Rządowy projekt ustawy o pracownikach samorządowych

usprawiedliwionej nieobecności w pracy z innych przyczyn – po upływie okre-
sów przewidzianych w art. 53 § 1 Kodeksu pracy.
9. W przypadku niezdolności do pracy z powodu choroby,
o której mowa w ust. 8, pracownik samorządowy mianowany zachowuje prawo
do świadczeń pieniężnych przez okres przewidziany w przepisach o świadcze-
niach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyń-
stwa.
10. Pracownik samorządowy mianowany może rozwiązać sto-
sunek pracy z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia. W okre-
sie wypowiedzenia pracownik samorządowy mianowany może być zwolniony
z pełnienia obowiązków z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
11. Stosunek pracy z pracownikiem samorządowym mianowa-
nym może ulec rozwiązaniu w drodze porozumienia stron.
12. Stosunek pracy pracownika samorządowego mianowanego
wygasa w przypadku:
1) prawomocnego orzeczenia utraty praw publicznych;
2) prawomocnego skazania za umyślne przestępstwo lub
umyślne przestępstwo skarbowe.

Art. 54. 1. Do postępowań dotyczących naboru, wszczętych na pod-
stawie dotychczasowych przepisów i niezakończonych do dnia wejścia w życie
ustawy, stosuje się przepisy dotychczasowe.
2. Do ocen okresowych pracowników samorządowych zatrud-
nionych na stanowiskach urzędniczych, w tym na kierowniczych stanowiskach
urzędniczych, niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy, stosuje
się przepisy dotychczasowe.
3. Do postępowań dyscyplinarnych, wszczętych na podstawie
dotychczasowych przepisów i niezakończonych do dnia wejścia w życie ustawy,
stosuje się przepisy dotychczasowe.

35
Art. 55. Jednostki, o których mowa w art. 2, w terminie 6 miesięcy od
dnia wejścia w życie ustawy dostosują swoje statuty oraz regulaminy do zmian
wynikających z niniejszej ustawy.

Art. 56.1. Przepisy wykonawcze wydane na podstawie ustawy uchyla-
nej w art. 57, zachowują moc do dnia wejścia w życie nowych przepisów wyko-
nawczych wydanych na podstawie niniejszej ustawy, nie dłużej jednak niż przez
6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.
2. Do dnia 31 grudnia 2011 r. w stosunku do pracowników
mianowanych zachowują moc przepisy wykonawcze wydane na podstawie
art. 20 ust. 2 ustawy uchylanej w art. 57 dotyczące pracowników samorządo-
wych mianowanych.


Rozdział 7
Przepisy końcowe

Art. 57. Traci moc ustawa z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach sa-
morządowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1593, z późn. zm.9)).

Art. 58. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2009 r.


1) Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku
obrony Rzeczypospolitej Polskiej, ustawę z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, ustawę
z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej, ustawę z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu
prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne, ustawę z dnia
29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych, ustawę z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa,
ustawę z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym, ustawę z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy
społecznej, ustawę z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów.
2) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1271, z 2004 r. Nr 240,
poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 64, poz. 565 i Nr 132, poz. 1110.
3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 23, poz. 220,
Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr 80, poz. 717
i Nr 162, poz. 1568, z 2004 r. Nr 102, poz. 1055, Nr 116, poz. 1203 i Nr 167, poz. 1759, z 2005 r.
Nr 172, poz. 1441 i Nr 175, poz. 1457, z 2006 r. Nr 17, poz. 128 i Nr 181, poz. 1337 oraz z 2007 r.
Nr 138, poz. 974 i Nr 173, poz. 1218.
4) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2000 r. Nr 19, poz. 239, z 2001 r. Nr 85,
poz. 924, Nr 100, poz. 1080 i Nr 154, poz. 1784 i 1799, z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 152, poz. 1267,
Nr 213, poz. 1802 i Nr 214, poz. 1805, z 2003 r. Nr 149, poz. 1454, Nr 166, poz. 1609, Nr 179,
poz. 1750, Nr 199, poz. 1939 i Nr 228, poz. 2256, z 2004 r. Nr 116, poz. 1203, Nr 240, poz. 2407
36

i Nr 273, poz. 2703, z 2005 r. Nr 164, poz. 1365 i Nr 249, poz. 2104, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711
oraz z 2007 r. Nr 64, poz. 433, Nr 82, poz. 560, Nr 147, poz. 1030 i Nr 176, poz. 1242.
5) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 277, poz. 2742,
z 2005 r. Nr 180, poz. 1496, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711 i Nr 220, poz. 1600 oraz z 2007 r. Nr 107,
poz. 732 i Nr 176, poz. 1242.
6) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1997 r. Nr 106, poz. 679 i Nr 121, poz. 770,
z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2002 r. Nr 113, poz. 984 oraz z 2003 r. Nr 96, poz. 874 i Nr 199,
poz. 1937.
7) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 23, poz. 220,
Nr 62, poz. 558, Nr 153, poz. 1271 i Nr 214, poz. 1806, z 2003 r. Nr 162, poz. 1568, z 2004 r. Nr 102,
poz. 1055, Nr 116, poz. 1206 i Nr 167, poz. 1759, z 2006 r. Nr 126, poz. 875 i Nr 227, poz. 1658 oraz
z 2007 r. Nr 173, poz. 1218.
8) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 23, poz. 220,
Nr 62, poz. 558, Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271, Nr 200, poz. 1688 i Nr 214, poz. 1806, z 2003 r.
Nr 162, poz. 1568, z 2004 r. Nr 102, poz. 1055 i Nr 167, poz. 1759 oraz z 2007 r. Nr 173, poz. 1218.
9) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 113, poz. 984
i Nr 214, poz. 1806, z 2005 r. Nr 10, poz. 71, Nr 23, poz. 192 i Nr 122, poz. 1020 oraz z 2006 r. Nr 79,
poz. 549, Nr 169, poz. 1201 i Nr 170, poz. 1201.
37
U Z A S A D N I E N I E

