Poselski projekt ustawy o Straży Kolejowej

Art. 40.
1. Funkcjonariuszy zwalnia ze służby właściwy przełożony, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Komendant Główny SK zwalnia ze służby funkcjonariuszy:
1) posiadających stopnie oficerskie;
2) którym wymierzono karę dyscyplinarnego wydalenia ze służby;
3) w przypadkach określonych w art. 35 ust. 2 pkt 5.

Art. 41.
1. Funkcjonariusz, który został zwolniony ze służby, otrzymuje niezwłocznie świa-
dectwo służby oraz na swój wniosek opinię o służbie.
2. Funkcjonariusz może żądać sprostowania świadectwa służby oraz odwołać się
do wyższego przełożonego od opinii o służbie w terminie 7 dni od dnia otrzy-
mania opinii.

Art. 42.
Komendant Główny SK określi, w drodze zarządzenia, sposób prowadzenia przez
przełożonych dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem służbowym
funkcjonariuszy, sposób prowadzenia akt osobowych oraz wzory dokumentów w
tych sprawach w zakresie nieuregulowanym innymi przepisami wydanymi na pod-
stawie ustawy. Zarządzenie powinno określić sposób zakładania akt osobowych
funkcjonariuszy, rodzaje gromadzonych w nich dokumentów oraz sposób ich ewi-
dencjonowania, w celu zapewnienia jednolitości prowadzenia tej dokumentacji i jej
zgodności z przepisami prawa pracy.

Rozdział 7
Korpusy i stopnie Straży Kolejowej

Art. 43.
Ustanawia się korpusy i stopnie SK w następującym porządku:
1) w korpusie oficerów SK:
a) główny inspektor SK,
b) nadinspektor SK,
c) inspektor SK,
d) młodszy inspektor SK,
e) podinspektor SK,
f) starszy adiunkt SK,

2003 r. Nr 166, poz. 1608 i Nr 213, poz. 2081, z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 99, poz. 1001, Nr 120,
poz. 1252 i Nr 240, poz. 2407 oraz z 2005 r. Nr 10, poz. 71, Nr 68, poz. 610, Nr 86, poz. 732 i Nr
167, poz. 1398.

20



g) adiunkt SK,
h) młodszy adiunkt SK;
2) w korpusie podoficerów SK:
a) starszy przodownik SK,
b) przodownik SK,
c) starszy strażnik SK;
3) w korpusie szeregowych SK:
a) strażnik SK,
b) strażnik – praktykant SK.

Art. 44.
1. Na stopnie w korpusie szeregowych i w korpusie podoficerów SK, mianuje prze-
łożony, o którym mowa w art. 26 ust. 1.
2. Na pierwszy stopień oficerski oraz na stopnie głównego inspektora SK i nadin-
spektora SK mianuje minister właściwy do spraw wewnętrznych. Na pozostałe
stopnie oficerskie mianuje Komendant Główny SK.

Art. 45.
Podoficerem SK może być mianowany funkcjonariusz, który spełnia warunki okre-
ślone w art. 19, ukończył szkolenie podstawowe oraz złożył egzamin podoficerski.

Art. 46.
Na pierwszy stopień oficerski może być mianowany funkcjonariusz, który spełnia
warunki określone w art. 19, posiada wykształcenie wyższe, ukończył szkolenie ofi-
cerskie oraz złożył egzamin oficerski.

Art. 47.
1. Mianowanie na kolejny wyższy stopień następuje stosownie do zajmowanego
stanowiska służbowego oraz w zależności od opinii służbowej. Nadanie tego
stopnia nie może jednak nastąpić wcześniej niż po odsłużeniu w dotychczaso-
wym stopniu:
1) strażnika – praktykanta SK - 1 roku;
2) strażnika SK - 1 roku;
3) starszego strażnika SK - 1 roku;
4) przodownika SK - 1 roku;
5) starszego przodownika SK - 1 roku;
6) młodszego adiunkta SK - 2 lat;
7) adiunkta SK - 2 lat;
8) starszego adiunkta SK - 3 lat;

21



9) podinspektora SK - 3 lat;
10) młodszego inspektora SK - 4 lat;
11) inspektora SK - 4 lat.
2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach minister właściwy do spraw we-
wnętrznych, na wniosek Komendanta Głównego SK, może mianować każdego
funkcjonariusza na wyższy stopień z uwzględnieniem ograniczeń wynikających
z art. 45 i art. 46.

Art. 48.
1. Stopnie określone w art. 43 są dożywotnie.
2. Funkcjonariusze zwolnieni ze służby mogą używać posiadanych stopni, z dodat-
kiem określenia „w stanie spoczynku”.
3. Utrata stopnia następuje w razie:
1) utraty obywatelstwa polskiego;
2) skazania prawomocnym wyrokiem sądu na karę dodatkową pozbawienia
praw publicznych;
3) skazania prawomocnym wyrokiem sądu na karę pozbawienia wolności za
przestępstwo popełnione z niskich pobudek.

Art. 49.
1. O obniżeniu lub utracie stopnia w przypadkach określonych w ustawie orzeka
organ właściwy do mianowania na ten stopień, z tym że o utracie pierwszego
stopnia oficerskiego, stopnia głównego inspektora SK i stopnia nadinspektora
SK decyduje minister właściwy do spraw wewnętrznych.
2. O pozbawianiu stopnia oficerskiego decyduje Komendant Główny SK.

