Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw

17

opinii za słuszne należy uznać zrównanie praw niektórych grup do
zabezpieczenia społecznego, a także powiązanie niektórych uprawnień
socjalnych z korzystaniem z opieki lekarskiej w trakcie ciąży. W swojej opinii
ekspert Instytutu Badań nad Gospodarką Rynkową wskazuje na potrzebę
powiązania podstawy wymiaru składki w trakcie urlopu wychowawczego z
osiąganym wcze niej wynagrodzeniem, co przedkładany projekt czę ciowo
uwzględnia.
Eksperci wskazują na ograniczony zasięg niektórych z proponowanych
rozwiązań. W szczególno ci jedynie czę ć pracowników jest zatrudnionych
u pracodawców, którzy mają utworzone zakładowe fundusze wiadczeń
socjalnych.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych zgłosił uwagi odnosząc się do projekto-
wanych zapisów nowelizacji w ustawie o wiadczeniach z ubezpieczenia
społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Uwagi te pozwoliły na
odpowiednie doprecyzowanie tych zapisów, a także na doprecyzowanie
nowelizowanych zapisów Kodeksu pracy. Chodziło o regulacje odnoszące
się do urlopu macierzyńskiego w wymiarze dodatkowym, gdzie ważna jest
precyzja w okre leniu wzajemnych związków między wynagrodzeniem,
a zasiłkiem macierzyńskim, a przede wszystkim ustaleniu odpowiednio obo-
wiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne.
3. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa
i budżety jednostek samorządu terytorialnego
Projektowana ustawa ma wpływ na sektor finansów publicznych, w tym
budżet państwa, Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, Fundusz Pracy oraz
Fundusz Gwarantowanych wiadczeń Pracowniczych. Szacunek skutków
finansowych proponowanych zmian zawiera tabela poniżej. Łączne skutki
finansowe realizacji ustawy dla sektora finansów publicznych w okresie
od 2009 r. do 2014 r. wyniosą około 7,5 mld zł. Z tej kwoty około 40 %
będzie przeznaczone na wydłużenie trwania urlopu macierzyńskiego,
a 35 % na zwolnienie osób powracających z urlopów macierzyńskich,
dodatkowych urlopów macierzyńskich i urlopów wychowawczych ze składek

18

na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych wiadczeń Pracowniczych.
Przedstawione szacunki kosztów zostały sporządzone jako koszty maksy-
malne (tzn. nieuwzględniające wprowadzenia obligatoryjnego i dodatkowego
– fakultatywnego wymiaru urlopu macierzyńskiego). Ze względu na brak
odpowiednich badań trudno przewidzieć, jaka będzie skala korzystania
z możliwo ci łączenia dodatkowego urlopu macierzyńskiego z pracą
w niepełnym wymiarze, a zatem trudno też dokonać szacunków, o ile
zmniejszy się koszt ponoszony ze rodków publicznych na zasiłki macie-
rzyńskie w wyniku wprowadzenia urlopu macierzyńskiego fakultatywnego
(co nastąpi w 2011 r.).
Tabela 1. Skutki wprowadzenia regulacji dla sektora finansów publicznych
koszty łączne
w mln zł
2009
2010
2011
2012
2013
2014
(2009-2014)
zmiana wydatków (rok do roku)
wydłużenie urlopów
macierzyńskich (o 2 tygodnie co
dwa lata)
105,4
214,4
26,8
265,5
49,4
316,3
zwolnienie ze składki na
Fundusz Pracy w ciągu 3 lat po
zakończeniu urlopu
macierzyńskiego/wychowawczeg
o*
200
222
30
31
32
35
zwiększenie podstawy wymiaru
składki na ubezpieczenia
emerytalne i rentowe osób na
urlopach wychowawczych*
93,7
6,7
12,2
327,2
60,3
37,8
skrócenie okresu oczekiwania
na wiadczenia z ubezpieczenia
chorobowego dla osób
ubezpieczonych dobrowolnie
0,3
0
0
0
0
0
Razem
399,4
443,1
69
623,7
141,7
389,1
zmiana wydatków (skumulowane)
wydłużenie urlopów
macierzyńskich (o 2 tygodnie co
dwa lata)
105,4
319,8
346,6
612,1
661,5
977,8
3 023
zwolnienie ze składki na
Fundusz Pracy w ciągu 3 lat po
zakończeniu urlopu
macierzyńskiego/wychowawczeg
o*
200
422
452
483
515
550
2 622
zwiększenie podstawy wymiaru
składki na ubezpieczenia
emerytalne i rentowe osób na
urlopach wychowawczych*
93,7
100,4
112,6
439,8
500,1
537,9
1 785
skrócenie okresu oczekiwania
na wiadczenia z ubezpieczenia
chorobowego dla osób
ubezpieczonych dobrowolnie
0,3
0,3
0,4
0,4
0,4
0,4
2
Razem
399
843
912
1 535
1 677
2 066
7 432

