Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw
projekt przewiduje konieczność implementacji do polskiego prawa dyrektywy Rady w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz dyrektywy w sprawie adekwatności kapitałowej firm inwestycyjnych i instytucji kredytowych; rozwiazań sprzyjających rozwojowi polskiego rynku kapitałowego (ułatwienie funkcjonowania mechanizmów krótkiej sprzedaży): poszerzenia katalogu instrumentów finansowych (np. o instrumenty o charakterze derywatów, o zróżnicowanych typach instrumentu bazowego)
projekt mający na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 64
- Data wpłynięcia: 2007-11-08
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw
- data uchwalenia: 2008-09-04
- adres publikacyjny: Dz.U. 2009 Nr 165, poz. 1316
64
jest na rzecz klienta niebędącego klientem profesjonalnym firma inwestycyjna obowiązana
jest informować klienta o spadku wartości portfela poniżej progu ustalonego w umowie z
klientem nie później niż do końca dnia, w którym ten spadek nastąpił, a jeżeli spadek
nastąpił w dniu wolnym od pracy – do końca pierwszego dnia roboczego następującego po
tym dniu.
§ 73. 1. Firma inwestycyjna po wykonaniu zlecenia klienta niezwłocznie, jednak nie później niż
do końca dnia następującego po dniu, w którym wykonane zostało zlecenie, przekazuje
klientowi informacje dotyczące wykonania zlecenia obejmujące:
1) oznaczenie firmy inwestycyjnej przekazującej potwierdzenie,
2) nazwę, firmę, imię i nazwisko lub inne oznaczenie klienta,
3) datę i czas zawarcia transakcji,
4) rodzaj zlecenia,
5) charakter zlecenia (kupno, sprzedaż lub inne),
6) oznaczenie miejsca wykonania zlecenia,
7) oznaczenie instrumentu finansowego,
8) liczbę instrumentów finansowych będących przedmiotem zlecenia,
9) cenę, po jakiej zostało wykonane zlecenie,
10) łączną wartość transakcji,
11) całkowitą wartość pobranych opłat i prowizji jak również innych kosztów wykonania
zlecenia, a w przypadku gdy zażąda tego klient zestawienie poszczególnych pozycji
pobranych opłat i prowizji oraz innych kosztów wykonania zlecenia,
12) wskazanie obowiązków klienta związanych z rozliczeniem transakcji, w tym terminów, w
których klient powinien dokonać płatności lub dostawy instrumentu finansowego oraz inych
danych niezbędnych do wykonania tych obowiązków, o ile takie dane nie zostały wcześniej
podane do wiadomości klienta,
13) w przypadku wykonaniu zlecenia zgodnie z art. 73 ust. 2 ustawy - informację o takim
sposobie wykonania zlecenia,
14) w przypadku gdy drugą stroną transakcji był podmiot wchodzący w skład grupy kapitałowej,
w skłąd której wchodzi firma inwestycyjna wykonująca zlecenie - informację o tym fakcie.
2. Informacje, o których mowa w ust. 1, mogą być przekazywane w formie wystandaryzowanej
pod warunkiem, że forma ta jest czytelna i zrozumiała dla klienta.
3. W przypadku gdy zlecenie jest wykonywne za pośrednictwem podmiotu trzeciego firma
inwestycyjna przekazuje informacje, o których mowa w ust. 1, nie później niż do końca
pierwszego dnia roboczego następującego po dniu, w którym otrzymała je od tego podmiotu
trzeciego.
3. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, nie powstaje w przypadku, gdy informacje, o których
mowa w ust. 1, są przekazywane klientowi bezpośrednio przez inny podmiot.
4. Firma inwestycyjna, na wniosek klienta, obowiązana jest do przekazania informacji na temat
aktualnego stanu wykonywania zlecenia, przed jego wykonaniem.
