Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks spółek handlowych oraz innych ustaw
projekt dotyczy uregulowania przepisów karnych materialnych i proceduralnych dotyczących przestępstwa działania na szkodę spółki przez m.in. rozszerzenie katalogu podmiotów, które mogą ponosić odpowiedzialność karną (także na "wszystkie osoby prowadzące sprawy spółki handlowej"), uregulowanie spornych kwestii dopuszczalności pociągania do odpowiedzialności karnej osób powołanych np. w skład zarządu spółki handlowej z naruszeniem przepisów określających tryb takiego powołania
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 4085
- Data wpłynięcia: 2011-03-18
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw
- data uchwalenia: 2011-06-09
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 133, poz. 767
4085
interesami spółki, złożyć wniosek o ściganie sprawców tychże zachowań.
VIII. Wprowadzenie projektowanych modyfikacji jurydycznego opisu znamion typu
czynu zabronionego w art. 585 k.s.h. wymaga dokonania stosownych zmian normatywnych w
innych bliźniaczych typach przestępnych. I tak:
1) art. 130 ustawy z dnia 4 marca 2005 r. o europejskim zgrupowaniu interesów
gospodarczych i spółce europejskiej
Art. 130. 1. Kto, biorąc udział w tworzeniu lub pełniąc funkcję członka jej zarządu,
rady nadzorczej, rady administrującej lub będąc dyrektorem wykonawczym albo
likwidatorem, przez nadużycie udzielonych mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na
nim obowiązku, naraża na bezpo rednie niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody
majątkowej, podlega karze pozbawienia wolno ci do lat 5.
2.
ciganie następuje na wniosek pokrzywdzonej spółki, jej akcjonariusza lub
niezaspokojonego wierzyciela.
2) art. 224 i 224a ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej:
Art. 224. 1. Kto biorąc udział w czynno ciach mających na celu powstanie zakładu
ubezpieczeń albo pełniąc funkcję członka jego zarządu, rady nadzorczej albo będąc
likwidatorem przez nadużycie udzielonych mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na
nim obowiązku, naraża zakład ubezpieczeń na bezpo rednie niebezpieczeństwo wyrządzenia
znacznej szkody majątkowej, podlega karze pozbawienia wolno ci do lat 5.
2. Tej samej karze podlega, kto dopuszcza się czynu okre lonego w ust. 1, działając w
imieniu osoby prawnej.
Art. 224a. 1. Kto, biorąc udział w czynno ciach mających na celu powstanie zakładu
reasekuracji albo pełniąc funkcję członka jego zarządu, rady nadzorczej albo będąc
likwidatorem przez nadużycie udzielonych mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na
nim obowiązku, naraża zakład reasekuracji na bezpo rednie niebezpieczeństwo wyrządzenia
znacznej szkody majątkowej, podlega karze pozbawienia wolno ci do lat 5.
2. Tej samej karze podlega, kto dopuszcza się czynu okre lonego w ust. 1, działając w
imieniu osoby prawnej.
3) art. 267a ustawy z dnia 16 września 1982 r. prawo spółdzielcze
Art. 267a. § 1. Kto, biorąc udział w tworzeniu spółdzielni lub pełniąc funkcję członka
jej zarządu, rady albo będąc likwidatorem, przez nadużycie udzielonych mu uprawnień lub
niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku, naraża SE na bezpo rednie niebezpieczeństwo
wyrządzenia znacznej szkody majątkowej, podlega karze pozbawienia wolno ci do lat 5.
§ 2. ciganie następuje na wniosek pokrzywdzonej spółdzielni, jej członka lub
niezaspokojonego wierzyciela.
4) art. 107 ustawy z dnia 22 lipca 2006 r. o spółdzielni europejskiej
Art. 107. 1. Kto, biorąc udział w tworzeniu lub pełniąc funkcję członka jej zarządu, rady
nadzorczej, rady administrującej albo będąc likwidatorem, przez nadużycie udzielonych mu
uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku, naraża na bezpo rednie
niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody majątkowej, podlega karze pozbawienia
wolno ci do lat 5.
