Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw

Proponowana zmiana art. 39 ustawy (pkt 30 projektu) wynika z konieczności
jednoznacznego określenia właściwości organów podatkowych w sprawach
postępowań dotyczących stosowania różnego rodzaju ulg podatkowych oraz
ulg w spłacie zobowiązań podatkowych z tytułu importu towarów. Obecnie
obowiązujące przepisy powodują niejasności przy określaniu tej właściwości
w odniesieniu do umorzenia zaległości podatkowej. Umorzenia zaległości
podatkowej w całości lub w części wraz z odsetkami za zwłokę, podobnie jak to
jest obecnie w odniesieniu do innych ulg w spłacie zobowiązań podatkowych
tj. odroczenia terminu płatności podatku, rozłożenia na raty zapłaty podatku lub
zaległości podatkowej powinien dokonywać naczelnik urzędu skarbowego.
Należy pamiętać, że podatek z tytułu importu towarów jest podatkiem
naliczonym, który pomniejsza u podatnika podatek należny a zatem ma
bezpośredni wpływ na zobowiązanie podatkowe tego podatnika z tytułu
dokonywania wewnątrz kraju transakcji podlegających opodatkowaniu.
Wszelkie zatem decyzje, również co do umorzenia zaległości podatkowej
z tytułu importu, powinien dokonywać organ, który rozlicza podatnika, a poza
tym ma całokształt informacji o podatniku, dotyczących m.in. wywiązywania się
podatnika z jego obowiązków, jak też jego kondycji finansowej.
Zmiana w art. 41 ust. 6 ustawy (pkt 31 projektu) ujednolica terminologię
stosowaną w tym przepisie do innych przepisów ustawy, wskazując, że
podatnik stosuje stawkę 0
% w eksporcie, o ile otrzyma dokument
potwierdzający wywóz towarów przed upływem terminu do złożenia deklaracji.
Zmiana w art. 41 ust. 7 jest analogiczna jak do art. 41 ust. 6, tj. polega na
ujednoliceniu stosowanych w ustawie pojęć.
Natomiast zmiana w ust. 9 art. 41 ma na celu umożliwienie dokonania korekty
podatku należnego, w sytuacji gdy podatnik dokonał eksportu towarów,
a dokument potwierdzający wywóz tych towarów poza Wspólnotę otrzymał po
złożeniu deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, natomiast nie
dokonał odprawy towarów w urzędzie wewnętrznym. Zmiana ta rozszerza
obowiązujące obecnie możliwości korekt na przypadki niedotrzymania terminów
nie tylko określonych w ust. 7 art. 41 ale i w ust. 6 tego artykułu. Jest to zmiana
bardzo korzystna dla podatników.

18
Konieczność zmiany art. 41 ust. 15 wynika z faktu, że stosownie do obecnych
postanowień tego przepisu, minister właściwy do spraw finansów publicznych,
w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki oraz po
zasięgnięciu opinii Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, zobowiązany
został do określenia, w drodze rozporządzenia, wykazów towarów
wymienionych w załącznikach nr 3 i 6 do ustawy w układzie odpowiadającym
Polskiej Scalonej Nomenklaturze Towarowej Handlu Zagranicznego (PCN) lub
Nomenklaturze Scalonej (CN). Obecnie nie jest już wydawana Polska Scalona
Nomenklatura Towarowa Handlu Zagranicznego (PCN), mieszcząca się
w zadaniach ministra właściwego do spraw gospodarki i Prezesa Głównego
Urzędu Statystycznego. Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie
wykazów towarów do celów poboru podatku od towarów i usług w imporcie jest
wydawane przy uwzględnieniu rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87

w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej
Taryfy Celnej. Rozporządzenie Rady (EWG) nr 2658/87 jest aktem prawa
wspólnotowego stosowanym bezpośrednio, w związku z tym, rozporządzenie
Ministra Finansów wydawane na podstawie delegacji zawartej w art. 41 ust. 15
ustawy nie powinno być już wydawane w klauzuli „w porozumieniu z ministrem
właściwym do spraw gospodarki oraz po zasięgnięciu opinii Prezesa Głównego
Urzędu Statystycznego”. Wystarczającym jest uzgodnienie tego rozporządzenia
w ramach uzgodnień międzyresortowych. Analogiczna zmiana została
zaproponowana w art. 5 projektu dotyczącym zmiany ustawy z dnia 11 kwietnia
2008 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 74,
poz. 444).
Z uwagi na fakt, że obecnie nie jest już wydawana Polska Scalona
Nomenklatura Towarowa Handlu Zagranicznego (PCN), a klasyfikacja towarów
następuje na podstawie ww. rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87,
całkowicie zasadnym jest uchylenie w przepisach ustawy wszelkich odniesień
dotyczących nomenklatury towarowej taryfy celnej i tej nomenklatury PCN
(zmiany w art. 46 pkt 1 i 2, art. 83 ust. 1 pkt 2, art. 120 ust. 1 pkt 1 lit. a – d
i pkt 2 – 4 oraz w załączniku nr 7 do ustawy – pkt 34, 39, 58 i 63 projektu).


