Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Umowy o ustanowieniu Bałtyckiego Funkcjonalnego Bloku Przestrzeni Powietrznej pomiędzy Rzecząpospolitą Polską i Republiką Litewską, podpisanej w Wilnie dnia 17 lipca 2012 r.

skoordynowanego i
wiążącego podejścia w zakresie zarządzania
bezpieczeństwem,
2) zmniejszenie kosztów użytkowania przestrzeni powietrznej, w związku
z redukcją kosztów związanych z zapewnianiem służb żeglugi powietrznej,
3) zwiększenie przepustowości przestrzeni powietrznej, co jest niezbędne
w związku z planowanym przyrostem ruchu lotniczego,
4) ograniczenie wpływu transportu lotniczego na środowisko, dzięki skróceniu
tras przelotu.
1.5.2. Cele szczególne:
Cele szczególne – charakterystyczne dla Bałtyckiego FAB:
1) rozwój współpracy z FAB sąsiadującymi oraz w szczególności z krajami
spoza UE,
2) zapewnienie funkcjonowania Bałtyckiego FAB jako ważnego elementu
w ramach europejskiej sieci zarządzania ruchem lotniczym,
3) kontynuacja modernizacji infrastruktury CNSzgodnie z wdrażanym
w Europie systemem SESAR.
1.6. Kalendarium najistotniejszych prac podejmowanych w zakresie tworzenia
Bałtyckiego FAB
Poniżej przedstawiono kalendarium najważniejszych prac prowadzonych na
szczeblach
ministerstw
właściwych do spraw transportu, instytucji
odpowiedzialnych za zapewnienie służb żeglugi powietrznej oraz władz
lotniczych Polski i Litwy.
Spotkanie Wiceministrów do spraw Transportu Polski i Litwy w Wilnie
Dnia 29 lipca 2010 r. w Wilnie odbyło się spotkanie Sekretarza Stanu
w Ministerstwie Infrastruktury, Pana Tadeusza Jarmuziewicza oraz Wiceministra
Transportu i Komunikacji Litwy, Pana Rimvydas Vastakas. Strony zdecydowały
o utworzeniu wspólnych struktur zarządzających Bałtyckiego FAB dla ułatwienia
prac w przyszłości i utworzenia forum współpracy z zaangażowaniem władz
państwowych.

6 Communication, Navigation, Surveillance – komunikacja, nawigacja i dozorowanie.
7 SESAR – Single European Sky ATM Research – System zarządzania ruchem lotniczym nowej
generacji opracowywany w ramach koncepcji Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej (Single
European Sky).
9

Podpisanie przez Wiceministrów ds. Transportu Polski i Litwy „Letter of Intent
on the co-operation with regard to the development of the Baltic FAB Initiative”
Powyższy dokument tworzy podstawy instytucjonalne kontynuowania przez
ministerstwa właściwe ds. transportu i wszystkie zaangażowane strony działań,
które prowadzone są od kilku lat na szczeblu operacyjnym, z intencją terminowej
i efektywnej realizacji celów Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej.
Powołanie Polsko-Litewskiego Komitetu Strategicznego, Polsko-Litewskiego
Zespołu Projektowego (Working Group/Task Force), Polsko-Litewskiego
Komitetu Sterującego ds. Studium Wykonalności Bałtyckiego FAB
Podczas spotkania w Wilnie strony ustaliły powołanie następujących struktur
wspólnego projektu:
1) Komitet Strategiczny – organ decyzyjny dla Bałtyckiego FAB, podejmujący
kluczowe i strategiczne decyzje w zakresie tworzenia i rozwoju FAB.
Przewodnictwo w Komitecie obecnie sprawuje strona litewska (rotacja co
6 miesięcy) – Rimvydas Vastakas, Wiceminister ds. Transportu Litwy.
W skład Komitetu wchodzą przedstawiciele:
1) Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej (Polska)
oraz Ministerstwa Transportu i Komunikacji (Litwa),
2) Ministerstw Obrony Narodowej Polski i Litwy,
3) Ministerstw Spraw Zagranicznych Polski i Litwy,
4) Prezesi Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej (Polska)/Oro Navigacija
(Litwa) oraz Urzędu Lotnictwa Cywilnego (Polska)/Administracji
Lotnictwa Cywilnego (Litwa).
2) Zespół Projektowy Bałtyckiego FAB – organ wykonawczy, który
przygotowuje konkretne rozwiązania w poszczególnych zakresach:
operacyjny, techniczny, strategiczno-ekonomiczny, bezpieczeństwa, kwestii
środowiskowych, prawno-regulacyjnym. Przewodniczącym Zespołu jest
Dyrektor Departamentu Lotnictwa Ministerstwa Transportu, Budownictwa
i Gospodarki Morskiej, natomiast w skład Zespołu wchodzą przedstawiciele:
1) Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej (Polska)
oraz Ministerstwa Transportu i Komunikacji (Litwa),
10