2.
ciganie następuje na wniosek pokrzywdzonej spółdzielni, jej członka lub
niezaspokojonego wierzyciela.
Łatwo zauważyć, że zmiany wprowadzone we wskazanych wyżej typach przestępstw,
opierających się na konstrukcji jurydycznej zastosowanej w art. 585 k.s.h., niemal w pełni
korespondują ze zmianami zaproponowanymi w odniesieniu do tego właśnie przepisu,
stanowiąc ich odpowiednik. Wyjątkiem jest propozycja ujęcia tak konstruowanego
przestępstwa jako wnioskowego, którą ograniczono – oprócz przestępstwa z art. 585 k.s.h. –
do przestępstw narażenia na szkodę spółki europejskiej, spółdzielni oraz spółdzielni
europejskiej. Uznano bowiem, że ściganie przestępstw narażenia na szkodę zakładu
ubezpieczeń oraz zakładu reasekuracji (art. 224 i 224a ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o
działalności ubezpieczeniowej) nie powinno być uzależnione od złożenia wniosku o ich
ściganie. Rozległy zakres działania tego rodzaju zakładów oraz rozbudowany krąg
podmiotów, którym uprawnienie do złożenia ewentualnego wniosku o ściganie należałoby
zagwarantować, wskazują bowiem na to, że – także w interesie osób ubezpieczonych oraz
ubezpieczających – powinny być one ścigane z urzędu. Dodać także należy, że argumenty,
które przywołano w uzasadnieniu postulatu nadania charakteru wnioskowego przestępstwu
z art. 585 k.s.h. oraz wymienionym wyżej typom czynów najbardziej z nim spokrewnionych,
w przypadku zakładu ubezpieczeń oraz zakładu reasekuracji w swej zasadniczej części tracą
na znaczeniu.
IX.
Przedłożony projekt nie wpływa na realne procesy gospodarcze, nie dokonuje
zmian w procedurach administracyjnych mających związek z prowadzeniem działalności
gospodarczej, a także nie wprowadza/znosi obowiązków wobec podmiotów gospodarczych
czy osób fizycznych. Uszczegółowienie i rozszerzenie pojęcia przestępstwa działania na
szkodę spółki nie wpływa zatem w żaden sposób na dochody czy wydatki budżetów
samorządowych oraz budżetu państwa.
X. Projekt ustawy nie narusza prawa Unii Europejskiej.
Warszawa, 22 marca 2011 r.
BAS-WAPEiM-684/11
TRYB PILNY
Pan
Grzegorz Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej Polskiej
Opinia prawna
w sprawie zgodności z prawem Unii Europejskiej komisyjnego projektu
ustawy o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz innych ustaw
(przedstawiciel wnioskodawców: poseł Adam Szejnfeld)
Na podstawie art. 34 ust. 9 uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca
1992 roku – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Monitor Polski z 2009 r. Nr 5, poz.
47, ze zmianami) sporządza się następującą opinię:
1. Przedmiot projektu ustawy
Przedstawiony projekt ustawy przewiduje zmianę: art. 585 ustawy z dnia
15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz.
1037, ze zmianami), art. 130 ustawy z dnia 4 marca 2005 r. o europejskim
zgrupowaniu interesów gospodarczych i spółce europejskiej (Dz. U. z 2005 r. Nr
62, poz. 551, ze zmianami), art. 224 i art. 224a ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o
działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2010 r. Nr 11, poz. 66, ze zmianami),
art. 267a ustawy z dnia 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2003
r. Nr 188, poz. 1848, ze zmianami) oraz art. 107 ustawy z dnia 22 lipca 2006 r. o
spółdzielni europejskiej (Dz. U. Nr 149, poz. 1077). Zmiana dotyczy przepisów
przewidujących odpowiedzialność karną za działania na szkodę spółki
handlowej, spółki europejskiej, spółdzielni, spółdzielni europejskiej, zakładu
ubezpieczeń oraz zakładu reasekuracji. Projekt zakłada znaczącą modyfikację
konstrukcji prawnych przestępstw działania na szkodę tych podmiotów, m.in.
poprzez uszczegółowienie opisu znamion strony podmiotowej i przedmiotowej
każdego z tych typów czynów zabronionych.
