Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych

wysokości kwot wolnych od opodatkowania – nieprzekraczającej kwoty
5 000 zł od jednego podmiotu i 25 000 zł od wielu podmiotów – w okresach
trzech kolejnych lat kalendarzowych, począwszy od dnia 1 stycznia 2009 r.;
w związku z nową konstrukcją zwolnienia będą z niego mogły skorzystać
w pełnej wysokości także te osoby, które skorzystały ze zwolnienia na
podstawie przepisu w brzmieniu obowiązującym przed zmianą,
a które z dniem 31 grudnia 2008 r. wygasa; proponowana konstrukcja
zwolnienia określa w sposób jednoznaczny limit kwot pożyczek od osób
obcych, eliminując niejasności wynikające z obowiązujących przepisów,
− w lit. b – zwolnienie umowy spółki i jej zmiany w części wkładów do spółki
osobowej albo kapitału zakładowego w spółce kapitałowej, które zostały
uprzednio opodatkowane lub zgodnie z prawem państw członkowskich
podatek nie był od nich naliczany; przepis przewiduje na identycznych
zasadach uwzględnienie uprzednio objętych wkładów, tak podatkiem od
czynności cywilnoprawnych, jak i jego odpowiednikiem w państwach
członkowskich; projektowane przepisy art. 9 pkt 11 lit. a i b ustawy o podatku
od czynności cywilnoprawnych realizują zasadę jednokrotnego podatkowania
wkładów do spółek,
− nową regulację, obejmującą zwolnienie z opodatkowania wkładów do spółki
kapitałowej związanych z podwyższeniem kapitału zakładowego w części
dotyczącej wartości, o którą obniżono kapitał zakładowy w następstwie
poniesionych strat przez spółkę kapitałową, pod warunkiem że podwyższenie
kapitału zakładowego następuje w okresie czterech lat po obniżeniu kapitału
zakładowego,
− zwolnienie umowy spółki kapitałowej i jej zmiany w zakresie, w jakim
dopuszcza zwolnienie z podatku spółek Skarbu Państwa i jednostek
samorządu terytorialnego przepis art. 13 lit. a dyrektywy, ograniczając to
zwolnienie do przypadku, gdy przedmiotem działalności spółki jest
świadczenie usług użyteczności publicznej; w związku z tym, że art. 13 lit. a
dyrektywy zawiera jedynie przykładowy otwarty katalog spółek użyteczności
publicznej, w projekcie proponuje się objęcie zwolnieniem także spółek
świadczących usługi zaopatrzenia ludności w energię cieplną lub zbiorowego
odprowadzania ścieków (przy spełnieniu warunków, że w wyniku zawarcia
umowy spółki co najmniej 50 % udziałów lub akcji obejmuje w tej spółce

4
Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego albo

w chwili zmiany umowy spółki Skarb Państwa lub jednostka samorządu
terytorialnego posiada już co najmniej połowę udziałów lub akcji w tej spółce);
dotychczasowe normy, określone w art. 6 w ust. 9 w pkt 4 zmienianej ustawy,
miały inny zakres, z jednej strony węższy, gdyż pozwalały na odliczenie od
podstawy opodatkowania w spółkach z udziałem Skarb Państwa lub jednostki
samorządu terytorialnego m.in. wartości wkładów do spółki, wniesionych
wyłącznie przez te podmioty, z jednoczesnym opodatkowaniem wkładów
pozostałych wspólników w takich spółkach, z drugiej zaś szerszy, gdyż nie
uzależniały odliczeń od przedmiotu działalności spółki; projektowane
zwolnienie dotyczy nie tylko wkładów wnoszonych przez Skarb Państwa
i jednostki samorządu terytorialnego, lecz wszystkich czynności (zawarcie
umowy spółki i jej zmiany) pod warunkiem spełnienia przez spółkę kryteriów
określonych w ustawie,
7) w art. 1 w pkt 6 – zmianę przepisu zawierającego upoważnienie dla Ministra
Finansów do określenia, w drodze rozporządzenia, wzoru deklaracji składanej
przez płatników (notariuszy), w której będzie nałożony także obowiązek
wykazania kwoty podatku pobranego w danym miesiącu z tytułu umów spółek
kapitałowych i ich zmian. Umożliwi to wykonanie obowiązku nałożonego na
państwa członkowskie w art. 17 dyrektywy, związanego z przedstawianiem
Komisji Europejskiej informacji o wysokości wpływów z podatku kapitałowego,
8) w art. 2 – przepisy przejściowe, których konsekwencją jest, co do zasady,
stosowanie nowych przepisów do czynności cywilnoprawnych, z tytułu których
obowiązek podatkowy powstał od dnia wejścia w życie znowelizowanych
przepisów:
− w przypadku umów pożyczek zawartych między osobami obcymi przed dniem
wejścia w życie niniejszej ustawy, będą miały zastosowanie przepisy
dotychczasowe, także w przypadku powstania obowiązku podatkowego po
wejściu w życie niniejszej ustawy na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 4 ustawy
wymienionej w art. 1 projektu,
− przepisy przejściowe dotyczące stosowania zasady jednokrotnego
opodatkowania kapitału zakładowego w spółkach kapitałowych uwzględniają
fakt, że w okresie od dnia 1 maja 2004 r. do dnia 31 grudnia 2006 r. pożyczki

