Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw

2) Sekcja Krajowa Geologiczno-Wiertnicza NSZZ „Solidarność”,
3) Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych,
4) Forum Związków Zawodowych,
5) Pracodawcy Rzeczypospolitej Polskiej,
6) Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan,
7) Business Centre Club Związek Pracodawców,
8) Związek Rzemiosła Polskiego,
9) Krajowy Związek Pracodawców Branży Geologicznej,
10) Górnicza Izba Przemysłowo-Handlowa,
11) Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa,
12) Stowarzyszenie Naukowo-Techniczne Inżynierów i Techników Przemysłu
Naftowego i Gazowniczego,
13) Towarzystwo Gospodarcze Polskie Elektrownie.
Ponadto projekt ustawy został skierowany do zaopiniowania przez Komisję Wspólną
Rządu i Samorządu Terytorialnego, która w dniu 26 września 2012 r. przyjęła
projekt.
W wyniku uwag zgłoszonych w ramach konsultacji z ww. związkami zawodowymi
oraz partnerami społecznymi projekt został poddany drobnym modyfikacjom,
będącym konsekwencją uwzględnienia części uwag, przede wszystkim w zakresie
doprecyzowania określenia kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla
oraz przepisów dotyczących zabezpieczenia finansowego prowadzenia działalności
w zakresie podziemnego składowania dwutlenku węgla, a także w zakresie uwag
redakcyjnych.
Nie uwzględniono propozycji, które były niezgodne z założeniami projektu ustawy
lub są determinowane postanowieniami dyrektywy 2009/31/WE, mając na uwadze
również zapewnienie bezpiecznego dla zdrowia i życia ludzi oraz dla środowiska
prowadzenia działalności.
3. Wpływ aktu normatywnego na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa
i budżety jednostek samorządu terytorialnego
Wejście w życie projektowanych zmian Prawa geologicznego i górniczego na
potrzeby realizacji projektów demonstracyjnych technologii wychwytu, transportu
i podziemnego składowania dwutlenku węgla (technologia CCS) nie spowoduje
skutków finansowych dla budżetu państwa.

26
Wprowadzenie nowego rodzaju koncesjonowanej działalności będzie wiązało się
z dodatkowymi obowiązkami dla organów administracji publicznej wynikającymi
z wydawania wszelkiego typu pozwoleń, np. koncesji, decyzji środowiskowych,
pozwoleń na budowę, pozwoleń zintegrowanych, a także zatwierdzania m.in.
dokumentacji geologicznych. Dodatkowe obciążenie nowymi zadaniami
administracji publicznej będzie wynikało również z konieczności podejmowania
przez odpowiednie organy także innych rozstrzygnięć z zakresu podziemnego
składowania dwutlenku węgla, tj. m.in. odmowy wydania, zmiany, cofnięcia,
przeniesienia czy wygaśnięcia koncesji, przejęcia przez KAPS CO2
odpowiedzialności za podziemne składowisko dwutlenku węgla, przekazania
odpowiedzialności za zamknięte podziemne składowisko dwutlenku węgla KAPS
CO2 oraz zawierania umów o ustanowieniu użytkowania górniczego, sprawowania
nadzoru i kontroli nad podziemnymi składowiskami dwutlenku węgla, nadzoru
górniczego, księgowania i nadzoru nad opłatami za omawianą działalność. Niemniej
jednak z uwagi na planowaną realizację 1 lub 2 projektów demonstracyjnych ww.
obowiązki będą realizowane przez administrację w ramach dotychczasowych
środków finansowych.
Projektowana zmiana ustawy będzie pozytywnie oddziaływała na budżet państwa
przez generowanie dodatkowych wpływów finansowych do budżetu pochodzących
z ustanawiania użytkowania górniczego na rzecz podmiotów gospodarczych. Szacuje
się, że z tytułu poszukiwania lub rozpoznawania kompleksów podziemnego
składowania dwutlenku węgla wysokość tych wpływów wynosić będzie ok. 0,1 mln
zł, przyjmując, że maksymalna powierzchnia obszaru badań wynosiłaby 1200 km2,
bez względu na czas, na jaki została zawarta umowa. Przy przedłużeniu umowy
opłata w tej samej wysokości wnoszona jest ponownie. Szacunkowe wpływy do
budżetu państwa z tytułu ustanowienia użytkowania górniczego w związku
z podziemnym składowaniem dwutlenku węgla na potrzeby 1 lub 2 projektów
demonstracyjnych, przy założeniu maksymalnej pojemności składowiska wynoszącej
ok. 1,8 mln ton/rok, stawki opłaty w wysokości 1 zł za 1 tonę składowanego
dwutlenku węgla i prowadzeniu działalności przez okres 10 lat, mogą wynieść
ok. 18 mln zł.

