Poselski projekt ustawy o licencjach prawniczych i świadczeniu usług prawniczych

3) w okresie 8 lat poprzedzających datę złożenia wniosku o przyznanie licencji prawniczej
pracowała co najmniej 3 miesiące na stanowisku referendarza sądowego;
4) w okresie 8 lat poprzedzających datę złożenia wniosku o przyznanie licencji prawniczej
pracowała co najmniej rok na stanowisku asystenta sędziego;
5) w okresie 8 lat poprzedzających datę złożenia wniosku o przyznanie licencji prawniczej
pracowała co najmniej 3 miesiące na stanowisku asesora komorniczego lub prowadziła
kancelarię komorniczą;
6) w okresie 8 lat poprzedzających datę złożenia wniosku o przyznanie licencji prawniczej
była wpisana na listę doradców podatkowych;
7) w okresie 8 lat poprzedzających datę złożenia wniosku o przyznanie licencji prawniczej
była wpisana na listę rzeczników patentowych;
8) w okresie 8 lat poprzedzających datę złożenia wniosku o przyznanie licencji prawniczej
przez co najmniej 3 lata, zatrudniona była w urzędzie organu władzy publicznej i
wykonywała wymagające wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związane z obsługą
prawną tego organu lub legislacją;
9) ukończyła z wynikiem pozytywnym szkolenie, o którym mowa w art. 28
3. Licencja prawnicza II stopnia uprawnia do:
1) dokonywania
czynności określonych w art. 16 ust. 2 pkt 1;
2) występowania przed sądami powszechnymi, administracyjnymi, Sądem Najwyższym oraz
trybunałami, z wyjątkiem spraw rodzinnych, opiekuńczych, postępowania w sprawach
nieletnich, spraw o przestępstwa i przestępstwa skarbowe;
3) występowania przed sądami oraz trybunałami na podstawie dalszego pełnomocnictwa
udzielonego przez osobę posiadającą licencję prawniczą III stopnia, adwokata lub radcę
prawnego w sprawach rodzinnych, opiekuńczych, postępowaniu w sprawach nieletnich,
sprawach o przestępstwa i przestępstwa skarbowe.


Art. 18
1. Licencja prawnicza III stopnia przyznawana jest osobie fizycznej, która spełnia łącznie
następujące przesłanki:
1) posiada
licencję prawniczą II stopnia;
2) uzyskała pozytywny wynik z egzaminu na III stopień licencji;
3) występowała w charakterze pełnomocnika procesowego, na zasadach określonych w art.
17 ust. 3 pkt 3, w co najmniej 20 posiedzeniach sądowych wyznaczonych w celu
przeprowadzenia rozprawy w sprawach o przestępstwa lub przestępstwa skarbowe oraz w
co najmniej 10 posiedzeniach sądowych wyznaczonych w celu przeprowadzenia rozprawy
w sprawach rodzinnych, opiekuńczych lub postępowaniu w sprawach nieletnich.
2. Wymogów
określonych w ust. 1 nie stosuje się do osoby, która spełnia wymogi określone w
art. 16 ust. 1, a ponadto spełnia jedną z następujących przesłanek:
1) posiada tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego nauk
prawnych;
2) po dniu 1 stycznia 1991r.:
a) zdała egzamin sędziowski, prokuratorski, adwokacki lub radcowski;
b) pełniła urząd sędziego;
c) pracowała na stanowisku prokuratora;
d) była wpisana na listę adwokatów;
e) była wpisana na listę radców prawnych;
3) w okresie 8 lat poprzedzających datę złożenia wniosku o przyznanie licencji prawniczej
pracowała co najmniej 3 miesiące na stanowisku radcy lub starszego radcy Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa.
3. Wymogu określonego w ust. 1 pkt 2 nie stosuje się do osoby, która spełnia przesłankę
określoną w art. 17 ust. 2 pkt 1.
4. Wymogu
określonego w ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do osoby, która ukończyła z wynikiem
pozytywnym szkolenie, o którym mowa w art. 28.
5. Wymogu
określonego w ust. 1 nie stosuje się do prawników z Unii Europejskiej, o których
mowa w ustawie z dnia 5 lipca 2002 r. o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy
prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 126, poz. 1069, z późn. zm.4), którzy wykażą,
że przez okres co najmniej 3 lat wykonywali, na zasadach określonych w przepisach rozdziału
1 i 2 działu II ustawy z dnia 5 lipca 2002 r. o świadczeniu przez prawników zagranicznych
pomocy prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej, aktywnie i nieprzerwanie stałą praktykę w
zakresie prawa obowiązującego w Rzeczypospolitej Polskiej, w tym prawa Unii Europejskiej.
6. Licencja prawnicza III stopnia uprawnia do:
1) dokonywania czynności określonych w art. 16 ust. 2 pkt 1 oraz
2) występowania przed sądami i trybunałami bez ograniczeń przewidzianych w
art. 17 ust. 3 pkt 2.

