Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo atomowe oraz o zmianie niektórych innych ustaw

d) opis początkowego i końcowego stanu obiektu dla danego działania,
e) opis organizacji oraz wymagań dotyczących pracowników niezbędnych dla
wykonania danego działania.
§ 20. Część obiektu jądrowego, taką jak w szczególności jądrowy blok energetyczny,
która poddawana jest rozruchowi lub jest w eksploatacji, oddziela się od części
obiektu, w której prowadzone są roboty budowlano-montażowe, tak aby prowadzone
roboty oraz ewentualne wypadki i awarie związane z budową nie miały negatywnego
wpływu na część obiektu będącą w rozruchu lub eksploatacji.
§ 21. Przed rozpoczęciem każdego kolejnego etapu rozruchu kierownik jednostki
organizacyjnej posiadającej zezwolenie na rozruch obiektu jądrowego przeprowadza
weryfikację przygotowania obiektu jądrowego do danego etapu rozruchu, w
szczególności sprawdzając:
1) zakończenie prac, prób i testów wymaganych na poprzednim etapie rozruchu;
2) wypełnienie kryteriów odbioru prac, prób i testów wymaganych na poprzednim
etapie rozruchu;
3) przygotowanie pracowników, posiadanie stosownego wyposażenia, oraz
przygotowanie odpowiednich systemów oraz elementów konstrukcji
i wyposażenia, w tym urządzeń, do rozpoczęcia danego etapu rozruchu – zgodnie
z wymaganiami określonymi w programie rozruchu;
4) istnienie, kompletność i poprawność wymaganej dokumentacji systemów oraz
elementów konstrukcji i wyposażenia obiektu jądrowego poddawanych
rozruchowi na danym etapie;
5) wypełnienie wymagań programu zapewnienia jakości dla danego etapu;
6) udokumentowanie wypełniania wymagań i warunków uprzednio określonych
przez Prezesa Agencji lub Urząd Dozoru Technicznego.
§ 22. 1. W razie wystąpienia w trakcie prowadzenia prób i testów rozruchowych stanu
obiektu jądrowego, w którym występuje zagrożenie bezpieczeństwa, kierownik
jednostki organizacyjnej posiadającej zezwolenie na rozruch obiektu jądrowego
niezwłocznie wstrzymuje prowadzone próby lub testy i doprowadza obiekt do stanu
bezpiecznego, niezwłocznie powiadamiając o zaistniałej sytuacji Prezesa Agencji.
2. Wznowienie wstrzymanych prób lub testów dopuszczalne jest po zbadaniu
i wyjaśnieniu przyczyn zdarzenia i po uzyskaniu zgody Prezesa Agencji wydawanej
w sytuacji, gdy wznowienie testów nie spowoduje zagrożenia bezpieczeństwa.
§ 23. Próby i testy rozruchowe obiektu jądrowego, wymagane na poszczególnych
etapach rozruchu, obejmują:
1) sprawdzenia i próby funkcjonalne poszczególnych urządzeń, konstrukcji
i podukładów, w szczególności: armatury, silników, generatorów, pomp,
wentylatorów, dmuchaw, rurociągów, zbiorników ciśnieniowych, aparatury
kontrolno-pomiarowej i sterowania, w tym napięcia, prądu, częstotliwości,
działania wyłączników, szynoprzewodów, nastawy automatycznego wyłączenia,
funkcjonowanie blokad, kalibracja przyrządów;
2) testy przedeksploatacyjne systemów obiektu jądrowego, w szczególności:
a) układu chłodzenia reaktora i jego urządzeń,