27
Pośrednim skutkiem finansowym nowego obowiązku uiszczania tych opłat,
nałożonym projektowaną ustawą, będzie wzrost dochodów budżetu z tytułu VAT
i innych podatków.
W związku z przewidzianym projektowaną ustawą nowym obowiązkiem nałożonym
na państwo (właściwy organ – minister właściwy do spraw środowiska) dotyczącym
przekazania odpowiedzialności za zamknięte i zlikwidowane podziemne
składowisko dwutlenku węgla, jak również za składowisko czynne w przypadku np.
cofnięcia koncesji, zachodzi potrzeba utworzenia KAPS CO2, który przejmie
praktyczne obowiązki wynikające z przekazania lub przejęcia odpowiedzialności
(działania naprawcze, rozliczenia emisji, monitoring itp.). Skutki finansowe
wynikające z powierzenia KAPS CO2 na mocy projektowanej zmiany ustawy
nowych zadań związanych z przekazaniem lub przejęciem odpowiedzialności nie
będą stanowiły obciążenia dla budżetu państwa. Zadania KAPS CO2 wymienione
w art. 28e ust. 2 (zadania po przekazaniu KAPS CO
odpowiedzialności za
2

zamknięte podziemne składowisko dwutlenku węgla) będą finansowane ze środków
Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW)
w ramach zobowiązania wieloletniego określonego w art. 401c ust. 2a ustawy –
Prawo ochrony środowiska (z opłat gwarancyjnych i uzupełniających opłat
gwarancyjnych) lub ze środków pochodzących z realizacji zabezpieczeń środków
ustanowionych w formie gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub
umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Inne zadania powierzone do
wykonania KAPS CO2, niewymienione w art. 28e ust. 2 (np. prowadzenie baz
danych, sporządzanie sprawozdań, raportów, prognoz, analiz, finansowanie kosztów
administracyjnych bezpośrednich i pośrednich itp.), finansowane będą ze środków
NFOŚiGW w ramach zobowiązania wieloletniego określonego w art. 401c ust. 2
ustawy – Prawo ochrony środowiska. Minimalna wysokość tego zobowiązania jest
wyznaczana połową kwoty wpływów uzyskiwanych przez NFOŚiGW z opłat,
o których mowa w dziale VII ustawy – Prawo geologiczne i górnicze. Zgodnie
z projektowaną zmianą ustawy przewiduje się, że KAPS CO2 rozpocznie działalność
od dnia 1 stycznia 2015 r.
Utworzenie i prowadzenie na mocy projektowanej ustawy rejestru zamkniętych
podziemnych składowisk dwutlenku węgla odbędzie się w ramach istniejącego już
rejestru obszarów górniczych. Tym samym rejestr obszarów górniczych prowadzony