Art. 19
1. Dokumentem potwierdzającym doświadczenie zawodowe osoby posiadającej licencję
prawniczą, w zakresie o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 2 oraz w art. 18 ust. 1 pkt 3, jest
odpowiednio wypełniony indeks praktyk sądowych.
2. Dokumentowanie
doświadczenia zawodowego następuje poprzez potwierdzenie obecności na
posiedzeniu sądu wyznaczonym w celu przeprowadzenia rozprawy w formie wpisu
dokonywanego przez przewodniczącego składu orzekającego lub przez pracownika
sekretariatu, na podstawie protokołu z rozprawy, w indeksie praktyk sądowych.
3. Minister
Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wzór indeksu praktyk sądowych,
mając na względzie zapewnienie jednolitego wzoru tego dokumentu.
4. Fakt zdobycia doświadczenia zawodowego, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 2 oraz w art.
18 ust. 1 pkt 3, osoba posiadająca licencję prawniczą może również udokumentować
przedstawiając Prawniczej Komisji Licencyjnej odpisy protokołów z posiedzeń sądowych
wyznaczonych w celu przeprowadzenia rozprawy.

Art. 20
1. Licencję prawniczą przyznaje Prawnicza Komisja Licencyjna na wniosek osoby
zainteresowanej uzyskaniem licencji.
2. We wniosku o przyznanie licencji prawniczej należy wskazać:
1) nazwisko, imiona, datę i miejsce urodzenia oraz imiona rodziców;
2) numer ewidencyjny Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności
(PESEL), a w przypadku osoby nie posiadającej nr PESEL – numer i nazwę dokumentu
potwierdzającego tożsamość oraz nazwę organu, który wydał ten dokument;
3) adres
zamieszkania;
4) adres dla doręczeń, jeżeli jest inny niż adres zamieszkania;
5) stopień licencji prawniczej, o której wydanie wnosi wnioskujący;
6) numer posiadanej licencji prawniczej, jeżeli wnioskujący posiada licencję prawniczą I
albo II stopnia.
3. Do wniosku o przyznanie licencji prawniczej I stopnia, dołącza się:
1) oświadczenie o posiadaniu pełnej zdolności do czynności prawnych i korzystaniu z pełni
praw publicznych;
2) oświadczenie o niewystępowaniu przesłanek określonych w art. 23 ust. 1 pkt 2 – 4;
3) oświadczenie o nieprowadzeniu przeciwko wnioskodawcy postępowania karnego o
umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo
skarbowe oraz oświadczenie o nieprowadzeniu lub zakończeniu postępowania
dyscyplinarnego;
4) oryginał albo urzędowy odpis dyplomu ukończenia wyższych studiów prawniczych w
Rzeczypospolitej Polskiej albo zaświadczenie o zdaniu egzaminu magisterskiego;
5) informację o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego, opatrzoną datą nie
wcześniejszą niż miesiąc przed złożeniem wniosku;
6) dowód uiszczenia opłaty, o której mowa w art. 14 ust. 1;
7) dwa
zdjęcia.
4. Do wniosku o przyznanie licencji prawniczej II stopnia, oprócz dokumentów, o których mowa
w ust. 3, dodatkowo dołącza się:
1) dokumenty
potwierdzające spełnienie wymogów, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 2
albo
2) dokumenty
potwierdzające spełnienie jednej z przesłanek określonych w art. 17 ust. 2.
5. Do wniosku o przyznanie licencji prawniczej III stopnia, oprócz dokumentów, o których
mowa w ust. 3, dodatkowo dołącza się:
1) dokument
potwierdzający uzyskanie pozytywnego wyniku z egzaminu na III stopień
licencji lub dokument potwierdzający spełnienie przesłanek z art. 17 ust 2 pkt 1 oraz
dokumenty potwierdzające spełnienie wymogów, o których mowa w art. 18 ust. 1 pkt 3
lub art. 18 ust.4 albo
2) dokumenty
potwierdzające spełnienie jednej z przesłanek określonych w art. 18 ust. 2,
albo dokumenty potwierdzające spełnienie przesłanki z art. 18 ust. 5.
6. Osoba posiadająca licencję prawniczą jest obowiązana zawiadomić Prawniczą Komisję
Licencyjną o wszelkich zmianach danych określonych w ust. 2, w terminie 30 dni od dnia
zaistnienia tych zmian.
7. W przypadku naruszenia obowiązku, o którym mowa w ust. 6, Prawnicza Komisja Licencyjna
może, biorąc pod uwagę stopień zawinienia, wagę naruszonego obowiązku oraz rodzaj i
rozmiar ujemnych następstw, nałożyć karę pieniężną w wysokości od jednej piątej do
dwukrotności minimalnego wynagrodzenia.
8. Kara
pieniężna, o której mowa w ust. 7, stanowi dochód budżetu państwa i jest wnoszona na
rachunek bieżący dochodów Ministerstwa Sprawiedliwości.

