Rządowy projekt ustawy o świadczeniu odszkodowawczym przysługującym w razie wypadku lub choroby pozostających w związku ze służbą

Agencja Wywiadu
4.535,73
5.168,01
4.453,00
Centralne Biuro
3.679,45
5.950,81
6.783,00
Antykorupcyjne
Jednocześnie wart podkreślenia jest wskaźnik liczby funkcjonariuszy
nabywających prawo do świadczenia odszkodowawczego z tytułu wypadku
i choroby pozostającej w związku ze służbą w stosunku do ogólnej liczby
funkcjonariuszy otrzymujących uposażenia, który w poszczególnych latach
wynosił:

2010 r.
2011 r.
I–VI 2012 r.
Policja
4,9%
5,1%
2,6%
Biuro Ochrony
3,5%
2,7%
1,6%
Rządu
Państwowa
Straż 3%
3,3%
1,8%
Pożarna
Straż Graniczna
2,7%
2,3%
1,4%
Agencja
1,00%
1,09%
0,15%
Bezpieczeństwa
Wewnętrznego
Agencja Wywiadu
0,90%
0,92%
0,58%
Centralne Biuro
1,38%
1,81%
1,29%
Antykorupcyjne
Prezentowane dane wskazują na wahanie się niniejszego wskaźnika w zależności
od poszczególnych służb i ich zadań. Jednocześnie, biorąc pod uwagę
podwyższone ryzyko utraty zdrowia lub życia w warunkach służby
w formacjach mundurowych, wskaźniki te nie są wysokie. Jak podaje Główny
Urząd Statystyczny, w I półroczu 2012 r. na tysiąc osób pracujących 3,43 uległo
wypadkowi w pracy. Zważywszy na fakt, iż statystyka odnosi się jedynie do
wypadków przy pracy (bez chorób zawodowych), grupa ujęta w badaniu jest
o kilkanaście razy większa oraz stopień narażenia utraty zdrowia lub życia jest
znacząco niższy, zasadne jest stwierdzenie, że dane dotyczące służb
mundurowych wskazują, iż średnio co 3 dzień zdarza się wypadek lub jest
diagnozowana choroba powiązana z warunkami lub właściwościami służby.
Według stanu prawnego na dzień 1 lutego 2013 r., stosownie do decyzji nr 38
Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 5 kwietnia 2012 r. w sprawie
podwyższenia kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków i chorób
pozostających w związku ze służbą w Policji (Dz. Urz. MSW poz. 19), wydanej
na podstawie art. 9 obecnie obowiązującej ustawy z dnia 16 grudnia 1972 r.
20

o odszkodowaniach przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających
w związku ze służbą w Policji (Dz. U. Nr 53, poz. 345, z późn. zm.), wysokość
odszkodowania za każdy procent ustalonego uszczerbku na zdrowiu wynosi nie
mniej niż 680 zł. Powyższa kwota jest tożsama z proponowaną aktualną
wysokością kwoty odszkodowania w projektowanych przepisach i obecnie
obowiązującą w powszechnym systemie ubezpieczeniowym oraz w stosunku do
żołnierzy zawodowych. Aktualna wysokość odszkodowania za każdy procent
uszczerbku jest wskazana w pkt 1 obwieszczenia Ministra Pracy i Polityki
Społecznej z dnia 28 lutego 2012 r. w sprawie wysokości kwot jednorazowych
odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej (M.P.
poz. 127). Wysokość odszkodowań w razie wypadków czy chorób powstałych
z powodu szczególnych warunków lub właściwości służby, co do zasady, nie
ulegnie więc zmianie.
W szczególnych przypadkach, w sytuacji wystąpienia uszczerbku w wyniku
wypadku funkcjonariuszy, których miesięczne uposażenie wynosi więcej niż
ok. 5230 zł (tj. tych, których dwunastomiesięczne uposażenie przyjmowane za
podstawę wymiaru emerytury lub renty stosownie do przepisów o zaopatrzeniu
emerytalnym funkcjonariuszy, czyli liczone wraz z 1/12 nagrody rocznej,
stosownie do art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 16 grudnia 1972 r. o odszkodowaniach
przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą
w Policji wynosi więcej niż 68 tys. zł), wysokość kwot odszkodowań obecnie
wyższa (liczona za każdy procent w relacji do uposażenia, w wysokości wyższej
niż 680 zł) może zostać ograniczona do poziomu kwoty 680 zł za procent.
Wynikające z tego ograniczenia skutki finansowe wypłaty świadczeń
odszkodowawczych są jednak niemożliwe do oszacowania, gdyż odnoszą się do
zdarzeń przyszłych i niepewnych (wypadki losowe) oraz do nieokreślonej grupy
funkcjonariuszy, którzy tym wypadkom mieliby ulec (których ewentualnej
liczby nie da się oszacować), a także do orzeczonej przez komisję lekarską
wysokości uszczerbku. Podobna niemożność szacowania ewentualnych skutków
finansowych odnosi się do odszkodowań z tytułu śmierci funkcjonariuszy
w służbie. Zakłada się również, że wzmocnienie systemu orzecznictwa oraz
upowszechnienie działań prewencyjnych (proponowanych w odrębnym
projekcie) powinno również, w dłuższej perspektywie, przynieść pozytywne
21