* maksymalny skutek

19

4. Wpływ regulacji na rynek pracy
Propozycja wydłużenia urlopów macierzyńskich powodować może z jednej
strony zmiany po stronie popytu na pracę, związane ze zmniejszeniem
skłonno ci pracodawców do zatrudniania młodych kobiet, a z drugiej strony
może wpływać na ograniczenie podaży pracy przez młode kobiety.
Wprowadzenie możliwo ci wyboru, którego mogą dokonać rodzice w mo-
mencie zakończenia obligatoryjnego wymiaru urlopu macierzyńskiego, co do
łączenia urlopu macierzyńskiego z pracą w niepełnym wymiarze może
przyczynić się do wzrostu bezpieczeństwa rodziców na rynku pracy.
Propozycja zwiększenia ochrony dla osób zmniejszających wymiar czasu
pracy w związku z opieką nad małym dzieckiem (zarówno w trakcie urlopu
macierzyńskiego, jak i wychowawczego) może również przyczynić się do
usztywnienia rynku pracy dla młodych rodziców. Z drugiej strony, zwolnienie
ze składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych wiadczeń
Pracowniczych osób powracających z urlopów macierzyńskich,
dodatkowych urlopów macierzyńskich i urlopów wychowawczych może
przyczynić się do zwiększenia atrakcyjno ci tych osób dla pracodawców, ze
względu na zmniejszenie kosztów pracy związanych z ich zatrudnieniem.
Również rozwiązaniem zdecydowanie pozytywnym, które może wpłynąć na
zwiększenie podaży pracy w ród rodziców małych dzieci, jest wykorzystanie
rodków zakładowych funduszy wiadczeń socjalnych na zwiększenie
dostępu do opieki nad dziećmi, przez organizowanie przyzakładowych
przedszkoli lub żłobków. Rozwiązanie to może także zwiększyć stabilno ć
zatrudnienia rodziców u przedsiębiorców, którzy będą wykorzystywać tę
możliwo ć.
5. Wpływ regulacji na konkurencyjno ć gospodarki i przedsiębiorczo ć, w tym
na funkcjonowanie przedsiębiorstw
Przepisy proponowanej ustawy mają wpływ na konkurencyjno ć gospodarki
i przedsiębiorczo ć, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw. Wydłużenie
okresu urlopu macierzyńskiego zaproponowane w ustawie może zostać
uznane przez pracodawców za niekorzystne, ze względu na wydłużenie się

20

okresu pozostawania pracownic i pracowników korzystających z urlopów
macierzyńskich, dodatkowych urlopów macierzyńskich, a co za tym idzie,
wydłużenie okresu ich nieobecno ci w pracy. Również rozwiązaniem mniej
korzystnym dla przedsiębiorstw może wydać się zwiększenie zakresu
ochrony pracowniczej dla pracowników decydujących się na zmniejszenie
wymiaru czasu pracy w okresie uprawniającym do korzystania z urlopu
wychowawczego.
Rozwiązaniem korzystnym dla przedsiębiorców jest zmniejszenie kosztów
pracy za pracowników powracających z urlopów macierzyńskich,
dodatkowych urlopów macierzyńskich i
urlopów wychowawczych.
Korzystne dla przedsiębiorców są także zmiany zwiększające dostęp do
niektórych
wiadczeń socjalnych (np. wiadczenia opiekuńcze czy
wiadczenia z ubezpieczenia chorobowego).
6. Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionów
Proponowana zmiana nie ma wpływu na sytuację i rozwój regionów.
7. Wskazanie źródeł finansowania
Projektowane zmiany zostaną sfinansowane z budżetu państwa, ubytek
dochodów Funduszu Pracy zostanie sfinansowany z nadwyżki wynikającej
z poprawy sytuacji na rynku pracy i spadkiem bezrobocia.
8. Projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.
9. Projekt ustawy nie podlega procedurze notyfikacji, w rozumieniu przepisów
dotyczących notyfikacji norm i aktów prawnych.
10. Projekt ustawy – zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalno ci
lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414)
– został opublikowany na stronie internetowej Ministerstwa Pracy i Polityki
Społecznej. Nie odnotowano wystąpień o charakterze działalno ci
lobbingowej.

7-7-iw