2) Ministerstw Obrony Narodowej Polski i Litwy,
3) Urzędu Lotnictwa Cywilnego (Polska)/Administracji Lotnictwa
Cywilnego (Litwa),
4) Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej/Oro Navigacija (LT).
W ramach Zespołu projektowego funkcjonują cztery grupy robocze, które są
odpowiedzialne za przygotowanie projektów dokumentacji i rozwiązań
w poszczególnych obszarach na potrzeby Zespołu.
3) Komitet Sterujący ds. Studium Wykonalności Bałtyckiego FAB – organ
nadzorujący i oceniający Studium Wykonalności Bałtyckiego FAB.
Przewodniczy przedstawiciel strony litewskiej, w skład Komitetu wchodzą
przedstawiciele:
1) Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej (Polska)
oraz Ministerstwa Transportu i Komunikacji (Litwa),
2) Urzędu Lotnictwa Cywilnego (Polska)/Administracji Lotnictwa
Cywilnego (Litwa),
3) Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej (Polska)/Oro Navigacija (Litwa).
W ramach Komitetu funkcjonuje grupa robocza koordynująca przygotowanie
studium oraz zapewnienie konsultacji i współpracy z zainteresowanymi
stronami.
W kolejnych miesiącach odbywały się regularne posiedzenia wszystkich ww.
struktur. Najważniejszymi zrealizowanymi zadaniami są:
1) przyjęcie podziału struktur zarządzanych projektem Bałtyckiego FAB,
2) przyjęcie „Framework Action Plan in respect of intent to establish the
Baltic Functional Airspace Block”,
3) przyjęcie zakresu uprawnień i podziału zadań dla poszczególnych struktur
projektu,
4) przyjęcie celów krótko- i średnioterminowych do realizacji,
5) opracowanie i przyjęcie głównych zasad i podstaw działania Bałtyckiego
FAB,
6) opracowanie przez grupy robocze szczegółowych planów działania
w poszczególnych obszarach oraz wstępnych rekomendacji dla Zespołu
Projektowego (do końca września br.),
11

