Rządowy projekt ustawy o systemie bilansowania i rozliczania wielkości emisji dwutlenku siarki (SO2) i tlenków azotu (NOx) dla dużych źródeł spalania

3) 2013 r. – 2 060 000 zł;
4) 2014 r. – 2 260 000 zł;
5) 2015 r. – 2 060 000 zł;
6) 2016 r. – 2 060 000 zł;
7) 2017 r. – 2 060 000 zł;
8) 2018 r. – 2 260 000 zł;
9) 2019 r. – 2 060 000 zł;
10) 2020 r. – 2 060 000 zł.

3. W przypadku przekroczenia lub zagrożenia przekroczenia
przyjętego na dany rok budżetowy maksymalnego limitu wydatków wprowadza się
mechanizmy korygujące polegające na redukcji kosztów funkcjonowania Krajowego
o rodka.
4. Działania, o których mowa w ust. 3, polegają na:
1) racjonalizacji zadań Krajowego o rodka, o których mowa
w ustawie z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania
emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji;
2) obniżeniu kosztów obsługi baz danych.
5. Minister wła ciwy do spraw rodowiska monitoruje wykorzystanie
limitu wydatków, o których mowa w ust. 1 i 2, oraz w razie potrzeby wdraża
mechanizmy korygujące.

Art. 34. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 wrze nia 2011 r.



1) Niniejsza ustawa stanowi realizację następujących aktów prawnych Unii Europejskiej:
1) dyrektywy 2001/80/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2001 r. w sprawie
ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza z dużych obiektów energetycznego spalania
(Dz. Urz. WE L 309 z 27.11.2001, str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15,
t. 6, str. 299, z późn. zm.);
2) postanowień czę ci 13 lit. D sekcji 2 załącznika XII Traktatu między Królestwem Belgii, Królestwem
Danii, Republiką Federalną Niemiec, Republiką Grecką, Królestwem Hiszpanii, Republiką Francuską,
Irlandią, Republiką Włoską, Wielkim Księstwem Luksemburga, Królestwem Niderlandów, Republiką
Austrii, Republiką Portugalską, Republiką Finlandii, Królestwem Szwecji, Zjednoczonym Królestwem
Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (Państwami Członkowskimi Unii Europejskiej) a Republiką Czeską,
Republiką Estońską, Republiką Cypryjską, Republiką Łotewską, Republiką Litewską, Republiką
Węgierską, Republiką Malty, Rzecząpospolitą Polską, Republiką Słowenii, Republiką Słowacką
dotyczącego przystąpienia Republiki Czeskiej, Republiki Estońskiej, Republiki Cypryjskiej, Republiki
Łotewskiej, Republiki Litewskiej, Republiki Węgierskiej, Republiki Malty, Rzeczypospolitej Polskiej,
Republiki Słowenii, Republiki Słowackiej do Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE L 236 z 23.09.2003, str. 17).

