Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz ustawy o związkach zawodowych

Druk nr 1105

Warszawa, 6 lutego 2013 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja
Prezes Rady Ministrów

RM 10-11-13




Pani

Ewa Kopacz

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej




Szanowna Pani Marszałek
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt
ustawy

- o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz
ustawy o związkach zawodowych.

W załączeniu przedstawiam także opinię dotyczącą zgodności
proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że do prezentowania stanowiska Rządu
w tej sprawie w toku prac parlamentarnych został upoważniony Minister Pracy i
Polityki Społecznej.

Z poważaniem

(-) Donald Tusk
Projekt
U S T A W A
z dnia
o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o związkach zawodowych
Art. 1. W ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21,
poz. 94, z późn. zm.)) wprowadza się następujące zmiany:
1)
art. 129 otrzymuje brzmienie:
„Art. 129. § 1. Czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie
40
godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie
rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy, z zastrzeżeniem art. 135–138, 143
i 144.
§ 2. W każdym systemie czasu pracy, jeżeli jest to uzasadnione przyczynami
obiektywnymi lub technicznymi lub dotyczącymi organizacji pracy, okres rozliczeniowy
może być przedłużony, nie więcej jednak niż do 12 miesięcy, przy zachowaniu ogólnych
zasad dotyczących ochrony bezpieczeństwa i zdrowia pracowników.
§ 3. Rozkład czasu pracy danego pracownika może być sporządzony – w formie
pisemnej lub elektronicznej – na okres krótszy niż okres rozliczeniowy, obejmujący
jednak co najmniej 2 miesiące. Pracodawca przekazuje pracownikowi rozkład czasu
pracy co najmniej na 2 tygodnie przed rozpoczęciem pracy w okresie, na który został
sporządzony ten rozkład.
§ 4. Jeżeli w danym miesiącu, ze względu na rozkład czasu pracy w przyjętym
okresie rozliczeniowym, pracownik nie miałby prawa do wynagrodzenia za pracę,
przysługuje mu wynagrodzenie w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę,

1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1998 r. Nr 106, poz. 668
i Nr 113, poz. 717, z 1999 r. Nr 99, poz. 1152, z 2000 r. Nr 19, poz. 239, Nr 43, poz. 489, Nr 107, poz. 1127
i Nr 120, poz. 1268, z 2001 r. Nr 11, poz. 84, Nr 28, poz. 301, Nr 52, poz. 538, Nr 99, poz. 1075, Nr 111,
poz. 1194, Nr 123, poz. 1354, Nr 128, poz. 1405 i Nr 154, poz. 1805, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 135,
poz. 1146, Nr 196, poz. 1660, Nr 199, poz. 1673 i Nr 200, poz. 1679, z 2003 r. Nr 166, poz. 1608 i Nr 213,
poz. 2081, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 99, poz. 1001, Nr 120, poz. 1252 i Nr 240, poz. 2407, z 2005 r.
Nr 10, poz. 71, Nr 68, poz. 610, Nr 86, poz. 732 i Nr 167, poz. 1398, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711,
Nr 133, poz. 935, Nr 217, poz. 1587 i Nr 221, poz. 1615, z 2007 r. Nr 64, poz. 426, Nr 89, poz. 589, Nr 176,
poz. 1239, Nr 181, poz. 1288 i Nr 225, poz. 1672, z 2008 r. Nr 93, poz. 586, Nr 116, poz. 740, Nr 223,
poz. 1460 i Nr 237, poz. 1654, z 2009 r. Nr 6, poz. 33, Nr 56, poz. 458, Nr 58, poz. 485, Nr 98, poz. 817,
Nr 99, poz. 825, Nr 115, poz. 958, Nr 157, poz. 1241 i Nr 219, poz. 1704, z 2010 r. Nr 105, poz. 655,
Nr 135, poz. 912, Nr 182, poz. 1228, Nr 224, poz. 1459, Nr 249, poz. 1655 i Nr 254, poz. 1700, z 2011 r.
Nr 36, poz. 181, Nr 63, poz. 322, Nr 80, poz. 432, Nr 144, poz. 855, Nr 149, poz. 887 i Nr 232, poz. 1378,
z 2012 r. poz. 908 i 1110 oraz z 2013 r. poz. 2.