7
b) układu moderatora i jego urządzeń (w przypadku reaktorów kanałowych),
c) układu sterowania reaktywnością,
d) układu zabezpieczeń reaktora,
e) układu konwersji energii (obiegu wodno-parowego),
f) układów pomocniczych reaktora, turbozespołu lub elektrowni jądrowej, w tym
układów wody chłodzącej,
g) układów elektrycznych, takich jak:
(1) normalny układ rozdzielczy potrzeb własnych prądu przemiennego,
(2) awaryjny układ rozdzielczy potrzeb własnych prądu przemiennego,
(3) awaryjne źródła zasilające prądu przemiennego,
(4) źródła zasilające i układ rozdzielczy prądu stałego,
h) układów obudowy bezpieczeństwa, w szczególności:
(1) próby szczelności (cząstkowe i integralne) oraz wytrzymałości
konstrukcyjnej na nadciśnienie lub podciśnienie wewnętrzne,
(2) próby funkcjonalne armatury odcinającej i układu logicznego inicjującego
odcięcie obudowy,
(3) próby układów pomocniczych obudowy (takich jak: oczyszczania
atmosfery obudowy, obróbki gazów i zobojętniania atmosfery obudowy,
wentylacji i zraszania),
i) układów gospodarki odpadami promieniotwórczymi (przetwarzania,
magazynowania i uwalniania, ograniczania i kontroli uwolnień odpadów
gazowych, ciekłych i stałych), włączając układy automatycznego odcinania
i zabezpieczające, oraz aparaturę kontrolno-pomiarową i sygnalizację,
j) systemów pomiarów i sterowania, w szczególności testy: obejmujące funkcje
sterowania podczas normalnej eksploatacji oraz aparaturę sygnalizacji
odchyleń od normalnej eksploatacji; testy przeprowadza się dla całego
projektowego zakresu warunków eksploatacyjnych, zaś graniczne
niesprawności i uszkodzenia testuje się przez symulację; testuje się także
środki ochronne dla zapewnienia integralności układu pomiarów i sterowania,
k) układów przeciwpożarowych,
l) systemów bezpieczeństwa:
(1) układów awaryjnego chodzenia rdzenia wraz z odpowiednimi układami
pomocniczymi zapewniającymi ich funkcjonowanie (chłodzenie, zasilanie
elektryczne, smarowanie, itp.),
(2) układu automatycznej redukcji ciśnienia w układzie chłodzenia reaktora,
(3) układów poawaryjnego chłodzenia obudowy bezpieczeństwa, zraszania
i wentylacji recyrkulacyjnej, redukcji i kontroli stężenia palnych gazów
obudowie bezpieczeństwa,
(4) innych układów, w zależności od rozwiązań projektowych obiektu (w
szczególności: awaryjny układ wody zasilającej);
3) testy na etapie rozruchu fizycznego reaktora:

8
a) testy załadunku paliwa i podkrytyczności wykonywane dla:
(1) upewnienia się, że paliwo jądrowe zostało załadowane zgodnie z
obliczonym układem rdzenia,
(2) potwierdzenia, że reaktor jest w stanie odpowiednim do uruchomienia
oraz, że zostały spełnione warunki wstępne pozwalające na wprowadzenie
reaktora w stan krytyczny,
b) początkowe testy krytyczności i pracy na niskiej mocy wykonywane dla
potwierdzenia, że:
(1) funkcjonowanie rdzenia reaktora jest zgodne z przewidzianym w
projekcie,
(2) rdzeń reaktora jest w stanie odpowiednim do pracy na wyższych
poziomach mocy, a charakterystyki chłodziwa reaktora, układów
sterowania reaktywnością oraz skuteczność osłon są właściwe,
(3) charakterystyki neutronowo-fizyczne rdzenia reaktora są zgodne z
przewidzianymi w projekcie;
4) testy mocy na etapie rozruchu energetycznego, podczas których stopniowo
podwyższa się moc reaktora do 10, 25, 50, 75, 90 i 100% mocy nominalnej, aż po
ruch próbny obiektu jądrowego przy mocy nominalnej.
§ 24. 1. Testy przedeksploatacyjne obiektu jądrowego obejmują:
1) próby funkcjonalne układów technologicznych na zimno: wstępne uruchomienie
układów technologicznych zawierających płyny i układów pomocniczych, a w
szczególności wykonanie prób ciśnieniowych obiegu chłodzenia reaktora
(pierwotnego) i obiegu wodno-parowego (wtórnego), wraz z ich układami
pomocniczymi;
2) próby funkcjonalne układów technologicznych na gorąco: symulacja w
praktycznie możliwym zakresie warunków eksploatacyjnych obiektu, łącznie z
przewidywanymi zdarzeniami eksploatacyjnymi, przy typowych temperaturach,
ciśnieniach i natężeniach przepływu.
2. Podczas testów przedeksploatacyjnych w praktycznie możliwym zakresie:
1) weryfikuje się efektywność izolacji cieplnej oraz funkcjonowania układów
odprowadzających ciepło;
2) sprawdza się wielkości natężenia przepływu, drgania, luzy oraz inne środki
kompensacji rozszerzalności cieplnej, a także działanie aparatury pomiarowej i
innego wyposażenia w wysokich temperaturach;
3) sprawdza się poprawność instrukcji i procedur ruchowych.
3. Próby funkcjonalne na gorąco trwają tak długo, aż zostanie osiągnięty stan ustalony
dla stwierdzenia czy systemy oraz elementy konstrukcji i wyposażenia działają
zgodnie ze specyfikacjami technicznymi (warunkami projektowymi).
§ 25. 1. Początkiem etapu rozruchu fizycznego reaktora jest rozpoczęcie załadunku
paliwa do rdzenia reaktora.
2. Testy prowadzone na etapie rozruchu fizycznego mają wykazać prawidłowość
załadunku paliwa i charakterystyk neutronowo-fizycznych rdzenia oraz określonych
funkcji bezpieczeństwa zależnych od charakterystyk neutronowo fizycznych.

