Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników oraz o zmianie innych ustaw

lub niebędących zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług nie można było
żądać podania numeru identyfikacji podatkowej, jeżeli nie jest to wymagane przepisami
prawa.
Z dniem 1 lipca 2011 r. w miejsce Krajowej Ewidencji Podatników tworzy się Centralny
Rejestr Podmiotów – Krajowa Ewidencja Podatników, która będzie zawierała aktualne dane
zgromadzone w Krajowej Ewidencji Podatników (art. 50 ust. 1 projektowanej ustawy).
Minister właściwy do spraw wewnętrznych przekaże do CRP KEP nie później niż do
dnia 3 stycznia 2012 r. dane z rejestru PESEL osób fizycznych objętych tym rejestrem
w zakresie danych elementarnych. Natomiast w terminie 7 dni od dnia, w którym minister
właściwy do spraw finansów publicznych wskaże numery PESEL osób fizycznych
zaewidencjonowanych w CRP KEP, minister właściwy do spraw wewnętrznych przekaże
z rejestru PESEL posiadane dane, o których mowa w art. 5 ust. 2 ustawy zmienianej w art. 1
projektu (art. 50 ust. 2 projektowanej ustawy).
Naczelnicy urzędów skarbowych do dnia utworzenia Centralnego Rejestru Podmiotów –
Krajowej Ewidencji Podatników uzupełnią dokumentację, o której mowa w art. 13 ust. 1
ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą o dane dotyczące
numeru KRS, numeru REGON, numeru PESEL oraz rodzaju i numeru dowodu tożsamości
(art. 50 ust. 3 projektowanej ustawy). Uzupełnione dane podlegają niezwłocznemu
przekazaniu do Krajowej Ewidencji Podatników.
Do postępowań wszczętych i niezakończonych przed dniem 1 stycznia 2012 r. w sprawie
nadania NIP zastosowanie będą miały przepisy dotychczasowe. Dotychczasowe przepisy
będą miały również zastosowanie do postępowań wszczętych i niezakończonych przed dniem
1 lipca 2011 r. dotyczących eliminacji z obrotu prawnego wadliwych decyzji o nadaniu NIP
oraz w sprawie wydania duplikatu decyzji o nadaniu NIP. Do postępowań w zakresie
wyeliminowania z obrotu prawnego wadliwych decyzji o nadaniu NIP, których – z powodu
niemożności doręczenia wydanego postanowienia o wszczęciu postępowania – nie udało się
wszcząć przed terminem wejścia w życie niniejszej ustawy, zastosowanie będą miały przepisy
wprowadzone niniejszą ustawą, z tym, że właściwym organem do prowadzenia postępowania
będzie organ podatkowy, który wydał postanowienie o wszczęciu tego postępowania.
Jednocześnie postępowania wszczęte i niezakończone do dnia 31 grudnia 2011 r.,
w których stroną jest osoba fizyczna objęta rejestrem PESEL nieprowadząca działalności
gospodarczej lub niebędąca zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług,
15 
 
w sprawach:
a) nadania numeru identyfikacji podatkowej zostaną umorzone z dniem 31 grudnia
2011 r.,
b) stwierdzenia nieważności decyzji o nadaniu numeru identyfikacji podatkowej oraz
wydania duplikatu decyzji o nadaniu numeru identyfikacji podatkowej zostaną
umorzone z dniem 31 grudnia 2012 r.
Druki formularzy, których wzory określone zostały na podstawie odrębnych przepisów,
mogą być stosowane w stosunku do osób fizycznych objętych rejestrem PESEL
nieprowadzących działalności gospodarczej lub niebędących zarejestrowanymi podatnikami
podatku od towarów i usług do wyczerpania nakładów, jednak nie dłużej niż do dnia
31 grudnia 2012 r. Formularze powyższe będą uznawane za prawidłowe, bez podania przez
taką osobę numeru identyfikacji podatkowej (art. 53 ust. 1 i 2 projektowanej ustawy).
W formacie elektronicznym powyższych druków osoby fizyczne objęte rejestrem PESEL
nieprowadzące działalności gospodarczej lub niebędące zarejestrowanymi podatnikami
podatku od towarów i usług nie będą natomiast uzupełniały numeru identyfikacji podatkowej
od dnia 1 stycznia 2012 r. (art. 53 ust. 3 projektowanej ustawy). W sposób szczególny
w stosunku do projektowanego art. 48 ustawy uregulowano więc kwestię dotyczącą
elektronicznych druków formularzy.

W związku ze zmianą przepisów upoważniających zachowane zostaną w mocy przez
9 miesięcy od dnia wejścia w życie projektowanej ustawy wymienione w art. 54 tej ustawy
rozporządzenia wydane na ich podstawie.

Projektowana ustawa co do zasady wejdzie w życie z dniem 1 lipca 2011 r. z wyjątkami
wskazanymi w art. 55 projektowanej ustawy.

Wejście w życie z dniem ogłoszenia art. 50 ust. 3 projektowanej ustawy jest
podyktowane ważnym interesem państwa. Zagadnienie regulowane w tym przepisie związane
jest z utworzeniem z dniem 1 lipca 2011 r. CRP KEP oraz koniecznością uzupełnienia do tego
czasu przez naczelników urzędów skarbowych dokumentacji związanej z nadaniem NIP
o dane dotyczące numeru KRS, numeru REGON, numeru PESEL oraz rodzaju i numeru
dowodu tożsamości. Dane zawarte w tej dokumentacji naczelnicy urzędów skarbowych
16 
 
niezwłocznie przekażą do Krajowej Ewidencji Podatników, z której docelowo zostaną
przekazane do CRP KEP. Wejście w życie przepisu art. 50 ust. 3 projektowanej ustawy nie
będzie stanowić naruszenia zasad demokratycznego państwa prawnego. Jednocześnie taki
termin wejścia w życie umożliwi utworzenie i sprawne zadziałanie CRP KEP.

