Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt

Warszawa, 21 czerwca 2011 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów

DSPA-140-47(4)/11

Pan

Grzegorz
Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej




Przekazuję przyjęte przez Radę Ministrów stanowisko wobec
poselskiego projektu ustawy


- o zmianie ustawy o ochronie zwierząt
(druk nr 4030).


Jednocześnie informuję, że Rada Ministrów upoważniła Ministra
Rolnictwa i Rozwoju Wsi do reprezentowania Rządu w tej sprawie w toku prac
parlamentarnych.


(-) Donald Tusk

Stanowisko Rządu
do poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt
(druk nr 4030)

I.
Poselski projekt ustawy, oznaczony jako druk sejmowy nr 4030, proponuje
wprowadzenie zmian w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U.
z 2003 r. Nr 106, poz. 1002, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, które polegają na:
1) wprowadzeniu w art. 4 pkt 12 ustawy definicji „szczególnego okrucieństwa”
w miejsce obowiązującej definicji „szczególnego okrucieństwa zabijającego
zwierzę”, obejmując tym pojęciem przypadki zadawania zwierzęciu cierpień
w wyszukany sposób (art. 1 pkt 1 projektu ustawy);
2) wprowadzeniu w art. 7 ust. 1 ustawy obowiązku, w miejsce dotychczas
obowiązującej możliwości, czasowego odebrania zwierzęcia w przypadkach
znęcania się nad zwierzętami na podstawie decyzji wójta (burmistrza,
prezydenta miasta) (art. 1 pkt 2 lit. a projektu ustawy);
3)
rozszerzeniu katalogu podmiotów upoważnionych do występowania
z wnioskiem o wydanie decyzji o czasowym odebraniu zwierzęcia
właścicielowi lub opiekunowi o straż gminną (miejską) (art. 1 pkt 2 lit. b
projektu ustawy);
4) rozszerzeniu katalogu podmiotów, które mogą odebrać zwierzę właścicielowi
lub opiekunowi na podstawie art. 7 ust. 3 ustawy o straż gminną (miejską) (art.
1 pkt 2 lit. c projektu ustawy);
5) nadaniu nowego brzmienia ust. 6 w art. 7 ustawy, polegającego na nakazaniu
zwrotu odebranego zwierzęcia nie tylko w przypadku umorzenia postępowania
sądowego w trybie art. 35 ustawy, lecz także w przypadku uchylenia decyzji
wójta (burmistrza, prezydenta miasta) w trybie art. 7 ust. 2a ustawy (art. 1 pkt
2 lit. d projektu ustawy);
6) zobowiązaniu ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania do
uwzględnienia w podstawie programowej kształcenia ogólnego, poza
problematyką ochrony zwierząt, także problematyki dotyczącej właściwego
traktowania i opieki nad zwierzętami (art. 1 pkt 3 projektu ustawy);
7) dodaniu w ustawie art. 10a dopuszczającego możliwość sprzedaży zwierząt
domowych osobom w wieku poniżej 16 roku życia jedynie w przypadku
pisemnej zgody wyrażonej przez rodzica lub prawnego opiekuna (art. 1 pkt 4
projektu ustawy);
8)
zaostrzeniu sankcji karnych orzekanych przez sąd w przypadkach
nieuzasadnionego oraz niehumanitarnego zabijania zwierząt oraz

w przypadkach znęcania się nad zwierzętami w sposób określony w art. 6 ust.
2 ustawy (art. 1 pkt 5 projektu ustawy);
9) dodaniu ust. 2a w art. 27 ustawy, zgodnie z którym zabrania się
przeprowadzania na zwierzętach zabiegów polegających na przecinaniu strun
głosowych, przycinaniu dziobów, przycinaniu uszu oraz ogonów oraz
usuwaniu pazurów lub kłów, o ile takie zabiegi nie wynikają ze wskazań
lekarsko-weterynaryjnych mających na celu dobro zwierzęcia lub mają na celu
wyłącznie zmianę wyglądu zewnętrznego zwierzęcia (art. 1 pkt 6 lit. a projektu
ustawy);
10) nadaniu nowego brzmienia ust. 3 w art. 27 ustawy polegającego na
zobowiązaniu Głównego Lekarza Weterynarii do określenia listy zabiegów,
które według zasad sztuki weterynaryjnej wykonuje się bez znieczulenia (art. 1
pkt 6 lit. b projektu ustawy).

