Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw

z ustawy koszty inwestycyjne, operacyjne i uniknięte, stanowiące obciążenie
finansowe dla podmiotów planujących prowadzenie nowego rodzaju działalności
w zakresie poszukiwania lub rozpoznawania kompleksów podziemnych składowania
dwutlenku węgla oraz podziemnego składowania dwutlenku węgla.
Projektowane przepisy są w dużej mierze zbliżone do tych aktualnie regulujących
działalność w zakresie podziemnego składowania odpadów i podziemnego
bezzbiornikowego magazynowania substancji, co będzie czynnikiem sprzyjającym
przedsiębiorcom posiadającym doświadczenie w prowadzeniu działalności
geologiczno-górniczej.
Prowadzenie działalności z zakresu podziemnego składowania dwutlenku węgla
wymagać będzie od przedsiębiorcy (operatora bloku energetycznego spalania
o elektrycznej mocy znamionowej powyżej 300 MW) posiadania instalacji
wychwytu tego gazu, dostępu do środków jego przesyłania oraz miejsc składowania.
Spełnienie tych warunków wpłynie na płynność finansową inwestora.
Poza budową instalacji do wychwytu dwutlenku węgla, kosztami inwestycyjnymi
rozpoczęcia działalności objętej projektowaną zmianą ustawy będą: rozpoznanie
i udokumentowanie kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla (koszty
sporządzenia: projektów robót geologicznych, dokumentacji geologicznych, planu
zagospodarowania podziemnego składowiska dwutlenku węgla), opłaty skarbowe
związane z udzieleniem koncesji, opłata z tytułu ustanowienia użytkowania
górniczego, ustanowienie zabezpieczenia finansowego.
Do kosztów eksploatacyjnych zaliczają się: koszty opracowania planu ruchu zakładu
górniczego, prowadzenia dokumentacji mierniczo-geologicznej, wykonywanie
dodatków do dokumentacji, opłata eksploatacyjna, utrzymanie zabezpieczenia
finansowego (na pokrycie kosztów ewentualnych działań naprawczych,
ewentualnych odszkodowań, likwidacji zakładu górniczego czy monitoringu po
przekazaniu odpowiedzialności za zamknięte podziemne składowisko dwutlenku
węgla KAPS CO ), opłata eksploatacyjna, dodatkowa i gwarancyjna.
2

Projektowana ustawa rozszerza katalog zachowań zagrożonych sankcjami
finansowymi (przepisy karne), wobec czego można się spodziewać, że również
z tego tytułu wystąpią obciążenia przedsiębiorców. Niemniej jednak trudno jest
oszacować, jaka będzie wielkość tych obciążeń z tytułu kar finansowych
przewidzianych w projektowanej ustawie.

31
Łączne szacunkowe koszty budowy 1 instalacji wychwytu na potrzeby 1 projektu
demonstracyjnego, jej eksploatacji oraz koszty eksploatacji podziemnego
składowiska dwutlenku węgla, przy założeniu prowadzenia działalności przez okres
10 lat, wynoszą ok. 4,116 mld zł.
Rozważając wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorstw emitujących dwutlenek
węgla, należy zauważyć, że w przypadku rezygnacji ze stosowania technologii CCS,
która pozwoli na zmniejszenie emisji dwutlenku węgla do atmosfery,
przedsiębiorstwa te poniosą dodatkowy koszt związany z zakupem pozwoleń na
emisję w systemie aukcyjnym. Przyjmując za Komisją Europejską (założenia
projektu ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych
z dnia 7 marca 2012 r.) średnią cenę uprawnienia do emisji dwutlenku węgla na
poziomie 20 euro/t CO2 (1 euro = 4 zł) oraz przewidywaną do zatłoczenia ilość
dwutlenku węgla w okresie 10 lat wynoszącą dla 1 projektu demonstracyjnego
technologii CCS 1,8 mln t/rok, przedsiębiorstwa będą mogły uniknąć kosztów
zakupu uprawnień do emisji dwutlenku węgla (10 lat) na poziomie ok. 1,440 mld zł
(koszty uniknięte).
Prowadzenie działalności polegającej na podziemnym składowaniu dwutlenku
będzie stanowiło podstawę uniknięcia konieczności zakupu uprawnień do emisji
dwutlenku węgla w ilości, jaka została hermetycznie zdeponowana w głębokich
formacjach geologicznych.
6. Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionalny
Proponowane regulacje prawne mogą mieć wpływ na sytuację gospodarczą i rozwój
regionów w przypadku znaczącego zainteresowania się przez dużych emitentów
stosowaniem technologii CCS i dopiero po etapie realizacji fazy demonstracyjnej,
pod warunkiem że uzyskane w jej drodze wyniki wskażą na opłacalność jej
stosowania pod kątem ekologicznym i ekonomicznym. W przypadku realizacji
1 projektu demonstracyjnego technologii CCS wypełnianie obowiązków określonych
projektowaną ustawą może mieć niewielki wpływ na sytuację gospodarczą i rozwój
regionalny z uwagi na fakt, iż koszty inwestycyjne i eksploatacyjne mogą
kształtować koszt produktu lub usługi wytwarzanej przez przedsiębiorstwo stosujące
tę technologię.
W związku z wytypowaniem lokalizacji i budową podziemnych składowisk
dwutlenku węgla, nieruchomości zlokalizowane nad składowiskami mogą być