– 2 –
ustalane na podstawie odrębnych przepisów; dotyczy to odpowiednio pracownika
zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy.”;
2)
po art. 140 dodaje się art. 1401 w brzmieniu:
„Art. 1401. § 1. Rozkład czasu pracy może przewidywać różne godziny
rozpoczynania pracy w dniach, które zgodnie z tym rozkładem są dla pracowników
dniami pracy.
§ 2. Rozkład czasu pracy może przewidywać przedział czasu, w którym pracownik
decyduje o godzinie rozpoczęcia pracy w dniu, który zgodnie z tym rozkładem jest dla
pracownika dniem pracy.
§ 3. Wykonywanie pracy zgodnie z rozkładami czasu pracy, o których mowa w § 1
i 2, nie może naruszać prawa pracownika do odpoczynku, o którym mowa w art. 132
i 133.
§ 4. W rozkładach czasu pracy, o których mowa w § 1 i 2, ponowne wykonywanie
pracy w tej samej dobie nie stanowi pracy w godzinach nadliczbowych.”;
3)
art. 150 otrzymuje brzmienie:
„Art. 150. § 1. Systemy i rozkłady czasu pracy oraz przyjęte okresy rozliczeniowe
czasu pracy ustala się w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo
w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie
jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy, z zastrzeżeniem § 2–5 oraz art. 139 § 3
i 4.
§ 2. Pracodawca, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa, a także
pracodawca, u którego zakładowa organizacja związkowa nie wyraża zgody na ustalenie
lub zmianę systemów i rozkładów czasu pracy oraz okresów rozliczeniowych czasu
pracy, może stosować okres rozliczeniowy czasu pracy, o którym mowa w art. 135 § 2
i 3 – po uprzednim zawiadomieniu właściwego okręgowego inspektora pracy.
§ 3. Przedłużenie okresu rozliczeniowego czasu pracy zgodnie z art. 129 § 2 oraz
rozkłady czasu pracy, o których mowa w art. 1401, ustala się:
1) w
układzie zbiorowym pracy lub w porozumieniu z zakładowymi organizacjami
związkowymi; jeżeli nie jest możliwe uzgodnienie treści porozumienia ze
wszystkimi zakładowymi organizacjami związkowymi, pracodawca uzgadnia treść
porozumienia z organizacjami związkowymi reprezentatywnymi w rozumieniu
art. 24125a, albo
– 3 –
2) w porozumieniu zawieranym z przedstawicielami pracowników, wyłonionymi
w trybie przyjętym u danego pracodawcy – jeżeli u pracodawcy nie działają
zakładowe organizacje związkowe.
§ 4. Pracodawca przekazuje kopię porozumienia w sprawie przedłużenia okresu
rozliczeniowego czasu pracy, o którym mowa w § 3, właściwemu okręgowemu
inspektorowi pracy w terminie 5 dni roboczych od dnia zawarcia porozumienia.
§ 5. Rozkłady czasu pracy, o których mowa w art. 1401, mogą być także stosowane
na pisemny wniosek pracownika, niezależnie od ustalenia takich rozkładów czasu pracy
w trybie określonym w § 3.
§ 6. Zastosowanie do pracownika systemów czasu pracy, o których mowa
w art. 143 i 144, następuje na podstawie umowy o pracę.
§ 7. Do obwieszczenia, o którym mowa w § 1, stosuje się odpowiednio art. 1043.”.
Art. 2. W ustawie z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2001 r.
Nr 79, poz. 854, z późn. zm.)) w art. 30 ust. 5 otrzymuje brzmienie:
„5. Jeżeli w sprawie ustalenia regulaminu wynagradzania, regulaminów nagród
i premiowania, regulaminu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, planu urlopów
lub regulaminu pracy, okresu rozliczeniowego, o którym mowa w art. 135 § 2 i 3
Kodeksu pracy, wykazu prac, o którym mowa w art. 1517 § 4 Kodeksu pracy lub
indywidualnego rozkładu czasu pracy, o którym mowa w art. 8 ust. 2–4 ustawy z dnia
16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. z 2012 r. poz. 1155), organizacje
związkowe albo organizacje związkowe reprezentatywne w rozumieniu art. 24125a
Kodeksu pracy nie przedstawią wspólnie uzgodnionego stanowiska w terminie 30 dni,
decyzje w tych sprawach podejmuje pracodawca, po rozpatrzeniu odrębnych stanowisk
organizacji związkowych.”.
Art. 3. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.




2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 100, poz. 1080
i Nr 128, poz. 1405, z 2002 r. Nr 135, poz. 1146 i Nr 240, poz. 2052, z 2003 r. Nr 63, poz. 590 i Nr 213,
poz. 2081, z 2004 r. Nr 240, poz. 2407, z 2008 r. Nr 90, poz. 562 oraz z 2011 r. Nr 244, poz. 1454.

01/02/EP

UZASADNIENIE
Projektowana ustawa ma na celu wprowadzenie do Kodeksu pracy rozwiązań, które
pozwolą na bardziej elastyczną organizację czasu pracy w zakładach pracy. Powinno to
umożliwić bardziej racjonalną organizację czasu pracy, wpłynąć na zwiększenie
konkurencyjności firm, a poprzez to ułatwić zachowanie dotychczasowych i tworzenie
nowych miejsc pracy. Ponadto umożliwi pracownikom – poprzez korzystanie
z ruchomego czasu pracy – łatwiejsze godzenie życia zawodowego z osobistym,
zwiększy przestrzeń porozumień zawieranych przez pracodawców i reprezentację
pracowników.
wiatowy kryzys gospodarczy pociąga za sobą niższy popyt na produkowane towary
i świadczone usługi, to z kolei skutkuje problemami finansowymi przedsiębiorstw
i związanymi z tym redukcjami zatrudnienia w zakładach pracy. Efektem jest wysoka
stopa bezrobocia, generująca dodatkowe koszty m.in. dla budżetu państwa oraz
Funduszu Pracy.
Projektowane niniejszą ustawą zmiany w zakresie czasu pracy umożliwią pracodawcom
dostosowywanie czasu pracy do zapotrzebowania na pracę przy zachowaniu wszystkich
dotychczas obowiązujących norm ochronnych. Tym samym będą sprzyjać utrzymaniu
konkurencyjności prowadzonej działalności oraz poziomu zatrudnienia.
Projektowane zmiany obejmują dwa obszary:
1) zmiany w zakresie długości dopuszczalnych okresów rozliczeniowych czasu pracy
oraz zasad ich przedłużania;
2) uregulowanie ruchomego czasu pracy.
Na kształt proponowanych zmian miał wpływ zakres regulacji z obszaru czasu pracy
przyjęty w ustawie z dnia 1 lipca 2009 r. o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego
dla pracowników i przedsiębiorców (Dz. U. Nr 125, poz. 1035, z późn. zm.), a także
doświadczenia zebrane w trakcie jej stosowania.
Obecny stan prawny
1. Okresy rozliczeniowe czasu pracy
W obecnym stanie prawnym przepisy działu szóstego Kodeksu pracy przewidują
stosunkowo krótkie okresy rozliczeniowe czasu pracy.