Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
projekt dotyczy wprowadzenia nowych zasad nadzoru nad zamkniętymi funduszami inwestycyjnymi emitującymi wyłącznie certyfikaty inwestycyjne, które nie będą dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym ani dopuszczone do alternatywnego systemu obrotu; zmiany w zakresie przekształcenia niepublicznych certyfikatów inwestycyjnych w certyfikaty publiczne uwzględniające nowe zasady tworzenia funduszy
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 4529
- Data wpłynięcia: 2011-08-08
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
- data uchwalenia: 2011-09-16
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 234, poz. 1389
4529
wykorzystanie doświadczeń państw członkowskich, w których na szczeblu krajowym
występują regulacje dotyczące wydawania zezwoleń na tworzenie funduszy inwestycyjnych
zamkniętych. W odniesieniu do środków ochrony przed niewłaściwą oceną ryzyka
inwestycyjnego EBC wskazuje, że minimalnemu poziomowi inwestycji, który wprowadza
projekt ustawy, mogłoby dodatkowo towarzyszyć wprowadzenie odpowiednich wymogów
informacyjnych w celu zapewnienia, aby inwestorzy mieli świadomość ryzyka związanego
z zawieranymi transakcjami oraz byli w stanie to ryzyko właściwie ocenić. Takie wymogi
informacyjne, w ocenie EBC, mogłyby odnosić się do profilu ryzyka nabywanego
instrumentu oraz do modelu nadzoru nad danym funduszem.
Uznając za zasadne stanowisko EBC, projektodawca zauważa, iż odpowiednie wymogi
informacyjne funduszy inwestycyjnych zamkniętych, na których utworzenie nie będzie
wymagana zgoda Komisji Nadzoru Finansowego, zostaną wprowadzone na poziomie
wydanego na podstawie art. 126 ust. 3 rozporządzenia ministra właściwego do spraw
instytucji finansowych. Rozporządzenie to bowiem, w celu udostępnienia nabywcom
certyfikatów inwestycyjnych emitowanych przez fundusz inwestycyjny zamknięty, który nie
jest publicznym funduszem inwestycyjnym, informacji niezbędnych do oceny ryzyka
związanego z inwestowaniem w te certyfikaty, określi szczegółową treść warunków ich
emisji.
Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.
7
II. Część szczegółowa
Art. 1 pkt 1 lit. a (dodanie w art. 2 ustawy pkt 22b)
Projektowane dodanie definicji alternatywnego systemu obrotu wynika z zakładanego
posługiwania się tym pojęciem w obrębie znowelizowanej ustawy o funduszach
inwestycyjnych.
Art. 1 pkt 1 lit. b (uchylenie w art. 2 ustawy pkt 36 i 37)
Projektowana rezygnacja z definiowania publicznych certyfikatów inwestycyjnych oraz
niepublicznych certyfikatów inwestycyjnych wiąże się z przewidzianym w projekcie
zaprzestaniem podziału funduszy inwestycyjnych zamkniętych ze względu na charakter
emitowanych przez nie certyfikatów inwestycyjnych. Zgodnie z projektowaną zmianą
fundusze inwestycyjne zamknięte będą emitować wyłącznie jeden rodzaj certyfikatów
inwestycyjnych.
Art. 1 pkt 1 lit. c (dodanie w art. 2 ustawy pkt 38, 39 i 40)
Projektowane dodanie definicji oferty publicznej wynika z zakładanego posługiwania się tym
pojęciem w obrębie znowelizowanej ustawy o funduszach inwestycyjnych.
Umieszczenie definicji „publicznego funduszu inwestycyjnego zamkniętego” w przepisach
ogólnych ustawy, wynika z faktu, iż określenie to będzie używane w jednym znaczeniu
w obrębie całej ustawy, podobnie jak ma to miejsce w przypadku definicji spółki publicznej
zamieszczonej w przepisach ogólnych ustawy o ofercie publicznej. Jednocześnie należy
zauważyć, iż wprowadzenie pojęcia „publicznego funduszu inwestycyjnego zamkniętego” na
przykład w art. 14 ust. 3 jako pkt 4 zmienianej ustawy byłoby niezgodne z systematyką
ustawy oraz przyjętym w tym przepisie podstawowym podziałem funduszy inwestycyjnych.
Należy bowiem zauważyć, iż publiczny fundusz inwestycyjny zamknięty jest co do zasady
zamkniętym funduszem inwestycyjnym, o którym mowa w art. 14 ust. 3 pkt 3 ustawy
o funduszach inwestycyjnych. Zgodnie z projektowanym założeniem, fundusz inwestycyjny
zamknięty będzie posiadał status publicznego funduszu inwestycyjnego zamkniętego tylko
wtedy, gdy wyemitowane przez niego certyfikaty inwestycyjne zostaną objęte lub nabyte
w drodze oferty publicznej lub zostaną dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub
zostaną wprowadzone do alternatywnego systemu obrotu.