9
3. Po zakończeniu załadunku rdzenia i w stanie podkrytycznym reaktora prowadzi się
testy i pomiary obejmujące w szczególności: sprawdzenie przepływów chłodziwa,
aparatury pomiarowej, napędów prętów regulacyjnych i bezpieczeństwa,
automatycznego wprowadzania i wyprowadzania prętów regulacyjnych
i bezpieczeństwa do i z rdzenia reaktora, systemu zabezpieczeń reaktora, pomiarów
wewnątrz-reaktorowych, oraz innych charakterystyk obiegu pierwotnego.
4. Testy i pomiary prowadzone w fazie osiągnięcia pierwszej krytyczności oraz
testów na niskiej mocy obejmują w szczególności: zachowanie się i charakterystyki
rdzenia, parametry fizyczne reaktora – w tym współczynniki reaktywności,
funkcjonowanie układów chłodzenia reaktora, układu sterowania reaktywnością, oraz
skuteczność osłon. Podczas prowadzenia tych testów i prób nastawy zadziałania
sytemu zabezpieczeń reaktora od strumienia neutronów (okresu reaktora) ustawia się
na zachowawczym poziomie.
§ 26. 1. Na etapie rozruchu energetycznego na każdym poziomie mocy i podczas
ruchu próbnego wykonuje się próby i pomiary mające wykazać, że blok elektrowni
jądrowej może być bezpiecznie eksploatowany zgodnie z przeznaczeniem
projektowym i pracuje zgodnie z projektem zarówno w warunkach ustalonych jak też
podczas i po przewidywanych zdarzeniach eksploatacyjnych, w tym w szczególności
przeprowadza się automatyczne wyłączenia reaktora przez system zabezpieczeń
i zrzuty obciążenia przy różnych poziomach mocy.
2. Pod koniec rozruchu energetycznego przeprowadza się ocenę uzyskanych wyników
dla potwierdzenia, czy limity i warunki eksploatacyjne są odpowiednie i możliwe do
stosowania w praktyce, oraz określenia ewentualnych ograniczeń dla eksploatacji,
konieczność wprowadzenia których wykazały próby i pomiary rozruchowe.
§ 27. 1. Dokumentacja rozruchowa obiektu jądrowego, zwana dalej „dokumentacją
rozruchową”, zawiera w szczególności:
1) protokoły prób i testów przeprowadzonych na poszczególnych etapach lub fazach
(podetapach) rozruchu – potwierdzające ich wykonanie zgodnie z instrukcjami i
procedurami, albo określające ewentualne odstępstwa lub ograniczenia w
odniesieniu do tych procedur, uwagi bądź zastrzeżenia;
2) protokoły zakończenia poszczególnych etapów lub faz (podetapów) rozruchu –
sporządzane podczas oceny wyników danego etapu i zawierające wyniki testów i
pomiarów, ze wskazaniem ewentualnych niezgodności, uwag lub zastrzeżeń, a
także wykaz przeprowadzonych testów i pomiarów;
3) protokoły zatwierdzenia poszczególnych etapów lub faz (podetapów) rozruchu.
3. Do protokołów, o których mowa w ust. 1, dołącza się robocze sprawozdania z
wykonanych prac, zawierające uzyskane wyniki testów i pomiarów, oraz oceny tych
wyników.
§ 28. 1. Niezależnie od dokumentacji wymienionej w § 27, osoby odpowiedzialne w
jednostce organizacyjnej za poszczególne działania podejmowane na etapie rozruchu
obiektu jądrowego opracowują raporty z poszczególnych prac rozruchowych w
szczególności testów i pomiarów, oraz faz (podetapów) i etapów rozruchu. Raporty te
zatwierdza kierownik rozruchu obiektu jądrowego.
2. Raporty, o których mowa w ust. 1, zawierają co najmniej:
1) opis celu próby, testu lub pomiaru;