skutki finansowe. Skutki te obecnie nie są możliwe do oszacowania.
Jednocześnie należy zauważyć, że w latach 2009–2011 nie wystąpiły przypadki
wypłaty odszkodowania za utracone, zniszczone lub uszkodzone przedmioty
osobistego użytku funkcjonariuszy w Straży Granicznej, natomiast w ww.
okresie w Państwowej Straży Pożarnej jedynie w 2011 r. odnotowano jeden
przypadek wypłaty odszkodowania – w kwocie 150 zł. Z kolei w Policji
wypłacono odpowiednio w 2009 r. – 84 odszkodowania, w 2010 r. –
99 odszkodowań i w 2011 r. – 131 odszkodowań, a średnia wysokość
wypłaconego odszkodowania wynosiła ok. 224 zł.
Projektowane rozwiązania nie wpłyną na budżety jednostek samorządu
terytorialnego.
b) rynek pracy
Projektowane przepisy nie będą miały wpływu na rynek pracy.
c) konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym funkcjonowanie
przedsiębiorstw
Projektowane przepisy nie będą miały wpływu na konkurencyjność gospodarki
i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw.
d) rozwój regionalny
Projektowane przepisy nie będą miały wpływu na sytuację i rozwój regionalny.




















05/06/KC
22

Projekt
ROZPORZĄDZENIE
PREZESA RADY MINISTRÓW
z dnia

w sprawie sposobu i trybu ustalania okoliczności i przyczyn wypadków w Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu oraz Centralnym Biurze
Antykorupcyjnym


Na podstawie art. 25 ust. 1 ustawy z dnia ... o świadczeniu odszkodowawczym
przysługującym w razie wypadku lub choroby pozostających w związku ze służbą (Dz. U.
poz. …) zarządza się, co następuje:
§ 1. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1) ustawie – rozumie się przez to ustawę z dnia ... o świadczeniu odszkodowawczym
przysługującym w razie wypadku lub choroby pozostających w związku ze służbą;
2) kierowniku jednostki organizacyjnej – rozumie się przez to kierownika jednostki
organizacyjnej określonego w art. 5 ustawy;
3) poszkodowanym – rozumie się przez to funkcjonariusza Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego, Agencji Wywiadu oraz Centralnego Biura Antykorupcyjnego, który
uległ wypadkowi w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy;
4) uprawnionych członkach rodziny – rozumie się przez to osoby wymienione w art. 9
ustawy.