20

2) Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony rodowiska, ustawę
z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących Skarbowi Państwa, ustawę z dnia
27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony rodowiska, ustawę z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji
o rodowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie rodowiska oraz o ocenach oddziaływania na
rodowisko oraz ustawę z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych
substancji.
3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. 2008 r. Nr 111, poz. 708, Nr 138,
poz. 865, Nr 154, poz. 958, Nr 171, poz. 1056, Nr 199, poz. 1227, Nr 223, poz. 1464 i Nr 227, poz. 1505, z 2009 r.
Nr 19, poz. 100, Nr 20, poz. 106, Nr 79, poz. 666, Nr 130, poz. 1070 i Nr 215, poz. 1664, z 2010 r. Nr 21, poz. 104,
Nr 28, poz. 145, Nr 40, poz. 227, Nr 76, poz. 489, Nr 119, poz. 804, Nr 152, poz. 1018 i 1019, Nr 182, poz. 1228,
Nr 229, poz. 1498 i Nr 249, poz. 1657 oraz z 2011 r. Nr 32, poz. 159, Nr 63, poz. 322, Nr 94, poz. 551, Nr 99,
poz. 569 i Nr 122, poz. 695.
4) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 123, poz. 846 i Nr 176,
poz. 1238, z 2008 r. Nr 171, poz. 1057, z 2009 r. Nr 98, poz. 818, z 2010 r. Nr 127, poz. 857 i Nr 182, poz. 1228
oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622.
5) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711,
Nr 141, poz. 1008, Nr 170, poz. 1217 i Nr 249, poz. 1829, z 2007 r. Nr 50, poz. 331 i Nr 82, poz. 558, z 2008 r.
Nr 97, poz. 625, Nr 144, poz. 901, Nr 177, poz. 1095, Nr 180, poz. 1113 i Nr 227, poz. 1505, z 2009 r. Nr 18,
poz. 97 i Nr 42, poz. 340, z 2010 r. Nr 47, poz. 278 i Nr 182, poz. 1228 oraz z 2011 r. Nr 80, poz. 432 i Nr 106,
poz. 622.
6) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2009 r. Nr 215, poz. 1664, z 2010 r. Nr 249, poz. 1657
oraz z 2011 r. Nr 122, poz. 695.
7) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 85, poz. 727, Nr 86,
poz. 732 i Nr 143, poz. 1199, z 2006 r. Nr 66, poz. 470, Nr 104, poz. 708, Nr 143, poz. 1031, Nr 217, poz. 1590
i Nr 225, poz. 1635, z 2007 r. Nr 105, poz. 721, Nr 112, poz. 769, Nr 120, poz. 818, Nr 192, poz. 1378 i Nr 225,
poz. 1671, z 2008 r. Nr 118, poz. 745, Nr 141, poz. 888, Nr 180, poz. 1109 i Nr 209, poz. 1316, 1318 i 1320,
z 2009 r. Nr 18, poz. 97, Nr 44, poz. 362, Nr 57, poz. 466, Nr 131, poz. 1075, Nr 157, poz. 1241, Nr 166,
poz. 1317, Nr 168, poz. 1323, Nr 213, poz. 1652 i Nr 216, poz. 1676, z 2010 r. Nr 40, poz. 230, Nr 57, poz. 355,
Nr 127, poz. 858, Nr 167, poz. 1131, Nr 182, poz. 1228 i Nr 197, poz. 1306 oraz z 2011 r. Nr 34, poz. 173, Nr 75,
poz. 398, Nr 106, poz. 622 i Nr 134, poz. 781.
8) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 75, poz. 493, Nr 88,
poz. 587 i Nr 124, poz. 859, z 2008 r. Nr 138, poz. 865, Nr 199, poz. 1227 i Nr 227, poz. 1505, z 2009 r. Nr 18,
poz. 97, Nr 31, poz. 206, Nr 79, poz. 666 i Nr 130, poz. 1070, z 2010 r. Nr 182, poz. 1228 i Nr 239, poz. 1592 oraz
z 2011 r. Nr 63, poz. 322, Nr 122, poz. 695 i Nr 152, poz. 897.
9) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 1996 r. Nr 156, poz. 775, z 1997 r. Nr 106, poz. 673,
Nr 115, poz. 741 i Nr 141, poz. 943, z 1998 r. Nr 155, poz. 1014, z 2000 r. Nr 48, poz. 550, z 2001 r. Nr 4, poz. 26,
z 2002 r. Nr 25, poz. 253 i Nr 240, poz. 2055, z 2004 r. Nr 99, poz. 1001, Nr 123, poz. 1291 i Nr 273, poz. 2703,
z 2005 r. Nr 169, poz. 1417 i Nr 183, poz. 1538, z 2006 r. Nr 107, poz. 721, z 2009 r. Nr 157, poz. 1241
i Nr 206, poz. 1590, z 2010 r. Nr 229, poz. 1496 oraz z 2011 r. Nr 34, poz. 171 i Nr 122, poz. 695.
10) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 227, poz. 1505, z 2009 r. Nr 42, poz. 340,
Nr 84, poz. 700 i Nr 157, poz. 1241, z 2010 r. Nr 28, poz. 145, Nr 106, poz. 675, Nr 119, poz. 804, Nr 143,
poz. 963 i Nr 182, poz. 1228 oraz z 2011 r. Nr 32, poz. 159, Nr 122, poz. 695, Nr 132, poz. 766, Nr 135, poz. 789
i Nr 152, poz. 897.