Proponowana ustawa ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia
ogłoszenia.
2. Stan prawa Unii Europejskiej w materii objętej projektem ustawy
Ze względu na przedmiot projektu ustawy należy wskazać w
szczególności rozporządzenie Rady (WE) nr 2157/2001 z dnia 8 października
2001 r. w sprawie statutu spółki europejskiej (SE) (Dz. Urz. WE L 294 z
10.11.2001 r., str. 1, ze zmianami; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne
rozdz. 6, t. 4, str. 251).
3. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
Proponowane brzmienie art. 585 ustawy – Kodeks spółek handlowych
określa przesłanki odpowiedzialności karnej z tytułu popełnienia czynu
zabronionego działania na szkodę spółki handlowej. Projektowana zmiana art.
130 ustawy o europejskim zgrupowaniu interesów gospodarczych i spółce
europejskiej dotyczy natomiast penalizacji przestępstwa działania na szkodę
spółki europejskiej (SE). Oba proponowane przepisy przewidują zagrożenie
karą pozbawienia wolności do lat 3 wobec osoby, która – biorąc udział w
tworzeniu spółki handlowej (albo odpowiednio: SE), pełniąc funkcję członka jej
zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej (rady administrującej w SE) lub
będąc osobą faktycznie prowadzącą jej sprawy (dyrektorem wykonawczym w
SE) albo likwidatorem, przez nadużycie udzielonych jej uprawnień lub
niedopełnienie ciążącego na niej obowiązku – naraża spółkę na bezpośrednie
niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody majątkowej. ciganie ma
następować na wniosek pokrzywdzonej spółki, jej wspólnika (akcjonariusza w
przypadku SE) lub niezaspokojonego wierzyciela. Z analizy proponowanych
przepisów wynika istnienie zasadniczej zgodności konstrukcyjnej przestępstw
działania na szkodę spółki handlowej oraz działania na szkodę SE.
Artykuł 1 pkt 2 ustawy o europejskim zgrupowaniu interesów
gospodarczych i spółce europejskiej stanowi, że ustawa ta reguluje powstanie,
organizację i działalność SE, w zakresie nieuregulowanym w rozporządzeniu
(WE) nr 2157/2001. Jednocześnie w myśl przypisu 1 do tytułu ustawy, jej
przepisy wykonują postanowienia tego rozporządzenia. Zgodnie z punktem 18
motywu preambuły do rozporządzenia, w przypadku naruszenia przepisów
rozporządzenia, od państw członkowskich wymaga się stosowania sankcji
przewidzianych przez ich prawa stosowane do spółek akcyjnych. Normę prawną
w tym zakresie konstytuuje art. 51 rozporządzenia, przewidujący
odpowiedzialność członków organów zarządzających, nadzorczych lub
administracyjnych SE za straty lub szkody poniesione przez SE na skutek
niedotrzymania przez nich zobowiązań, wynikających z ich obowiązków wobec
SE, ustanowionych przez Statut SE lub inne akty prawne. Zgodnie z art. 51
rozporządzenia członkowie tych organów SE odpowiadają zgodnie z przepisami
mającymi zastosowanie do spółek akcyjnych w państwie członkowskim miejsca
siedziby SE.
Proponowana zmiana art. 585 ustawy – Kodeks spółek handlowy i
odpowiadająca jej zmiana art. 130 ustawy o europejskim zgrupowaniu interesów
gospodarczych i spółce europejskiej nie naruszają przepisu art. 51
rozporządzenia Rady (WE) nr 2157/2001.
2
4. Konkluzja
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz
innych ustaw nie narusza prawa Unii Europejskiej.
Szef Kancelarii Sejmu
Lech Czapla
3
Dokumenty związane z tym projektem:
-
4085
› Pobierz plik
-
4085-001
› Pobierz plik
-
4085-002
› Pobierz plik
-
4085-s
› Pobierz plik
-
4085-003
› Pobierz plik