II. Ponadto w projekcie ustawy proponuje się nadać nowe brzmienie pkt 4
w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku
w gminach (Dz. U. z 2005 r. Nr 236, poz. 2008, z późn. zm.) polegającego na
wprowadzeniu obowiązku określenia przez gminy wymagań wobec osób
utrzymujących zwierzęta domowe w zakresie ich obowiązkowego oznakowania
pozwalającego na identyfikację właściciela lub opiekuna.

III. W uzasadnieniu projektu stwierdza się, że proponowane zmiany są
spowodowane nasilającymi się ostatnio przypadkami maltretowania i zabijania
zwierząt, głównie domowych, wynikającymi z panującego w społeczeństwie daleko
idącego przyzwolenia na ich niehumanitarne traktowanie. W związku z tym, zdaniem
wnioskodawców, konieczne jest zaostrzenie kar za znęcanie się nad zwierzętami
oraz podjecie dyskusji w sprawie wprowadzenia kolejnych, pozarepresyjnych zmian
systemowych, które powinny wpłynąć na podwyższenie standardów ochrony
zwierząt. Ponadto stwierdza się, że wprowadzana regulacja nie spowoduje skutków
finansowych dla budżetu państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego.



2
IV. Obligatoryjne odbieranie zwierząt w trybie art. 7 ust. 1 ustawy będzie
wymagać przeznaczenia dodatkowych środków przez samorząd terytorialny
związanych z wykonaniem decyzji wójta (burmistrza, prezydenta miasta) oraz
zapewnienia odebranym zwierzętom odpowiedniej opieki, tj. właściwych warunków
bytowych, fachowej obsługi oraz opieki lekarsko- weterynaryjnej dostosowanych do
gatunku zwierzęcia i będzie miało duży wpływ na obciążenie budżetu samorządów.
Zgodnie z dotychczasowymi przepisami istnieje możliwość pozostawienia zwierzęcia
u właściciela i udzielenia zwierzętom pomocy bez odbierania tych zwierząt
właścicielom. Procedurę odbierania zwierząt w trybie art. 7 ust. 1 ustawy stosuje się
w wyjątkowych i szczególnie drastycznych przypadkach oraz w przypadku, gdy nie
jest możliwe udzielenie pomocy zwierzęciu w miejscu jego pobytu. Zgodnie z
projektem, w każdym przypadku traktowania zwierząt w sposób określony w art. 6.
ust. 2 zgłoszonym przez Policję, lekarza weterynarii lub przedstawiciela organizacji
społecznej, której statutowym celem jest ochrona zwierząt, burmistrz wójt (burmistrz,
prezydent miasta) będzie obowiązany do wydania decyzji o czasowym odebraniu
zwierzęcia i zapewnieniu mu właściwej opieki w miejscu określonym w art. 7 ust. 1
pkt 1-3. Należy zaznaczyć, że procedura czasowego odbierania zwierzęcia dotyczy
zwierząt domowych, laboratoryjnych, gospodarskich, wykorzystywanych do celów
widowiskowych, filmowych, sportowych lub utrzymywanych w ogrodach
zoologicznych. Proponowany w projekcie przepis spowoduje istotne zwiększenie
liczby czasowo odbieranych zwierząt nie rozwiązując jednocześnie problemu
związanego z zapewnieniem środków finansowych przeznaczonych na zapewnienie
właściwej opieki zwierzętom o bardzo zróżnicowanych i niejednokrotnie
specyficznych wymaganiach. Dotyczy to szczególnie tych przypadków, gdy
egzekucja należności od właściciela jest niemożliwa oraz przypadków, gdy podmiot,
któremu można by powierzyć opiekę nad zabranymi zwierzętami nie wyrazi na to
zgody.
W związku z koniecznością wzięcia pod uwagę prac prowadzonych przez
Ministerstwo Finansów we współpracy ze stroną samorządową, których głównym
celem jest ograniczenie przyrostu zadłużenia i deficytu jednostek samorządu
terytorialnego projektodawca powinien uzupełnić uzasadnienie o szacunkowe skutki
finansowe dla budżetów jednostek samorządu terytorialnego.
Należy zauważyć, że propozycja aby zakazać sprzedaży zwierząt domowych
osobom w wieku poniżej 16 roku życia, jakkolwiek w pełni uzasadniona, została
sformułowana w sposób zbyt ogólnikowy i stosowanie projektowanego przepisu

