lub jednostce naukowej.
3. Osoby sprawujące mandat posła, senatora lub posła do Parlamentu Europejskiego
mogą kandydować na stanowisko sędziego Trybunału, jeżeli w dniu wyboru upłynęły co
najmniej 4 lata od wygaśnięcia mandatu.