32
narażone na spadek wartości i atrakcyjności. Z drugiej strony znaczące wpływy
finansowe do budżetów gmin, w obrębie których będzie zlokalizowane podziemne
składowisko dwutlenku węgla, z tytułu prowadzenia działalności objętej
projektowaną ustawą będą stanowiły przeciwwagę dla wyżej opisanego
negatywnego wpływu na rozwój regionalny.
Budowa i funkcjonowanie instalacji nowej technologii, a także nowego rodzaju
zakładów górniczych na terenach wytypowanych jako perspektywiczne pod kątem
prowadzenia działalności polegającej na podziemnym składowaniu dwutlenku
węgla, niewątpliwie przyczynią się do polepszenia sytuacji oraz zwiększenia stopnia
rozwoju danego regionu.
7. Wpływ na ochronę środowiska
Wejście w życie projektowanych zmian ustawy będzie miało pozytywny wpływ na
ochronę środowiska przez ograniczenie emisji do atmosfery dwutlenku węgla,
powstającego w wyniku spalania paliw kopalnych. Jednocześnie, mając na uwadze,
że wprowadzenie nowego rodzaju działalności geologiczno-górniczej będzie
oddziaływało negatywnie na środowisko, w celu zminimalizowania tego wpływu
w projektowanej zmianie ustawy przewidziano m.in.:
1) wyznaczenie obszarów, na których mogą być lokalizowane podziemne
składowiska dwutlenku węgla;
2) określenie szczegółowych warunków, jakie musi spełniać lokalizacja
podziemnych składowisk dwutlenku węgla w akcie wykonawczym do ustawy;
3) wprowadzenie zakazu składowania dwutlenku węgla w zbiornikach wód
powierzchniowych (w tym wodach morskich);
4) koncesjonowanie działalności polegającej na poszukiwaniu lub rozpoznawaniu
kompleksów podziemnego składowania dwutlenku węgla i podziemnym
składowaniu dwutlenku węgla;
5) określenie w koncesji innych wymagań dotyczących wykonania działalności
objętej koncesją, w szczególności w zakresie bezpieczeństwa powszechnego
i ochrony środowiska;
6) zaliczenie działalności z zakresu podziemnego składowania dwutlenku węgla do
grupy przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, a zatem
wymagających przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko (decyzja
o środowiskowych uwarunkowaniach);

33
7) wprowadzenie opłaty dodatkowej, podwyższonej i odpowiednich przepisów
karnych w przypadku działalności niezgodnej z postanowieniami ustawy;
8) obowiązek ustanowienia zabezpieczenia finansowego i zabezpieczenia środków;
9) kontrole i przeglądy udzielonych koncesji;
10) wprowadzenie obowiązku:
a) sporządzenia planu zagospodarowania podziemnego składowiska dwutlenku
węgla obejmującego plan monitorowania kompleksu podziemnego
składowania dwutlenku węgla, plan działań naprawczych i tymczasowy
plan działań po zamknięciu,
b) sporządzenia dokumentacji geologicznych,
c) sporządzenia planu ruchu zakładu górniczego i jego likwidacji,
d) posiadania odpowiednich kompetencji technicznych oraz środków do
prowadzenia działalności objętej koncesją;
11) utworzenie KAPS CO2.
Działalność polegająca na podziemnym składowaniu dwutlenku węgla może wiązać
się również z negatywnym wpływem na środowisko w przypadku wystąpienia awarii
zakładu górniczego prowadzącego zatłaczanie tego gazu i wycieku dwutlenku węgla.
Ze względu na brak szczegółowej wiedzy na temat długofalowych skutków
podziemnego składowania znaczących ilości dwutlenku węgla, podyktowany
niewielką jak do tej pory skalą zrealizowanych przedsięwzięć z tego zakresu, nie
można aktualnie przewidzieć wpływu wszystkich aspektów podziemnego
składowania dwutlenku węgla na środowisko. Na ich wymierną ocenę należy
poczekać do momentu zrealizowania projektów demonstracyjnych tej technologii.










34

Warszawa, dnia 5 marca 2013 r.



TABELA ZBIEŻNOŚCI



Ustawa o zmianie ustawy
TYTUŁ PROJEKTU
- Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw

Projekt z dnia 1 marca 2013 r.

TYTUŁ WDRAŻANEGO
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/31/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie geologicznego składowania
AKTU
dwutlenku węgla oraz zmieniająca dyrektywę Rady 85/337/EWG, dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/60/WE,
PRAWNEGO/WDRAŻANYCH 2001/80/WE, 2004/35/WE, 2006/12/WE, 2008/1/WE i rozporządzenie (WE) nr 1013/2006 (DZ. U. L 140 z 5.6.2009, z późn. zm.)
AKTÓW PRAWNYCH








str. 1