5
udzielane spółce kapitałowej przez jej wspólnika lub akcjonariusza były
zwolnione z podatku, a zatem zmiana umowy spółki związana
z podwyższeniem kapitału zakładowego pokrytego z niezwróconej pożyczki
udzielonej w tym okresie będzie opodatkowana,
9) w art. 3 – proponuje się, aby ustawa weszła w życie z dniem 1 stycznia 2009 r.
Proponowany termin wejścia w życie projektowanych przepisów wynika z art. 15
implementowanej dyrektywy, który nakazuje wprowadzenie w życie jej przepisów
przez ustawodawstwo państw członkowskich najpóźniej do dnia 31 grudnia
2008 r.
6
OCENA SKUTKÓW REGULACJI

I.
Podmioty, na które oddziałuje projektowana ustawa
Proponowane w projekcie rozwiązania będą miały wpływ na spółki kapitałowe
mające rzeczywisty ośrodek zarządzania (siedzibę) na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej oraz na spółki kapitałowe i spółki europejskie, które
będą tworzone na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. W związku z tym, że
przepisy wdrażanej dyrektywy odnoszą się jedynie do spółek kapitałowych,
zmiany zaproponowane w projekcie dotyczą przede wszystkim tego typu
spółek, przy pozostawieniu w niezmienionej, co do zasady, regulacji
dotyczącej spółek osobowych. W Polsce jest zarejestrowanych ok. 6.300
spółek akcyjnych i ok. 138.000 spółek z ograniczoną odpowiedzialnością
(według informacji z KRS na dzień 8 maja 2008 r.).

II. Konsultacje
społeczne
W ramach konsultacji społecznych tekst projektu ustawy został przekazany
Krajowej Radzie Doradców Podatkowych, Krajowej Radzie Notarialnej, jak
również niektórym organizacjom samorządu terytorialnego (Związkowi Miast
Polskich, Związkowi Gmin Wiejskich RP, Unii Metropolii Polskich i Unii
Miasteczek Polskich). Podmioty te nie wniosły uwag do projektu.
Projekt dodatkowo został przekazany do konsultacji społecznych reprezentacji
przedsiębiorców, w tym Business Centre Club oraz Krajowej Izbie
Gospodarczej.
W ramach konsultacji społecznych nie wniesiono uwag do projektu ustawy.
Projektowane przepisy uzyskały pozytywną opinię Krajowej Izby
Gospodarczej. Organizacja Business Centre Club nie wniosła uwag do
projektu ustawy, niemniej poddała w wątpliwość zasadność istnienia podatku
od czynności cywilnoprawnych. W związku z tym należy wskazać, że
utrzymanie podatku od umowy spółki jest podyktowane koniecznością
zapewnienia dochodów gminom, których budżety zasilane są przez wpływy
z podatku od czynności cywilnoprawnych.

7
Ponadto projekt ustawy, po uzgodnieniach międzyresortowych, został
przekazany Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
Tekst projektu został także udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej,
zgodnie z przepisami ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do
informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198, z późn. zm.) oraz ustawy
z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia
prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414).
Podmioty wykonujące zawodową działalność lobbingową nie zgłosiły
zainteresowania pracami nad projektem ustawy.

III.
Zakres oceny skutków regulacji
Ze względu na to, że wejście w życie ustawy nie spowoduje dodatkowych
skutków finansowych dla budżetu państwa oraz nie wywoła szerszych
skutków społeczno-ekonomicznych, nie jest konieczne przygotowanie
pogłębionej analizy w tym zakresie.

IV.
Skutki wprowadzenia regulacji
1. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa
i budżety jednostek samorządu terytorialnego
Projektowane zmiany nie spowodują ujemnych skutków finansowych dla
budżetu państwa. Zapewnienie zgodności polskich przepisów z prawem
Unii Europejskiej może spowodować nieznaczne ujemne skutki finansowe
dla dochodów budżetów gmin. Precyzyjne określenie skutków wejścia
w życie przepisów nie jest możliwe ze względu na trudną do przewidzenia
liczbę czynności spełniających dyspozycję wprowadzanych lub
zmienianych projektowanymi przepisami norm prawnych. Przewiduje się,
że skutki projektowanych przepisów z tytułu umowy spółki lub jej zmiany
będą rozłożone nierównomiernie na terenie kraju i będą dotyczyły
w szczególności dużych miast, na terenie których mają siedzibę spółki
kapitałowe. Łączny szacunkowy wpływ z podatku z tytułu umowy spółki
kapitałowej lub jej zmiany za 2007 r. wynosi ok. 0,220 mld zł (ogółem
z podatku od czynności cywilnoprawnych ok. 2,609 mld zł). Dokładne

8