Dodanie definicji dnia roboczego wynika z potrzeby zdefiniowania tego pojęcia na poziomie
ustawy w związku z pojawiającymi się wątpliwościami interpretacyjnymi zgłaszanymi przez
8
Komisję Nadzoru Finansowego. Ryzyko to występuje w szczególności w zakresie
obowiązujących od niedawna przepisów ustawy o funduszach inwestycyjnych odnoszących
się do zasad nabywania akcji towarzystw funduszy inwestycyjnych. W szczególności brak
proponowanej definicji rodzi istotne ryzyko prawne odnośnie do możliwości uznawania sobót
za „dzień roboczy”. Kwestia ta ma istotne znaczenie z tego względu, iż w dniach roboczych
liczony jest termin, jaki przysługuje Komisji Nadzoru Finansowego na ewentualne zgłoszenie
sprzeciwu wobec zgłoszonej temu organowi zamierzanej transakcji nabycia akcji towarzystwa
funduszy inwestycyjnych. Uznanie bowiem, iż soboty nie są dniami roboczymi, wydłuża ten
termin, pozwalając Komisji Nadzoru Finansowego na dokładniejsze zbadanie sprawy.
Jednakże ewentualne późniejsze przyjęcie przez sąd administracyjny, iż sobota jest dniem
roboczym, może w danym stanie faktycznym oznaczać, iż sprzeciw organu Komisji Nadzoru
Finansowego został zgłoszony po upływie ustawowego terminu, co skutkuje wadliwością
decyzji administracyjnej.
Art. 1 pkt 2 (zmiana w art. 6 ust. 1 ustawy)
Zmiana zaproponowana w art. 6 ust. 1 jest konsekwencją rezygnacji z podziału na publiczne
oraz niepubliczne certyfikaty inwestycyjne, co zostało opisane w art. 1 pkt 1 lit. b (uchylenie
w art. 2 ustawy pkt 36 i 37).
Art. 1 pkt 3 (zmiana w art. 14 ust. 1 ustawy)
Dodanie w art. 14 ust. 1 zastrzeżenia przepisów art. 15 ust. 1a wynika z wprowadzenia
w
art.
15 ust. 1a możliwości utworzenia przez towarzystwo funduszu inwestycyjnego
zamkniętego, który nie jest publicznym funduszem inwestycyjnym zamkniętym bez
uzyskania zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego.
Art. 1 pkt 4 (zmiana w art. 15 ustawy)
Projektowany przepis wprowadza zmianę w zakresie warunków, których łączne spełnienie
konieczne jest do utworzenia funduszu inwestycyjnego zamkniętego. Na drodze wyjątku,
utworzenie funduszu inwestycyjnego zamkniętego, którego certyfikaty inwestycyjne zgodnie
ze statutem funduszu nie będą oferowane w drodze oferty publicznej ani dopuszczone do
obrotu na rynku regulowanym ani wprowadzane do alternatywnego systemu obrotu nie będzie
wymagało zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego. Rezygnacja z przedmiotowego
zezwolenia związana jest z dedykowaniem tego rodzaju funduszy inwestorom
profesjonalnym, co zostało opisane w części ogólnej uzasadnienia.
Zmiana brzmienia ust. 4 jest konsekwencją rezygnacji z podziału na publiczne oraz
9
niepubliczne certyfikaty inwestycyjne, co zostało opisane w części dotyczącej art. 1 pkt 1
lit. b (uchylenie w art. 2 ustawy pkt 36 i 37).
Dodanie ust. 7 ma na celu zapewnienie Komisji Nadzoru Finansowego niezbędnych
informacji koniecznych do sprawowania efektywnego nadzoru przez nałożenie
na towarzystwo obowiązku zawiadomienia o utworzeniu funduszu inwestycyjnego
zamkniętego, na którego utworzenie nie będzie wymagane zezwolenie.
Art. 1 pkt 5 lit a i b (zmiana w art. 22 pkt 5 i 8 ustawy)
Projektowana zmiana w art. 22 pkt 5 ustawy wiąże się z rezygnacją z obowiązku
przedstawiania Komisji Nadzoru Finansowego informacji z Krajowego Rejestru Karnego
dotyczących członków zarządu depozytariusza. Należy bowiem zauważyć, iż ocena formalna
członków zarządu oraz bieżący nadzór nad podmiotami mogącymi pełnić funkcje
depozytariusza (bank krajowy, oddział instytucji kredytowej, Krajowy Depozyt Papierów
Wartościowych SA) odbywa się na podstawie innych ustaw regulujących zasady działania
tych instytucji.