3
będzie w praktyce nasuwać wątpliwości interpretacyjne dotyczące treści pisemnej
zgody, kwestii charakteru i wiarygodności takiego dokumentu, obowiązku
przechowywania dokumentu przez sprzedającego i kontroli nad sprzedażą. Ponadto
rozstrzygnięcia wymagałyby sprawy przekazywania zwierząt domowych osobom w
wieku poniżej 16 roku życia w innych formach, np. w drodze darowizny lub
przygarnięcia zwierzęcia bezdomnego. Jednocześnie w celu skutecznej egzekucji
konieczne jest określenie zakresu i wysokości sankcji karnych.
Wątpliwości budzą zmiany w art. 35 ustawy, w tym:
1. Zmiana w ust. 1 i 2 tego artykułu, w której proponuje się m.in. podniesienie
dolnej granicy ustawowego zagrożenia karą ograniczenia wolności poprzez jej
określenie w wymiarze nie niższym niż 6 miesięcy. Choć rozwiązanie takie jest
możliwe, to tego rodzaju technika oznaczania ustawowego zagrożenia karą
ograniczenia wolności za czyny stanowiące przestępstwa, poprzez konkretne
określenie wysokości ustawowego wymiaru kary ograniczenia wolności (czy to w
dolnej, czy w górnej jej granicy) nie jest stosowana ani w ustawie z dnia 6 czerwca
1997r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.), ani w innych ustawach
pozakodeksowych określających przestępstwa. Ustawowe zagrożenie karą
ograniczenia wolności we wszystkich przypadkach, w których kara ta została
przewidziana za określone przestępstwa, jest określone bez wskazania jej dolnej i
górnej granicy.
2. Propozycja ustawowego określenia chuligańskiego charakteru przestępstwa
określonego w ust. 2 tego artykułu ( projektowany art. 35 ust. 3). Definicja legalna
występku chuligańskiego zawarta została w art. 115 § 21 Kodeksu karnego, zgodnie
z którą jest nim występek polegający na umyślnym zamachu na zdrowie, wolność,
cześć lub nietykalność cielesną, bezpieczeństwo powszechne, działalność instytucji
państwowych lub samorządu terytorialnego, porządek publiczny, albo na umyślnym
niszczeniu, uszkodzeniu lub czynieniu niezdatną do użytku cudzej rzeczy, jeżeli
sprawca działa publicznie i bez powodu albo z oczywiście błahego powodu, okazując
przez to rażące lekceważenie porządku prawnego. Występek uzyskuje cechę
chuligańskiego charakteru jedynie wtedy, gdy zachowanie sprawcy wypełnia
wskazane w tym przepisie przesłanki konstytuujące czyn chuligański. Z drugiej strony
stwierdzenie wystąpienia okoliczności kwalifikujących występek sprawcy jako mający
charakter chuligański jest ustawowym obowiązkiem, a nie tyko fakultatywnym
prawem sądu. Odmienna ocena prawna takiego przestępstwa, wbrew dowodom,
stanowiłaby naruszenie prawa materialnego ze strony sądu orzekającego. Wobec

4