Ustawa o pracownikach samorządowych uchwalona przez Sejm w dniu
22 marca 1990 r. jest głównym źródłem prawa regulującym status pracowników
administracji samorządowej. Ustawa ta była jednak wielokrotnie nowelizowana,
co dodatkowo, przy znacznej liczbie odesłań do innych aktów prawnych (m.in.
do ustawy o pracownikach urzędów państwowych, ustawy o służbie cywilnej,
ustawy o dostępie do informacji publicznej, ustawy o kształtowaniu wynagro-
dzeń w państwowej sferze budżetowej, Kodeksu pracy czy Kodeksu cywilnego
oraz karnego) oraz stosowanych wyłączeniach w zakresie stosowania niektó-
rych przepisów tego aktu powoduje, że w obecnym stanie prawnym ustawa jest
oceniana jako niespójna wewnętrznie, a nawet stanowi barierę dla efektywnego
zarządzania kadrami w samorządach. W istocie również, mimo że założenie
było takie, że ustawa miała być pragmatyką pracowników samorządowych, to
w

praktyce bardziej kompleksowo obejmuje ona swoją regulacją przede
wszystkim pracowników mianowanych, których zatrudnienie przewidziano jedy-
nie w samorządzie gminnym, i to w ograniczonym zakresie.
Stąd niezbędne jest wprowadzenie nowej regulacji, która w sposób bardziej
nowoczesny i spójny ureguluje zadania i obowiązki pracowników samorządo-
wych, zwłaszcza na stanowiskach urzędniczych, i ma tworzyć podstawy do zbu-
dowania sprawnego i profesjonalnego wykonywania zadań przez samorząd
terytorialny. Ważne w związku z tym staje się systemowe rozdzielenie pozycji
urzędników samorządowych, zatrudnianych w drodze otwartego i konkurencyj-
nego naboru, od pozostałych kadr pracujących na rzecz samorządu terytorial-
nego, a zwłaszcza osób zatrudnianych na podstawie wyboru.
Projekt ustawy zakłada tworzenie spójnego – w zakresie podstawowych insty-
tucji – systemu zarządzania zasobami ludzkimi w administracji samorządowej.
Jest też odpowiedzią na zmiany zachodzące na rynku pracy. Projekt stanowi
także reakcję na głosy przedstawicieli organizacji samorządu terytorialnego,
którzy wskazywali na potrzebę dokonania istotnych zmian organizacji pracy
pracowników samorządowych oraz zapewnienia ram prawnych dla efektywnej
realizacji zadań przez samorząd. Proponowane zmiany uwzględniają także
analogiczne postulaty ekspertów związanych z samorządem terytorialnym.
W efekcie ustawa powinna sprzyjać ukształtowaniu sprawnej, służącej społe-
czeństwu lokalnemu administracji, a praca w niej ma być nie mniej atrakcyjna
od pracy w sferze pozabudżetowej.
W odróżnieniu od ugruntowanego konstytucyjnie i ustawowo dla urzędów admi-
nistracji rządowej korpusu służby cywilnej, zróżnicowane potrzeby poszczegól-
nych szczebli oraz jednostek samorządowych wymagają zapewnienia praco-
dawcom samorządowym alternatywnych, dostosowanych do ich specyficznych
potrzeb metod osiągania profesjonalizmu, bezstronności i rzetelności pracow-
ników. Stąd wiele spośród instytucji, regulowanych w przypadku korpusu służ-
by cywilnej na poziomie centralnym, proponuje się pozostawić do decyzji pra-
codawcy samorządowego, podejmowanych w określonych ustawą ramach.
Punktem wyjścia do stworzenia regulacji było zdiagnozowanie najważniejszych
problemowych obszarów, za które w szczególności należy uznać:
1. Ograniczone możliwości efektywnego zarządzania zasobami ludzkimi
Obecnie przepisy ustawy oraz aktów wykonawczych, m.in. w zakresie na-
boru, oceny i wynagradzania, w sposób nadmiernie scentralizowany,
a zarazem zbyt szczegółowy narzucają samorządom zasady działania.
W innych natomiast obszarach zupełnie pomijają istotne elementy zarzą-
dzania zasobami ludzkimi (awans, rozwój zawodowy, motywowanie).
2. Brak jednoznacznego uregulowania statusu sekretarza gminy, powiatu oraz
pominięcie takiej funkcji w samorządzie województwa
Nieokreślenie katalogu zadań i kompetencji sekretarza, brak obowiązku jego
powoływania w każdej jednostce samorządu terytorialnego oraz wskazania
niezbędnych wymogów kwalifikacyjnych na to stanowisko czyni funkcję se-
kretarza polityczną, a nie jak w założeniach reformy administracji samorzą-
dowej – gwaranta jakości i ciągłości pracy urzędu.
3. Brak efektywnego systemu płacowego dla administracji samorządowej
Obecny system nawiązuje do ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń
w państwowej sferze budżetowej z 1999 r. (wynagrodzenie wójta, burmi-
strza, prezydenta miasta oraz członków zarządu jednostek samorządu tery-
torialnego) oraz opiera się na rozporządzeniach wykonawczych: w sprawie
zasad wynagradzania pracowników samorządowych zatrudnionych w urzę-
2