Natomiast zaproponowana zmiana w pkt 8 tego przepisu ma na celu rezygnację z obowiązku
przedstawiania informacji z Krajowego Rejestru Karnego oraz informacji o kwalifikacjach
i doświadczeniu zawodowym osób wyznaczonych przez depozytariusza do wykonywania
obowiązków określonych w
umowie o prowadzenie rejestru aktywów funduszu
inwestycyjnego. Modyfikacje te wynikają z przewidzianego projektem dodania w art. 73
ust. 1a, który nałoży na depozytariusza obowiązek zapewnienia, aby osoby wykonujące
przedmiotowe czynności posiadały stosowne kwalifikacje oraz nie były karane. Zagadnienie
to zostało również opisane w uzasadnieniu do art. 1 pkt 18 (dodanie w art. 73 ustawy ust. 1a).
Art. 1 pkt 6 lit. a (dodanie w art. 24 ustawy ust. 2a oraz zmiana ust. 8 i 9)
Projektowane dodanie w art. 24 ust. 2a ma na celu wprowadzenie zwolnienia z obowiązku
wydania przez Komisję Nadzoru Finansowego zezwolenia na zmianę statutu funduszu
inwestycyjnego zamkniętego, do którego utworzenia nie będzie wymagana zgoda tego
organu. Zmiana jest konsekwencją rezygnacji z obowiązku uzyskania zezwolenia Komisji
Nadzoru Finansowego na utworzenie takiego funduszu, jak i obowiązku zatwierdzania przez
Komisję Nadzoru Finansowego jego statutu. Natomiast w drodze wyjątku obowiązek
uzyskania zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego został przewidziany w przypadku
zmiany statutu, zgodnie z którą certyfikaty inwestycyjne funduszu będą oferowane w drodze
oferty publicznej lub dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub wprowadzone do
10
alternatywnego systemu obrotu, co zostało opisane w uzasadnieniu do art. 1 pkt 22 (dodanie
art. 117a i 117b w ustawie).
Celem zaproponowanej zmiany w ust. 8 art. 24 ustawy jest przyznanie zgromadzeniu
inwestorów kompetencji do określenia terminu wejścia w życie zmian statutu, na które
zgromadzenie wyraziło zgodę. Projekt ustawy zakłada w takim przypadku możliwość wejścia
w życie zmiany statutu z dniem ogłoszenia lub w innym terminie określonym przez
zgromadzenie inwestorów. Przedmiotowa zmiana podyktowana jest rozszerzeniem
kompetencji zgromadzenia inwestorów funduszu inwestycyjnego zamkniętego, który nie jest
publicznym funduszem inwestycyjnym zamkniętym. Zgromadzenie inwestorów takiego
funduszu niejednokrotnie posiada wpływ na proces zarządzania funduszem, co sprawia, iż
w wielu wypadkach wcześniejsze wejście w życie zmian statutu, będzie w pełniejszy sposób
urzeczywistniało interesy jego uczestników.
Zmiana brzmienia ust. 9 w art. 24 ustawy jest konsekwencją zmiany w ust. 8 tego przepisu
i polega na ustanowieniu obowiązku załączania do wniosku o wpisanie do rejestru zmiany
statutu, uchwały zgromadzenia inwestorów wyrażającej zgodę na taką zmianę.
Art. 1 pkt 7 (zmiana w art. 26 ust. 1 ustawy)
Zmiana w art. 26 ust. 1 wynika z przewidzianego w projekcie braku obowiązku uzyskania
zezwolenia na utworzenie funduszu inwestycyjnego zamkniętego emitującego wyłącznie
certyfikaty inwestycyjne, które zgodnie ze statutem funduszu nie będą oferowane w drodze
oferty publicznej ani dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym, ani wprowadzone do
alternatywnego systemu obrotu, co zostało opisane w uzasadnieniu do art. 1 pkt 4 (zmiana
w art. 15 ustawy). Zgodnie z proponowaną zmianą, w drodze wyjątku od przyjętej w tym
artykule zasady, przyjmowanie zapisów na certyfikaty inwestycyjne takiego funduszu będzie
rozpoczynało się w terminie określonym w statucie tego funduszu.
Art. 1 pkt 8 (zmiana w art. 27 ust. 1, 3 i 4 ustawy)
Zmiany przewidziane w art. 27 wynikają z rezygnacji z podziału certyfikatów inwestycyjnych
na publiczne oraz niepubliczne certyfikaty inwestycyjne. Należy zauważyć, iż oferowanie
certyfikatów inwestycyjnych funduszy publicznych będzie się dokonywało na zasadach
przewidzianych w drodze ustawy o ofercie publicznej oraz ustawy z dnia 29 lipca 2005 r.
o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384, z późn. zm.),
zwanej dalej „ustawą o obrocie instrumentami finansowymi”. Jednocześnie przewidziano, iż
certyfikaty inwestycyjne funduszy niepublicznych będą mogły być zbywane bezpośrednio
przez towarzystwo zarządzające takim funduszem lub za pośrednictwem firmy inwestycyjnej.
11