08/11rch

21
UZASADNIENIE

1. Wprowadzenie
Obowiązki w zakresie ograniczenia emisji z dużych źródeł spalania dla państw
członkowskich Unii Europejskiej (UE) zostały zawarte w dyrektywie Parlamentu
Europejskiego i Rady 2001/80/WE z dnia 23 października 2001 r. w sprawie ograniczenia
emisji niektórych zanieczyszczeń z dużych obiektów energetycznego spalania (Dz. Urz. WE
L 309 z 27.11.2001, str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne rozdz. 15, t. 6,
str. 299, z późn. zm.) oraz w Traktacie o Przystąpieniu Rzeczypospolitej Polskiej do Unii
Europejskiej.
Standardy emisji wynikające z dyrektywy 2001/80/WE w pełni zostały przeniesione do prawa
krajowego rozporządzeniem Ministra rodowiska z dnia 22 kwietnia 2011 r. w sprawie
standardów emisyjnych z instalacji (Dz. U. Nr 95, poz. 558). Zawiera ono także imienną listę
kotłów, dla których w Traktacie o Przystąpieniu Rzeczypospolitej Polskiej do Unii
Europejskiej dopuszczono derogacje dotyczące terminu osiągnięcia tych standardów.
W Traktacie o Przystąpieniu Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej, w ramach
ustalenia warunków implementacji dyrektywy 2001/80/WE, wprowadzono dodatkowo
sumaryczne pułapy emisji dwutlenku siarki i tlenków azotu na lata 2008 – 2010 – 2012 dla
zlokalizowanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dużych źródeł spalania.
Projektowana ustawa dotyczy jedynie dużych źródeł spalania, przez które, zgodnie
z przepisem art. 2 pkt 1 projektu, rozumie się:
1) kocioł energetyczny, kocioł ciepłowniczy lub turbinę gazową, o nominalnej mocy
cieplnej rozumianej jako ilo ć energii wprowadzanej w paliwie w jednostce czasu przy
nominalnym obciążeniu, nie mniejszej niż 50 MW albo
2) przewód kominowy, do którego podłączone są kotły energetyczne, kotły ciepłownicze
lub turbiny gazowe, o łącznej nominalnej mocy cieplnej rozumianej jako ilo ć energii
wprowadzanej w paliwie w jednostce czasu przy nominalnym obciążeniu, nie
mniejszej niż 50 MW, w przypadku gdy dla co najmniej jednego z tych urządzeń
pierwsze pozwolenie na budowę wydano po dniu 30 czerwca 1987 r.
Systemem bilansowania i rozliczania emisji objęte są dwutlenek siarki i tlenki azotu
wprowadzane do powietrza z dużych źródeł spalania.
Imienny wykaz zakładów, w których eksploatowane są duże źródła spalania, do których mają
zastosowanie przepisy projektowanej ustawy, znajduje się w czę ci „Ocena skutków
regulacji” w pkt 2.
Z analiz przeprowadzonych przez stowarzyszenia reprezentujące operatorów eksploatujących
duże źródła spalania wynika, że przy obowiązujących standardach emisji, strukturze paliw
oraz obecnej i prognozowanej wielko ci produkcji energii elektrycznej i ciepła sieciowego,
obiekty zaliczane do grupy dużych źródeł spalania nie są w stanie osiągnąć nałożonych na nie
Traktatem o Przystąpieniu sumarycznych limitów emisji.
Z drugiej strony, z informacji przekazanych przez operatorów eksploatujących duże źródła
spalania, wynika, że w niektórych obiektach można już w chwili obecnej lub w najbliższej
przyszło ci zredukować emisje SO2 i NOx poniżej obowiązującego standardu. Konieczne jest
jednak stworzenie prawnego mechanizmu zachęcającego operatorów do takich działań.
Projektowana ustawa jest wła nie takim rozwiązaniem. Alternatywą mogłoby być zaostrzenie
obowiązujących standardów emisji (na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo
ochrony rodowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) i rozporządzenia
wykonawczego do niej). Jednak takie rozwiązanie, które natychmiast zaostrzyłoby standardy
emisji dla wszystkich dużych źródeł spalania, wywołałoby wzrost cen energii, a co za tym
idzie negatywne skutki społeczne i gospodarcze. Ponadto stawiałoby to polskich wytwórców
ciepła oraz wytwórców energii elektrycznej w sytuacji, w której musieliby spełniać dużo
ostrzejsze wymagania emisyjne niż obowiązujące w innych państwach UE, czy też
wynikające wprost z dyrektyw UE.
Zadaniem ustawy jest wprowadzenie do krajowego porządku prawnego regulacji
pozwalających na doj cie przez Polskę do ustalonych w Traktacie pułapów emisji dwutlenku
siarki i tlenków azotu w perspektywie końca roku 2015 przez stworzenie ekonomicznych
zachęt dla operatorów dużych źródeł spalania. W ubiegłych latach przeprowadzono szereg
analiz mających na celu wybór najlepszego w warunkach krajowych sposobu realizacji
przepisów Traktatu o Przystąpieniu i dyrektywy 2001/80/WE, jednakże nie uzyskano
rozwiązania, które pogodziłoby wymagania zawarte w tych dokumentach. Należy podkre lić,
że w sytuacji Polski wypełnienie limitów traktatowych nie jest możliwe bez naruszenia
bezpieczeństwa energetycznego kraju. Projektowana ustawa stworzy i umożliwi optymalne
zaprogramowanie działań modernizacyjnych i inwestycyjnych w sektorze energetycznym,
które pozwolą osiągnąć znaczne redukcje emisji, a co się z tym wiąże, osiągnąć okre lone
w Traktacie cele.
Wprowadzenie systemu opartego na wskaźnikach emisji, wyrażonych w wielko ci emisji