§ 2. 1. Komisja powypadkowa dokumentuje przebieg i wynik czynności, o których mowa
w art. 18 ust. 1 ustawy, w szczególności utrwala przebieg i wynik czynności wymienionych
w:
1) art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy – w dokumencie oględzin miejsca wypadku lub stanu
technicznego maszyn lub urządzeń, którego wzór stanowi załącznik nr 1 do
rozporządzenia;
2) art. 18 ust. 1 pkt 3 ustawy – odpowiednio, w dokumencie służącym do przyjmowania
wyjaśnień od poszkodowanego, którego wzór stanowi załącznik nr 2 do
rozporządzenia albo w dokumencie służącym do przyjmowania wyjaśnień świadków
wypadku oraz innych osób, których informacje mogą mieć znaczenie dla ustalenia
okoliczności i przyczyn wypadku, którego wzór stanowi załącznik nr 3 do
rozporządzenia.
2. Czynności, o których mowa w art. 18 ust. 1 ustawy, mogą być wykonane przez co najmniej
jednego z członków komisji powypadkowej, na podstawie upoważnienia przewodniczącego
komisji; w takim przypadku członkowie komisji powypadkowej, którzy nie uczestniczyli
w czynnościach zapoznają się z aktami postępowania wyjaśniającego, potwierdzając ten fakt
podpisem i datą.
§ 3. 1. Ustalenie przez komisję powypadkową, że wyłączną przyczyną wypadku było umyślne
lub rażąco niedbałe działanie albo zaniechanie poszkodowanego, naruszające obowiązujące
przepisy lub rozkazy, wymaga szczegółowego uzasadnienia oraz wskazania:
1) przepisu lub rozkazu, który został przez poszkodowanego naruszony;
2) czy i w jaki sposób przełożeni poszkodowanego zapewnili warunki dla stosowania
przepisów lub wykonywania rozkazów, czy sprawowali właściwy nadzór nad ich
przestrzeganiem, a także czy poszkodowany był przeszkolony w zakresie znajomości
tych przepisów;
3) czy poszkodowany posiadał umiejętności niezbędne do wykonywania czynności
mających związek z wypadkiem.
2. Szczegółowego uzasadnienia wymaga ustalenie przez komisję powypadkową, że:
1) wyłączną przyczyną wypadku było zachowanie poszkodowanego spowodowane jego
stanem po spożyciu alkoholu, środków odurzających, substancji psychotropowych lub
innych substancji o podobnym działaniu albo że uraz lub śmierć poszkodowanego
zostały spowodowane przez niego umyślnie;
2) wypadek nie pozostawał w związku z pełnieniem służby, odpowiednio, w Agencji
Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu oraz Centralnym Biurze
Antykorupcyjnym.

§ 4. 1. W razie niezgodności stanowisk członków komisji powypadkowej co do okoliczności
lub przyczyn wypadku, w protokole powypadkowym zamieszcza się stanowisko większości
członków komisji; przy równej liczbie głosów decyduje głos przewodniczącego.
2. Członek komisji powypadkowej, który nie zgadza się z ustaleniami zawartymi w protokole
powypadkowym, ma prawo złożenia na piśmie zdania odrębnego wraz z uzasadnieniem.

§ 5. 1. Komisja powypadkowa powinna zakończyć postępowanie wyjaśniające i sporządzić
protokół powypadkowy, w terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia zawiadomienia jej
o powołaniu.
2. W przypadku gdy postępowanie wyjaśniające nie może być zakończone w terminie,
o którym mowa w ust. 1, przyczyny opóźnienia podaje się w protokole powypadkowym.

§ 6. 1. Protokół powypadkowy sporządza się w 3 egzemplarzach, zgodnie z wzorem
stanowiącym załącznik nr 4 do rozporządzenia. Protokół podpisuje przewodniczący oraz
członkowie komisji powypadkowej.
2. Dane dotyczące doznanych przez poszkodowanego obrażeń ciała wpisuje się do protokołu
na podstawie dokumentacji medycznej.

§ 7. Poszkodowany albo uprawnieni członkowie jego rodziny mają prawo zgłaszania uwag
i zastrzeżeń do ustaleń zawartych w protokole powypadkowym lub w wyciągu z protokołu,
w terminie 7 dni od dnia zapoznania się albo doręczenia protokołu lub wyciągu z protokołu.
§ 8. 1. Po upływie terminu, o którym mowa w § 7, komisja powypadkowa niezwłocznie
przedstawia protokół powypadkowy kierownikowi jednostki organizacyjnej, dołączając
2