19
Propozycja zmiany w art. 42 ust. 1 pkt 2 (pkt 32 projektu) ma charakter
doprecyzowujący i polega na bezpośrednim odwołaniu się do terminu do
złożenia deklaracji podatkowej, a nie do złożenia deklaracji podatkowej. Celem
tej zmiany jest zatem ujednolicenie stosowanych w ustawie pojęć.
W art. 42 ust. 7 ustawy proponuje się odstąpienie od szczegółowych określeń
(odwołanie do właściwej jednostki dokonującej wymiany informacji z innymi
państwami członkowskim), które wymagałyby dostosowywania w przypadku
zmian organizacyjnych w Ministerstwie Finansów.
Zmiana w art. 42 ust. 12 oraz dodawany ust. 12a ustawy zakłada uproszczenie
rozliczania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów. Z uwagi na system
wymiany informacji o VAT z innymi państwami członkowskimi i konieczność
zachowania porównywalności danych, uproszczenie dotyczy przede wszystkim
podatników rozliczających podatek od towarów i usług miesięcznie w stosunku
do transakcji dokonywanych w pierwszym lub drugim miesiącu kwartału.
Uproszczenie polega na tym, że w przypadku braku dowodów potwierdzających
wywiezienie z terytorium kraju i dostarczenie do nabywcy na terytorium innego
państwa członkowskiego towarów będących przedmiotem wewnątrzwspól-
notowej dostawy towarów, podatnik nie musi jej wykazywać jako sprzedaży
krajowej (jak obecnie), do momentu złożenia rozliczenia za ostatni miesiąc
w kwartale. W przypadku, gdy w tym czasie otrzyma stosowne dowody,
wykaże tę dostawę jako wewnątrzwspólnotową (ze stawką 0 %). Pozwoli to
uniknąć „płacenia” podatku, który następnie może zostać skorygowany. Pozwoli
to również uniknąć podatnikom licznych korekt deklaracji. Uproszczenie
polegające na nieopodatkowywaniu (w przypadku braku stosownych dowodów)
stawką krajową przez następny okres rozliczeniowy dotyczy również transakcji
dokonywanych w trzecim miesiącu kwartału (albo w kwartale, w przypadku gdy
podatnik rozlicza się za okresy kwartalne), z tym że dla zachowania
porównywalności danych w systemie VIES nie jest w tym przypadku możliwe
ograniczenie ilości korekt (podatnik z korektą musi się „cofnąć” do okresu,
w którym dokonał dostawy).
Nadanie nowego brzmienia ust. 13 w art. 42 ustawy jest konsekwencją zmiany
dokonanej w ust. 12a oraz propozycji ujednolicenia stosowanych w ustawie