10
2) przywołania odpowiednich procedur prowadzenia prób, testów lub pomiarów;
3) opis wykonania próby, testu lub pomiaru, w szczególności: stanu początkowego
i końcowego obiektu, rzeczywistych zaistniałych ograniczeń, oraz napotkanych
trudności i działań podjętych dla ich przezwyciężenia, włączając wszelkie
modyfikacje wprowadzone w obiekcie lub procedurach;
4) zwięzły opis specjalnego wyposażenia zastosowanego przy wykonywaniu próby,
testu lub pomiaru;
5) podsumowanie uzyskanych danych i ich analizę;
6) ocenę wyników próby, testu lub pomiaru; włączając stwierdzenia o spełnieniu
kryteriów akceptacji (odbioru);
7) wnioski;
8) oznaczenie identyfikacyjne raportu.
§ 29. 1. Po zakończeniu etapu rozruchu energetycznego, na podstawie dokumentacji
rozruchowej, o której mowa w § 28 i § 29, kierownik jednostki organizacyjnej
posiadającej zezwolenie na rozruch obiektu jądrowego sporządza raport z rozruchu
obiektu jądrowego, który zawiera:
1) zbiorczy opis etapów i faz (podetapów) rozruchu obiektu jądrowego, z
wyspecyfikowaniem rodzajów wykonanych prób, testów i pomiarów;
2) oświadczenie o zakończeniu rozruchu i wykonaniu wszystkich czynności
przewidzianych w programie rozruchu, w tym prób, testów i pomiarów;
3) zestawienie wyników ważniejszych testów i pomiarów rozruchowych, wraz z ich
ocenami i wnioskami, a w szczególności:
a) charakterystyki neutronowo-fizyczne i cieplno-przepływowe rdzenia reaktora
oraz układów sterowania reaktywnością,
b) charakterystyki jądrowego układu wytwarzania pary,
c) charakterystyki systemów bezpieczeństwa: awaryjnego układu chłodzenia
reaktora, obudowy bezpieczeństwa i jej układów, oraz innych systemów
i urządzeń (zależnie od rozwiązań projektowych);
4) opis limitów i warunków eksploatacyjnych obiektu, zweryfikowanych na
podstawie wyników prób i testów rozruchowych;
5) podsumowanie i wnioski generalne.
2. Do raportu z rozruchu mogą być załączone raporty z określonych etapów, faz lub
czynności rozruchowych, zwłaszcza raporty zawierające wyniki prób, testów lub
pomiarów, oraz oceny tych wyników.

Rozdział 4
Eksploatacja obiektu j drowego

§ 30. 1. Dokumentacja eksploatacyjna obiektu jądrowego obejmuje instrukcje
i procedury eksploatacyjne.

11