Art. 21
1. Prawnicza Komisja Licencyjna prowadzi w formie elektronicznej rejestr osób, którym wydano
licencję prawniczą oraz rejestr działalności regulowanej.
2. Prawnicza Komisja Licencyjna publikuje w Biuletynie Informacji Publicznej wykaz zawierający
imiona i nazwiska osób, które posiadają licencję prawniczą, wraz ze wskazaniem stopnia i numeru
licencji prawniczej z wyłączeniem osób, którym zawieszono licencję prawniczą, oraz wykaz
przedsiębiorców wpisanych do rejestru działalności regulowanej.

Art. 22
1. Prawnicza Komisja Licencyjna wydaje dokument potwierdzający uzyskanie licencji
prawniczej, zwany dalej „legitymacją”, niezwłocznie po stwierdzeniu, że decyzja o
przyznaniu licencji prawniczej stała się ostateczna.
2. Do czasu wydania legitymacji dokumentem potwierdzającym posiadanie licencji prawniczej
jest ostateczna decyzja administracyjna o jej przyznaniu.
3. W legitymacji zamieszcza się:
1) numer licencji prawniczej i datę jej wystawienia;
2) oznaczenie organu wystawiającego legitymację;
3) oznaczenie stopnia licencji prawniczej;
4) imię, nazwisko, numer ewidencyjny PESEL, a w przypadku osoby nie posiadającej nr
PESEL – numer i nazwę dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz nazwę organu,
który wydał ten dokument, datę i miejsce urodzenia posiadacza licencji prawniczej;
5) fotografię posiadacza licencji prawniczej;
6) podpis posiadacza licencji prawniczej.
4. W przypadku zawieszenia, cofnięcia lub wygaśnięcia licencji prawniczej legitymacja podlega
niezwłocznie zwrotowi do Prawniczej Komisji Licencyjnej.
5. Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, wzór legitymacji, zawierający
informacje, o których mowa w ust. 3, oraz określi zasady numerowania licencji prawniczych,
mając na względzie zapewnienie jednolitego wzoru tego dokumentu oraz identyfikację stopnia
licencji prawniczej w ramach przyznanego numeru.

Art. 23
1. Prawnicza Komisja Licencyjna odmawia przyznania licencji prawniczej osobie, która:
1) nie spełnia któregokolwiek z wymogów wskazanych w art. 16 ust. 1 lub innych
przewidzianych ustawą do uzyskania licencji prawniczej żądanego stopnia;
2) jest członkiem samorządu adwokackiego, radców prawnych, notarialnego, rzeczników
patentowych lub komorniczego;
3) jest sędzią, prokuratorem, asesorem sądowym, prokuratorskim lub notarialnym,
referendarzem sądowym, asystentem sędziego lub prokuratora bądź odbywa aplikację
sądową, prokuratorską, referendarską, notarialną lub komorniczą;
4) zajmuje stanowisko radcy lub starszego radcy Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa.
2. Prawnicza Komisja Licencyjna może odmówić przyznania licencji prawniczej osobie, wobec
której:
1) zapadło prawomocne orzeczenie sądu dyscyplinarnego, którym orzeczono złożenie z
urzędu sędziego, lub prawomocne orzeczenie sądu, którym orzeczono zakaz zajmowania
stanowiska sędziego;
2) zapadło prawomocne orzeczenie sądu dyscyplinarnego, w którym orzeczono wydalenie ze
służby prokuratorskiej, lub prawomocne orzeczenie sądu, którym orzeczono zakaz
zajmowania stanowiska prokuratora;
3) zapadło prawomocne orzeczenia sądu dyscyplinarnego, którym orzeczono:
a) wydalenie z adwokatury,
b) pozbawienie prawa do wykonywania zawodu radcy prawnego,
c) wydalenie ze służby komorniczej,
d) pozbawienie prawa prowadzenia kancelarii notarialnej,
e) pozbawienie prawa wykonywania zawodu rzecznika patentowego,
f) pozbawienie prawa wykonywania zawodu doradcy podatkowego,
g) wydalenie z pracy w Prokuratorii Generalnej;
4) zapadło prawomocne orzeczenie sądu, w którym orzeczono zakaz wykonywania zawodu:
adwokata, radcy prawnego, komornika, notariusza, rzecznika patentowego, doradcy
podatkowego lub zajmowania stanowiska radcy lub starszego radcy Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa;
5) wszczęto postępowanie karne o popełnienie umyślnego przestępstwa ściganego z
oskarżenia publicznego lub umyślnego przestępstwa skarbowego.