Art. 50.
1. Funkcjonariuszowi przywraca się stopień w razie uchylenia:
1) prawomocnego skazania na karę dodatkową pozbawienia praw publicznych;
2) prawomocnego skazania pozbawienia wolności za przestępstwo popełnione
z niskich pobudek;
3) decyzji, na podstawie której nastąpiło pozbawienie stopnia;
4) kary dyscyplinarnej obniżenia stopnia.
2. Decyzje o przywróceniu stopnia oficerskiego podejmuje Komendant Główny
SK. W pozostałych przypadkach decyzję o przywróceniu stopnia podejmuje
przełożony właściwy do mianowania na ten stopień.

Art. 51.
Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, wa-
runki i tryb składania egzaminów oraz mianowania funkcjonariuszy na stopnie SK,
uwzględniając ośrodki szkolenia właściwe do przeprowadzania egzaminów na stop-

22



nie straży, terminy mianowania na stopnie oraz warunki, od których uzależnione jest
mianowanie na stopień SK, w celu zapewnienia równego dostępu funkcjonariuszy do
awansu zawodowego i wysokiego poziomu wyszkolenia służbowego.

Rozdział 8
Obowiązki i prawa funkcjonariusza

Art. 52.
1. Funkcjonariusz jest obowiązany do dochowania obowiązków wynikających z
tekstu złożonego ślubowania.
2. Funkcjonariusz obowiązany jest odmówić wykonania rozkazu lub innego pole-
cenia, jeśli wykonanie rozkazu lub innego polecenia łączyłoby się z popełnie-
niem przestępstwa.
3. O odmowie wykonania rozkazu lub innego polecenia, o którym mowa w ust. 2,
funkcjonariusz powinien w formie pisemnej zameldować Komendantowi Głów-
nemu SK z pominięciem drogi służbowej.

Art. 53.
1. Przełożony funkcjonariusza, który nie jest w stanie wykonać polecenia sądu lub
prokuratora w wyznaczonym terminie lub zakresie, obowiązany jest wystąpić z
wnioskiem o przedłużenie terminu, zmianę lub uchylenie polecenia.
2. W przypadku nieusprawiedliwionego niewykonania polecenia w wyznaczonym
terminie lub zakresie na żądanie sądu lub prokuratora przełożony funkcjonariu-
sza wszczyna przeciwko niemu postępowanie dyscyplinarne. O wyniku tego po-
stępowania zawiadamia się odpowiednio sąd lub prokuratora.

Art. 54.
1. Funkcjonariusz w czasie służby jest obowiązany do noszenia przepisowego
munduru i wyposażenia.
2. Komendant Główny SK określa przypadki, w których funkcjonariusz w czasie
wykonywania obowiązków służbowych, nie ma obowiązku noszenia munduru.

Art. 55.
W przypadkach przewidzianych w art. 54 ust. 2 funkcjonariusz obowiązany jest oka-
zać legitymacje służbową w taki sposób, aby zainteresowany miał możliwość odczy-
tać i zanotować numer i organ, który wydał legitymację, oraz nazwisko funkcjona-
riusza.

Art. 56.
1. Funkcjonariusz nie może bez zezwolenia przełożonego podjąć zajęcia zarobko-
wego poza służbą.

23



2. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
warunki i tryb udzielania zezwolenia na podjęcie zajęcia zarobkowego oraz wła-
ściwość przełożonych w tych sprawach, w celu zapobiegania powstawaniu nie-
korzystnych ze względu na dobro służby zależności indywidualnych oraz dla
zapewnienia możliwości wypoczynku funkcjonariuszy poza służbą.

Art. 57.
1. Funkcjonariusz nie może być członkiem partii politycznej.
2. Z chwilą przyjęcia funkcjonariusza do służby ustaje jego dotychczasowe człon-
kostwo w partii politycznej.
3. Funkcjonariusz jest obowiązany poinformować przełożonego o przynależności
do stowarzyszeń krajowych, działających poza służbą.
4. Przynależność do organizacji lub stowarzyszeń zagranicznych albo międzynaro-
dowych wymaga zezwolenia Komendanta Głównego SK lub upoważnionego
przez przełożonego.

Art. 58.
Funkcjonariusz w związku z pełnieniem obowiązków służbowych korzysta z ochro-
ny prawnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych.

Art. 59.
1. Funkcjonariusze mogą zrzeszać się w związku zawodowym SK.
2. Przepisy ustawy o związkach zawodowych stosuje się odpowiednio, z zastrzeże-
niem, że w SK może działać tylko jeden związek zawodowy i nie ma on prawa
do strajku.
3. Szczegółowe zasady współdziałania związku zawodowego SK z ministrem wła-
ściwym do spraw wewnętrznych i Komendantem Głównym SK określi statut te-
go związku, zarejestrowany w sądzie.

Art. 60.
Funkcjonariusz, który w związku ze służbą doznał uszczerbku na zdrowiu lub po-
niósł szkodę w mieniu, otrzymuje odszkodowanie w trybie i na zasadach określo-
nych dla funkcjonariuszy Policji. W razie śmierci funkcjonariusza w związku ze
służbą, odszkodowanie otrzymują pozostali po nim członkowie rodziny.

Art. 61.
1. Funkcjonariusz po 15 latach służby nabywa prawo do emerytury policyjnej.
2. Funkcjonariusz, który stał się inwalidą, uprawniony jest do policyjnej renty in-
walidzkiej.
3. Członkowie rodzin po zmarłych funkcjonariuszach uprawnieni są do policyjnej
renty rodzinnej.

24