7) rozpoczęcie prac nad wstępnymi rozwiązaniami w zakresie prawnym,
operacyjnym, technicznym, instytucjonalnym, finansowym,
bezpieczeństwa,
8) odbiór przez Polską Agencję Żeglugi Powietrznej, przekazanie oraz
formalna akceptacja „Studium Wykonalności Bałtyckiego FAB”,
9) przygotowanie projektów umów między państwami, władzami lotniczymi
oraz instytucjami zapewniającymi służby żeglugi powietrznej.
Podczas trzeciego posiedzenia Komitetu Strategicznego Bałtyckiego
Funkcjonalnego Bloku Przestrzeni Powietrznej (Kraków, 20 i 21 kwietnia
2011 r.) uzgodniono na szczeblu Sekretarza Stanu w Ministerstwie
Infrastruktury oraz Wiceministra Transportu i Komunikacji Litwy wstępny
projekt umowy o ustanowieniu Bałtyckiego FAB (wersja anglojęzyczna).
Ponadto podczas posiedzenia Komitet uzgodnił także formę zaktualizowanych
struktur projektu Bałtyckiego FAB oraz podjął decyzję o powołaniu „Biura
Zarządzania Programem Bałtyckiego FAB” (Baltic FAB Program
Management Office) jako głównego organu zarządzającego implementacją
projektu oraz realizującego zadania bieżące.
1.7. Zarządzanie Bałtyckim FAB
Obecnie działania w ramach FAB-u realizowane są głównie siłami kilku etatów
przez osoby oddelegowane do tej pracy w Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej
(PAŻP) i litewskiej Oro Navigacija (ON). Ponadto w pracach nad FAB-em,
obecnie głównie w zakresie opracowania poszczególnych dokumentów, udział
biorą eksperci MTBiGM, MON i ULC wykonujący te zadania w ramach swoich
obowiązków. W ślad za ustaleniami wiceministrów ds. transportu dotyczącymi
powołania Biura Zarządzania Programem Bałtyckiego FAB (dalej: PMO) z lipca
2011 r., gdy ze względu na potrzebę pilnej organizacji Biura FAB, przyjęto model
polegający na wprowadzeniu rozwiązania w zakresie organizacyjnym dotyczącym
funkcjonowania i finansowania tej działalności jako elementu organizacyjnego
PAŻP, przez oddelegowanie do PMO ekspertów oraz ponoszenie kosztów
w ramach obecnie działającego projektu FAB w PAŻP i finansowania wydatków
w ramach Budżetów Funkcjonowania Jednostki oraz Budżetu Projektu FAB
12

w PAŻP, planowane jest dokończenie procesu tworzenia PMO przez utworzenie,
zgodnie z art. 1 ust. 4 ustawy z dnia 8 grudnia 2006 r. o Polskiej Agencji Żeglugi
Powietrznej (Dz. U. Nr 249, poz. 1829, z późn. zm.), oddziału terenowego. Takie
rozwiązanie zapewni większą organizacyjną samodzielność osób oddelegowanych
do pracy w PMO przez ich przeniesienie do takiego oddziału terenowego PAŻP
pracującego na rzecz PMO. Rozwiązanie to pozwoli też na wyodrębnienie
kosztów działań PAŻP prowadzonych na rzecz FAB.
W ramach zadań nałożonych na PAŻP i ON oddelegowani zostali eksperci do
prac w ramach FAB PMO (w pełnym wymiarze czasu Dyrektor PMO, Zastępca
Dyrektora oraz asystent PMO, dodatkowo do prac w PMO oddelegowane są
osoby z obu organizacji w wymiarze 2 pełnych etatów).
Dla przygotowania niezbędnych dokumentów i uzyskania korzyści
z implementacji FAB utworzone zostały 4 grupy robocze: Grupa Robocza 1
(WG1) – operacyjno-techniczna; Grupa Robocza 2 (WG2) – strategiczno-
-ekonomiczna; Grupa Robocza 3 (WG3) – bezpieczeństwa i środowiska; Grupa
Robocza 4 (WG4) – prawna. Dla wykonania bardziej kompleksowych działań
mogą być powoływane grupy zadaniowe, złożone z ekspertów z dziedzin
odpowiednich dla danego działania. Członkowie grup roboczych nie są
oddelegowani na stałe do poszczególnych grup, przez co łączą swoje obowiązki
z obowiązkami wynikającymi z regulaminu danej jednostki (ANSP, ministerstwa,
ULC). Członkowie grup są wynagradzani jedynie w ramach oddelegowującej
jednostki.
Obecna struktura zarządzania inicjatywą Bałtyckiego FAB
Obecna struktura zarządzania inicjatywą Bałtyckiego FAB oparta jest m.in. na
decyzjach Komitetu Strategicznego, który decyzją nr 16 z dnia 7 czerwca 2011 r.
z Kłajpedy zatwierdził zakres zadań (Terms of Reference) zarówno dla Komitetu
Strategicznego, jak i dla PMO.

13