20
pojęć (zamiast określenia „przed złożeniem deklaracji” proponuje się w całej
ustawie określenie „przed upływem terminu do złożenia deklaracji”).
Propozycja dodania w art. 42 ust. 17, zawierającego upoważnienie dla ministra
właściwego do spraw finansów publicznych do wyznaczenia, w drodze
rozporządzenia, jednostki organizacyjnej, w której funkcjonuje biuro wymiany
informacji o VAT, wynika z dokonanej zmiany w ust. 7 tego artykułu
i w konsekwencji
ma
zapewnić podatnikom, w celu prawidłowego
wykonywania przez nich obowiązków nakładanych tą ustawą, łatwą
identyfikację lokalizacji biura wymiany informacji o VAT.
W art. 43 ust. 1 pkt 10 (pkt 33 projektu) ustawy proponuje się wprowadzenie
zwolnienia od podatku od towarów i usług z tytułu dostawy budynków, budowli
lub ich części, jeżeli dostawa jest dokonywana po pierwszym zasiedleniu
(koresponduje to również ze zmianą definicji „pierwszego zasiedlenia”).
Obecnie zwolniona od podatku VAT jest jedynie dostawa obiektów
budownictwa mieszkaniowego lub ich części, po pierwszym zasiedleniu, jeżeli
obiekty te są przeznaczone na cele mieszkaniowe. Zmiana ta ma na celu
dostosowanie przepisów w tym zakresie do prawodawstwa wspólnotowego.
Proponuje się jednocześnie przyznać podatnikom prawo wyboru
opodatkowania tego rodzaju transakcji (dodawane ust. 10 – 11 w art. 43), o ile
zostaną spełnione warunki określone tymi przepisami. Taką możliwość
przewiduje art. 137 ust. 1 lit. b dyrektywy Rady 2006/112/WE. Zmiana ta
(związana ze zwolnieniem od podatku również nieruchomości niemieszkalnych
po pierwszym zasiedleniu) pociągnie za sobą jednak określone skutki
budżetowe, dlatego też proponuje się jej wejście w życie z dniem 1 stycznia
2009 r. Proponuje się jednocześnie wprowadzenie regulacji, zgodnie z którą
ww. zwolnienie nie będzie miało zastosowania w przypadku, gdy między
pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części, upłynął
okres krótszy niż 2 lata. Rozwiązanie takie znajduje swoje uzasadnienie
również w przepisach dyrektywy Rady 2006/112/WE.
W dodawanym art. 43 ust. 1 pkt 10a proponuje się rozszerzenie ww. zwolnienia
dla nieruchomości o przypadki, gdy podatnikowi dokonującemu ich dostawy nie
przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w stosunku do tych
obiektów i gdy podatnik nie ponosił wydatków (z prawem do odliczenia) na

21
ulepszenie nieruchomości, będącej przedmiotem dostawy. Jeżeli jednak
podatnik ponosił takie wydatki, to dla zastosowania zwolnienia nie mogą one
przekroczyć 30 % wartości początkowej nieruchomości, chyba że podatnik
wykorzystywał ulepszoną nieruchomość przez co najmniej 5 lat (ust. 7a).
Dodanie w art. 43 ust. 1 pkt 15 jest konsekwencją zmiany w art. 6 odnośnie do
zwolnienia od podatku działalności w zakresie gier losowych.
Zmiana w ust. 2 art. 43 ma na celu uniknięcie wątpliwości co do pojęcia towaru
używanego, w przypadku gdy po wygaśnięciu umowy najmu, dzierżawy,
leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze dochodzi do dostawy tego
towaru, w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług, będącego
przedmiotem takich umów.
Uchylenie ust. 6 w art. 43 ustawy jest konsekwencją zmiany definicji
„pierwszego zasiedlenia” i przeniesienia istniejących w dotychczasowym ust. 6
rozwiązań do ust. 1 pkt 10a lit. b i ust. 7a artykułu 43.
Zmiany do art. 47 i 48 (pkt 35 i 36 projektu) – obecnie w przepisach w zakresie
podatku od towarów i usług przy zwolnieniu z podatku importu mienia
przesiedlenia, osoba musi przenieść się do Polski na pobyt stały, natomiast
przepisy celne posługują się miejscem zamieszkania. Stosowanie różnej
terminologii do analogicznych zwolnień powoduje problemy w ich stosowaniu.
Projektowane zmiany art. 47 i 48 mają na celu ujednolicenie stosowanej
terminologii w przepisach regulujących kwestie zwolnień podatkowych z tytułu
importu towarów do terminologii, która występuje w przepisach dotyczących
zwolnień celnych. Dodatkowo zmiana ta będzie zgodna ze sprostowaniem
tłumaczenia dyrektywy Rady z dnia 28 marca 1983 r. określającej zakres art. 14
ust. 1 lit. d) dyrektywy 77/388/EWG w odniesieniu do zwolnienia z podatku od
wartości dodanej na przywóz finalny niektórych towarów (83/181/EWG) w tym
zakresie.
Projektowana zmiana art. 56 (pkt 37 projektu) ma na celu zaimplementowanie
do polskiego porządku prawnego przepisów dyrektywy Rady 2007/74/WE
z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie zwolnienia towarów przywożonych przez
osoby podróżujące z państw trzecich z podatku od wartości dodanej i akcyzy
(Dz. Urz. UE L 346 z 29.12.2007 r., str. 6).

22