28
na podstawie przepisów dotychczasowych przez Państwowy Instytut Geologiczny –
Państwowy Instytut Badawczy stanie się rejestrem obszarów górniczych
i zamkniętych podziemnych składowisk dwutlenku węgla. Rozszerzenie zadań
dotychczasowego rejestru obszarów górniczych o kolejny rejestr nie spowoduje
dodatkowych skutków finansowych dla budżetu państwa. Koszty obsługi rejestru
zamkniętych podziemnych składowisk dwutlenku węgla będą pokrywane
z dotychczasowych środków przeznaczanych na obsługę rejestru obszarów
górniczych.
Projektowana ustawa będzie pozytywnie oddziaływała na budżety gmin, na terenie
których będzie prowadzone podziemne składowanie dwutlenku węgla, przez
zwiększenie dochodów gmin z tytułu opłaty za działalność prowadzoną na podstawie
koncesji na poszukiwanie lub rozpoznawanie kompleksu podziemnego składowania
dwutlenku węgla i podziemne składowanie dwutlenku węgla. Zgodnie
z projektowaną regulacją opłata z tytułu składowania będzie w 60% stanowiła
wpływy do budżetu gminy, na terenie której będzie prowadzona działalność.
Pozostałe 40% będzie stanowiło dochód NFOŚiGW. Przy założeniu stawki opłaty za
podziemne składowanie dwutlenku węgla w przypadku 1 projektu demonstracyjnego
oraz przy założeniu ilości zatłaczanego dwutlenku węgla w roku na poziomie
1,8 mln t /1 rok szacuje się, że wpływy do budżetu gmin i NFOŚiGW z tytułu tej
działalności wyniosą ok. 9,1 mln zł/rok.
W związku z powyższym, zakładając eksploatację 1 podziemnego składowiska
dwutlenku węgla tylko na potrzeby 1 projektu demonstracyjnego przez okres 10 lat
(uwzględniając coroczną waloryzację stawek, wskutek której określona kwota
w okresie 10 lat powinna zostać powiększona o około 10–25%), przewiduje się, że
całkowite szacunkowe wpływy do budżetu gminy i NFOŚiGW z tytułu podziemnego
składowania dwutlenku węgla mogą wynieść ok. 100 mln zł.
Dodatkowym skutkiem finansowym dla budżetu gmin będą przewidziane
w projektowanej ustawie ewentualne opłaty podwyższone (dwustukrotność
podstawowej stawki opłaty pomnożona przez ilość zatłoczonego dwutlenku węgla)
oraz opłaty dodatkowe (pięciokrotność podstawowej stawki opłaty pomnożona przez
ilość zatłoczonego dwutlenku węgla) uiszczane przez przedsiębiorcę kolejno z tytułu
wykonywania działalności bez koncesji na podziemne składowanie dwutlenku węgla
oraz wykonywania działalności z rażącym naruszeniem warunków koncesji.

29
Należy podkreślić, że z uwagi na nowatorski charakter działalności prognozowane
skutki finansowe wprowadzenia projektowanego rozwiązania dla gmin (oszacowanie
wpływów) mogą ulec w praktyce zmianie (trudno przewidzieć dokładną ilość
dwutlenku węgla, która zostanie ostatecznie zatłoczona do podziemnego
składowiska, czy dokładną liczbę podmiotów zainteresowanych uzyskaniem koncesji
na podziemne składowanie dwutlenku węgla).
4. Wpływ aktu normatywnego na rynek pracy
Regulacje prawne zaproponowane w niniejszym projekcie ustawy będą miały wpływ
na rynek pracy. Wejście w życie projektowanych zmian ustawy rozszerzy zakres
działalności gospodarczej z zakresu geologii i górnictwa, tym samym wpływając
pozytywnie na rozwój przedsiębiorczości. Przewiduje się, że wprowadzenie
technologii CCS przełoży się na potrzebę tworzenia nowych miejsc pracy w takich
branżach jak: budownictwo, górnictwo, geologia, energetyka, przemysł
metalurgiczny, chemiczny, transport, technologie IT, badania naukowe i edukacja.
Rozszerzenie na mocy projektowanej ustawy katalogu kwalifikacji zawodowych
w zakresie geologii oraz w zakresie górnictwa i ratownictwa górniczego zwiększy
liczbę osób wykonujących czynności w zakresie wykonywania, dozorowania
i kierowania pracami geologicznymi oraz górniczymi.
Skutkiem uchwalenia projektowanych regulacji będzie także powstanie nowych
miejsc pracy w nowego rodzaju zakładzie górniczym prowadzącym podziemne
składowanie dwutlenku węgla oraz w KAPS CO2.
Wprowadzenie technologii CCS może w dłuższej perspektywie przyczynić się do
kontynuacji zastosowania na dużą skalę węgla kamiennego i brunatnego jako
podstawowych paliw energetycznych. W związku z tym można przypuszczać, że
zapotrzebowanie na wydobycie tych kopalin utrzyma się. Ponadto, biorąc pod uwagę
towarzyszący wychwytowi dwutlenku węgla spadek efektywności elektrowni
węglowych wyposażonych w instalacje CCS, nie można także wykluczyć wzrostu
eksploatacji złóż węgla kamiennego i brunatnego.
5. Wpływ aktu normatywnego na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość,
w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw
Wpływ regulacji na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na
funkcjonowanie przedsiębiorstw, uwzględnia zagadnienia takie jak wynikające

30