2
rozpatrywanych zanieczyszczeń odniesionych do wielko ci produkcji energii elektrycznej lub
produkcji ciepła wynika z faktu, iż ze wszystkich analiz wykonywanych w przeszło ci
i obecnie, wynika, że wypełnianie przez poszczególne źródła obowiązujących standardów
emisyjnych nie gwarantuje dotrzymania nałożonych na te źródła limitów emisji SO2 i NOx.
Uwzględniając do wiadczenia wspólnotowego systemu handlu uprawnieniami do emisji
dwutlenku węgla stwierdzono, że regulacje zawarte w nieobowiązującej ustawie z dnia
22 grudnia 2004 r. o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych
i innych substancji (Dz. U. Nr 281, poz. 2784, z późn. zm.) oraz przepisy ustawy z dnia
28 kwietnia 2011 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych
(Dz. U. Nr 122, poz. 695) nie dają możliwo ci zbudowania optymalnego systemu dla
rozpatrywanych źródeł w odniesieniu do SO2 i NOx,. Przedmiotowy projekt dotyczy ci le
okre lonej grupy źródeł emisji (zdecydowanie mniejszej niż grupa instalacji uczestniczących
w systemie handlu uprawnieniami do emisjami gazów cieplarnianych), innych niż gazy
cieplarniane substancji zanieczyszczających powietrze oraz innych okresów czasowych
obowiązywania zawartych w nim regulacji. Ponadto wyżej wymienione systemy obejmują
różne obszary. Handel emisjami dwutlenku węgla jest systemem funkcjonującym na terenie
całej UE. Bilansowanie i rozliczanie wielko ci emisji SO2 i NOX oraz przewidziany w jego
ramach handel uprawnieniami do emisji SO2 i NOX będzie realizowany wyłącznie na
obszarze RP. Biorąc pod uwagę powyższe różnice, nie można było tych zagadnień zawrzeć
w jednym akcie prawnym rangi ustawowej.
W projekcie ustawy zaproponowano, aby każdy operator dysponował uprawnieniami do
emisji na poziomie wynikającym z wielko ci jego rzeczywistej produkcji energii elektrycznej
i produkcji ciepła pomnożonej przez roczny pułapowy wskaźnik emisji SO2 lub NOx. Roczny
pułapowy wskaźnik zostanie podany przez Krajowy o rodek bilansowania i zarządzania
emisjami (KOBiZE) jako wielko ć obliczona z podzielenia wielko ci obowiązującego dla
danego roku pułapu emisji i sumarycznych rzeczywistych wielko ci produkcji energii
elektrycznej i ciepła.
Rozliczenie przez operatorów wielko ci emisji z zakładu odbywać się będzie według zasady
ex
post, na podstawie danych o rzeczywistej wielko ci produkcji i emisji z roku
sprawozdawczego, którym w projektowanej ustawie jest poprzedni rok kalendarzowy. Zasadą
będzie równanie do redniej krajowej, z tym że z roku na rok, ze względu na stopniowe
i liniowe obniżanie się pułapu emisji przy prawdopodobnym wzro cie zapotrzebowania
i produkcji – obowiązujący wskaźnik będzie się obniżać.

3