Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw

pracy. Być może w pewnym sensie solidarne obciążenie pracodawców
nieobecno cią pracowników z tytułu sprawowania opieki nad małym dzieckiem
obojga odniosłoby skutek wzmocnienia pozycji młodych kobiet na rynku pracy, choć
w pewnym sensie kosztem zmniejszenia atrakcyjno ci pracowniczej mężczyzn.
W celu wzmocnienia więzi rodzinnych wskazane jest przewidzenie możliwo ci
wzięcia urlopu rodzicielskiego przez oboje zatrudnionych rodziców.
Rozszerzenie uprawnień rodzica samodzielnie sprawującego opiekę na
dzieckiem do czę ci urlopu potencjalnego drugiego rodzica jest uzasadnione
względami równego traktowania.
W przypadku urlopu rodzicielskiego wydaje się bardziej korzystna opcją
skorzystanie z zasiłku macierzyńskiego w wysoko ci 100% podstawy w trakcie
urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu
ojcowskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego oraz dodatkowego urlopu na
warunkach urlopu macierzyńskiego niż proponowanej przez rząd stawki 80% w
trakcie całego okresu zasiłkowego, szczególnie, że łączny okres pobierania zasiłku z
tytułu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu
ojcowskiego i dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego jest
dłuższy niż przewidywanego okresu urlopu rodzicielskiego.

Przykład:

Co najmniej 20 tygodni urlopu macierzyńskiego albo urlopu na warunkach
urlopu macierzyńskiego, 2 tygodnie urlopu ojcowskiego, co najmniej 6 tygodni
dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego daje ogółem co najmniej
28 tygodni urlopu płatnego 100%. Wymiar maksymalny urlopu rodzicielskiego to 26
tygodni.

28x100%=2800
26x60%=1560
Łącznie=4360, co tygodniowo daje 80,74% podstawy wymiaru.
Podstawa wymiaru zwiększy się znacznie przy urlopie macierzyńskim z tytułu
urodzenia więcej niż 1 dziecka przy jednym porodzie, ponieważ wtedy wydłuży się
okres pobierania zasiłku w wymiarze 100%.
I tak:

10
41x100%=4100
26x60%=1560
Łącznie=5660, co tygodniowo daje 84,47% podstawy wymiaru, a więc więcej niż
proponowane przez rząd 80%.
Przy takim systemie przyznania zasiłku z tytułu korzystania z urlopu
rodzicielskiego nie ma potrzeby informowania pracodawcy o zamiarze skorzystania z
tego urlopu w ciągu 14 dni po porodzie, co wskazano w projekcie rządowym.

Urlop wychowawczy – art. 186 k.p.

Przyjęcie wydłużonego okresu płatnych urlopów związanych z rodzicielstwem
implikuje konsekwencje dla już istniejących instrumentów takich jak: urlop
wychowawczy (art. 186 i nast. k.p.) czy urlop ojcowski (art. 1823 k.p.). Jeżeli
uwzględnimy wymiar dotychczas przewidzianych w systemie prawa urlopów
związanych z rodzicielstwem, szczególnie w przypadku urodzenia więcej niż jednego
dziecka przy jednym porodzie, może się okazać, że pracownicy nie mają szansy
skorzystania ze wszystkich teoretycznie przysługujących im praw. Będzie się tak
działo, jeżeli pracownik wykorzysta w pełni wymiaru urlop macierzyński przysługujący
przy urodzeniu więcej niż jednego dziecka, dodatkowy urlop macierzyński w pełnym
wymiarze, urlop ojcowski w pełnym wymiarze oraz urlop rodzicielski. Na
wykorzystanie pełnego wymiaru urlopu wychowawczego nie starczy już czasu.
Dlatego celowe wydaje się wydłużenie możliwo ć skorzystania z tego uprawnienia aż
do osiągnięcia przez dziecko obowiązku przedszkolnego (5 lat).

Zwolnienia od pracy – art. 188 k.p.

Przedstawiony projekt wprowadza do kodeksu pracy nową regulację zwolnień
od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, regulowanych w art. 188. kp.
Dotychczasowy przepis przewidywał zwolnienie od pracy z tytułu opieki nad
dzieckiem wymiarze 2 dni na dziecko w wieku do 14 lat, bez względu na ilo ć dzieci.
Przepis w proponowanym brzmieniu uzależnia wymiar zwolnienia od pracy od liczy
wychowywanych przez pracownika dzieci.

