Rządowy projekt ustawy o ratyfikacji Europejskiej karty języków regionalnych lub mniejszościowych, sporządzonej w Strasburgu dnia 5 listopada 1992 r.

15
(iii) że wydadzą odpowiedni przepis przewidujący, by nadawcy oferowali programy w
językach regionalnych lub mniejszościowych;
b) (i) że zachęcą do utworzenia lub ułatwią utworzenie co najmniej jednej stacji radiowej
w językach regionalnych lub mniejszościowych; lub
(ii) że zachęcą do regularnego nadawania lub ułatwią regularne nadawanie programów
radiowych w językach regionalnych lub mniejszościowych;
c) (i) że zachęcą do utworzenia lub ułatwią utworzenie co najmniej jednego kanału
telewizyjnego w językach regionalnych lub mniejszościowych; lub
(ii) że zachęcą do regularnego nadawania lub ułatwią regularne nadawanie programów
telewizyjnych w językach regionalnych lub mniejszościowych;
d) że zachęcą do produkcji i dystrybucji utworów dźwiękowych i audiowizualnych w
językach regionalnych lub mniejszościowych, lub ułatwią taką produkcję i dystrybucję;
e) (i) że zachęcą do utworzenia lub ułatwią utworzenie lub utrzymanie co najmniej jednej
gazety w językach regionalnych lub mniejszościowych; lub
(ii) że zachęcą do regularnego publikowania lub ułatwią regularne publikowanie
artykułów prasowych w językach regionalnych lub mniejszościowych;
f) (i) że pokryją koszty dodatkowe związane z tymi mediami, które posługują się językami
regionalnymi lub mniejszościowymi, jeśli prawo przewiduje w ogóle pomoc
finansową dla mediów; lub
(ii) że zastosują istniejące środki pomocy finansowej także w odniesieniu do produkcji
audiowizualnych w językach regionalnych lub mniejszościowych;
g) że będą wspierały szkolenie dziennikarzy i innych pracowników mediów posługujących
się językami regionalnymi lub mniejszościowymi.

2. Strony zobowiązują się, że zagwarantują wolność bezpośredniego odbioru
transmisji radiowych i telewizyjnych z państw sąsiednich w języku stosowanym w formie
identycznej lub podobnej do języka regionalnego lub mniejszościowego i nie będą
sprzeciwiały się retransmisjom audycji radiowych i telewizyjnych w takim języku z państw
sąsiednich. Ponadto Strony zobowiązują się, że zapewnią, by nie nakładano żadnych
ograniczeń na swobodę wypowiedzi i swobodny przepływ informacji w mediach
drukowanych w języku stosowanym w formie identycznej lub podobnej do języka
regionalnego lub mniejszościowego. Ponieważ korzystanie z wyżej wymienionych wolności
pociąga za sobą obowiązki, może podlegać ono takim wymaganiom formalnym, warunkom,
ograniczeniom lub karom, które przewiduje prawo i które są konieczne w społeczeństwie



16
demokratycznym, leżą w interesie bezpieczeństwa narodowego, integralności terytorialnej
bądź bezpieczeństwa publicznego, ze względu na konieczność zapobieżenia niepokojom lub
przestępczości, ochronie zdrowia i moralności, ochronie reputacji i praw innych osób,
zapobieganiu ujawniania informacji otrzymanych jako poufne, lub utrzymaniu autorytetu i
bezstronności sądownictwa.

3. Strony zobowiązują się do zapewnienia, by interesy użytkowników języków
regionalnych lub mniejszościowych były reprezentowane lub uwzględniane w takich
organach, jakie mogą zostać ustanowione zgodnie z prawem, jednocześnie odpowiadając za
zagwarantowanie wolności i pluralizmu mediów.


Artykuł 12
Działania kulturalne i obiekty kultury

1. W odniesieniu do działań i obiektów kulturalnych – a w szczególności bibliotek,
bibliotek wideo, ośrodków kulturalnych, muzeów, archiwów, stowarzyszeń, teatrów i kin, jak
również dzieł literackich i filmowych, powszechnych form ekspresji kulturalnej, festiwali i
organizacji kulturalnych, włączając między innymi zastosowanie nowych technologii —
Strony zobowiązują się, na terytoriach, na których takie języki są używane i w stopniu, w
jakim władze publiczne są kompetentne, posiadają prawo lub odgrywają rolę w tej dziedzinie:
a) popierać formy wyrazu i inicjatywy właściwe językom regionalnym lub mniejszościowym
i promować różne formy dostępu do dzieł tworzonych w tych językach;
b) wspierać różne formy dostępu w innych językach do dzieł tworzonych w językach
regionalnych lub mniejszościowych poprzez wspomaganie i rozwijanie działań w zakresie
przekładu, dubbingu, postsynchronizacji i napisów dialogowych;
c) wspierać dostęp w językach regionalnych lub mniejszościowych do dzieł tworzonych w
innych językach poprzez wspomaganie i rozwijanie działań w zakresie przekładu,
dubbingu, postsynchronizacji i napisów dialogowych;
d) zapewniać, by organy odpowiedzialne za organizację i popieranie różnych rodzajów
działań kulturalnych, uwzględniały w odpowiednim wymiarze wykorzystanie znajomości
i użytkowania regionalnych lub mniejszościowych języków i kultur w przedsięwzięciach,
które są przez nie inicjowane lub którym udzielają one wsparcia;



17
e) promować rozwiązania zapewniające, aby organy odpowiedzialne za organizację i
wspieranie różnych rodzajów działań kulturalnych miały do swojej dyspozycji
pracowników, posiadających pełną znajomość odpowiedniego języka regionalnego lub
mniejszościowego, jak również języka (języków) pozostałej części ludności;
f) zachęcać do bezpośredniego udziału przedstawicieli użytkowników danego języka
regionalnego lub mniejszościowego podczas tworzenia obiektów i planowania działań
kulturalnych;
g) popierać lub ułatwiać tworzenie instytucji odpowiedzialnych za gromadzenie,
przechowywanie kopii i prezentację lub publikację dzieł powstałych w językach
regionalnych lub mniejszościowych;
h) o ile będzie to konieczne, tworzyć lub promować i finansować usługi tłumaczeniowe i
badania terminologiczne, szczególnie w związku z utrzymywaniem i rozwojem
odpowiedniej terminologii administracyjnej, handlowej, ekonomicznej, społecznej,
technicznej lub prawnej w każdym języku regionalnym lub mniejszościowym.