40
Rozdział 4
Zasady ewidencjonowania i archiwizacji transakcji
§ 74. 1. Firma inwestycyjna, z zastrzeżeniem § 79, przechowuje i archiwizuje, przez okres co
najmniej 5 lat od dnia sporządzenia lub otrzymania, dokumenty związane ze świadczeniem usług
maklerskich, a w szczególności:
1) formularze złożonych przez klientów zleceń i zapisów;
2) zawarte z klientami umowy o świadczenie usług maklerskich;
3) inne, niż wskazane w pkt 2, umowy związane ze świadczonymi przez firmę inwestycyjną
usługami maklerskimi;
4) dokumenty udzielonych pełnomocnictw;
5) inne, niż wskazane w pkt 1-4, dokumenty zawierające oświadczenia woli lub wiedzy klienta;
6) kopie sporządzanych przez firmę inwestycyjną dokumentów zawierających wymagane
przepisami rozporządzenia informacje dla klienta;
7) potwierdzenia zawartych transakcji;
8) rejestry sesji;
9) dokumenty zawierające informacje, które były podstawą decyzji firmy inwestycyjnej o
uznaniu danego sposobu wykonania zlecenia za najbardziej korzystny z punktu widzenia
klienta;
10) kopie świadectw depozytowych.
2. Firma inwestycyjna świadcząca usługę zarządzania portfelami instrumentów finansowych
lub usługę doradztwa inwestycyjnego, z zastrzeżeniem § 79, przechowuje i archiwizuje, przez
okres co najmniej 5 lat od dnia sporządzenia lub otrzymania, dokumenty związane ze
świadczeniem tych usług, a w szczególności zawarte umowy, dokumenty udzielonych
pełnomocnictw oraz inne dokumenty zawierające oświadczenia woli lub wiedzy klienta,
formularze wystawionych zleceń, dokumenty zawierające sporządzone analizy lub
rekomendacje, jak również dokumenty zawierające opracowane przez firmę inwestycyjną
strategie inwestycyjne oraz dokumenty zawierające informacje, które stanowiły podstawę
opracowania tych strategii.
3. Firma inwestycyjna organizująca alternatywny system obrotu przechowuje i archiwizuje,
przez okres co najmniej 5 lat od dnia sporządzenia lub otrzymania, dokumenty związane z
organizowaniem tego systemu, w tym w szczególności zawarte umowy o uczestnictwo w tym
systemie, dokumenty związane z dopuszczaniem instrumentów finansowych do obrotu w tym
systemie oraz dokumenty zawierające informacje, które firma inwestycyjna obowiązana jest
upowszechniać zgodnie z wymogami rozporządzenia.
4. Firma inwestycyjna, która wykonuje zlecenia poprzez zawarcie na własny rachunek
transakcji bezpośrednio z dającym zlecenie, przechowuje i archiwizuje, przez okres co najmniej 5
lat od dnia sporządzenia lub otrzymania, dokumenty związane z taką usługą, w tym w
szczególności dokumenty zawierające informacje, które firma inwestycyjna obowiązana jest
upowszechniać zgodnie z wymogami rozporządzenia.
5. Firma inwestycyjna utrwala i przechowuje, przez okres co najmniej 5 lat od dnia
otrzymania, dyspozycje, o których mowa w § 37 i 38.
6. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1-3, dotyczy również dokumentów sporządzonych lub
otrzymanych przez firmę inwestycyjną za pomocą elektronicznych nośników informacji.
41
7. Dokumenty określone w ust. 1-4 powinny być przechowywane na takim nośniku
informacji, na jakim zostały sporządzone lub otrzymane przez firmę inwestycyjną, z
zastrzeżeniem ust. 8.
8. Dokumenty sporządzone lub otrzymane przez firmę inwestycyjną za pomocą
elektronicznych nośników informacji powinny być przechowywane na nośnikach
elektronicznych o charakterze trwałym, umożliwiających odczytanie treści informacji zawartych
w tych dokumentach przez cały okres ich przechowywania.
9. Zagraniczna firma inwestycyjna, prowadząca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
działalność maklerską bez otwierania oddziału, przechowuje i archiwizuje, przez okres co
najmniej 5 lat od dnia sporządzenia lub otrzymania, zawarte z klientami umowy o świadczenie
usług maklerskich i inne umowy związane ze świadczonymi przez zagraniczną firmę
inwestycyjną usługami maklerskimi, dokumenty udzielonych pełnomocnictw, inne dokumenty
zawierające oświadczenia woli lub wiedzy klienta oraz kopie sporządzonych przez zagraniczną
firmę inwestycyjną dokumentów zawierających wymagane przepisami rozporządzenia
informacje dla klienta. Przepisu ust. 1 nie stosuje się.
§ 75. 1. Firma inwestycyjna prowadzi ewidencję wszystkich transakcji zawieranych w
obrocie instrumentami finansowymi.