Wejście w życie ustawy

11


Rekomendowane jest jak najszybsze wej cie w życie ustawy szczególnie, że
osoby, które już przebywają na urlopach macierzyńskich powinny jak najszybciej
wiedzieć według jakich zasad mają planować opiekę nad dziećmi.

Ocena skutków regulacji

1. Zakres podmiotowy regulacji

Projektowana ustawa będzie miała wpływ na sytuację pracowników i
pracodawców, do których mają zastosowanie nowelizowane przepisy dotyczące
uprawnień pracowniczych związanych z rodzicielstwem. W zakresie wiadczeń z
ubezpieczeń społecznych regulacja dotyczyć będzie osób, które objęte są
ubezpieczeniem chorobowym. Ponadto projektowane są zmiany dotyczące składek
na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych wiadczeń Pracowniczych.
Zmiany w zakresie statusu bezrobotnego umożliwią pobieranie zasiłku dla
bezrobotnych przez dłuższy okres.

2. Konsultacje społeczne

Nie dotyczy. Zgodnie z art. 34 ust. 3 Regulaminu Sejmu w wypadku
poselskich projektów ustawy, w stosunku do których nie przeprowadzono konsultacji,
Marszałek Sejmu przed skierowaniem do pierwszego czytania kieruje projekt do
konsultacji.

3. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i
budżety jednostek samorządu terytorialnego

3.1.Skutki finansowe projektowanych zmian dla Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych.

Fundusz Ubezpieczeń Społecznych zwiększy wydatki na finansowanie
zasiłków o 225 mln PLN.


12
3.2. Skutki finansowe projektowanych zmian dla budżetu państwa

Zwiększone wydatki na finansowanie zasiłków obciążą budżet Państwa.
Jednocze nie, zwiększone zasiłki poprawią poziom dochodów budżetowych oraz
konsumpcję, a wraz z nią dochody z VAT.
Wprowadzenie płatnych urlopów rodzicielskich może wpłynąć na zmniejszenie
szarej strefy usług opiekuńczych poprzez zmniejszony popyt na te usługi, a więc
zwiększone wydatki w zakresie pomocy społecznej lub zwiększone dochody w
przypadku przej cia do legalnej sfery pracy.

3.3. Skutki finansowe projektowanych zmian dla budżetów jednostek
samorządu terytorialnego.

Projektowana zmiana wpłynie na zwiększenie alokacji dochodów z podatku
PIT dla budżetów jednostek samorządu terytorialnego.

4. Wpływ regulacji na rynek pracy

Projektowana ustawa może wywierać wpływ na rynek pracy.

Po pierwsze wydłużenie łącznego płatnego okresu urlopów związanych z
rodzicielstwem może skutkować zwiększonym zapotrzebowaniem na pracowników
zatrudnionych na zastępstwo.
Po drugie, wprowadzenie płatnych urlopów rodzicielskich może wpłynąć na
zmniejszenie szarej strefy usług opiekuńczych poprzez zmniejszony popyt na te
usługi.
Po trzecie, wprowadzenie płatnych urlopów rodzicielskich może wpłynąć na
zmniejszony popyt na miejsca w żłobkach, a więc i polepszenie dostępno ci tych
miejsc, dla rodziców, którzy nie zdecydują się na skorzystanie z płatnych form opieki.

5. Wpływ regulacji na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym
na funkcjonowanie przedsiębiorstw

Projektowana ustawa może mieć wpływ na konkurencyjno ć gospodarki i
przedsiębiorczo ć, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw. Okres nieobecno ci

13
pracownika związany z jego funkcjami rodzicielskimi może się znacznie wydłużyć, co
ograniczy wykorzystanie jego potencjału. Wsparciem dla tego może być możliwo ć
łączenia niektórych uprawnień do urlopów związanych z rodzicielstwem z pracą.
Można założyć, że pracodawca będzie zmuszony do poniesienia kosztów
związanych z rekrutacją pracownika na zastępstwo, a także z jego przygotowaniem
do podjęcia obowiązków służbowych.

6. Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionalny

Projektowana regulacja może wpłynąć na sytuację demograficzną regionów, a
więc po rednio i na ich rozwój w przyszło ci.

7. Projekt ustawy nie przewiduje wydania aktów wykonawczych.

8. Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.

14