Art. 24
1. Prawnicza Komisja Licencyjna cofa licencję prawniczą:
1) na wniosek osoby posiadającej licencję prawniczą;
2) z
urzędu, w przypadku:
a) zawieszenia licencji prawniczej na podstawie art. 27 ust. 1 pkt 2 na łączny okres
powyżej 5 lat;
b) wystąpienia po uzyskaniu licencji prawniczej którejkolwiek z przesłanek odmowy
przyznania licencji prawniczej określonych w art. 23 ust. 1 pkt 2 - 4;
c) działania z zamiarem wyrządzenia szkody swojemu mocodawcy.
2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. c, Prawnicza Komisja Licencyjna cofa
licencję prawniczą po przeprowadzeniu rozprawy.
3. Od decyzji wydanej na podstawie ust. 1 pkt 2 lit. c przysługuje stronom odwołanie
bezpośrednio do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby posiadającej licencję
prawniczą sądu apelacyjnego - sądu pracy i ubezpieczeń społecznych w terminie 14 dni od
dnia doręczenia decyzji wraz z uzasadnieniem. Do rozpoznania odwołania stosuje się
przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o apelacji. Od orzeczenia sądu apelacyjnego
przysługuje kasacja do Sądu Najwyższego.
4. Osoba, której licencja prawnicza została cofnięta na podstawie ust. 1 pkt 2 lit. c, może ubiegać
się ponownie o przyznanie licencji prawniczej po upływie 5 lat od cofnięcia licencji.

Art. 25
Licencja prawnicza wygasa z mocy prawa w przypadku:
1) prawomocnego skazania za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego
lub umyślne przestępstwo skarbowe;
2) prawomocnego orzeczenia całkowitego lub częściowego ubezwłasnowolnienia;
3) przyznania licencji prawniczej wyższego stopnia;
4) śmierci osoby posiadającej licencję prawniczą.

Art. 26
1. Prawnicza Komisja Licencyjna przywraca licencję prawniczą :
1) na wniosek osoby, której licencja prawnicza została cofnięta na podstawie art.
24 ust. 1 pkt 1;
2) w przypadku uchylenia orzeczenia, o którym mowa w art. 25 pkt 1 i 2, na
wniosek osoby, której orzeczenie dotyczy
- chyba, że wnioskodawca nie spełnia warunków do uzyskania licencji prawniczej lub od jej
wygaśnięcia minęło 8 lat.
2. Do wniosku o przywrócenie licencji prawniczej stosuje się odpowiednio art. 20.

Art. 27
1. Prawnicza Komisja Licencyjna zawiesza licencję prawniczą:
1) na wniosek osoby posiadającej licencję prawniczą, na czas określony wskazany we
wniosku, nie dłuższy niż 8 lat;
2) w przypadku zawinionego naruszenia obowiązków, o których mowa w art. 41-45, na
okres od 3 miesięcy do lat 3 – biorąc pod uwagę stopień zawinienia oraz wagę
naruszonych obowiązków, a także rodzaj i rozmiar ujemnych następstw;
2. Prawnicza Komisja Licencyjna może zawiesić licencję prawniczą w przypadku wszczęcia
przeciwko osobie posiadającej licencję prawniczą postępowania karnego o popełnienie
umyślnego przestępstwa ściganego z oskarżenia publicznego lub umyślnego przestępstwa
skarbowego.
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 oraz w ust. 2 Prawnicza Komisja Licencyjna
zawiesza licencję prawniczą po przeprowadzeniu rozprawy.
4. Od decyzji wydanej na podstawie ust. 1 pkt 2 oraz ust. 2 przysługuje stronom odwołanie
bezpośrednio do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby posiadającej licencję
prawniczą sądu apelacyjnego - sądu pracy i ubezpieczeń społecznych w terminie 14 dni od
dnia doręczenia decyzji wraz z uzasadnieniem. Do rozpoznania odwołania stosuje się
przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o apelacji. Od orzeczenia sądu apelacyjnego
przysługuje kasacja do Sądu Najwyższego.
5. Przywrócenie licencji prawniczej następuje z mocy prawa po upływie okresu na jaki została
zawieszona.


Rozdział 4
Szkolenie w jednostkach akredytowanych
Art. 28
1. Szkolenie odbywa się w jednostkach akredytowanych przez Prawniczą Komisję Licencyjną,
zwanych dalej „jednostkami akredytowanymi”.