2. W celu ewidencji transakcji firma inwestycyjna sporządza następujące dokumenty:
1) zestawienie zawartych w danym dniu transakcji, z wyszczególnieniem, czy transakcja była
zawarta na rachunek:
a) klienta na krajowym rynku regulowanym,
b) klienta w alternatywnym systemie obrotu,
c) klienta w drodze transakcji zawartej bezpośrednio z dającym zlecenie,
d) własny, z wyłączeniem transakcji, o których mowa w lit. c,
e) własny, ale w związku z wykonywaniem czynności w celu realizacji zadań związanych z
organizacją obrotu zorganizowanego,
f) własny, w związku z wykonywaniem czynności w celu realizacji zadań związanych z
organizacją obrotu zorganizowanego, ale bezpośrednio z dającym zlecenie,
g) klienta, w trybie określonym w art. 121 ustawy;
2) zestawienie dzienne zleceń przyjętych od klientów;
3) kopie dokumentów potwierdzających zawarcie i rozrachunek transakcji.
3. Firma inwestycyjna prowadzi odrębne rejestry:
1) zleceń zawierających klauzulę umożliwiającą wystawianie na ich podstawie więcej niż
jednego zlecenia brokerskiego;
2) ofert złożonych na rynku na rachunek własny, ale w związku z wykonywaniem czynności w
celu realizacji zadań związanych z organizacją obrotu zorganizowanego.
4. Dokumenty i rejestry, o których mowa w ust. 2 i 3, firma inwestycyjna przechowuje i
archiwizuje przez okres co najmniej 5 lat od dnia ich sporządzenia. Dokumenty te mogą być
przechowywane na magnetycznych, optycznych, magnetooptycznych lub innych elektronicznych
nośnikach informacji.
5. Firma inwestycyjna przechowuje i archiwizuje, przez okres co najmniej 5 lat, wielkości, o
których mowa w § 77 ust. 11, oraz dane, na podstawie których zostały obliczone.
6. Przepisów ust. 1-4 nie stosuje się do:
1) firm inwestycyjnych, które nie prowadzą działalności maklerskiej w zakresie wskazanym
odpowiednio w art. 69 ust. 2 pkt 2 lub 3 ustawy, oraz
42
2) zagranicznych firm inwestycyjnych prowadzących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
działalność maklerską, z zastrzeżeniem § 74 ust. 9.
§ 76. 1. Firma inwestycyjna przechowuje i archiwizuje, przez okres co najmniej 5 lat, dane
dotyczące:
1) bieżącego poziomu nadzorowanych kapitałów,
2) bieżącej wysokości całkowitego wymogu kapitałowego wraz z bieżącym poziomem
wymogów kapitałowych z tytułu poszczególnych rodzajów ryzyka, składających się na
całkowity wymóg kapitałowy,
3) bieżącej wysokości stopy zabezpieczenia,
4) bieżącej wysokości maksymalnego i bieżącego poziomu zaangażowania
- o których mowa w odrębnych przepisach dotyczących wielkości środków własnych firmy
inwestycyjnej w zależności od rozmiarów wykonywanej działalności oraz maksymalnej
wysokości kredytów, pożyczek i wyemitowanych dłużnych papierów wartościowych w stosunku
do środków własnych, a także wysokości środków własnych przeznaczonych na prowadzenie
przez bank działalności maklerskiej w zależności od rozmiarów wykonywanej działalności.
2. Dane, o których mowa w ust. 1, mogą być przechowywane na magnetycznych,
optycznych, magnetooptycznych lub innych elektronicznych nośnikach informacji.
3. Firma inwestycyjna przechowuje i archiwizuje, przez okres co najmniej 5 lat, wszystkie
dokumenty, na podstawie których dokonuje obliczeń wskaźników zgodnie z przepisami
określonymi w ust. 1.
4. Przepisów ust. 1-3 nie stosuje się do:
1) banków prowadzących działalność maklerską wyłącznie w zakresie przyjmowania i
przekazywania zleceń;
2) zagranicznych firm inwestycyjnych prowadzących na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
działalność maklerską;
3) zagranicznych osób prawnych, o których mowa w art. 115 ust. 1 ustawy, prowadzących na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność maklerską.
