Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw

Warszawa, 2 kwietnia 2013 r.

BAS–WAPEiM–687/13


Pani Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej


Opinia prawna w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej
poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz
niektórych innych ustaw (przedstawiciel wnioskodawców: poseł Ryszard
Zbrzyzny)


Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 r. – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2012 r. poz. 32, ze zm.)
sporządza się następującą opinię:


I.
Przedmiot projektu ustawy
Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych
innych ustaw zakłada nowelizację sześciu ustaw: z dnia 26 czerwca 1974 r. –
Kodeks pracy (Dz. U z 1988 r. Nr 21, poz. 94, ze zm.), z dnia 13 października
1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz.
1585, ze zm.), z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z
ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r.
Nr 77, poz. 512, ze zm.), z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i
instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, ze zm.), z dnia 13
lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności
pracodawcy (Dz. U. Nr 158, poz. 1121, ze zm.) oraz z dnia 6 grudnia 2008 r. o
zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 237,
poz. 1654).
Nowelizacja ustawy – Kodeks pracy przewiduje wprowadzenie zmian w
przepisach dotyczących dodatkowego urlopu macierzyńskiego i dodatkowego
urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, a także wprowadzenie nowej
instytucji – płatnego urlopu rodzicielskiego.
Zmiany dotyczące dodatkowego urlopu macierzyńskiego i dodatkowego
urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego mają na celu uelastycznienie
możliwości korzystania z tych urlopów, a także ich wydłużenie.
Proponowany nowy rodzaj urlopu – urlop rodzicielski byłby udzielany w
wymiarze 26 tygodni niezależnie od liczby dzieci urodzonych przy jednym
porodzie. Jego udzielenie byłoby możliwe wyłącznie bezpośrednio po

wykorzystaniu pełnego wymiaru dodatkowego urlopu macierzyńskiego (urlopu
na warunkach urlopu macierzyńskiego). Z tytułu urlopu rodzicielskiego
przysługiwałby zasiłek macierzyński. Jego wysokość wynosiłaby 60% podstawy
wymiaru zasiłku.
Projekt przewiduje również zwiększenie liczby dni zwolnienia od pracy z
zachowaniem prawa do wynagrodzenia, z tytułu wychowywania dzieci do lat
14. Wymiar zwolnienia byłby uzależniony od liczby wychowywanych dzieci.
Zmiany w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
mają na celu zwiększenie ochrony przed pozbawieniem statusu bezrobotnego
kobiety w ciąży lub po urodzeniu dziecka.
Projekt zawiera przepis przejściowy. Ustawa ma wejść w życie 14 dni po
ogłoszeniu.

II.
Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem

Przedmiot projektu ustawy jest objęty zakresem postanowień dyrektywy
Rady 2010/18/UE z dnia 8 marca 2010 r. w sprawie wdrożenia zmienionego
porozumienia ramowego dotyczącego urlopu rodzicielskiego zawartego przez
BUSINESSEUROPE, UEAPME, CEEP i ETUC oraz uchylającej dyrektywę
96/34/WE (Dz. Urz. UE L 68 z 18.3.2010 r., s. 13; dalej: dyrektywa).
Porozumienie ramowe, stanowiące załącznik do dyrektywy, ustanawia
minimalne wymogi mające na celu ułatwienie pracującym rodzicom godzenie
obowiązków rodzicielskich i zawodowych, uwzględniając coraz większe
zróżnicowanie struktur rodzinnych, przy poszanowaniu prawa krajowego,
układów zbiorowych i praktyki (klauzula 1 ust. 1 załącznika).
Należy pokreślić, że dyrektywa przewiduje wymogi minimalne i państwa
członkowskie mogą wprowadzić przepisy bardziej korzystne (klauzula 8 ust. 1
załącznika do dyrektywy).

III. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Proponowane zmiany dotyczące uprawnień do urlopów związanych z
urodzeniem lub wychowywaniem dzieci są zgodne z klauzulami 2-5 w związku
z klauzulą 1 ust. 1 i klauzulą 8 ust. 1 załącznika do dyrektywy.
Zmiany dotyczące wymiaru zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa
do wynagrodzenia (art. 1 pkt 6 projektu) są zgodne z klauzulą 7 załącznika do
dyrektywy.





2
IV. Konkluzje

Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych
innych ustaw jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.


Dyrektor Biura Analiz Sejmowych









Zbigniew Wrona



3

Warszawa, 2 kwietnia 2013 r.
BAS-WAPEiM-688/13

Pani Ewa Kopacz
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej


Opinia prawna w sprawie stwierdzenia, czy poselski projekt ustawy o
zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw
(przedstawiciel wnioskodawców: poseł Ryszard Zbrzyzny) jest projektem
ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej w rozumieniu art. 95a
regulaminu Sejmu


Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych
innych ustaw zakłada nowelizację sześciu ustaw: z dnia 26 czerwca 1974 r. –
Kodeks pracy (Dz. U z 1988 r. Nr 21, poz. 94, ze zm.), z dnia 13 października
1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz.
1585, ze zm.), z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z
ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r.
Nr 77, poz. 512, ze zm.), z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i
instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, ze zm.), z dnia 13
lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności
pracodawcy (Dz. U. Nr 158, poz. 1121, ze zm.) oraz z dnia 6 grudnia 2008 r. o
zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 237,
poz. 1654).
Nowelizacja ustawy – Kodeks pracy przewiduje wprowadzenie zmian w
przepisach dotyczących dodatkowego urlopu macierzyńskiego i dodatkowego
urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, a także wprowadzenie nowej
instytucji – płatnego urlopu rodzicielskiego.
Zmiany dotyczące dodatkowego urlopu macierzyńskiego i dodatkowego
urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego mają na celu uelastycznienie
możliwości korzystania z tych urlopów, a także ich wydłużenie.
Proponowany nowy rodzaj urlopu – urlop rodzicielski byłby udzielany w
wymiarze 26 tygodni niezależnie od liczby dzieci urodzonych przy jednym
porodzie. Jego udzielenie byłoby możliwe wyłącznie bezpośrednio po

wykorzystaniu pełnego wymiaru dodatkowego urlopu macierzyńskiego (urlopu
na warunkach urlopu macierzyńskiego). Z tytułu urlopu rodzicielskiego
przysługiwałby zasiłek macierzyński. Jego wysokość wynosiłaby 60% podstawy
wymiaru zasiłku.
Projekt przewiduje również zwiększenie liczby dni zwolnienia od pracy z
zachowaniem prawa do wynagrodzenia, z tytułu wychowywania dzieci do lat
14. Wymiar zwolnienia byłby uzależniony od liczby wychowywanych dzieci.
Zmiany w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy mają na
celu zwiększenie ochrony przed pozbawieniem statusu bezrobotnego kobiety w
ciąży lub po urodzeniu dziecka.

Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej, nie ma jednak na
celu wykonania żadnego przepisu tego prawa.
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych
ustaw nie jest projektem ustawy wykonującej prawo Unii Europejskiej w
rozumieniu art. 95a regulaminu Sejmu.



Dyrektor Biura Analiz Sejmowych

Zbigniew Wrona



2