Projekt założeń został udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa
Finansów zgodnie ustawą z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie
stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414 oraz z 2009 r. Nr 42, poz. 337). W trybie
ww. ustawy żaden podmiot nie zgłosił zainteresowania pracami nad projektem.

Projektowana regulacja nie podlega procedurze notyfikacji w rozumieniu przepisów
dotyczących notyfikacji norm i aktów prawnych.

17 
 
OCENA SKUTKÓW REGULACJI

Skutki wprowadzenia regulacji
Wpływ na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety jednostek
samorządu terytorialnego

Projektowane zmiany przyniosą wielorakie oszczędności i korzyści społeczne, zarówno po
stronie administracji podatkowej, jak i w jej otoczeniu, które wystąpią
w odpowiedzi na zachodzące zmiany:
– zwolnienie osób fizycznych objętych rejestrem PESEL, które nie prowadzą działalności
gospodarczej, nie są zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług,
z obowiązku składania, w
tym wysyłania pocztą, zgłoszeń identyfikacyjnych
i aktualizacyjnych,
– zmniejszenie
czasochłonnych czynności rejestracyjnych; dzięki temu możliwe będzie
efektywne wykorzystanie czasu po stronie administracji podatkowej,
– zmniejszenie
kosztów
kancelaryjnych; zmniejszenie kosztów korespondencji związanej
ze sprawami z zakresu ewidencji podatników oraz zużycia materiałów, tj. znaczne
zmniejszenie ilości druków formularzy zgłoszeń identyfikacyjnych oraz materiałów
związanych z ich przetwarzaniem i przechowywaniem dokumentów w archiwach.
Projekt będzie miał korzystny wpływ na budżety jednostek samorządu terytorialnego przez
likwidację możliwości składania zgłoszeń identyfikacyjnych i aktualizacyjnych w organach
tych jednostek. W związku z uchyleniem art. 9 ust. 1b ustawy i rozporządzenia Ministra
Finansów z dnia 30 grudnia 1999 r. w sprawie trybu składania zgłoszeń identyfikacyjnych
oraz aktualizacyjnych przez podatników podatku rolnego, leśnego i od nieruchomości
zmniejszą się koszty jednostek samorządu terytorialnego ponoszone przez nich w związku
z przesyłaniem zgłoszeń do naczelników urzędów skarbowych.
Niewielki spadek wpływów z opłaty skarbowej z tytułu wydawania duplikatu decyzji
o nadaniu NIP, w związku z uchyleniem przepisu o wydawaniu takiego duplikatu, zostanie
zrównoważony rekompensującym zainteresowaniem wydawaniem zaświadczeń
potwierdzających nadanie NIP podmiotowi, podlegających opłacie skarbowej, stosownie do
kształtowania się przyszłych potrzeb w tym zakresie.
18 
 
Projektowany zmiany mogą skutkować:
− koniecznością zmian uchwał rad gmin (zmiana formularzy w zakresie podatku od
nieruchomości, podatku rolnego i podatku leśnego),
− powstaniem kosztów związanych z dostosowaniem systemów informatycznych,
− koniecznością aktualizacji formularzy podatkowych.
Modernizacje i modyfikacje systemów informatycznych niezbędne do realizacji koncepcji
ustawy zostaną zrealizowane w resorcie finansów w ramach projektu e-Rejestracja. Realizacja
ww. przedsięwzięcia jest finansowana ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007 – 2013, dla
którego umowę o dofinansowanie podpisano 30 lipca 2010 r. Wartość projektu –
40 197 600,00 zł.
Kwotowe określenie kosztów ponoszonych przez MSWiA na integrację systemów
CRP KEP z systemem PESEL nie jest możliwe. Koszty poniesione na wykonanie jednolitego
interfejsu dostępu do rejestru PESEL przez systemy zewnętrzne ponoszone są stopniowo od
2008 r. Nie można jednoznacznie określić kosztów po stronie MSWiA, gdyż wspomniany
interfejs został wykonany na stan prawny ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych
i dalej będzie dostosowywany do ustawy o ewidencji ludności, w ramach projektu pl.ID –
polska ID karta (na który przeznaczono ogółem 370 mln zł).
Mając na uwadze, iż propozycja wprowadzenia rozwiązań wynikających z niniejszych
założeń nie powoduje zwiększenia wydatków oraz zmniejszenia dochodów jednostek sektora
finansów publicznych w stosunku do obowiązujących przepisów, w przedmiotowej sprawie
nie będzie miał zastosowanie art. 50 ust. 1a ustawy o finansach publicznych.

Wpływ na rynek pracy

Projektowane zmiany pośrednio będą miały pozytywny wpływ na rynek pracy. Zostaną
wyeliminowane trudności związane z żądaniem płatników podatków (pracodawców) podania
NIP przez osoby niemające jeszcze nadanego NIP, co mogło skutkować wydłużeniem procesu
rekrutacji pracowników podejmujących pracę po raz pierwszy. Nastąpi również likwidacja
kosztów przesyłania zgłoszeń identyfikacyjnych i aktualizacyjnych przez płatników podatków.

19