§ 77. 1. Dokumenty oraz inne nośniki informacji zawierające dane, które firma inwestycyjna
ma obowiązek przechowywać i archiwizować zgodnie z § 74-76, powinny być przechowywane
w sposób uniemożliwiający dostęp do nich osób nieupoważnionych.
2. Firma inwestycyjna jest obowiązana zapewnić należyte zabezpieczenie pomieszczeń, w
których jest prowadzone archiwum, prowadzenie ewidencji korzystania z archiwum oraz
wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za prowadzenie archiwum.
3. Firma inwestycyjna jest obowiązana zapewnić osobom upoważnionym niezwłoczny
wgląd do dokumentów oraz danych, o których mowa w ust. 1.
§ 78. Bank powierniczy, z zastrzeżeniem § 79, przechowuje i archiwizuje, przez okres co
najmniej 5 lat, od dnia sporządzenia lub otrzymania, formularze umów zawartych z klientami,
dokumenty pełnomocnictw oraz innych umów zawartych w związku z prowadzeniem rachunków
papierów wartościowych, a także wszystkie inne dokumenty związane z prowadzeniem
rachunków papierów wartościowych oraz dokonywaniem rozliczeń. Przepisy § 74 ust. 4-6 oraz §
77 stosuje się odpowiednio.
§ 79. W przypadku umów oraz dokumentów pełnomocnictw określonych w niniejszym
rozdziale, okres 5 lat biegnie od dnia rozwiązania umowy lub wygaśnięcia pełnomocnictwa.
43
Rozdział 5
Ustanawianie i realizacja zabezpieczeń spłaty kredytów i pożyczek udzielonych na nabycie
instrumentów finansowych
§ 80. 1. Firma inwestycyjna wykonuje czynności związane z ustanawianiem i realizacją
zabezpieczeń spłaty kredytów na nabycie instrumentów finansowych na podstawie umowy
między bankiem a klientem, do której przystępuje, lub na podstawie odrębnej umowy między
bankiem a firmą inwestycyjną, zgodnie z którą firma inwestycyjna jest obowiązana do
dokonywania czynności zmierzających do ustanowienia i realizacji zabezpieczenia udzielonego
przez bank kredytu.
2. Umowa, o której mowa w ust. 1, powinna zawierać w szczególności określenie:
1) instrumentów finansowych, które mogą być kupowane za środki pieniężne pochodzące z
kredytu;
2) terminu spłaty kredytu;
3) rodzaju i wysokości wymaganego od klienta zabezpieczenia spłaty kredytu;
4) sposobu dokonywania przez firmę inwestycyjną wyceny instrumentów finansowych,
stanowiących zabezpieczenie;
5) warunków i terminów dokonywania i znoszenia przez firmę inwestycyjną blokady
instrumentów finansowych i środków pieniężnych, stanowiących zabezpieczenie spłaty
kredytu, o ile blokada jest przewidziana;
6) trybu i terminów przekazywania bankowi przez firmę inwestycyjną informacji o aktualnej
wysokości zabezpieczenia;
7) sposobu postępowania firmy inwestycyjnej w przypadku spadku wysokości zabezpieczenia
poniżej wymaganego poziomu;
8) sposobu postępowania firmy inwestycyjnej z instrumentami finansowymi i środkami
pieniężnymi klienta w przypadku niezrealizowania przez klienta zobowiązań z umowy
kredytu;
9) obowiązku informowania banku przez firmę inwestycyjną o każdym przypadku zajęcia
instrumentów finansowych lub środków pieniężnych kredytobiorcy, stanowiących
zabezpieczenie kredytu przez organy egzekucyjne lub inne uprawnione podmioty.
§ 81. Firma inwestycyjna przekazuje bankowi informacje w zakresie określonym w § 80 ust.
2 pkt 6, na podstawie udzielonego bankowi przez klienta upoważnienia do uzyskiwania
informacji o stanach jego rachunków, ewidencji lub rejestrów.
§ 82. Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się odpowiednio do banków powierniczych oraz
do postępowania firm inwestycyjnych i banków powierniczych w przypadku ustanawiania i
realizacji zabezpieczeń spłaty pożyczek na nabycie instrumentów finansowych.
Rozdział 6
Tryb i warunki postępowania w przypadku zabezpieczenia wierzytelności na
instrumentach finansowych
44



Projekty ustaw
Ile kosztują tanie mieszkania w polskich metropoliach?