2. W odniesieniu do terytoriów innych niż te, na których języki regionalne lub
mniejszościowe są tradycyjnie używane, Strony zobowiązują się, jeśli liczba użytkowników
języka regionalnego lub mniejszościowego to uzasadnia, zezwalać, popierać lub zapewniać
odpowiednie działania i ośrodki kulturalne, zgodnie z ustępem poprzedzającym.

3. Strony zobowiązują się do odpowiedniego uwzględnienia, w ramach polityki
kulturalnej prowadzonej za granicą, języków regionalnych lub mniejszościowych i kultur,
którym one odpowiadają.


Artykuł 13
ycie gospodarcze i społeczne

1. W odniesieniu do działań gospodarczych i społecznych Strony zobowiązują się w
całym kraju:
a) wyeliminować ze swojego ustawodawstwa wszelkie postanowienia zabraniające lub
ograniczające, bez uzasadnionych powodów, wykorzystanie języków regionalnych lub
mniejszościowych w dokumentach dotyczących życia gospodarczego lub społecznego,



18
w szczególności w umowach o pracę i w dokumentach technicznych, takich jak instrukcje
użytkowania produktów bądź instalacji;
b) zabronić umieszczania w wewnętrznych przepisach przedsiębiorstw i dokumentach
prywatnych jakichkolwiek klauzul wykluczających lub ograniczających stosowanie
języków regionalnych lub mniejszościowych, przynajmniej pomiędzy użytkownikami
tego samego języka;
c) sprzeciwiać się praktykom, których celem jest zniechęcanie do stosowania języków
regionalnych lub mniejszościowych w związku z działaniami gospodarczymi lub
społecznymi;
d) ułatwiać lub popierać stosowanie języków regionalnych lub mniejszościowych innymi
metodami niż te, które zostały wymienione w powyższych punktach.

2. W odniesieniu do działań gospodarczych i społecznych Strony zobowiązują się w
stopniu, w jakim władze publiczne posiadają kompetencje, na terytorium, na którym są
używane języki regionalne lub mniejszościowe, i w takiej mierze, w jakiej jest to racjonalnie
możliwe:
a) włączyć do swoich przepisów finansowych i bankowych postanowienia zezwalające, za
pomocą procedur zgodnych z praktyką handlową, na używanie języków regionalnych lub
mniejszościowych do sporządzania poleceń płatności (czeków, przekazów, itd.) lub
innych dokumentów finansowych, lub, gdzie jest to właściwe, zapewnić realizację takich
postanowień;
b) w sektorach gospodarczych i społecznych, pozostających bezpośrednio pod ich kontrolą
(sektor publiczny), zorganizować działania promujące używanie języków regionalnych
lub mniejszościowych;
c) zapewnić, by ośrodki opieki społecznej, takie jak szpitale, domy dla emerytów i
schroniska, oferowały możliwość przyjęcia i obsługi, w ich własnym języku, osób
używających języka regionalnego lub mniejszościowego, które wymagają opieki ze
względu na zły stan zdrowia, starość lub z innych powodów;
d) zapewnić poprzez zastosowanie odpowiednich środków, by instrukcje dotyczące zasad
przestrzegania bezpieczeństwa były sporządzane również w językach regionalnych lub
mniejszościowych;
e) zapewnić, aby informacje dostarczane przez kompetentne władze publiczne, dotyczące
praw konsumentów, były udostępniane w językach regionalnych lub mniejszościowych.




19
Artykuł 14
Wymiana transgraniczna

Strony zobowiązują się:
a) do zastosowania istniejących umów dwustronnych lub wielostronnych, które wiążą je z
państwami, w których ten sam język jest używany w identycznej lub w podobnej formie,
lub, o ile będzie to konieczne, do podjęcia starań o zawarcie takich umów, w taki sposób,
aby sprzyjać kontaktom pomiędzy użytkownikami tego samego języka w
zainteresowanych państwach na polu kultury, edukacji, informacji, szkolnictwa
zawodowego i kształcenia ustawicznego;
b) dla korzyści języków regionalnych lub mniejszościowych, do ułatwiania lub popierania
współpracy transgranicznej, w szczególności pomiędzy władzami regionalnymi lub
lokalnymi, na których terytorium ten sam język jest używany w formie identycznej lub
podobnej.


Część IV
Stosowanie karty

Artykuł 15
Raporty okresowe

1. Strony zobowiązane są do okresowego przedstawiania Sekretarzowi Generalnemu
Rady Europy, w formie określonej przez Komitet Ministrów, raportu o swojej polityce,
realizowanej zgodnie z Częścią II niniejszej karty oraz środków podjętych w celu realizacji
tych postanowień Części III, które zostały przez nie przyjęte. Pierwszy raport należy
przedstawić w ciągu roku następującego po wejściu w życie karty w odniesieniu do danej
Strony, a kolejne raporty w odstępach trzech lat po pierwszym raporcie.

2. Strony będą udostępniać swoje raporty opinii publicznej.